Dạy Học Theo Chủ Đề Ancol Trong Hóa Học 11 Để Phát Triển Năng Lực Giải Quyết Vấn Đề

• Tác giả: Nguyễn Thị Hiền
• Người hướng dẫn: PGS. Lê Kim Long
• Trường học: Đại học Quốc gia Hà Nội
• Chuyên ngành: Hóa học
• Đề tài: Dạy Học Theo Chủ Đề Liên Quan Đến Ancol - Hóa Học 11 Nhằm Phát Triển Năng Lực Giải Quyết Vấn Đề Cho Học Sinh
• Loại tài liệu: luận văn thạc sĩ
• Năm xuất bản: 2017
• Địa điểm: Hà Nội

• LỜI CẢM ƠN
• DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT
• 1. CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÍ LUẬN VÀ THỰC TIỄN CỦA DẠY HỌC THEO CHỦ ĐỀ PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ CHO HỌC SINH
• 1.1. Lịch sử nghiên cứu vấn đề
• 1.2. Định hướng đổi mới giáo dục
• 1.2.1. Định hướng chung
• 1.2.2. Định hướng phát triển chương trình giáo dục nhà trường
• 2. CHƯƠNG 2: DẠY HỌC THEO CHỦ ĐỀ LIÊN QUAN ĐẾN ANCOL - HÓA HỌC 11 NHẰM PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ CHO HỌC SINH
• 2.1. Vị trí, mục tiêu, cấu trúc của phần ancol trong chương trình hóa học lớp 11 THPT
• 2.2. Vị trí, mục tiêu phần ancol
• 2.3. Những lưu ý khi dạy bài ancol
• 2.4. Xây dựng hệ mục tiêu cụ thể khi dạy phần ancol
• 2.5. Quy trình và nguyên tắc xây dựng chủ đề dạy học theo định hướng phát triển năng lực
• 2.5.1. Nguyên tắc lựa chọn nội dung dạy học theo chủ đề
• 2.5.2. Quy trình xây dựng chủ đề
• 2.5.3. Đề xuất qui trình xây dựng chủ đề dạy học
• 2.5.4. Xây dựng chủ đề tích hợp
• 2.5.4.1. CHỦ ĐỀ 2: ANCOL VỚI CUỘC SỐNG
• 2.6. Đánh giá năng lực giải quyết vấn đề thông qua dạy học
• 2.6.1. Tiêu chí đánh giá năng lực giải quyết vấn đề
• 2.6.2. Xây dựng bộ công cụ đánh giá năng lực giải quyết vấn đề
• 2.6.3. Kiểm tra cuối chủ đề
• 2.6.4. Tổng kết và đánh giá
• 3. CHƯƠNG 3: THỰC NGHIỆM SƯ PHẠM
• 3.1. Mục đích thực nghiệm
• 3.2. Nhiệm vụ thực nghiệm
• 3.3. Nội dung thực nghiệm
• 3.4. Đối tượng thực nghiệm
• 3.5. Kế hoạch thực nghiệm
• 3.6. Tiến trình thực nghiệm
• 3.7. Kết quả và xử lí kết quả thực nghiệm sư phạm
• 3.7.1. Kết quả điều tra phiếu hỏi học sinh trước thực nghiệm
• 3.7.2. Kết quả bảng kiểm quan sát học sinh của giáo viên
• 3.7.3. Kết quả phiếu hỏi HS lớp TN sau khi học chủ đề “Ancol” và “ancol với đời sống”
• 3.7.4. Kết quả điều tra phiếu hỏi học sinh lớp thực nghiệm về mức độ đạt được của năng lực giải quyết vấn đề trong các bài học theo chủ đề DH
• 3.7.5. Kết quả điều tra phiếu hỏi giáo viên 5 môn liên quan của 10 trường THPT
• 3.7.6. Kết quả các bài kiểm tra
• KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ
• KẾT LUẬN CHUNG
• KIẾN NGHỊ VÀ ĐỀ XUẤT
• TÀI LIỆU THAM KHẢO

