## Tổng quan nghiên cứu
Trong giai đoạn 2017-2019, các trường trung học cơ sở (THCS) huyện Định Hóa, tỉnh Thái Nguyên có quy mô học sinh ổn định với khoảng 4.300 học sinh mỗi năm. Tỷ lệ học sinh có học lực khá và trung bình chiếm khoảng 81%, trong khi học sinh có hạnh kiểm tốt chiếm trên 75%. Đội ngũ giáo viên THCS có sự cải thiện về trình độ chuyên môn, tỷ lệ giáo viên có trình độ đại học tăng từ 50,6% lên 58,7%, trong khi tỷ lệ giáo viên trình độ cao đẳng và trung cấp giảm đáng kể. Tuy nhiên, năng lực dạy học tích hợp (DHTH) của giáo viên còn nhiều hạn chế, ảnh hưởng đến chất lượng giáo dục và đổi mới chương trình phổ thông.
Vấn đề nghiên cứu tập trung vào quản lý hoạt động bồi dưỡng năng lực dạy học tích hợp cho giáo viên các trường THCS huyện Định Hóa nhằm nâng cao năng lực chuyên môn, đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục. Mục tiêu cụ thể là đánh giá thực trạng công tác bồi dưỡng, nhận thức của cán bộ quản lý và giáo viên, từ đó đề xuất các biện pháp quản lý hiệu quả. Phạm vi nghiên cứu bao gồm 12 trường THCS trên địa bàn huyện, với khảo sát 267 đối tượng gồm 24 cán bộ quản lý và 243 giáo viên.
Nghiên cứu có ý nghĩa quan trọng trong việc nâng cao chất lượng đội ngũ giáo viên, góp phần thực hiện thành công đổi mới chương trình giáo dục phổ thông theo hướng tích hợp, phát triển năng lực học sinh, đồng thời hỗ trợ công tác quản lý giáo dục tại địa phương.
## Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu
### Khung lý thuyết áp dụng
Nghiên cứu dựa trên các lý thuyết và mô hình sau:
- **Lý thuyết dạy học tích hợp**: Định nghĩa DHTH là quá trình kết hợp các nội dung, kỹ năng từ nhiều môn học nhằm phát triển năng lực giải quyết vấn đề thực tiễn cho học sinh. Các quan điểm tích hợp gồm tích hợp nội bộ môn học, đa môn, liên môn và xuyên môn, giúp hình thành hệ thống kiến thức thống nhất và phát triển kỹ năng xuyên ngành.
- **Lý thuyết năng lực dạy học**: Năng lực dạy học tích hợp là khả năng của giáo viên trong việc tổ chức, vận dụng kiến thức, kỹ năng và phương pháp dạy học tích hợp để phát triển năng lực học sinh. Năng lực này bao gồm hiểu biết về DHTH, lập kế hoạch, vận dụng phương pháp, sử dụng thiết bị, tổ chức hoạt động học và đánh giá kết quả học tập.
- **Lý thuyết quản lý giáo dục**: Quản lý hoạt động bồi dưỡng năng lực dạy học tích hợp bao gồm các chức năng: lập kế hoạch, tổ chức thực hiện, chỉ đạo và kiểm tra đánh giá. Quản lý hiệu quả đòi hỏi sự phối hợp giữa các cấp quản lý, đội ngũ giảng viên và giáo viên, đồng thời phải đáp ứng các yếu tố khách quan và chủ quan ảnh hưởng đến hoạt động bồi dưỡng.
### Phương pháp nghiên cứu
- **Nguồn dữ liệu**: Dữ liệu thu thập từ 267 đối tượng gồm 24 cán bộ quản lý và 243 giáo viên tại 12 trường THCS huyện Định Hóa trong giai đoạn 2017-2019. Dữ liệu bao gồm số liệu thống kê, phiếu khảo sát, phỏng vấn sâu, quan sát thực tế và nghiên cứu hồ sơ, tài liệu quản lý.
- **Phương pháp phân tích**: Sử dụng phương pháp thống kê mô tả để phân tích số liệu định lượng, kết hợp phân tích nội dung với dữ liệu định tính từ phỏng vấn và quan sát. Phần mềm Excel được dùng để xử lý và tính toán điểm trung bình, tỷ lệ phần trăm, đánh giá mức độ quan trọng, thực hiện và hiệu quả của các hoạt động bồi dưỡng.
- **Timeline nghiên cứu**: Khảo sát được tiến hành từ tháng 10 đến tháng 12 năm 2019, bao gồm thu thập dữ liệu, xử lý số liệu và phân tích kết quả để đề xuất các biện pháp quản lý phù hợp.
