Tính Cách và Dự Định Đầu Tư Cổ Phiếu của Nhà Đầu Tư Cá Nhân tại Việt Nam

LỜI CAM ĐOAN

LỜI CÁM ƠN

MỤC LỤC

DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT

DANH SÁCH CÁC BẢNG

DANH SÁCH CÁC HÌNH VẼ

TÓM TẮT LUẬN ÁN

ABSTRACT

1. CHƯƠNG 1 - TỔNG QUAN

1.1. Tổng quan về thị trường chứng khoán Việt Nam

1.1.1. Giá trị vốn hóa thị trường

1.1.2. Chỉ số chứng khoán

1.1.3. Số doanh nghiệp niêm yết

1.1.4. Số tài khoản

1.2. Sự cần thiết của nghiên cứu

1.2.1. Thực trạng nhà đầu tư cổ phiếu của nhà đầu tư cá nhân

1.2.2. Khoảng trống lý thuyết qua lược khảo các nghiên cứu thực nghiệm tại Việt Nam và thế giới

1.3. Mục tiêu nghiên cứu

1.3.1. Mục tiêu nghiên cứu tổng quát

1.3.2. Mục tiêu nghiên cứu cụ thể

1.4. Câu hỏi nghiên cứu

1.5. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu

1.6. Phương pháp nghiên cứu

1.7. Điểm mới của luận án

1.8. Cấu trúc của luận án

2. CHƯƠNG 2 - CƠ SỞ LÝ THUYẾT VÀ MÔ HÌNH NGHIÊN CỨU

2.1. Lý thuyết tính cách

2.1.1. Tính cởi mở (Openness)

2.1.2. Tính tận tâm (Conscientiousness)

2.1.3. Tính hướng ngoại (Extraversion)

2.1.4. Tính dễ chịu (Agreeableness)

2.1.5. Tính nhạy cảm (Neuroticism)

2.2. Lý thuyết tài chính

2.2.1. Lý thuyết tài chính truyền thống (cổ điển)

2.2.1.1. Lý thuyết danh mục đầu tư hiện đại

2.2.1.2. Mô hình CAPM - định giá tài sản vốn

2.2.2. Lý thuyết tài chính hiện đại - hành vi (behavioral finance)

2.3. Lý thuyết dự định hành vi

2.4. Các khái niệm trong mô hình nghiên cứu

2.4.1. Nhận thức rủi ro

2.4.2. Nhận thức sự không chắc chắn

2.4.3. Kết quả đầu tư

2.4.4. Dự định đầu tư

2.5. Xây dựng, phát triển các giả thiết nghiên cứu

2.5.1. Đặc điểm tính cách và dự định đầu tư

2.5.1.1. Tính cởi mở và dự định đầu tư

2.5.1.2. Tính tận tâm và dự định đầu tư

2.5.1.3. Tính hướng ngoại và dự định đầu tư

2.5.1.4. Tính dễ chịu và dự định đầu tư

2.5.1.5. Tính nhạy cảm và dự định đầu tư

2.5.2. Tính cách và nhận thức rủi ro, không chắc chắn

2.5.3. Nhận thức rủi ro, nhận thức không chắc chắn với kết quả đầu tư

2.5.4. Kết quả đầu tư và dự định đầu tư

2.5.5. Ảnh hưởng gián tiếp giữa đặc điểm tính cách đến dự định đầu tư

2.6. Mô hình nghiên cứu và tổng hợp các giả thuyết

2.7. Tóm tắt chương 2

3. CHƯƠNG 3 - PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU

3.1. Thiết kế nghiên cứu

3.1.1. Quy trình nghiên cứu

3.2. Phương pháp nghiên cứu định tính và mẫu điều tra

3.2.1. Nghiên cứu định tính

3.2.2. Số lượng mẫu cho phỏng vấn định tính

3.2.3. Mẫu nghiên cứu định tính

3.2.4. Quá trình phỏng vấn

3.2.5. Thiết kế nghiên cứu định tính

3.3. Phương pháp nghiên cứu định lượng và mẫu điều tra

3.3.1. Nghiên cứu định lượng

3.3.2. Số lượng mẫu khảo sát nghiên cứu định lượng

3.4. Phân tích dữ liệu và kiểm định Bootstrap

3.4.1. Xây dựng và phát triển thang đo nghiên cứu sơ bộ (nháp)

3.4.1.1. Thang đo đặc điểm tính cách

