Quản lý kinh tế và thuế tại Việt Nam: Phát triển doanh nghiệp bền vững

DNNVV đóng góp trên 40% GDP, tạo việc làm cho trên 50% tổng số lao động và đóng góp khoảng 17,64% tổng thu ngân sách từ các doanh nghiệp. Tỷ lệ tăng trưởng DNNVV thành lập mới tại các tỉnh, thành phố bình quân là 22%/năm, còn đối với các tỉnh khó khăn là 15%. Các DNNVV Việt Nam phát triển ở tất cả các ngành, vùng miền trong cả nước, huy động được nhiều nguồn lực vào SXKD, tạo nhiều công ăn việc làm, thúc đẩy phân công lao động xã hội, tăng thu nhập NSNN, góp phần chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng CNH, HĐH.

Chính phủ Việt Nam đã sử dụng khá thành công chính sách thuế trong việc hỗ trợ DNNVV phát triển, góp phần thúc đẩy DNNVV tăng nhanh cả về số lượng, quy mô và hiệu quả. Tuy nhiên, bên cạnh những thành tựu đạt được cũng xuất hiện một số tồn tại bất cập trong hoạch định và thực thi chính sách thuế làm ảnh hưởng đến sự phát triển của DNNVV. Hoạt động sản xuất kinh doanh của DNNVV chịu tác động của nhiều yếu tố (điều kiện phát triển kinh tế xã hội, chính sách tài chính,…), trong đó có chính sách thuế của Chính phủ mỗi quốc gia.

Hệ thống thuế hiện hành còn nhiều quy định phức tạp, chồng chéo, gây khó khăn cho DNNVV trong việc hiểu và tuân thủ. Các thủ tục hành chính thuế còn rườm rà, tốn kém thời gian và chi phí cho doanh nghiệp. Điều này làm giảm tính cạnh tranh của DNNVV so với các doanh nghiệp lớn và các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài.

Chi phí tuân thủ thuế, bao gồm chi phí thuê dịch vụ tư vấn thuế, chi phí đào tạo nhân viên, chi phí đầu tư vào hệ thống kế toán, còn cao so với khả năng tài chính của DNNVV. Điều này làm giảm lợi nhuận của doanh nghiệp và hạn chế khả năng tái đầu tư, mở rộng sản xuất.

Tình trạng trốn thuế, gian lận thuế vẫn còn diễn ra, gây thất thu cho ngân sách nhà nước và tạo môi trường cạnh tranh không lành mạnh. Các doanh nghiệp làm ăn chân chính bị thiệt hại do phải cạnh tranh với các doanh nghiệp trốn thuế. Điều này làm giảm động lực kinh doanh và đầu tư của doanh nghiệp.

Cần rà soát, sửa đổi, bổ sung các quy định thuế theo hướng đơn giản, rõ ràng, dễ hiểu, dễ thực hiện. Áp dụng công nghệ thông tin vào quản lý thuế, giảm thiểu các thủ tục giấy tờ. Xây dựng hệ thống dịch vụ hỗ trợ doanh nghiệp tuân thủ thuế hiệu quả.

Cần có chính sách hỗ trợ tài chính cho DNNVV để đầu tư vào hệ thống kế toán, đào tạo nhân viên. Giảm thuế suất thuế thu nhập doanh nghiệp cho DNNVV. Miễn, giảm thuế cho các doanh nghiệp mới thành lập, doanh nghiệp hoạt động trong các lĩnh vực ưu đãi đầu tư.

Tăng cường thanh tra, kiểm tra thuế để phát hiện và xử lý nghiêm các hành vi trốn thuế, gian lận thuế. Xây dựng hệ thống thông tin về doanh nghiệp và các giao dịch kinh tế để phục vụ công tác thanh tra, kiểm tra thuế. Nâng cao năng lực của đội ngũ cán bộ thuế.

Tổ chức các khóa đào tạo, hội thảo, tập huấn về pháp luật thuế cho doanh nghiệp. Phát hành các tài liệu hướng dẫn về thuế dễ hiểu, dễ áp dụng. Xây dựng trang web cung cấp thông tin về thuế đầy đủ, chính xác và kịp thời.

Tuyên truyền, vận động doanh nghiệp tuân thủ pháp luật thuế. Khen thưởng, biểu dương các doanh nghiệp làm ăn chân chính, tuân thủ tốt pháp luật thuế. Xử lý nghiêm các hành vi vi phạm pháp luật thuế.

Công khai, minh bạch các quy định về thuế. Đảm bảo sự công bằng, bình đẳng giữa các doanh nghiệp trong việc thực hiện nghĩa vụ thuế. Tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp tiếp cận thông tin và các dịch vụ hỗ trợ về thuế.

Các chính sách ưu đãi thuế, như giảm thuế suất thuế thu nhập doanh nghiệp, miễn giảm thuế cho các doanh nghiệp mới thành lập, có tác động tích cực đến tăng trưởng của DNNVV. Các doanh nghiệp được hưởng ưu đãi thuế có thể tăng cường đầu tư, mở rộng sản xuất và tạo thêm việc làm.

Cần có sự đánh giá kỹ lưỡng về hiệu quả của các chính sách thuế để có những điều chỉnh phù hợp. Việc đánh giá cần dựa trên các tiêu chí khách quan, khoa học và có sự tham gia của các bên liên quan, bao gồm doanh nghiệp, cơ quan nhà nước và các tổ chức xã hội.

Cần có sự giám sát chặt chẽ để đảm bảo các chính sách thuế được thực hiện đúng mục tiêu. Việc giám sát cần được thực hiện bởi các cơ quan nhà nước có thẩm quyền và có sự tham gia của cộng đồng doanh nghiệp.

Cần tiếp tục hoàn thiện hệ thống thuế theo hướng đơn giản, rõ ràng, dễ hiểu, dễ thực hiện. Áp dụng công nghệ thông tin vào quản lý thuế, giảm thiểu các thủ tục giấy tờ. Xây dựng hệ thống dịch vụ hỗ trợ doanh nghiệp tuân thủ thuế hiệu quả.

Tăng cường hợp tác quốc tế về thuế để chống trốn thuế và gian lận thuế. Tham gia các diễn đàn quốc tế về thuế để học hỏi kinh nghiệm và chia sẻ thông tin. Ký kết các hiệp định tránh đánh thuế hai lần với các nước.

Nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ cho đội ngũ cán bộ thuế. Đào tạo, bồi dưỡng cán bộ thuế về công nghệ thông tin, ngoại ngữ và các kỹ năng mềm. Xây dựng đội ngũ cán bộ thuế liêm chính, tận tụy và chuyên nghiệp.