I. Khái quát về hành vi cạnh tranh không lành mạnh
Cạnh tranh là một phần không thể thiếu trong sự phát triển kinh tế xã hội. Hành vi cạnh tranh không lành mạnh (CTKLM) xuất hiện khi các doanh nghiệp (DN) sử dụng các phương thức không chính đáng để đạt được lợi thế cạnh tranh. Theo Luật Cạnh tranh 2018, CTKLM được định nghĩa là hành vi của DN trái với nguyên tắc thiện chí, trung thực, gây thiệt hại đến quyền lợi hợp pháp của DN khác. Các hành vi này không chỉ xâm hại đến quyền tự do cạnh tranh mà còn ảnh hưởng tiêu cực đến môi trường kinh doanh. Đặc biệt, CTKLM có thể dẫn đến sự hình thành độc quyền, làm giảm tính cạnh tranh trên thị trường. Theo luật sư Đặng Kim Ngân Hà, CTKLM gây thiệt hại nặng nề cho hoạt động kinh doanh của các DN, ảnh hưởng đến sự phát triển bền vững của nền kinh tế. Do đó, việc hiểu rõ về CTKLM và các quy định liên quan là rất cần thiết để bảo vệ quyền lợi của DN và người tiêu dùng.
1.1 Khái niệm về hành vi cạnh tranh không lành mạnh
Theo Luật Cạnh tranh 2018, CTKLM được hiểu là các hành vi cạnh tranh sử dụng thủ đoạn bất chính, xâm hại đến quyền tự do cạnh tranh của các DN khác. Hành vi này có thể bao gồm việc gây rối hoạt động kinh doanh của DN khác, lôi kéo khách hàng bằng thông tin gian dối hoặc gây nhầm lẫn. Các hành vi này không chỉ vi phạm pháp luật mà còn đi ngược lại với các chuẩn mực đạo đức trong kinh doanh. Đặc điểm nổi bật của CTKLM là sự cạnh tranh không công bằng, dẫn đến thiệt hại cho các DN làm ăn chân chính. Việc xác định CTKLM không chỉ dựa vào các quy định pháp luật mà còn cần xem xét đến các chuẩn mực xã hội và đạo đức kinh doanh. Điều này cho thấy sự cần thiết phải có một hệ thống pháp luật chặt chẽ để điều chỉnh và xử lý các hành vi CTKLM một cách hiệu quả.
II. Đặc điểm của hành vi cạnh tranh không lành mạnh
CTKLM có những đặc điểm cơ bản mà các DN cần nhận thức rõ. Thứ nhất, CTKLM là hành vi của DN trong quá trình kinh doanh, thể hiện qua việc các DN sử dụng các phương thức không chính đáng để cạnh tranh. Điều này cho thấy rằng chỉ có các DN thuộc mọi thành phần kinh tế mới có thể thực hiện các hành vi này. Thứ hai, CTKLM thường trái với các chuẩn mực thông thường về đạo đức kinh doanh. Điều này có nghĩa là các hành vi này không chỉ vi phạm pháp luật mà còn đi ngược lại với các giá trị xã hội tốt đẹp. Để xác định một hành vi có phải là CTKLM hay không, cần phải xem xét đến các quy định pháp luật và các chuẩn mực đạo đức trong kinh doanh. Việc này không chỉ giúp bảo vệ quyền lợi của DN mà còn góp phần tạo ra một môi trường kinh doanh lành mạnh và công bằng.
2.1 Hành vi cạnh tranh trái với chuẩn mực đạo đức
Hành vi CTKLM không chỉ đơn thuần là vi phạm pháp luật mà còn là sự vi phạm các chuẩn mực đạo đức trong kinh doanh. Các DN có thể sử dụng nhiều phương thức khác nhau để cạnh tranh, nhưng nếu những phương thức này đi ngược lại với các giá trị xã hội, chúng sẽ được coi là CTKLM. Luật Cạnh tranh 2018 đã liệt kê rõ các hành vi bị coi là không lành mạnh, từ đó tạo cơ sở pháp lý cho việc xử lý các hành vi này. Điều này không chỉ giúp bảo vệ quyền lợi của DN mà còn đảm bảo sự công bằng trong môi trường kinh doanh. Việc áp dụng các quy định này cần phải được thực hiện một cách nghiêm túc để ngăn chặn các hành vi CTKLM, từ đó thúc đẩy sự phát triển bền vững của nền kinh tế.
III. Quy định của pháp luật về hành vi cạnh tranh không lành mạnh
Luật Cạnh tranh 2018 đã đưa ra các quy định cụ thể về CTKLM nhằm bảo vệ quyền lợi hợp pháp của các DN. Các hành vi CTKLM bị cấm bao gồm việc gây rối hoạt động kinh doanh của DN khác, lôi kéo khách hàng bằng thông tin gian dối, và nhiều hành vi khác. Những quy định này không chỉ giúp bảo vệ các DN làm ăn chân chính mà còn tạo ra một môi trường cạnh tranh công bằng. Việc thực thi các quy định này cần phải được thực hiện một cách nghiêm túc và hiệu quả. Cơ quan quản lý cạnh tranh cần phát huy vai trò của mình trong việc giám sát và xử lý các hành vi CTKLM. Điều này không chỉ giúp bảo vệ quyền lợi của DN mà còn đảm bảo sự phát triển bền vững của nền kinh tế.
3.1 Thực trạng áp dụng pháp luật về hành vi cạnh tranh không lành mạnh
Thực trạng áp dụng pháp luật về CTKLM hiện nay cho thấy nhiều DN vẫn chưa nhận thức đầy đủ về các quy định của Luật Cạnh tranh 2018. Nhiều hành vi CTKLM vẫn diễn ra phổ biến, gây thiệt hại cho các DN làm ăn chân chính. Cơ quan quản lý cạnh tranh cần có những biện pháp mạnh mẽ hơn để xử lý các hành vi này. Việc nâng cao nhận thức của các DN về CTKLM cũng là một yếu tố quan trọng để giảm thiểu các hành vi không lành mạnh. Các chương trình đào tạo, hội thảo về pháp luật cạnh tranh cần được tổ chức thường xuyên để giúp các DN hiểu rõ hơn về quyền lợi và nghĩa vụ của mình trong môi trường cạnh tranh. Điều này không chỉ giúp bảo vệ quyền lợi của DN mà còn góp phần tạo ra một môi trường kinh doanh lành mạnh và bền vững.