3.4.1.2. Thang đo nhận thức rủi ro và không chắc chắn

3.4.1.3. Thang đo kết quả đầu tư

3.4.1.4. Thang đo dự định đầu tư

3.4.2. Phân tích nghiên cứu sơ bộ

3.4.2.1. Đặc điểm nhà đầu tư

3.4.2.2. Phân tích Cronbach’s alpha

3.4.2.2.1. Cronbach’s alpha thang đo đặc điểm tính cách

3.4.2.2.2. Cronbach’s alpha thang đo nhận thức rủi ro và không chắc chắn

3.4.2.2.3. Cronbach’s alpha thang đo kết quả đầu tư

3.4.2.2.4. Cronbach’s alpha thang đo dự định đầu tư

3.4.2.3. Phân tích nhân tố khám phá (EFA)

3.4.2.3.1. Phân tích EFA đặc điểm năm tính cách

3.4.2.3.2. Phân tích EFA thang đo nhận thức rủi ro và không chắc chắn

3.4.2.3.3. Phân tích EFA thang đo kết quả đầu tư và dự định đầu tư

3.5. Đề xuất mô hình nghiên cứu chính thức

3.5.1. Thang đo và các biến quan sát nghiên cứu chính thức

3.5.2. Tổng hợp các giả thiết nghiên cứu chính thức

3.5.3. Đề xuất mô hình nghiên cứu chính thức

3.6. Tóm tắt chương 3

4. CHƯƠNG 4 - KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN

4.1. Mẫu khảo sát và đặc điểm nhà đầu tư trong nghiên cứu chính thức

4.1.1. Mẫu khảo sát nghiên cứu chính thức

4.1.2. Thống kê đặc điểm NĐT cá nhân nghiên cứu chính thức

4.2. Kết quả nghiên cứu chính thức (N=465)

4.2.1. Đánh giá hệ số tin cậy Cronbach’s alpha

4.2.1.1. Cronbach’s alpha thang đo đặc điểm tính cách

4.2.1.2. Cronbach’s alpha thang đo nhận thức rủi ro, không chắc chắn

4.2.1.3. Cronbach’s alpha thang đo kết quả đầu tư

4.2.1.4. Cronbach’s alpha thang đo dự định đầu tư

4.2.2. Phân tích nhân tố khám phá (EFA)

4.2.2.1. Phân tích EFA đặc điểm tính cách

4.2.2.2. Phân tích EFA thang đo nhận thức rủi ro và không chắc chắn

4.2.2.3. Phân tích EFA kết quả đầu tư và dự định đầu tư

4.2.3. Phân tích nhân tố khẳng định (CFA)

4.2.3.1. Phân tích nhân tố khẳng định (CFA) đặc điểm tính cách

4.2.3.2. Phân tích nhân tố khẳng định (CFA) thang đo RISK và UNCE

4.2.3.3. Phân tích nhân tố khẳng định (CFA) thang đo RETU và INTE

4.2.4. Phân tích nhân tố khẳng định (CFA) mô hình đo lường tới hạn

4.2.5. Phân tích mô hình bằng phương pháp cấu trúc tuyến tính (SEM)

4.2.5.1. Kết quả ảnh hưởng trực tiếp và kiểm định giả thuyết nghiên cứu

4.2.5.1.1. Mối quan hệ giữa đặc điểm tính cách với dự định đầu tư - giả thuyết H1

4.2.5.1.2. Mối quan hệ giữa đặc điểm tính cách với nhận thức rủi ro - giả thuyết H2

4.2.5.1.3. Mối quan hệ giữa đặc điểm tính cách với nhận thức không chắc chắn - giả thuyết H3

4.2.5.1.4. Mối quan hệ của nhận thức rủi ro và kết quả đầu tư

4.2.5.1.5. Mối quan hệ của nhận thức không chắc chắn và kết quả đầu tư

4.2.5.1.6. Mối quan hệ kết quả đầu tư và dự định đầu tư

4.2.5.2. Kết quả ảnh hưởng gián tiếp và kiểm định giả thuyết

4.2.6. Phân tích mô hình bằng phương pháp Bootstrap

4.3. Tóm tắt chương 4:

5. CHƯƠNG 5 - KẾT LUẬN VÀ HÀM Ý CHÍNH SÁCH, QUẢN TRỊ

5.1. Kết quả đạt được mục tiêu nghiên cứu

5.2. Kết quả nghiên cứu

