I. Tác động của đặc điểm công việc đến sở hữu tâm lý
Đặc điểm công việc có vai trò quan trọng trong việc hình thành sở hữu tâm lý của nhân viên. Nghiên cứu cho thấy rằng các yếu tố như sự đa dạng nhiệm vụ, nhận diện công việc, tầm quan trọng của nhiệm vụ, tự chủ trong công việc và phản hồi trong công việc đều có ảnh hưởng tích cực đến sở hữu tâm lý. Cụ thể, sự đa dạng nhiệm vụ giúp nhân viên cảm thấy công việc của họ có ý nghĩa hơn, từ đó gia tăng sở hữu tâm lý. Nhận diện công việc cũng đóng vai trò quan trọng, khi nhân viên nhận thức rõ ràng về vai trò và trách nhiệm của mình, họ sẽ có xu hướng cảm thấy gắn bó hơn với công việc. Tầm quan trọng của nhiệm vụ cũng tương tự, khi nhân viên cảm thấy công việc của họ có giá trị, họ sẽ có động lực hơn để hoàn thành nhiệm vụ. Tự chủ trong công việc cho phép nhân viên có quyền quyết định trong công việc của mình, điều này làm tăng cảm giác sở hữu tâm lý. Cuối cùng, phản hồi từ cấp trên và đồng nghiệp cũng là yếu tố quan trọng, giúp nhân viên nhận biết được hiệu quả công việc của mình.
1.1. Sự đa dạng nhiệm vụ
Sự đa dạng nhiệm vụ là một trong những yếu tố chính ảnh hưởng đến sở hữu tâm lý. Khi công việc có nhiều nhiệm vụ khác nhau, nhân viên sẽ cảm thấy hứng thú hơn và ít nhàm chán hơn. Nghiên cứu đã chỉ ra rằng sự đa dạng trong công việc không chỉ giúp tăng cường sở hữu tâm lý mà còn cải thiện hiệu suất làm việc. Nhân viên có thể phát triển kỹ năng và năng lực của mình thông qua việc thực hiện nhiều nhiệm vụ khác nhau. Điều này không chỉ giúp họ cảm thấy tự hào về công việc mà còn tạo ra một môi trường làm việc tích cực hơn. Theo Hackman và Oldham (1975), sự đa dạng nhiệm vụ là một trong những yếu tố cốt lõi tạo động lực cho nhân viên, từ đó dẫn đến hiệu suất làm việc cao hơn.
1.2. Tự chủ trong công việc
Tự chủ trong công việc là yếu tố quan trọng khác ảnh hưởng đến sở hữu tâm lý. Khi nhân viên có quyền quyết định trong công việc của mình, họ sẽ cảm thấy có trách nhiệm hơn với kết quả công việc. Nghiên cứu cho thấy rằng tự chủ không chỉ làm tăng sở hữu tâm lý mà còn thúc đẩy hiệu suất làm việc. Nhân viên có tự chủ thường có xu hướng sáng tạo hơn và tìm ra các giải pháp tốt hơn cho các vấn đề trong công việc. Điều này không chỉ mang lại lợi ích cho cá nhân mà còn cho cả tổ chức. Tự chủ trong công việc cũng giúp nhân viên cảm thấy được tôn trọng và đánh giá cao, từ đó tạo ra một môi trường làm việc tích cực hơn.
II. Tác động của sở hữu tâm lý đến hiệu suất làm việc
Nghiên cứu đã chỉ ra rằng sở hữu tâm lý có tác động tích cực đến hiệu suất làm việc của nhân viên. Khi nhân viên cảm thấy rằng họ sở hữu công việc của mình, họ sẽ có xu hướng làm việc chăm chỉ hơn và có trách nhiệm hơn với kết quả công việc. Sở hữu tâm lý không chỉ giúp tăng cường động lực làm việc mà còn cải thiện sự hài lòng trong công việc. Nhân viên có sở hữu tâm lý cao thường có xu hướng thể hiện hành vi tích cực, như giúp đỡ đồng nghiệp và tham gia vào các hoạt động của tổ chức. Điều này không chỉ mang lại lợi ích cho cá nhân mà còn cho cả tổ chức, khi mà hiệu suất làm việc được cải thiện. Theo O’driscoll và cộng sự (2006), sở hữu tâm lý có thể dẫn đến hành vi giúp đỡ đồng nghiệp, từ đó tạo ra một môi trường làm việc hợp tác và tích cực.
2.1. Hành vi lên tiếng
Hành vi lên tiếng là một trong những biểu hiện của hiệu suất làm việc mà sở hữu tâm lý có thể tác động đến. Nhân viên có sở hữu tâm lý cao thường có xu hướng thể hiện ý kiến và quan điểm của mình một cách tự tin hơn. Họ không ngần ngại chia sẻ ý tưởng và đề xuất cải tiến trong công việc. Điều này không chỉ giúp cải thiện quy trình làm việc mà còn tạo ra một môi trường làm việc cởi mở và sáng tạo. Nghiên cứu cho thấy rằng hành vi lên tiếng có thể dẫn đến những thay đổi tích cực trong tổ chức, từ đó nâng cao hiệu suất làm việc. Nhân viên cảm thấy rằng ý kiến của họ được lắng nghe và đánh giá cao, điều này làm tăng sự hài lòng và cam kết của họ đối với tổ chức.
2.2. Tinh thần làm việc
Tinh thần làm việc cũng là một yếu tố quan trọng liên quan đến sở hữu tâm lý và hiệu suất làm việc. Nhân viên có sở hữu tâm lý cao thường có tinh thần làm việc tích cực hơn. Họ cảm thấy gắn bó với công việc và tổ chức, từ đó có động lực để hoàn thành nhiệm vụ một cách tốt nhất. Tinh thần làm việc tích cực không chỉ giúp cải thiện hiệu suất làm việc mà còn tạo ra một môi trường làm việc tích cực, nơi mà mọi người đều cảm thấy được khuyến khích và động viên. Theo nghiên cứu của Pierce và cộng sự (2001), sở hữu tâm lý có thể dẫn đến sự cam kết cao hơn đối với tổ chức, từ đó nâng cao hiệu suất làm việc.