I. Tổng Quan Về Phát Triển Năng Lực Giải Quyết Vấn Đề Hóa 11

Dạy học theo chủ đề không phải là một mô hình dạy học hoàn toàn mới trên thế giới. Tuy nhiên, ở Việt Nam, sự quan tâm đến mô hình này mới chỉ ở giai đoạn đầu tiếp cận. Dựa trên thực tiễn và kế hoạch đổi mới căn bản nền giáo dục hiện nay, mô hình dạy học này sẽ tiếp tục được nghiên cứu và thử nghiệm để có được những bài học kinh nghiệm xác đáng trước khi chính thức áp dụng. Sở Giáo dục và Đào tạo Hà Nội đã tổ chức cuộc thi Dạy học theo chủ đề, trong đó có môn Hóa học, tạo tiền đề thuận lợi giúp giáo viên tiếp cận mô hình dạy học này. Hiện nay, tại Việt Nam đã có một số đề tài nghiên cứu về dạy học theo chủ đề, tuy nhiên chủ đề phần Ancol chưa được quan tâm nhiều. Vì vậy, việc nghiên cứu dạy học chủ đề phần Ancol là cần thiết để học sinh được tìm hiểu sâu hơn và có cách giải quyết những vấn đề đặt ra trong cuộc sống. Các nghiên cứu trước đây như luận văn của Ngọc Châu Vân (2015) về chủ đề tích hợp môn Hóa học cấp THCS và Vũ Thị Thuỳ Dương (2015) về dạy học theo chủ đề liên môn hóa học lớp 10 đã đặt nền móng cho việc áp dụng phương pháp này.

1.1. Lịch Sử Nghiên Cứu Về Dạy Học Theo Chủ Đề Hóa Học

Dạy học theo chủ đề đã được nghiên cứu và áp dụng ở nhiều nước trên thế giới. Tại Việt Nam, việc áp dụng còn hạn chế nhưng đang được quan tâm. Các nghiên cứu gần đây tập trung vào việc tích hợp kiến thức và phát triển năng lực cho học sinh. Tuy nhiên, việc nghiên cứu cụ thể về chủ đề Ancol trong chương trình Hóa học 11 còn ít. Cần có thêm nhiều nghiên cứu để đánh giá hiệu quả của phương pháp này trong việc phát triển kỹ năng giải quyết vấn đề cho học sinh. Các công trình nghiên cứu của Tăng Văn Quang (2016) và Nguyễn Quang Thái (2016) đã góp phần làm sáng tỏ vấn đề này.

1.2. Định Hướng Đổi Mới Giáo Dục Phổ Thông Hiện Nay

Giáo dục phổ thông nước ta đang chuyển từ chương trình giáo dục tiếp cận nội dung sang tiếp cận năng lực của người học. Điều này đòi hỏi phải chuyển từ phương pháp dạy học nặng về truyền thụ kiến thức sang dạy cách học, cách vận dụng kiến thức, rèn luyện kỹ năng, hình thành năng lực và phẩm chất. Nghị quyết 88/2014/QH13 của Quốc hội quy định mục tiêu đổi mới là tạo chuyển biến căn bản, toàn diện về chất lượng và hiệu quả giáo dục phổ thông. Dự thảo chương trình giáo dục phổ thông (CT GDPT) hiện nay được xây dựng theo định hướng phân hóa mạnh ở cấp THPT, trong đó cùng với các môn bắt buộc và tự chọn sẽ có các chuyên đề học tập dành cho HS các lớp 11, 12 tự chọn, để đáp ứng nhu cầu học tập và định hướng nghề nghiệp của HS.

II. Thách Thức Trong Dạy Học Ancol Phát Triển Năng Lực Hóa 11

Thực tiễn giảng dạy bộ môn Hóa học hiện nay ở các trường THPT còn nhiều vấn đề bất cập trong phương pháp giảng dạy truyền thụ tri thức cho HS. Đã có nhiều áp dụng các phương pháp dạy học vào thực tiễn giảng dạy nhưng vẫn chưa phát huy được tính chủ động, khả năng tự giải quyết vấn đề cho HS. HS vẫn còn thụ động trong việc tiếp thu các tri thức khoa học, chưa phát huy được hết đặc điểm nổi bật của môn Hóa học- một môn khoa học có nhiều ứng dụng. Bên cạnh đó,việc thực hiện giảm tải và tránh trùng lặp các chủ đề ở một số đơn vị kiến thức, môn học, cùng với đó là yêu cầu giảm tải chương trình cũng đang là vấn đề cần giải quyết. Hiện nay có rất nhiều hướng tiếp cận nhằm giải quyết vấn đề này, trong đó dạy học theo chủ đề đang được xem là giải pháp tối ưu trong việc không chỉ xây dựng chương trình học mà còn cả trong việc tiếp cận kiến thức học, phương pháp dạy học đối với GVBM hiện nay và phát huy năng lực người học.