## Kết quả nghiên cứu và thảo luận
### Những phát hiện chính
1. **Nhận thức về tầm quan trọng của bồi dưỡng năng lực DHTH**: 100% cán bộ quản lý và giáo viên đánh giá hoạt động bồi dưỡng năng lực DHTH là quan trọng, với điểm trung bình 4,04/5. Các nội dung như làm thay đổi vai trò giáo viên (4,25 điểm), mở rộng phạm vi môn học (4,18 điểm) và tăng khả năng tổng hợp kiến thức (4,15 điểm) được đánh giá cao.
2. **Thực trạng bồi dưỡng năng lực DHTH**: Khoảng 58,7% giáo viên có trình độ đại học, tuy nhiên năng lực DHTH của đa số giáo viên còn yếu, việc vận dụng phương pháp dạy học tích hợp chưa thường xuyên và sâu rộng. Chỉ khoảng 40-50% giáo viên tham gia các khóa bồi dưỡng chuyên đề về DHTH.
3. **Quản lý hoạt động bồi dưỡng**: Công tác lập kế hoạch và tổ chức bồi dưỡng được đánh giá ở mức khá (4,0 điểm), nhưng công tác chỉ đạo và kiểm tra, đánh giá kết quả bồi dưỡng còn hạn chế với điểm trung bình khoảng 3,5. Việc huy động nguồn lực vật chất và nhân lực chưa đồng bộ, ảnh hưởng đến hiệu quả bồi dưỡng.
4. **Yếu tố ảnh hưởng**: Yếu tố khách quan như chính sách, nhận thức xã hội và nhu cầu bồi dưỡng được đánh giá có ảnh hưởng lớn (trên 4 điểm). Yếu tố chủ quan như trình độ cán bộ quản lý, kỹ năng tổ chức bồi dưỡng và thời gian dành cho bồi dưỡng cũng ảnh hưởng đáng kể đến kết quả.
### Thảo luận kết quả
Kết quả cho thấy mặc dù nhận thức về vai trò của bồi dưỡng năng lực DHTH là tích cực, nhưng thực tế triển khai còn nhiều khó khăn do hạn chế về nguồn lực, kỹ năng quản lý và sự tham gia của giáo viên. So sánh với các nghiên cứu trong nước và quốc tế, việc bồi dưỡng cần được tổ chức bài bản, linh hoạt và gắn liền với thực tiễn giảng dạy để nâng cao hiệu quả.
Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ cột thể hiện tỷ lệ giáo viên tham gia bồi dưỡng theo từng năm học, bảng điểm trung bình đánh giá các chức năng quản lý và biểu đồ tròn phân tích các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý bồi dưỡng.
Việc nâng cao năng lực DHTH không chỉ giúp giáo viên thích nghi với đổi mới chương trình mà còn góp phần phát triển năng lực học sinh toàn diện, đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục phổ thông.
## Đề xuất và khuyến nghị
1. **Tăng cường nhận thức và truyền thông**: Tổ chức các hội thảo, tập huấn nâng cao nhận thức cho cán bộ quản lý và giáo viên về vai trò, ý nghĩa của bồi dưỡng năng lực DHTH. Mục tiêu đạt 90% cán bộ quản lý và giáo viên hiểu rõ trong vòng 1 năm, do Phòng GDĐT chủ trì.
2. **Hoàn thiện kế hoạch bồi dưỡng**: Xây dựng kế hoạch bồi dưỡng năng lực DHTH phù hợp với điều kiện thực tế từng trường, đảm bảo nội dung bồi dưỡng cập nhật, thiết thực. Thực hiện hàng năm, có sự tham gia của các chuyên gia và giảng viên sư phạm.
3. **Đổi mới phương pháp tổ chức bồi dưỡng**: Áp dụng phương pháp tích cực hóa người học, kết hợp bồi dưỡng tập trung, tại chỗ và tự bồi dưỡng gắn với nghiên cứu khoa học. Tăng cường thảo luận nhóm, thực hành và phản hồi liên tục. Thời gian triển khai trong 2 năm tiếp theo.
4. **Huy động nguồn lực**: Tăng cường đầu tư cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy học và tài liệu bồi dưỡng. Huy động sự hỗ trợ từ các cấp chính quyền, các tổ chức xã hội và dự án giáo dục. Phòng GDĐT phối hợp với các đơn vị liên quan thực hiện trong 3 năm.
