Nghiên cứu quản lý và sử dụng hợp lý đất đai vùng than tại thành phố Hạ Long, tỉnh Quảng Ninh

• Tác giả: Vũ Thắng Phương
• Người hướng dẫn: TS. Võ Tử Can
• Trường học: Học viện Nông nghiệp Việt Nam
• Chuyên ngành: Quản lý đất đai
• Đề tài: Nghiên Cứu Thực Trạng Và Đề Xuất Giải Pháp Quản Lý, Sử Dụng Hợp Lý Đất Đai Vùng Than Tại Thành Phố Hạ Long, Tỉnh Quảng Ninh
• Loại tài liệu: luận án
• Năm xuất bản: 2019
• Địa điểm: Hà Nội

• LỜI CAM ĐOAN
• LỜI CẢM ƠN
• MỤC LỤC
• DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT
• DANH MỤC BẢNG
• DANH MỤC HÌNH
• TRÍCH YẾU LUẬN ÁN
• 1. TỔNG QUAN TÀI LIỆU
• 1.1. Tính cấp thiết của đề tài
• 1.2. Mục tiêu của đề tài
• 1.3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
• 1.3.1. Đối tượng nghiên cứu
• 1.3.2. Phạm vi nghiên cứu
• 1.4. Những đóng góp mới của đề tài
• 1.5. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của đề tài
• 1.5.1. Ý nghĩa khoa học
• 1.5.2. Ý nghĩa thực tiễn
• 2. TỔNG QUAN TÀI LIỆU
• 2.1. Cơ sở lý luận về quản lý, sử dụng đất đai vùng than
• 2.1.1. Quản lý, sử dụng đất đai
• 2.1.2. Quản lý đất đai vùng than
• 2.1.3. Sử dụng đất đai vùng than
• 2.1.4. Phân loại tác hại và ô nhiễm môi trường do hoạt động khai thác than
• 2.1.5. Cải tạo, phục hồi môi trường mỏ than
• 2.1.6. Phân vùng chức năng sử dụng đất vùng than
• 2.2. Cơ sở thực tiễn về quản lý, sử dụng đất đai vùng than
• 2.2.1. Quản lý, sử dụng đất đai vùng than tại một số nước trên thế giới
• 2.2.2. Quản lý, sử dụng đất đai vùng than tại Việt Nam
• 2.3. Một số công trình nghiên cứu có liên quan đến quản lý, sử dụng đất đai vùng than
• 2.3.1. Một số công trình nghiên cứu trên thế giới
• 2.3.2. Một số công trình nghiên cứu ở Việt Nam
• 2.3.3. Một số công trình nghiên cứu ở tỉnh Quảng Ninh
• 2.4. Nhận xét chung tổng quan tài liệu và hướng nghiên cứu của đề tài
• 2.4.1. Nhận xét chung về tổng quan tài liệu
• 2.4.2. Định hướng nghiên cứu của đề tài
• 3. NỘI DUNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
• 3.1. Đặc điểm vùng than tại thành phố Hạ Long
• 3.2. Đánh giá thực trạng quản lý, sử dụng đất vùng than thành phố Hạ Long
• 3.2.1. Tác động của khai thác than đến sử dụng đất, môi trường và cảnh quan tại thành phố Hạ Long
• 3.2.2. Định hướng sử dụng đất đai vùng than
• 3.3. Đề xuất giải pháp quản lý, sử dụng hợp lý đất đai vùng than
• 3.4. Phương pháp nghiên cứu
• 3.4.1. Phương pháp điều tra, thu thập số liệu thứ cấp
• 3.4.2. Phương pháp chọn điểm nghiên cứu
• 3.4.3. Phương pháp điều tra, thu thập số liệu sơ cấp
• 3.4.4. Phương pháp lấy mẫu, phân tích đất và nước
• 3.4.5. Phương pháp phân tích thứ bậc (AHP)
• 3.4.6. Phương pháp theo dõi mô hình
• 3.4.7. Phương pháp biên tập bản đồ và thống kê số liệu
• 3.4.8. Phương pháp phân tích SWOT
• 3.4.9. Phương pháp tiếp cận mô hình khung ma trận Áp lực - Tình trạng - Giải pháp (PSR)
• 4. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN
• 4.1. Đặc điểm vùng than tại thành phố Hạ Long
• 4.1.1. Điều kiện tự nhiên và tài nguyên thiên nhiên
• 4.1.2. Điều kiện kinh tế - xã hội thành phố Hạ Long
• 4.2. Đánh giá chung về vùng than trong điều kiện tự nhiên, kinh tế, xã hội của thành phố Hạ Long
• 4.3. Đánh giá thực trạng quản lý, sử dụng đất vùng than
• 4.3.1. Thực trạng quản lý nhà nước về đất đai giai đoạn 2010 - 2017
• 4.3.2. Thực trạng sử dụng đất đai vùng than thành phố Hạ Long giai đoạn 2010 - 2017
• 4.3.3. Đánh giá những tồn tại, bất cập trong quản lý, sử dụng đất và nguyên nhân
• 4.3.4. Tác động của khai thác than đến sử dụng đất, môi trường và cảnh quan tại thành phố Hạ Long
• 4.3.4.1. Tác động của hoạt động khai thác than đến tài nguyên đất và sử dụng đất
• 4.3.4.2. Tác động của hoạt động khai thác than đến môi trường nước
• 4.3.4.3. Tác động của hoạt động khai thác than đến cảnh quan
• 4.3.4.4. Đánh giá tác động của khai thác than tới tài nguyên đất và sử dụng đất, môi trường nước và cảnh quan đô thị
• 4.3.5. Nhận xét những tồn tại, bất cập và nguyên nhân
• 4.4. Định hướng sử dụng đất đai vùng than
• 4.4.1. Quy hoạch sử dụng đất cho hoạt động khoáng sản trong quy hoạch sử dụng đất thành phố Hạ Long
• 4.4.2. Phân vùng chức năng sử dụng đất phục vụ cải tạo, phục hồi môi trường vùng than
• 4.4.3. Xác định, đánh giá một số mô hình cải tạo đất đối với khu vực kết thúc khai thác than
• 4.4.4. Nhận xét những tồn tại, bất cập và nguyên nhân
• 4.5. Đề xuất giải pháp quản lý, sử dụng hợp lý đất đai vùng than
• 4.5.1. Căn cứ đề xuất giải pháp
• 4.5.2. Nhóm giải pháp chung đối với vùng than
• 4.5.3. Nhóm giải pháp cụ thể đối với các khu vực
• DANH MỤC CÁC CÔNG TRÌNH ĐÃ CÔNG BỐ LIÊN QUAN ĐẾN LUẬN ÁN