2.1. Bất Cập Trong Phương Pháp Giảng Dạy Truyền Thống Hóa Học

Phương pháp giảng dạy truyền thống thường tập trung vào việc truyền thụ kiến thức một chiều, ít tạo cơ hội cho học sinh tham gia vào quá trình khám phá và vận dụng kiến thức. Điều này dẫn đến tình trạng học sinh thụ động, khó phát triển năng lực giải quyết vấn đề và kỹ năng tư duy. Cần có sự thay đổi trong phương pháp giảng dạy để khuyến khích học sinh chủ động hơn trong việc học tập. Theo nghiên cứu của Nguyễn Thị Hiền (2017), việc áp dụng các phương pháp dạy học tích cực còn hạn chế.

2.2. Yêu Cầu Giảm Tải Và Tránh Trùng Lặp Nội Dung Hóa Học 11

Chương trình Hóa học 11 có nhiều nội dung kiến thức, đòi hỏi giáo viên phải có phương pháp dạy học hiệu quả để giúp học sinh nắm vững kiến thức mà không bị quá tải. Việc giảm tải và tránh trùng lặp nội dung là cần thiết để tạo điều kiện cho học sinh có thời gian thực hành và vận dụng kiến thức vào thực tế. Dạy học theo chủ đề có thể giúp giải quyết vấn đề này bằng cách tích hợp kiến thức từ nhiều bài học và tạo ra các hoạt động học tập có ý nghĩa.

III. Phương Pháp Dạy Học Ancol Theo Chủ Đề Phát Triển NL Hóa

Nhận thấy phần Ancol trong hóa học 11 là một phần học quan trọng, không chỉ về kiến thức tổng quát mà còn về tính ứng dụng, tính phổ biến của Ancol trong đời sống xã hội. Chính vì vậy việc xây dựng một số chủ đề dạy học liên quan đến Ancol, nhằm mục đích khắc sâu kiến thức về Ancol cũng như phát triển năng lực giải quyết vấn đề và một số năng lực khác cho học sinh là vô cùng cần thiết. Dạy học theo chủ đề giúp học sinh hiểu rõ hơn về mối liên hệ giữa kiến thức Ancol và thực tiễn, từ đó phát triển khả năng vận dụng kiến thức vào giải quyết các vấn đề thực tế.

3.1. Xây Dựng Chủ Đề Dạy Học Liên Quan Đến Ancol Hóa 11

Việc xây dựng chủ đề dạy học cần dựa trên nội dung chương trình Hóa học 11 và các vấn đề thực tế liên quan đến Ancol. Chủ đề cần có mục tiêu rõ ràng, nội dung phù hợp và các hoạt động học tập đa dạng để thu hút sự tham gia của học sinh. Ví dụ, có thể xây dựng chủ đề về ứng dụng của Ancol trong đời sống, tác động của Ancol đến môi trường hoặc quy trình sản xuất Ancol. Theo Nguyễn Thị Hiền (2017), việc lựa chọn chủ đề cần phù hợp với trình độ và kinh nghiệm của học sinh.

3.2. Tích Hợp Kiến Thức Và Phát Triển Kỹ Năng Giải Quyết Vấn Đề

Dạy học theo chủ đề cần tích hợp kiến thức từ nhiều môn học khác nhau để giúp học sinh có cái nhìn toàn diện về vấn đề. Đồng thời, cần tạo cơ hội cho học sinh thực hành và vận dụng kiến thức vào giải quyết các vấn đề thực tế. Ví dụ, học sinh có thể thực hiện các dự án nghiên cứu về tác động của Ancol đến sức khỏe con người hoặc thiết kế các sản phẩm sử dụng Ancol. Các hoạt động này giúp học sinh phát triển kỹ năng giải quyết vấn đề, kỹ năng làm việc nhóm và kỹ năng giao tiếp.

