I. Tổng Quan Quản Lý Hoạt Động Dạy Học THCS Yên Định
Quản lý hoạt động dạy học tại các trường THCS đóng vai trò then chốt trong việc nâng cao chất lượng giáo dục. Trong bối cảnh đổi mới giáo dục, đặc biệt là việc triển khai Chương trình giáo dục phổ thông mới, công tác quản lý này càng trở nên quan trọng hơn bao giờ hết. Việc chuyển đổi từ nền giáo dục truyền thụ kiến thức sang phát triển năng lực đòi hỏi sự thay đổi trong phương pháp quản lý, từ đó tạo điều kiện cho giáo viên và học sinh phát huy tối đa tiềm năng. Trường THCS Yên Định không nằm ngoài xu thế này, và việc nghiên cứu, đánh giá thực trạng, đề xuất giải pháp quản lý hiệu quả là vô cùng cần thiết. Theo Nghị quyết 88/2014/QH13 của Quốc hội, mục tiêu đổi mới là tạo chuyển biến căn bản, toàn diện về chất lượng và hiệu quả giáo dục phổ thông.
1.1. Tầm quan trọng của quản lý dạy học hiệu quả THCS
Quản lý hiệu quả hoạt động dạy học không chỉ giúp nâng cao chất lượng đào tạo mà còn tạo môi trường học tập tích cực, khuyến khích sự sáng tạo và chủ động của học sinh. Điều này đặc biệt quan trọng trong bối cảnh Chương trình giáo dục phổ thông mới chú trọng phát triển năng lực và phẩm chất người học. Việc quản lý tốt cũng giúp tối ưu hóa nguồn lực, đảm bảo cơ sở vật chất và trang thiết bị đáp ứng yêu cầu dạy và học. Hoạt động dạy học ở nhà trường phổ thông giữ vị trí trung tâm bởi nó chiếm hầu hết thời gian, khối lượng công việc của thầy và trò trong một năm học.
1.2. Vai trò của hiệu trưởng trong quản lý dạy học THCS
Hiệu trưởng đóng vai trò then chốt trong việc quản lý hoạt động dạy học. Hiệu trưởng cần có tầm nhìn chiến lược, khả năng điều hành và quản lý nguồn lực hiệu quả. Đồng thời, hiệu trưởng cần tạo môi trường làm việc cởi mở, khuyến khích sự sáng tạo và đổi mới của giáo viên. Việc quản lý hoạt động dạy - học giữ vị trí quan trọng trong công tác quản lý nhà trường. Mục tiêu quản lý chất lượng đào tạo là nền tảng, là cơ sở để nhà quản lý xác định các mục tiêu quản lý khác trong hệ thống mục tiêu quản lý của nhà trường.
II. Thực Trạng Dạy Học THCS Yên Định Vấn Đề Thách Thức
Mặc dù đã đạt được những thành tựu nhất định, hoạt động dạy học tại các trường THCS huyện Yên Định vẫn còn đối mặt với nhiều thách thức. Cơ sở vật chất còn hạn chế, đội ngũ giáo viên chưa đồng đều về trình độ, và phương pháp dạy học chưa thực sự đổi mới là những vấn đề cần được giải quyết. Bên cạnh đó, việc triển khai Chương trình giáo dục phổ thông mới cũng đặt ra những yêu cầu mới về năng lực của giáo viên và khả năng thích ứng của học sinh. Đặc biệt đến nay Chương trình giáo dục phổ thông tổng thể, định hướng các môn học đã xây dựng xong và được ban hành ban hành theo Thông tư số 32/2018/TT-BGDĐT ngày 26 tháng 12 năm 2018 của Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo.
2.1. Hạn chế về cơ sở vật chất và trang thiết bị dạy học
Cơ sở vật chất và trang thiết bị dạy học đóng vai trò quan trọng trong việc nâng cao chất lượng dạy và học. Tuy nhiên, nhiều trường THCS vẫn còn thiếu thốn về cơ sở vật chất, đặc biệt là các phòng thí nghiệm, phòng thực hành và thiết bị hỗ trợ giảng dạy hiện đại. Điều này ảnh hưởng không nhỏ đến khả năng tiếp thu kiến thức và phát triển kỹ năng của học sinh. Vấn đề đặt ra là vai trò tự chủ trong các nhà trường khi thực hiện Chương trình GDPT mới là rất lớn, mỗi nhà trường dựa trên Chương trình tổng thể và định hướng môn học đã ban hành từ đó phải phân phối chương trình cụ thể cho môn học sao cho phù hợp với điều kiện thực tiễn của mỗi nhà trường.
