I. Cơ sở lý luận về quản lý hoạt động dạy học ở các trường tiểu học theo định hướng giáo dục STEM
Trong bối cảnh giáo dục hiện đại, quản lý giáo dục đóng vai trò quan trọng trong việc nâng cao chất lượng dạy học. Đặc biệt, dạy học tiểu học theo định hướng STEM không chỉ giúp học sinh phát triển tư duy sáng tạo mà còn trang bị cho các em những kỹ năng cần thiết cho thế kỷ 21. Việc áp dụng giáo dục STEM trong các trường tiểu học huyện Hoằng Hóa, tỉnh Thanh Hóa đang trở thành một xu thế tất yếu, đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục. Theo đó, phương pháp dạy học cần được cải tiến để phù hợp với nội dung chương trình giáo dục hiện hành. Cần nhấn mạnh rằng, giáo viên tiểu học là nhân tố quyết định trong việc thực hiện chương trình giáo dục STEM. Họ cần được bồi dưỡng về kỹ năng giải quyết vấn đề và khoa học công nghệ để đảm bảo việc truyền đạt kiến thức cho học sinh một cách hiệu quả.
1.1. Tổng quan về giáo dục STEM
Giáo dục STEM là một mô hình giáo dục tích hợp các lĩnh vực khoa học, công nghệ, kỹ thuật và toán học. Theo nghiên cứu của nhiều tác giả, giáo dục STEM không chỉ đơn thuần là việc dạy các môn học riêng lẻ mà còn là việc kết nối chúng lại với nhau, tạo ra một hệ thống kiến thức liên môn. Việc này giúp học sinh phát triển tư duy phản biện, khả năng làm việc nhóm và khả năng sáng tạo. Đặc biệt, trong bối cảnh toàn cầu hóa và cách mạng công nghiệp 4.0, giáo dục STEM được coi là một giải pháp hữu hiệu để nâng cao năng lực cạnh tranh của thế hệ trẻ. Hơn nữa, việc áp dụng giáo dục STEM trong hoạt động dạy học tại các trường tiểu học không chỉ giúp học sinh hiểu sâu hơn về kiến thức mà còn giúp các em biết vận dụng kiến thức vào thực tiễn, tạo ra những sản phẩm có giá trị cho xã hội.
II. Thực trạng quản lý hoạt động dạy học ở các trường tiểu học huyện Hoằng Hóa tỉnh Thanh Hóa theo định hướng giáo dục STEM
Thực trạng quản lý hoạt động dạy học ở các trường tiểu học huyện Hoằng Hóa cho thấy nhiều khó khăn và thách thức. Cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy học còn thiếu thốn, ảnh hưởng đến khả năng triển khai giáo dục STEM. Nhiều giáo viên tiểu học chưa được đào tạo bài bản về phương pháp dạy học theo định hướng STEM, dẫn đến việc áp dụng còn hạn chế. Khảo sát cho thấy, nhận thức của cán bộ quản lý và giáo viên về giáo dục STEM còn thấp, chưa thực sự hiểu rõ về lợi ích của phương pháp này. Hơn nữa, việc đánh giá học sinh tiểu học cũng chưa được thực hiện một cách đồng bộ và khoa học, điều này ảnh hưởng đến chất lượng dạy học. Cần có những biện pháp cụ thể để nâng cao nhận thức và năng lực cho giáo viên, đồng thời cải thiện cơ sở vật chất để hỗ trợ cho việc thực hiện chương trình giáo dục STEM.
2.1. Khó khăn trong việc triển khai giáo dục STEM
Một trong những khó khăn lớn nhất trong việc triển khai giáo dục STEM tại các trường tiểu học huyện Hoằng Hóa là thiếu hụt về cơ sở vật chất và trang thiết bị phục vụ dạy học. Nhiều trường chưa có đủ phòng thí nghiệm và công cụ học tập cần thiết để thực hiện các hoạt động dạy học theo định hướng STEM. Bên cạnh đó, giáo viên chưa được đào tạo đầy đủ về các phương pháp và kỹ thuật dạy học mới, dẫn đến việc áp dụng giáo dục STEM còn chưa hiệu quả. Theo khảo sát, chỉ có một tỷ lệ nhỏ giáo viên tham gia các khóa bồi dưỡng về STEM, điều này ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng dạy học. Hơn nữa, sự phối hợp giữa các bộ phận trong trường và giữa nhà trường với phụ huynh cũng chưa thực sự chặt chẽ, dẫn đến việc triển khai giáo dục STEM gặp nhiều khó khăn.
III. Biện pháp quản lý hoạt động dạy học ở các trường tiểu học huyện Hoằng Hóa tỉnh Thanh Hóa theo định hướng giáo dục STEM
Để nâng cao hiệu quả quản lý giáo dục và triển khai dạy học tiểu học theo định hướng STEM, cần thực hiện một số biện pháp cụ thể. Đầu tiên, cần tổ chức các khóa bồi dưỡng cho giáo viên tiểu học về phương pháp dạy học STEM, giúp họ nắm vững kiến thức và kỹ năng cần thiết. Thứ hai, cần tăng cường đầu tư cơ sở vật chất, trang thiết bị phục vụ cho việc dạy học STEM. Điều này không chỉ giúp giáo viên có đủ công cụ để giảng dạy mà còn tạo điều kiện cho học sinh thực hành và trải nghiệm. Cuối cùng, cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa nhà trường, phụ huynh và cộng đồng trong việc triển khai giáo dục STEM, từ đó tạo ra một môi trường học tập tích cực và hiệu quả cho học sinh.
3.1. Tăng cường bồi dưỡng giáo viên
Việc bồi dưỡng giáo viên là một trong những yếu tố quyết định đến thành công của quản lý dạy học theo định hướng STEM. Cần tổ chức các khóa tập huấn thường xuyên về phương pháp dạy học STEM cho giáo viên, đồng thời khuyến khích họ tham gia các hội thảo, diễn đàn về giáo dục STEM. Các khóa bồi dưỡng không chỉ tập trung vào lý thuyết mà còn cần có các hoạt động thực hành, giúp giáo viên áp dụng kiến thức vào thực tiễn. Hơn nữa, cần khuyến khích giáo viên chia sẻ kinh nghiệm và sáng tạo trong việc thiết kế các hoạt động dạy học STEM, từ đó nâng cao chất lượng giáo dục tại các trường tiểu học.