IV. Ứng Dụng Thực Tế Dạy Ancol Phát Triển Năng Lực Học Sinh

Dạy học theo chủ đề liên quan đến Ancol không chỉ giúp học sinh nắm vững kiến thức mà còn phát triển năng lực giải quyết vấn đề, tư duy sáng tạo và khả năng hợp tác. Học sinh có thể tham gia vào các hoạt động như nghiên cứu, thí nghiệm, thảo luận và trình bày để khám phá kiến thức và vận dụng vào thực tế. Việc đánh giá năng lực giải quyết vấn đề cần dựa trên các tiêu chí cụ thể và sử dụng các công cụ đánh giá phù hợp.

4.1. Các Hoạt Động Thực Hành Và Thí Nghiệm Về Ancol Hóa 11

Các hoạt động thực hành và thí nghiệm giúp học sinh trực tiếp trải nghiệm và khám phá các tính chất của Ancol. Ví dụ, học sinh có thể thực hiện thí nghiệm điều chế Ancol, nhận biết Ancol hoặc nghiên cứu phản ứng của Ancol với các chất khác. Các hoạt động này giúp học sinh hiểu rõ hơn về lý thuyết và phát triển kỹ năng thực hành. Theo Nguyễn Thị Hiền (2017), việc tổ chức các hoạt động thực hành cần đảm bảo an toàn và hiệu quả.

4.2. Đánh Giá Năng Lực Giải Quyết Vấn Đề Của Học Sinh Hóa 11

Việc đánh giá năng lực giải quyết vấn đề cần dựa trên các tiêu chí cụ thể như khả năng xác định vấn đề, thu thập thông tin, phân tích dữ liệu, đưa ra giải pháp và đánh giá kết quả. Các công cụ đánh giá có thể là bài kiểm tra, bài tập thực hành, dự án nghiên cứu hoặc phiếu tự đánh giá. Việc đánh giá cần được thực hiện thường xuyên và liên tục để theo dõi sự tiến bộ của học sinh. Theo Nguyễn Thị Hiền (2017), việc đánh giá cần công bằng và khách quan.

V. Kết Luận Về Phát Triển Năng Lực Giải Quyết Vấn Đề Hóa

Việc vận dụng tốt quan điểm DH theo chủ đề để thiết kế và tổ chức dạy học hiệu quả một số chủ đề DH liên quan đến Ancol không những khắc sâu được kiến thức về Ancol mà còn phát triển năng lực GQVĐ đồng thời tạo hứng thú và góp phần nâng cao hiệu quả học tập môn hóa học của học sinh. Dạy học theo chủ đề là một phương pháp hiệu quả để phát triển năng lực giải quyết vấn đề cho học sinh. Tuy nhiên, việc áp dụng phương pháp này cần có sự chuẩn bị kỹ lưỡng và sự phối hợp chặt chẽ giữa giáo viên và học sinh.

5.1. Tóm Tắt Các Ưu Điểm Của Dạy Học Theo Chủ Đề Hóa Học

Dạy học theo chủ đề giúp học sinh nắm vững kiến thức, phát triển năng lực giải quyết vấn đề, tư duy sáng tạo và khả năng hợp tác. Phương pháp này cũng giúp học sinh hiểu rõ hơn về mối liên hệ giữa kiến thức và thực tế, từ đó tăng cường hứng thú học tập. Theo Nguyễn Thị Hiền (2017), dạy học theo chủ đề là một phương pháp dạy học hiệu quả và phù hợp với xu hướng đổi mới giáo dục.

5.2. Đề Xuất Các Hướng Nghiên Cứu Tiếp Theo Về Ancol Hóa 11

Cần có thêm nhiều nghiên cứu về việc áp dụng dạy học theo chủ đề trong môn Hóa học, đặc biệt là các chủ đề liên quan đến Ancol. Các nghiên cứu có thể tập trung vào việc xây dựng các chủ đề dạy học phù hợp với từng đối tượng học sinh, đánh giá hiệu quả của phương pháp này trong việc phát triển năng lực giải quyết vấn đề và đề xuất các giải pháp để nâng cao chất lượng dạy học. Theo Nguyễn Thị Hiền (2017), cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa các nhà nghiên cứu, giáo viên và học sinh để thực hiện các nghiên cứu này.

