Quản Lý Sự Phối Hợp Giữa Nhà Trường, Gia Đình và Xã Hội Trong Giáo Dục Học Sinh Tại Các Trường Trung Học Phổ Thông

Nhiều nhà giáo dục trên thế giới đã nghiên cứu về tầm quan trọng của sự phối hợp giữa nhà trường và gia đình. J.S.Makarenco (1888-1939) đã phân tích sâu sắc mối quan hệ biện chứng giữa nhà trường, gia đình và xã hội. Ông cho rằng cha mẹ, gia đình phải có trách nhiệm cùng với nhà trường và xã hội kết hợp, giúp đỡ và thống nhất trong việc giáo dục trẻ. Sự hợp tác thống nhất giữa cha mẹ và thầy cô giáo không những định hướng mà còn là động lực giúp cho trẻ có niềm tin vững chắc trong quá trình học tập và rèn luyện.

Chủ tịch Hồ Chí Minh là một nhà giáo dục lớn của dân tộc, Bác đã nhấn mạnh đến vai trò của giáo dục, tại hội nghị cán bộ Đảng trong ngành giáo dục tháng 6/1957 Bác căn dặn: "Giáo dục trong nhà trường chỉ là một phần, còn cần có sự giáo dục ngoài xã hội và trong gia đình, đã giúp cho việc giáo dục trong nhà trường tốt hơn. Giáo dục dù trong nhà trường có tốt mấy nhưng thiếu giáo dục trong gia đình và ngoài xã hội thì kết quả cũng không hoàn toàn".

Thời gian vừa qua, trong học đường ở nước ta đã xảy ra những hiện tượng tiêu cực làm cho xã hội bàng hoàng như: học sinh nữ mang thai ngoài ý muốn, bạo lực học đường, học sinh vi phạm luật an toàn giao thông, tình trạng học sinh bị đuối nước… do rất nhiều nguyên nhân, chắc chắn trong đó có việc phối hợp giáo dục giữa nhà trường với gia đình và xã hội chưa chặt chẽ, chưa thống nhất, chưa tạo được sự đồng thuận chưa liên kết lại được với nhau, chính đó là cái kẽ hở để những ảnh hưởng tiêu cực tác động vào thế hệ trẻ.

Những lo ngại về xuống cấp đạo đức, chất lượng học tập của một thế hệ, chủ nhân tương lai đất nước không phải là không có cơ sở. Với thực trạng trên không chỉ là sự thúc giục về mặt khoa học, với lương tâm và trách nhiệm của một người làm công tác quản lý, làm thế nào để góp phần khắc phục những hạn chế trong công tác giáo dục cho học sinh THPT trên địa bàn TP Phan Rang Tháp Chàm hiện nay đã trở thành nỗi trăn trở đối với tác giả.

Thế kỷ XXI là thế kỷ của sự phát triển của khoa học, công nghệ, thế kỷ hội nhập, bùng nổ tri thức. Con người, nhất là học sinh trường THPT thường xuyên bị tác động mạnh bởi những vấn đề xấu, tiêu cực của xã hội, của thế giới, vì vậy giáo dục ở nhà trường cần phải có giải pháp phối hợp chặt chẽ với gia đình và xã hội để hạn chế tối đa những tác động đó, đồng thời vận động mọi nguồn lực ở xã hội cùng chung tay với nhà trường phát triển giáo dục.

Tổ chức bồi dưỡng nâng cao nhận thức cho các lực lượng giáo dục trong và ngoài nhà trường về sự cần thiết của phối hợp. Nâng cao khả năng lập kế hoạch phối hợp nhằm thực hiện mục tiêu, nội dung, biện pháp hoạt động giáo dục.

Cần xây dựng kế hoạch phối hợp giáo dục chi tiết và cụ thể, xác định rõ mục tiêu, nội dung, biện pháp và phân công trách nhiệm cụ thể cho từng bên liên quan. Kế hoạch cần được xây dựng dựa trên đặc điểm tình hình của từng trường, từng địa phương và từng đối tượng học sinh.

Nhà trường phải tổ chức tuyên truyền, bồi dưỡng nâng cao nhận thức cho toàn xã hội về mục tiêu, nội dung giáo dục đạo đức. Xây dựng một môi trường giáo dục tốt cần phải chủ động phối hợp chặt chẽ với cha mẹ học sinh, chính quyền địa phương để đạt được mục tiêu giáo dục toàn diện nhằm đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao đáp ứng với những đổi mới của đất nước.

Cần xây dựng cơ chế phối hợp giáo dục rõ ràng, phân công trách nhiệm cụ thể cho từng bộ phận, cá nhân. Cơ chế phối hợp cần được thể hiện bằng văn bản, quy chế, quy định cụ thể.

Đồng thời, cần tăng cường kiểm tra, giám sát, đánh giá hiệu quả của công tác phối hợp, từ đó có những điều chỉnh phù hợp. Việc kiểm tra, giám sát và đánh giá cần được thực hiện thường xuyên, định kỳ và đột xuất.

Cần phát huy vai trò chủ động của nhà trường trong việc kết nối, điều phối các lực lượng giáo dục. Nhà trường cần chủ động xây dựng kế hoạch phối hợp, tổ chức các hoạt động phối hợp và kiểm tra, đánh giá hiệu quả của công tác phối hợp.

Cần xây dựng bộ tiêu chí đánh giá cụ thể, khách quan, phản ánh đúng thực chất của công tác phối hợp. Bộ tiêu chí cần được xây dựng dựa trên mục tiêu, nội dung và biện pháp phối hợp.

Kết quả đánh giá cần được sử dụng để điều chỉnh, cải thiện công tác phối hợp, từ đó nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện cho học sinh THPT tại Phan Rang Tháp Chàm.

Cần đảm bảo tính minh bạch trong công tác đánh giá, công khai kết quả đánh giá cho các bên liên quan. Việc công khai kết quả đánh giá sẽ giúp các bên liên quan nhận thức rõ hơn về thực trạng công tác phối hợp và có những điều chỉnh phù hợp.

Cần tạo điều kiện để các tổ chức, doanh nghiệp, cá nhân tham gia đóng góp vào sự nghiệp giáo dục, cả về vật chất lẫn tinh thần. Có thể thông qua các hình thức như tài trợ học bổng, hỗ trợ cơ sở vật chất, tổ chức các hoạt động ngoại khóa.

Đồng thời, cần sử dụng hiệu quả các nguồn lực đã huy động được, đảm bảo đầu tư đúng mục tiêu, mang lại lợi ích thiết thực cho học sinh. Cần có cơ chế quản lý, giám sát chặt chẽ việc sử dụng các nguồn lực này.

Xây dựng một môi trường giáo dục tốt cần phải chủ động phối hợp chặt chẽ với cha mẹ học sinh, chính quyền địa phương để đạt được mục tiêu giáo dục toàn diện nhằm đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao đáp ứng với những đổi mới của đất nước.