5. **Nâng cao công tác kiểm tra, đánh giá**: Xây dựng bộ tiêu chí đánh giá kết quả bồi dưỡng năng lực DHTH, tổ chức kiểm tra định kỳ và đánh giá hiệu quả bồi dưỡng để điều chỉnh kịp thời. Thực hiện liên tục, do Phòng GDĐT và các trường phối hợp thực hiện.
## Đối tượng nên tham khảo luận văn
1. **Cán bộ quản lý giáo dục**: Giúp nâng cao năng lực quản lý công tác bồi dưỡng, xây dựng kế hoạch và tổ chức thực hiện hiệu quả các hoạt động bồi dưỡng năng lực dạy học tích hợp.
2. **Giáo viên trung học cơ sở**: Nắm bắt các kiến thức, kỹ năng cần thiết để phát triển năng lực dạy học tích hợp, từ đó nâng cao chất lượng giảng dạy và đáp ứng yêu cầu đổi mới chương trình.
3. **Nhà nghiên cứu giáo dục**: Cung cấp cơ sở lý luận và thực tiễn về quản lý bồi dưỡng năng lực dạy học tích hợp, làm tài liệu tham khảo cho các nghiên cứu tiếp theo trong lĩnh vực quản lý giáo dục và đổi mới phương pháp dạy học.
4. **Các cơ sở đào tạo và bồi dưỡng giáo viên**: Hỗ trợ xây dựng chương trình, nội dung và phương pháp bồi dưỡng phù hợp với nhu cầu thực tế của giáo viên và yêu cầu đổi mới giáo dục phổ thông.
## Câu hỏi thường gặp
1. **Bồi dưỡng năng lực dạy học tích hợp là gì?**
Bồi dưỡng năng lực dạy học tích hợp là quá trình giúp giáo viên cập nhật, hoàn thiện kiến thức và kỹ năng tổ chức dạy học tích hợp nhằm phát triển năng lực học sinh. Ví dụ, giáo viên được tập huấn về cách kết hợp nội dung các môn học trong một bài giảng.
2. **Tại sao cần quản lý hoạt động bồi dưỡng năng lực dạy học tích hợp?**
Quản lý giúp đảm bảo hoạt động bồi dưỡng được tổ chức bài bản, hiệu quả, đáp ứng nhu cầu thực tế và mục tiêu đổi mới giáo dục. Qua đó, nâng cao chất lượng đội ngũ giáo viên và kết quả dạy học.
3. **Phương pháp bồi dưỡng nào hiệu quả nhất?**
Phương pháp tích cực hóa người học, kết hợp thảo luận nhóm, thực hành thao giảng và tự bồi dưỡng được đánh giá cao vì giúp giáo viên chủ động tiếp thu và vận dụng kiến thức vào thực tế.
4. **Yếu tố nào ảnh hưởng lớn nhất đến hiệu quả bồi dưỡng?**
Nhận thức đúng đắn của cán bộ quản lý và giáo viên về tầm quan trọng của bồi dưỡng, cùng với nguồn lực vật chất và nhân lực đầy đủ là những yếu tố then chốt.
5. **Làm thế nào để đánh giá hiệu quả bồi dưỡng?**
Thông qua kiểm tra, đánh giá kết quả học tập của giáo viên, khảo sát ý kiến phản hồi và quan sát thực tế áp dụng phương pháp dạy học tích hợp trong lớp học.
## Kết luận
- Năng lực dạy học tích hợp là yếu tố then chốt nâng cao chất lượng giáo dục THCS trong bối cảnh đổi mới chương trình phổ thông.
- Hoạt động bồi dưỡng năng lực DHTH cho giáo viên huyện Định Hóa còn nhiều hạn chế, cần được quản lý và tổ chức hiệu quả hơn.
- Các biện pháp quản lý bao gồm tăng cường nhận thức, hoàn thiện kế hoạch, đổi mới phương pháp bồi dưỡng, huy động nguồn lực và nâng cao công tác kiểm tra, đánh giá.
- Nghiên cứu cung cấp cơ sở khoa học và thực tiễn cho công tác quản lý bồi dưỡng năng lực DHTH tại địa phương.
- Đề nghị các cấp quản lý giáo dục và các trường THCS triển khai các giải pháp đề xuất trong vòng 3 năm tới để nâng cao năng lực đội ngũ giáo viên, đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục.
**Call to action:** Các cơ quan quản lý giáo dục và nhà trường cần phối hợp chặt chẽ, triển khai đồng bộ các biện pháp quản lý bồi dưỡng năng lực dạy học tích hợp nhằm nâng cao chất lượng giáo dục phổ thông tại địa phương.