Tổng quan nghiên cứu

Trong bối cảnh đổi mới căn bản và toàn diện giáo dục phổ thông tại Việt Nam, việc chuyển đổi từ phương pháp dạy học truyền thống sang dạy học theo định hướng phát triển năng lực người học đang trở thành yêu cầu cấp thiết. Theo báo cáo của ngành giáo dục, hiện nay có khoảng 45% giáo viên THPT tại Hà Nội thỉnh thoảng áp dụng các phương pháp dạy học tích cực, trong đó dạy học theo chủ đề còn rất hạn chế với gần 50% giáo viên chưa hoặc ít khi sử dụng. Phần ancol trong chương trình Hóa học lớp 11 được đánh giá là nội dung quan trọng, có tính ứng dụng cao trong đời sống, nhưng hiện nay việc dạy học phần này chưa phát huy được tối đa năng lực giải quyết vấn đề (GQVĐ) của học sinh.

Mục tiêu nghiên cứu của luận văn là thiết kế và thực nghiệm dạy học theo chủ đề liên quan đến ancol nhằm phát triển năng lực GQVĐ cho học sinh THPT, góp phần nâng cao chất lượng dạy học bộ môn Hóa học. Nghiên cứu tập trung vào học sinh lớp 11 ban cơ bản tại các trường THPT trên địa bàn quận Đống Đa, Hà Nội trong năm học 2016-2017. Ý nghĩa của nghiên cứu thể hiện qua việc xây dựng các chủ đề dạy học tích hợp, phát triển năng lực GQVĐ, đồng thời tạo hứng thú học tập và nâng cao hiệu quả học tập môn Hóa học.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Luận văn dựa trên hai lý thuyết chính: lý thuyết dạy học theo chủ đề và lý thuyết phát triển năng lực giải quyết vấn đề. Dạy học theo chủ đề là mô hình tích hợp kiến thức liên môn, giúp học sinh chủ động tìm hiểu, vận dụng kiến thức vào thực tiễn. Lý thuyết năng lực GQVĐ được hiểu là khả năng huy động linh hoạt kiến thức, kỹ năng và thái độ để giải quyết các tình huống chưa rõ ràng một cách hiệu quả.

Các khái niệm chính bao gồm:

• Dạy học theo chủ đề (Theme-based learning): Tổ chức nội dung học tập thành các chủ đề có tính liên kết và ứng dụng thực tiễn cao.
• Năng lực giải quyết vấn đề: Khả năng phát hiện, phân tích, đề xuất và thực hiện giải pháp cho các vấn đề trong học tập và cuộc sống.
• Phương pháp dạy học tích cực: Bao gồm dạy học dự án, dạy học giải quyết vấn đề, dạy học theo thuyết kiến tạo, sử dụng các kỹ thuật như sơ đồ tư duy, kỹ thuật 5W1H, khăn phủ bàn.
• Đánh giá năng lực: Sử dụng đa dạng phương pháp như quan sát, phỏng vấn, phiếu hỏi, tự đánh giá và đánh giá đồng đẳng nhằm phản ánh chính xác khả năng vận dụng kiến thức của học sinh.

Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sử dụng kết hợp phương pháp lý thuyết và thực tiễn.

• Nguồn dữ liệu: Tài liệu chính sách giáo dục, chương trình và sách giáo khoa Hóa học lớp 11, kết quả điều tra thực trạng dạy học theo chủ đề tại 10 trường THPT ở Hà Nội, dữ liệu thực nghiệm sư phạm tại hai trường THPT Hoàng Cầu và Phan Huy Chú.
• Phương pháp phân tích: Phân tích định tính các lý thuyết, định lượng qua phiếu khảo sát giáo viên và học sinh, sử dụng thống kê mô tả và phân tích so sánh kết quả trước và sau thực nghiệm.
• Cỡ mẫu: 132 giáo viên các bộ môn liên quan và học sinh lớp 11 ban cơ bản tại hai trường THPT.
• Timeline nghiên cứu: Từ năm 2016 đến 2017, bao gồm giai đoạn khảo sát thực trạng, thiết kế chủ đề, dạy thực nghiệm và đánh giá kết quả.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