I. Giới thiệu

Bài viết này tập trung vào việc quản lý đất đai và sử dụng đất đai một cách hợp lý tại vùng than ở Hạ Long, Quảng Ninh. Vùng than Hạ Long không chỉ có giá trị kinh tế cao mà còn tiềm ẩn nhiều thách thức về môi trường. Việc quản lý tài nguyên đất đai tại đây cần được thực hiện một cách chặt chẽ để đảm bảo phát triển bền vững. Theo nghiên cứu, đất đai vùng than đang phải đối mặt với nhiều vấn đề như ô nhiễm môi trường, suy giảm chất lượng đất và tài nguyên nước. Do đó, việc đề xuất các giải pháp quản lý tài nguyên thiên nhiên là rất cần thiết.

1.1. Tính cấp thiết của đề tài

Nhu cầu quản lý đất đai hiệu quả tại Hạ Long ngày càng trở nên cấp thiết do sự gia tăng hoạt động khai thác than. Hoạt động này không chỉ ảnh hưởng đến đất đai nông nghiệp mà còn tác động đến môi trường sống của người dân. Việc quy hoạch đất đai hợp lý sẽ giúp bảo vệ môi trường và phát triển kinh tế bền vững. Theo báo cáo, diện tích đất khai thác than đã tăng lên đáng kể trong giai đoạn 2010-2017, dẫn đến nhiều hệ lụy về môi trường và xã hội. Do đó, việc nghiên cứu và đề xuất giải pháp quản lý tài nguyên là cần thiết để đảm bảo sự phát triển bền vững cho thành phố Hạ Long.

II. Thực trạng quản lý và sử dụng đất đai

Thực trạng quản lý đất đai tại Hạ Long cho thấy nhiều bất cập trong việc sử dụng và bảo vệ đất đai vùng than. Các công ty khai thác than chưa thực hiện đầy đủ các quy định về bảo vệ môi trường, dẫn đến ô nhiễm đất và nước. Theo số liệu, chất lượng đất tại các khu vực khai thác đã giảm sút nghiêm trọng, với hàm lượng kim loại nặng vượt mức cho phép. Việc sử dụng đất đai không hợp lý đã gây ra nhiều hệ lụy cho môi trường và sức khỏe cộng đồng. Cần có các biện pháp khắc phục kịp thời để cải thiện tình hình này.

2.1. Đánh giá thực trạng sử dụng đất

Đánh giá thực trạng cho thấy rằng đất đai nông nghiệp tại Hạ Long đang bị thu hẹp do sự mở rộng của các khu vực khai thác than. Diện tích đất rừng cũng giảm mạnh, ảnh hưởng đến đa dạng sinh học và môi trường sống. Các hoạt động khai thác than không chỉ làm giảm chất lượng đất mà còn gây ra tình trạng sạt lở, ô nhiễm nguồn nước. Việc quản lý tài nguyên thiên nhiên cần được cải thiện để đảm bảo sự phát triển bền vững cho khu vực này. Cần có các chính sách cụ thể để bảo vệ và phục hồi môi trường, đồng thời phát triển kinh tế địa phương.

III. Đề xuất giải pháp quản lý và sử dụng đất đai

Để quản lý và sử dụng hợp lý đất đai vùng than tại Hạ Long, cần có các giải pháp đồng bộ và hiệu quả. Các giải pháp này bao gồm việc xây dựng quy hoạch sử dụng đất rõ ràng, tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra các hoạt động khai thác than. Đồng thời, cần có các chương trình giáo dục cộng đồng về bảo vệ môi trường và sử dụng đất bền vững. Việc lồng ghép các hoạt động phát triển kinh tế với bảo vệ môi trường là rất quan trọng.

3.1. Quy hoạch sử dụng đất

Quy hoạch sử dụng đất cần được thực hiện một cách khoa học, đảm bảo tính khả thi và bền vững. Cần xác định rõ các khu vực khai thác, phục hồi và bảo vệ môi trường. Việc phân vùng chức năng sử dụng đất sẽ giúp tối ưu hóa việc sử dụng tài nguyên, đồng thời bảo vệ môi trường. Các mô hình phát triển bền vững cần được áp dụng để cải tạo và phục hồi các khu vực đã khai thác. Điều này không chỉ giúp cải thiện chất lượng đất mà còn tạo ra các không gian xanh cho cộng đồng.