2.2. Năng lực giáo viên và đổi mới phương pháp dạy học
Đội ngũ giáo viên là yếu tố then chốt quyết định chất lượng giáo dục. Tuy nhiên, trình độ và kinh nghiệm của giáo viên không đồng đều. Nhiều giáo viên còn gặp khó khăn trong việc đổi mới phương pháp dạy học, áp dụng các kỹ thuật dạy học tích cực và phát triển năng lực cho học sinh. Cần có các chương trình bồi dưỡng, tập huấn để nâng cao năng lực cho đội ngũ giáo viên. Chính vì vậy, để kịp lộ trình thực hiện các nhà trường nói chung và các trường THCS huyện Yên Định, Thanh Hoá nói riêng ngay từ bây giờ người Hiệu trưởng phải thực hiện vai trò, trách nhiệm của mình trong việc quản lý thực hiện chương trình giáo dục phổ thông mới.
III. Biện Pháp Quản Lý Hoạt Động Dạy Học Hiệu Quả THCS
Để nâng cao hiệu quả quản lý hoạt động dạy học tại các trường THCS huyện Yên Định, cần có những biện pháp đồng bộ và toàn diện. Các biện pháp này cần tập trung vào việc nâng cao năng lực cho đội ngũ giáo viên, đổi mới phương pháp dạy học, tăng cường cơ sở vật chất và trang thiết bị, đồng thời tạo môi trường học tập tích cực, khuyến khích sự tham gia của học sinh. Xuất phát từ những lý do trên, tác giả chọn nghiên cứu đề tài: "Quản lý hoạt động dạy học ở các trường Trung học Cơ sở huyện Yên Định, tỉnh Thanh Hóa theo Chương trình giáo dục phổ thông mới" nhằm triển khai thực hiện được Chương trình giáo dục phổ thông mới, nâng cao chất lượng dạy học đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục phổ thông hiện nay.
3.1. Nâng cao năng lực cho đội ngũ giáo viên THCS Yên Định
Cần có các chương trình bồi dưỡng, tập huấn thường xuyên để nâng cao năng lực chuyên môn, nghiệp vụ cho giáo viên. Các chương trình này cần tập trung vào việc đổi mới phương pháp dạy học, áp dụng các kỹ thuật dạy học tích cực, phát triển năng lực cho học sinh và sử dụng hiệu quả công nghệ thông tin trong giảng dạy. Trên cơ sở nghiên cứu lý luận và thực trạng về hoạt động dạy học và quản lý hoạt động dạy học ở các trường THCS huyện Yên Định, tỉnh Thanh Hoá theo Chương trình giáo dục phổ thông mới, đề tài đề xuất các biện pháp quản lý hoạt động dạy học theo Chương trình giáo dục phổ thông mới nhằm triển khai thực hiện được Chương trình giáo dục phổ thông mới theo lộ trình đã đề ra và nâng cao chất lượng dạy học đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục phổ thông hiện nay.
3.2. Đổi mới phương pháp dạy học theo hướng phát triển năng lực
Cần khuyến khích giáo viên áp dụng các phương pháp dạy học tích cực, lấy học sinh làm trung tâm. Các phương pháp này cần tạo điều kiện cho học sinh tham gia tích cực vào quá trình học tập, phát huy tính chủ động, sáng tạo và khả năng tự học. Đồng thời, cần tăng cường sử dụng các phương tiện trực quan, công nghệ thông tin để hỗ trợ giảng dạy. Hoạt động dạy học của giáo viên và học sinh ở trường THCS theo Chương trình giáo dục phổ thông mới( GDPT 2018).
IV. Ứng Dụng CNTT Quản Lý Dạy Học THCS Yên Định
Ứng dụng công nghệ thông tin (CNTT) trong quản lý hoạt động dạy học là một xu thế tất yếu trong bối cảnh hiện nay. CNTT giúp tăng cường tính minh bạch, hiệu quả và tiết kiệm thời gian trong công tác quản lý. Đồng thời, CNTT cũng tạo điều kiện cho giáo viên và học sinh tiếp cận với nguồn tài nguyên học tập phong phú và đa dạng. Biện pháp quản lý hoạt động dạy học của Hiệu trưởng ở các trường THCS huyện Yên Định, tỉnh Thanh Hoá theo Chương trình giáo dục phổ thông mới (GDPT 2018).
4.1. Xây dựng hệ thống quản lý thông tin dạy học trực tuyến
Cần xây dựng hệ thống quản lý thông tin dạy học trực tuyến để quản lý hồ sơ học sinh, kết quả học tập, kế hoạch giảng dạy, tài liệu tham khảo và các thông tin liên quan khác. Hệ thống này cần được thiết kế thân thiện, dễ sử dụng và có khả năng bảo mật cao. Nghiên cứu cơ sở lý luận về quản lý hoạt động dạy học ở trường THCS theo Chương trình giáo dục phổ thông mới.