1. Thực trạng vận dụng phương pháp dạy học tích cực: Khoảng 46.97% giáo viên thường xuyên sử dụng các phương pháp tích cực, nhưng có tới 43.94% chỉ thỉnh thoảng áp dụng, 9.09% ít khi sử dụng, đặc biệt 4.55% giáo viên chưa từng áp dụng dạy học theo chủ đề.
2. Đánh giá năng lực GQVĐ của học sinh: Sau thực nghiệm, có 42.42% học sinh đạt mức năng lực GQVĐ theo tiêu chí đánh giá, trong khi trước thực nghiệm tỷ lệ này thấp hơn đáng kể. Khả năng lập kế hoạch giải quyết vấn đề của học sinh được đánh giá ở mức tốt chiếm khoảng 64.40%, tuy nhiên vẫn còn 30.3% chưa đạt yêu cầu.
3. Hiệu quả dạy học theo chủ đề phần ancol: Qua thực nghiệm tại hai trường THPT, học sinh thể hiện sự tiến bộ rõ rệt trong việc vận dụng kiến thức hóa học để giải quyết các vấn đề thực tiễn liên quan đến ancol, với tỷ lệ học sinh đạt điểm trên trung bình tăng khoảng 20% so với trước thực nghiệm.
4. Mức độ liên hệ thực tiễn và liên môn: 60.61% giáo viên thường xuyên liên hệ kiến thức hóa học với thực tiễn, nhưng chỉ 24.24% thường xuyên vận dụng kiến thức liên môn trong dạy học.

Thảo luận kết quả

Kết quả cho thấy việc áp dụng dạy học theo chủ đề liên quan đến ancol đã góp phần nâng cao năng lực GQVĐ cho học sinh, phù hợp với mục tiêu đổi mới giáo dục theo định hướng phát triển năng lực. Việc học sinh tăng khả năng lập kế hoạch và đề xuất giải pháp chứng tỏ phương pháp này giúp phát huy tư duy phản biện và sáng tạo. So sánh với các nghiên cứu trước đây về dạy học tích hợp môn Hóa học, kết quả thực nghiệm tại Hà Nội tương đồng với xu hướng phát triển năng lực học sinh qua các chủ đề tích hợp.

Biểu đồ phân loại kết quả học tập trước và sau thực nghiệm minh họa sự chuyển biến tích cực về điểm số và năng lực GQVĐ. Bảng so sánh mức độ vận dụng phương pháp dạy học tích cực cũng phản ánh sự cần thiết tăng cường đào tạo giáo viên về dạy học theo chủ đề.

Đề xuất và khuyến nghị

1. Tăng cường đào tạo và bồi dưỡng giáo viên về dạy học theo chủ đề: Tổ chức các khóa tập huấn chuyên sâu về thiết kế và tổ chức dạy học theo chủ đề, đặc biệt là các chủ đề liên quan đến Hóa học lớp 11, nhằm nâng cao năng lực sư phạm và kỹ năng phát triển năng lực GQVĐ cho học sinh. Thời gian thực hiện: trong vòng 1 năm, chủ thể thực hiện là Sở Giáo dục và Đào tạo Hà Nội phối hợp với các trường đại học sư phạm.
2. Xây dựng và phổ biến bộ công cụ đánh giá năng lực GQVĐ: Phát triển các tiêu chí và công cụ đánh giá đa dạng, phù hợp với đặc thù môn Hóa học và chủ đề ancol, giúp giáo viên đánh giá chính xác năng lực học sinh trong quá trình học tập. Thời gian: 6 tháng, chủ thể: Ban chuyên môn các trường THPT và phòng giáo dục quận.
3. Phát triển các chủ đề dạy học tích hợp liên môn: Khuyến khích các trường THPT xây dựng và áp dụng các chủ đề tích hợp giữa Hóa học, Sinh học, Vật lý, và Giáo dục công dân nhằm tăng cường liên hệ thực tiễn và phát triển toàn diện năng lực học sinh. Thời gian: 1-2 năm, chủ thể: Ban giám hiệu và tổ chuyên môn các trường.
4. Tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin trong dạy học: Khuyến khích giáo viên sử dụng các phần mềm, tài liệu điện tử và các kỹ thuật dạy học tích cực hỗ trợ dạy học theo chủ đề, nâng cao hiệu quả và tính hấp dẫn của bài học. Thời gian: liên tục, chủ thể: giáo viên và nhà trường.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

