I. Cơ sở lý luận về tổ chức dạy học theo định hướng Action Learning
Trong bối cảnh giáo dục hiện đại, Action Learning (AL) đã trở thành một phương pháp dạy học tiên tiến, đặc biệt trong lĩnh vực kỹ thuật. AL không chỉ giúp sinh viên (SV) phát triển kỹ năng thực hành mà còn khuyến khích khả năng tư duy phản biện và giải quyết vấn đề. Theo nghiên cứu, AL tạo ra môi trường học tập tích cực, nơi SV có thể học hỏi từ những sai lầm và trải nghiệm thực tế. Điều này rất quan trọng trong việc đào tạo kỹ sư, những người cần có khả năng ứng phó với các tình huống phức tạp trong công việc. Việc áp dụng AL trong môn thực hành điện tử tại Trường Đại học Công nghệ Sài Gòn (STU) không chỉ giúp nâng cao chất lượng dạy học mà còn đáp ứng nhu cầu thực tiễn của thị trường lao động.
1.1. Định nghĩa và đặc điểm của Action Learning
AL được định nghĩa là một phương pháp học tập dựa trên hành động, nơi người học tham gia vào các tình huống thực tế và học hỏi từ những trải nghiệm đó. Đặc điểm nổi bật của AL là sự kết hợp giữa học tập cá nhân và học tập nhóm, giúp SV phát triển kỹ năng làm việc nhóm và khả năng giao tiếp. Theo PGS. Võ Thị Xuân, AL không chỉ là một phương pháp dạy học mà còn là một triết lý giáo dục, khuyến khích SV trở thành những người học chủ động và sáng tạo. Việc tổ chức dạy học theo AL trong môn thực hành điện tử sẽ tạo ra một môi trường học tập năng động, nơi SV có thể áp dụng lý thuyết vào thực tiễn.
II. Thực trạng dạy học môn thực hành điện tử tại Trường Đại học Công nghệ Sài Gòn
Thực trạng dạy học môn thực hành điện tử tại STU cho thấy nhiều vấn đề cần cải thiện. Nhiều giảng viên (GV) vẫn sử dụng phương pháp giảng dạy truyền thống, dẫn đến việc SV thiếu sự chủ động và sáng tạo trong học tập. Theo khảo sát, 70% SV cho rằng họ không có đủ cơ hội để thực hành và áp dụng kiến thức vào thực tế. Điều này ảnh hưởng đến chất lượng đào tạo và khả năng làm việc của SV sau khi tốt nghiệp. Việc áp dụng AL có thể giải quyết những vấn đề này bằng cách tạo ra các hoạt động học tập thực tế, khuyến khích SV tham gia tích cực vào quá trình học tập.
2.1. Khảo sát ý kiến giảng viên và sinh viên
Khảo sát ý kiến từ 50 GV và 100 SV cho thấy rằng có sự đồng thuận về việc cần thiết phải đổi mới phương pháp dạy học. 80% GV cho rằng việc áp dụng AL sẽ giúp nâng cao chất lượng dạy học, trong khi 75% SV mong muốn có nhiều hoạt động thực hành hơn. Những kết quả này cho thấy nhu cầu cấp thiết trong việc cải tiến phương pháp dạy học tại STU, nhằm đáp ứng yêu cầu của thị trường lao động và nâng cao năng lực thực hành của SV.
III. Tổ chức dạy học theo Action Learning cho môn thực hành điện tử
Tổ chức dạy học theo định hướng Action Learning cho môn thực hành điện tử tại STU cần được thực hiện qua các bước cụ thể. Đầu tiên, cần xác định mục tiêu học tập rõ ràng, từ đó thiết kế các hoạt động học tập phù hợp. Các hoạt động này nên bao gồm việc làm việc nhóm, thảo luận và thực hành thực tế. Thứ hai, giảng viên cần đóng vai trò là người hướng dẫn, tạo điều kiện cho SV tự do khám phá và học hỏi từ những trải nghiệm của mình. Cuối cùng, việc đánh giá kết quả học tập cũng cần được thực hiện một cách toàn diện, không chỉ dựa vào điểm số mà còn xem xét quá trình học tập và sự phát triển kỹ năng của SV.
3.1. Quy trình dạy học theo Action Learning
Quy trình dạy học theo AL bao gồm các bước: xác định vấn đề thực tiễn, tổ chức nhóm học tập, thực hiện các hoạt động học tập, và cuối cùng là đánh giá kết quả. Mỗi bước trong quy trình này đều có vai trò quan trọng trong việc phát triển kỹ năng thực hành của SV. Việc tổ chức các buổi thực hành, thảo luận nhóm và phản hồi từ giảng viên sẽ giúp SV có cơ hội áp dụng kiến thức vào thực tế, từ đó nâng cao khả năng giải quyết vấn đề và tư duy phản biện.