5.3. Đóng góp của nghiên cứu

5.3.1. Đóng góp về mặt lý thuyết

5.3.2. Đóng góp về mặt thực tiễn

5.4. Hàm ý chính sách, quản trị

5.5. Hạn chế của nghiên cứu và hướng nghiên cứu tiếp theo

5.5.1. Hạn chế nghiên cứu

5.5.2. Hướng nghiên cứu tiếp theo

Các công trình nghiên cứu

Tài liệu tham khảo

Phụ lục 1. Câu hỏi nhận thức rủi ro

Phụ lục 2. Câu hỏi nhận thức không chắc chắn

Phụ lục 3. Bảng câu hỏi của các tác giả (bản gốc)

Phụ lục 4. Bảng câu hỏi khảo sát nghiên cứu

Phụ lục 5. Danh sách chuyên gia phỏng vấn sâu

Phụ lục 6. Tổng hợp các thang đo và biến quan sát nghiên cứu chính thức

Phụ lục 7. Kết quả phân tích nghiên cứu sơ bộ

Phụ lục 8. Kết quả phân tích nghiên cứu chính thức

I. Tổng quan về Tính Cách và Dự Định Đầu Tư Cổ Phiếu tại Việt Nam

Nghiên cứu về tính cách nhà đầu tư cá nhân và dự định đầu tư cổ phiếu tại Việt Nam đang trở thành một chủ đề nóng. Thị trường chứng khoán Việt Nam đã có những bước phát triển mạnh mẽ trong những năm gần đây. Tuy nhiên, việc hiểu rõ mối quan hệ giữa tính cách và quyết định đầu tư vẫn còn nhiều điều cần khám phá. Nghiên cứu này sẽ cung cấp cái nhìn tổng quan về các yếu tố ảnh hưởng đến hành vi đầu tư của nhà đầu tư cá nhân.

1.1. Tính Cách và Vai Trò của Nó trong Đầu Tư

Tính cách có thể ảnh hưởng lớn đến dự định đầu tư cổ phiếu. Các yếu tố như tính cởi mở, tính tận tâm, và tính hướng ngoại có thể định hình cách mà nhà đầu tư tiếp cận thị trường. Nghiên cứu cho thấy rằng những nhà đầu tư có tính cách cởi mở thường có xu hướng chấp nhận rủi ro cao hơn.

1.2. Tình Hình Thị Trường Chứng Khoán Việt Nam

Thị trường chứng khoán Việt Nam đã trải qua nhiều biến động. Sự phát triển của các công ty niêm yết và sự gia tăng số lượng tài khoản giao dịch đã tạo ra nhiều cơ hội cho nhà đầu tư. Tuy nhiên, sự không chắc chắn trong thị trường cũng đặt ra nhiều thách thức cho nhà đầu tư cá nhân.

II. Vấn Đề và Thách Thức trong Đầu Tư Cổ Phiếu

Nhà đầu tư cá nhân tại Việt Nam thường phải đối mặt với nhiều thách thức trong việc ra quyết định đầu tư. Những yếu tố như nhận thức rủi ro và nhận thức không chắc chắn có thể ảnh hưởng đến dự định đầu tư cổ phiếu. Việc thiếu thông tin và kiến thức cũng là một trong những nguyên nhân chính dẫn đến quyết định đầu tư không chính xác.

2.1. Nhận Thức Rủi Ro và Tác Động của Nó

Nhận thức về rủi ro là yếu tố quan trọng trong quyết định đầu tư. Nhà đầu tư có thể đánh giá sai mức độ rủi ro của các khoản đầu tư, dẫn đến những quyết định không hợp lý. Nghiên cứu cho thấy rằng những nhà đầu tư có nhận thức rủi ro cao thường có xu hướng đầu tư thận trọng hơn.

2.2. Tác Động của Thông Tin Đến Quyết Định Đầu Tư

Thông tin là yếu tố quyết định trong việc ra quyết định đầu tư. Nhà đầu tư cần có khả năng phân tích và đánh giá thông tin để đưa ra quyết định chính xác. Việc thiếu thông tin có thể dẫn đến những quyết định sai lầm và tổn thất tài chính.

