I. Cơ sở lý luận và thực tiễn
Trong chương này, các khái niệm cơ bản liên quan đến năng lực toán học và công cụ, phương tiện học toán được làm rõ. Đặc biệt, năng lực sử dụng công cụ, phương tiện học toán được xác định là một trong những thành tố cốt lõi của năng lực toán học. Việc phát triển năng lực này cho học sinh lớp 2 cần phải gắn liền với đặc điểm tâm lý và sinh lý của học sinh ở độ tuổi này. Các nghiên cứu trước đây đã chỉ ra rằng việc sử dụng công cụ và phương tiện học toán không chỉ giúp học sinh tiếp thu kiến thức một cách hiệu quả mà còn tạo hứng thú cho các em trong quá trình học tập. Chương trình giáo dục phổ thông 2018 nhấn mạnh tầm quan trọng của việc phát triển năng lực tính toán cho học sinh, điều này càng trở nên cần thiết trong bối cảnh công nghệ ngày càng phát triển.
1.1 Đặc điểm tâm lý và sinh lý của học sinh lớp 2
Học sinh lớp 2 thường có đặc điểm tâm lý đặc trưng như tính tò mò, ham học hỏi và khả năng tập trung còn hạn chế. Điều này đòi hỏi giáo viên phải sử dụng các biện pháp giáo dục phù hợp để phát triển năng lực toán học cho các em. Việc áp dụng các phương pháp giảng dạy linh hoạt, kết hợp với các hoạt động thực hành sẽ giúp học sinh hiểu sâu hơn về kiến thức. Một số hoạt động như hoạt động học tập, bài tập toán học, và chơi trò chơi học tập có thể được thiết kế để khuyến khích sự tham gia của học sinh, từ đó phát triển khả năng tư duy và giải quyết vấn đề của các em.
II. Các biện pháp phát triển năng lực sử dụng công cụ phương tiện học toán cho học sinh lớp 2
Chương này đề xuất một số biện pháp giáo dục nhằm phát triển năng lực sử dụng công cụ, phương tiện học toán cho học sinh lớp 2. Các biện pháp này bao gồm việc tạo cơ hội cho học sinh thực hành sử dụng công cụ học tập, hướng dẫn học sinh làm quen với các công cụ theo từng bộ sách giáo khoa, và thiết kế bổ sung các công cụ phù hợp. Đặc biệt, việc xây dựng các tình huống thực hành sử dụng công cụ học toán sẽ giúp học sinh phát hiện lỗi sai và từ đó cải thiện khả năng tư duy. Các biện pháp này không chỉ giúp học sinh nâng cao khả năng tính toán mà còn góp phần phát triển tư duy logic và khả năng giải quyết vấn đề trong học tập.
2.1 Tạo cơ hội cho học sinh phát triển kỹ năng sử dụng công cụ
Để phát triển năng lực toán học, giáo viên cần tạo ra môi trường học tập tích cực, nơi học sinh có thể thoải mái thực hành và trải nghiệm. Việc lựa chọn các nội dung môn Toán lớp 2 hợp lý và phù hợp với khả năng tiếp thu của học sinh là rất quan trọng. Học sinh cần được khuyến khích tham gia vào các hoạt động nhóm, nơi mà các em có thể cùng nhau thảo luận và giải quyết bài tập. Qua đó, không chỉ năng lực mà còn các kỹ năng xã hội của học sinh cũng được cải thiện. Sự tương tác giữa các học sinh trong quá trình học tập sẽ tạo ra một không khí học tập vui vẻ và hiệu quả.
III. Thực nghiệm sư phạm
Chương cuối cùng của luận văn trình bày kết quả thực nghiệm sư phạm nhằm kiểm tra tính khả thi của các biện pháp đã đề xuất. Qua quá trình thực nghiệm, kết quả cho thấy việc áp dụng các biện pháp này đã nâng cao rõ rệt năng lực sử dụng công cụ, phương tiện học toán cho học sinh lớp 2. Các đánh giá từ giáo viên và học sinh cho thấy sự thay đổi tích cực trong thái độ học tập của các em. Điều này chứng tỏ rằng việc phát triển năng lực toán học không chỉ phụ thuộc vào nội dung kiến thức mà còn vào phương pháp giảng dạy và công cụ học tập được sử dụng.
3.1 Kết quả trước và sau thực nghiệm
Kết quả thực nghiệm cho thấy sự cải thiện rõ rệt về năng lực toán học của học sinh sau khi áp dụng các biện pháp giáo dục mới. Trước thực nghiệm, phần lớn học sinh gặp khó khăn trong việc sử dụng công cụ và phương tiện học toán. Tuy nhiên, sau khi thực nghiệm, tỷ lệ học sinh đạt yêu cầu về năng lực sử dụng công cụ đã tăng lên đáng kể. Điều này không chỉ khẳng định tính hiệu quả của các biện pháp giáo dục mà còn mở ra hướng đi mới cho việc phát triển năng lực toán học cho học sinh tiểu học trong tương lai.