1. Giáo viên bộ môn Hóa học THPT: Nghiên cứu giúp giáo viên hiểu rõ hơn về phương pháp dạy học theo chủ đề, cách thiết kế chủ đề liên quan đến ancol và phát triển năng lực GQVĐ cho học sinh.
2. Nhà quản lý giáo dục: Cung cấp cơ sở khoa học và thực tiễn để xây dựng chính sách đào tạo, bồi dưỡng giáo viên và phát triển chương trình giáo dục theo định hướng năng lực.
3. Sinh viên sư phạm Hóa học: Là tài liệu tham khảo quý giá trong việc học tập, nghiên cứu phương pháp dạy học tích cực và thực hành sư phạm.
4. Các nhà nghiên cứu giáo dục: Tham khảo để phát triển các đề tài nghiên cứu tiếp theo về dạy học tích hợp, phát triển năng lực học sinh và đổi mới phương pháp dạy học trong bối cảnh giáo dục hiện đại.

Câu hỏi thường gặp

1. Dạy học theo chủ đề là gì và có ưu điểm gì so với phương pháp truyền thống?
   Dạy học theo chủ đề là mô hình tổ chức nội dung học tập thành các chủ đề có tính liên kết và ứng dụng thực tiễn cao, giúp học sinh chủ động tìm hiểu và vận dụng kiến thức. Ưu điểm nổi bật là phát triển năng lực giải quyết vấn đề, tăng tính tích hợp kiến thức và tạo hứng thú học tập hơn so với dạy học truyền thống.

2. Làm thế nào để đánh giá năng lực giải quyết vấn đề của học sinh hiệu quả?
   Đánh giá năng lực GQVĐ cần sử dụng đa dạng phương pháp như quan sát, phỏng vấn, phiếu hỏi, tự đánh giá và đánh giá đồng đẳng, tập trung vào khả năng vận dụng kiến thức vào tình huống thực tế thay vì chỉ kiểm tra kiến thức lý thuyết.

3. Phương pháp dạy học nào phù hợp để phát triển năng lực GQVĐ trong môn Hóa học?
   Các phương pháp tích cực như dạy học giải quyết vấn đề, dạy học dự án, dạy học theo thuyết kiến tạo và sử dụng kỹ thuật sơ đồ tư duy, 5W1H rất phù hợp để phát triển năng lực GQVĐ cho học sinh trong môn Hóa học.

4. Việc dạy học theo chủ đề phần ancol có tác động như thế nào đến học sinh?
   Dạy học theo chủ đề phần ancol giúp học sinh hiểu sâu sắc kiến thức về ancol, phát triển kỹ năng phân tích, lập kế hoạch và giải quyết các vấn đề thực tiễn liên quan đến ancol, từ đó nâng cao hiệu quả học tập và hứng thú với môn học.

5. Làm sao để giáo viên có thể áp dụng dạy học theo chủ đề hiệu quả trong điều kiện thực tế?
   Giáo viên cần được đào tạo bài bản về thiết kế và tổ chức dạy học theo chủ đề, sử dụng các công cụ đánh giá năng lực, phối hợp liên môn và ứng dụng công nghệ thông tin để tăng tính tương tác và hiệu quả trong dạy học.

Kết luận

• Luận văn đã xây dựng và thực nghiệm thành công hai chủ đề dạy học liên quan đến ancol nhằm phát triển năng lực giải quyết vấn đề cho học sinh lớp 11 THPT.
• Kết quả thực nghiệm cho thấy sự tiến bộ rõ rệt về năng lực GQVĐ và kết quả học tập của học sinh sau khi áp dụng dạy học theo chủ đề.
• Nghiên cứu đã đề xuất bộ công cụ đánh giá năng lực GQVĐ phù hợp với đặc thù môn Hóa học và chủ đề ancol.
• Việc vận dụng phương pháp dạy học tích cực và kỹ thuật dạy học hiện đại là cần thiết để nâng cao chất lượng giáo dục phổ thông.
• Đề xuất các giải pháp cụ thể nhằm hỗ trợ giáo viên, nhà trường và cơ quan quản lý trong việc triển khai dạy học theo chủ đề và phát triển năng lực học sinh.

Hành động tiếp theo: Các trường THPT và giáo viên bộ môn Hóa học nên áp dụng các chủ đề và phương pháp dạy học theo hướng dẫn trong luận văn để nâng cao năng lực học sinh. Đồng thời, các cơ quan quản lý giáo dục cần tổ chức bồi dưỡng và hỗ trợ kỹ thuật để nhân rộng mô hình này.