III. Phương Pháp Nghiên Cứu Tính Cách và Đầu Tư

Nghiên cứu này sử dụng các phương pháp định tính và định lượng để phân tích mối quan hệ giữa tính cách nhà đầu tư và dự định đầu tư cổ phiếu. Các công cụ khảo sát và phỏng vấn sâu được sử dụng để thu thập dữ liệu từ nhà đầu tư cá nhân. Phân tích dữ liệu sẽ giúp xác định các yếu tố ảnh hưởng đến quyết định đầu tư.

3.1. Thiết Kế Nghiên Cứu và Mẫu Khảo Sát

Thiết kế nghiên cứu bao gồm việc xác định mẫu khảo sát từ các nhà đầu tư cá nhân. Mẫu nghiên cứu sẽ được chọn ngẫu nhiên từ các nhà đầu tư đang hoạt động trên thị trường chứng khoán Việt Nam để đảm bảo tính đại diện.

3.2. Phân Tích Dữ Liệu và Kết Quả

Dữ liệu thu thập sẽ được phân tích bằng các phương pháp thống kê để xác định mối quan hệ giữa các biến. Kết quả sẽ cung cấp cái nhìn sâu sắc về cách mà tính cách ảnh hưởng đến quyết định đầu tư của nhà đầu tư cá nhân.

IV. Ứng Dụng Thực Tiễn và Kết Quả Nghiên Cứu

Kết quả nghiên cứu sẽ có ý nghĩa quan trọng trong việc phát triển các chiến lược đầu tư cho nhà đầu tư cá nhân. Việc hiểu rõ mối quan hệ giữa tính cách và dự định đầu tư cổ phiếu sẽ giúp nhà đầu tư đưa ra quyết định tốt hơn. Các nhà quản lý quỹ cũng có thể áp dụng những phát hiện này để tối ưu hóa danh mục đầu tư.

4.1. Chiến Lược Đầu Tư Dựa Trên Tính Cách

Các nhà đầu tư có thể phát triển chiến lược đầu tư dựa trên tính cách của mình. Việc nhận diện các đặc điểm tính cách sẽ giúp nhà đầu tư chọn lựa các sản phẩm đầu tư phù hợp với khả năng chấp nhận rủi ro của họ.

4.2. Kết Quả Nghiên Cứu và Ảnh Hưởng Đến Quyết Định Đầu Tư

Kết quả nghiên cứu cho thấy rằng tính cách có ảnh hưởng đáng kể đến quyết định đầu tư. Những nhà đầu tư có tính cách cởi mở thường có xu hướng đầu tư vào các cổ phiếu có tiềm năng tăng trưởng cao hơn.

V. Kết Luận và Tương Lai của Nghiên Cứu Đầu Tư

Nghiên cứu về tính cách và dự định đầu tư cổ phiếu của nhà đầu tư cá nhân tại Việt Nam mở ra nhiều hướng nghiên cứu mới. Việc hiểu rõ mối quan hệ này không chỉ giúp nhà đầu tư cá nhân mà còn hỗ trợ các nhà quản lý trong việc phát triển các sản phẩm đầu tư phù hợp. Tương lai của nghiên cứu này hứa hẹn sẽ mang lại nhiều giá trị cho thị trường chứng khoán Việt Nam.

5.1. Hướng Nghiên Cứu Tiếp Theo

Các nghiên cứu tiếp theo có thể mở rộng ra các yếu tố khác ảnh hưởng đến quyết định đầu tư. Việc nghiên cứu sâu hơn về các yếu tố tâm lý và xã hội cũng sẽ mang lại cái nhìn toàn diện hơn về hành vi đầu tư.

5.2. Tác Động của Công Nghệ Đến Đầu Tư

Công nghệ đang thay đổi cách mà nhà đầu tư tiếp cận thị trường. Việc nghiên cứu tác động của công nghệ đến dự định đầu tư cổ phiếu sẽ là một lĩnh vực nghiên cứu hấp dẫn trong tương lai.

Ảnh Hưởng của Tính Cách đến Dự Định Đầu Tư Cổ Phiếu của Nhà Đầu Tư Cá Nhân trên Thị Trường Chứng Khoán Việt Nam