4.2. Sử dụng phần mềm hỗ trợ giảng dạy và học tập
Cần khuyến khích giáo viên và học sinh sử dụng các phần mềm hỗ trợ giảng dạy và học tập để tăng tính tương tác, sinh động và hấp dẫn cho các bài giảng. Các phần mềm này có thể bao gồm phần mềm trình chiếu, phần mềm mô phỏng, phần mềm kiểm tra đánh giá và các công cụ hỗ trợ học tập trực tuyến. Khảo sát, đánh giá thực trạng quản lý hoạt động dạy học ở các trường THCS huyện Yên Định, tỉnh Thanh Hoá theo Chương trình giáo dục phổ thông mới.
V. Đánh Giá Hiệu Quả Quản Lý Dạy Học THCS Yên Định
Việc đánh giá hiệu quả quản lý hoạt động dạy học là vô cùng quan trọng để đảm bảo chất lượng giáo dục. Cần có các tiêu chí đánh giá cụ thể, khách quan và minh bạch. Đồng thời, cần có sự tham gia của nhiều bên liên quan, bao gồm giáo viên, học sinh, phụ huynh và cán bộ quản lý. Đề xuất biện pháp quản lý hoạt động dạy học ở các trường THCS huyện Yên Định, tỉnh Thanh Hoá theo Chương trình giáo dục phổ thông mới.
5.1. Xây dựng bộ tiêu chí đánh giá chất lượng dạy học
Cần xây dựng bộ tiêu chí đánh giá chất lượng dạy học dựa trên các tiêu chuẩn quốc gia và quốc tế. Các tiêu chí này cần bao gồm các yếu tố như năng lực chuyên môn của giáo viên, phương pháp dạy học, cơ sở vật chất, kết quả học tập của học sinh và sự hài lòng của phụ huynh. Giới hạn về đối tượng nghiên cứu Đề tài tập trung nghiên cứu biện pháp quản lý hoạt động dạy học ở các trường THCS huyện Yên Định, tỉnh Thanh Hoá theo Chương trình giáo dục phổ thông mới.
5.2. Thực hiện đánh giá định kỳ và đột xuất
Cần thực hiện đánh giá định kỳ và đột xuất để theo dõi và đánh giá hiệu quả quản lý hoạt động dạy học. Kết quả đánh giá cần được công khai và sử dụng để cải thiện công tác quản lý. Giới hạn về chủ thể quản lý Hiệu trưởng các trường Trung học cơ sở huyện Yên Định, tỉnh Thanh Hoá.
VI. Kết Luận Khuyến Nghị Quản Lý Dạy Học THCS
Quản lý hoạt động dạy học là một quá trình liên tục và không ngừng cải tiến. Để nâng cao chất lượng giáo dục tại các trường THCS huyện Yên Định, cần có sự chung tay của tất cả các bên liên quan. Đồng thời, cần có sự đầu tư thích đáng về nguồn lực và sự quan tâm sát sao của các cấp lãnh đạo. Giới hạn về khảo sát nghiên cứu Thời gian 3 năm học trở lại đây (Các số liệu được khảo sát từ năm học 2016 - 2017 đến năm học 2019 - 2020).
6.1. Tăng cường hợp tác giữa nhà trường gia đình và xã hội
Cần tăng cường hợp tác giữa nhà trường, gia đình và xã hội để tạo môi trường giáo dục toàn diện cho học sinh. Gia đình cần quan tâm, động viên và tạo điều kiện cho con em học tập. Xã hội cần tạo môi trường văn hóa lành mạnh, khuyến khích sự học tập và phát triển của thế hệ trẻ. Giới hạn về địa bàn, khách thể điều tra Đề tài khảo sát các khách thể gồm: 94 CBQL, GV tại 5 trường Trung học cơ sở huyện Yên Định, tỉnh Thanh Hoá bao gồm (THCS Yên Tâm, THCS Yên Lạc, THCS Yên Trường, THCS Định Tân, THCS Lê Đình Kiên).
6.2. Đề xuất chính sách hỗ trợ đổi mới giáo dục THCS
Cần có các chính sách hỗ trợ đổi mới giáo dục, đặc biệt là các chính sách về tài chính, cơ sở vật chất và đào tạo giáo viên. Các chính sách này cần tạo điều kiện thuận lợi cho các trường THCS triển khai Chương trình giáo dục phổ thông mới và nâng cao chất lượng giáo dục. Hiện nay việc quản lý hoạt động dạy học ở các trường THCS huyện Yên Định, tỉnh Thanh Hoá đã có được những kết quả nhất định.