I. Tác động của đô thị hóa đến quản lý đất
Quá trình đô thị hóa tại thành phố Vinh đã có ảnh hưởng sâu sắc đến quản lý đất đai. Từ năm 2008 đến 2019, tỷ lệ đô thị hóa của thành phố tăng từ 37,21% lên 68,30%, cho thấy sự chuyển biến mạnh mẽ trong việc sử dụng và quản lý đất. Sự gia tăng dân số đô thị và nhu cầu về đất ở đã dẫn đến việc tăng giá đất từ 2,0 đến 3,75 lần. Theo số liệu điều tra, có 28 yếu tố thuộc 9 nhóm yếu tố tác động đến giá đất, trong đó nhóm yếu tố cung cầu quyền sử dụng đất và vị trí thửa đất chiếm tỷ lệ cao nhất. Đặc biệt, nhóm yếu tố đô thị hóa có tác động lớn đến giá đất ở, với tỷ lệ tác động là 13,66%. Việc xây dựng và thực hiện các chính sách quy hoạch đô thị là rất cần thiết để đảm bảo việc quản lý đất đai hiệu quả, đồng thời giảm thiểu các vấn đề phát sinh từ việc thu hồi đất cho các dự án đô thị.
1.1. Thực trạng quản lý đất đai tại thành phố Vinh
Thành phố Vinh hiện đang đối mặt với nhiều thách thức trong quản lý đất đai, đặc biệt là trong bối cảnh đô thị hóa diễn ra nhanh chóng. Sự gia tăng dân số và nhu cầu về đất ở đã tạo áp lực lớn lên hệ thống quản lý đất đai. Số liệu cho thấy, diện tích đất nông nghiệp đã giảm đáng kể, trong khi diện tích đất phi nông nghiệp tăng lên. Điều này dẫn đến việc cần phải có các giải pháp hiệu quả nhằm cải thiện quản lý tài nguyên đất đai, bao gồm việc tăng cường công tác đăng ký đất đai và cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Các chính sách cần được điều chỉnh phù hợp với tình hình thực tế để đảm bảo quyền lợi cho người dân, đồng thời thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội của thành phố.
II. Tác động của đô thị hóa đến việc làm
Quá trình đô thị hóa cũng đã tác động mạnh mẽ đến việc làm tại thành phố Vinh. Tỷ lệ lao động nông nghiệp đã giảm từ 19,11% xuống 13,03% trong giai đoạn 2008-2019. Sự chuyển dịch này thể hiện rõ ràng khi tỷ lệ lao động trong lĩnh vực thương mại và dịch vụ luôn duy trì trên 51%. Nghiên cứu đã chỉ ra rằng có 18 yếu tố tác động đến việc làm, trong đó nhóm yếu tố đô thị hóa có tác động lớn thứ hai sau nhóm yếu tố thu hồi đất. Để bảo đảm việc làm ổn định cho người dân, cần thực hiện các giải pháp hỗ trợ chuyển đổi nghề nghiệp và bồi thường hợp lý cho các hộ gia đình bị thu hồi đất. Việc tạo ra cơ hội việc làm mới trong các lĩnh vực phi nông nghiệp là rất cần thiết để đáp ứng nhu cầu của người lao động.
2.1. Các yếu tố tác động đến việc làm
Nghiên cứu chỉ ra rằng có nhiều yếu tố ảnh hưởng đến thị trường lao động tại thành phố Vinh. Trong đó, nhóm yếu tố đô thị hóa và thu hồi đất có tác động lớn nhất đến việc làm của người dân. Cụ thể, tỷ lệ tác động từ nhóm yếu tố đô thị hóa dao động từ 21,63% đến 21,56%. Điều này cho thấy rằng sự phát triển đô thị không chỉ ảnh hưởng đến cơ cấu lao động mà còn đến chất lượng việc làm. Để giải quyết vấn đề này, các chính sách cần được triển khai để hỗ trợ người lao động trong việc chuyển đổi nghề nghiệp và nâng cao kỹ năng, nhằm đáp ứng yêu cầu của thị trường lao động hiện đại.
III. Tác động của đô thị hóa đến đời sống
Đô thị hóa cũng đã có những tác động rõ rệt đến đời sống của người dân thành phố Vinh. Nghiên cứu cho thấy có 21 yếu tố thuộc 5 nhóm yếu tố ảnh hưởng đến đời sống của các hộ gia đình bị thu hồi đất. Trong đó, yếu tố thu nhập trên đầu người và nhóm yếu tố hộ gia đình có tác động lớn nhất. Sự thay đổi trong cơ cấu sử dụng đất đã dẫn đến nhiều biến động về đời sống của người dân, đặc biệt là những hộ gia đình nông thôn bị thu hồi đất nông nghiệp. Để bảo đảm đời sống cho các hộ gia đình này, cần thực hiện các giải pháp hoàn thiện quy định về bồi thường và hỗ trợ, đồng thời tạo điều kiện cho họ tiếp cận các nguồn lực và cơ hội phát triển.
3.1. Đánh giá tác động đến đời sống hộ gia đình
Các yếu tố tác động đến đời sống của hộ gia đình bị thu hồi đất tại thành phố Vinh rất đa dạng, bao gồm chính sách, pháp luật, cơ sở hạ tầng, và các yếu tố liên quan đến đô thị hóa. Nhóm yếu tố hộ gia đình có tỷ lệ tác động lớn nhất, lên tới 29,79%. Để cải thiện đời sống cho các hộ gia đình bị thu hồi đất, cần có các giải pháp đồng bộ, bao gồm việc xác định chính xác diện tích đất bị thu hồi, hỗ trợ tài chính cho các hộ gia đình, và đảm bảo các dự án hạ tầng phục vụ đời sống được triển khai kịp thời.
