Phân Tích Sự Phù Hợp Giữa Kết Quả Học Tập và Đánh Giá Trong Các Chương Trình Ngôn Ngữ Tại Một Trường Đại Học Ở Việt Nam

• Tác giả: Phạm Thúy Quỳnh
• Người hướng dẫn: Dr. Đặng Thị Minh Tâm
• Trường học: Hanoi University of Industry
• Chuyên ngành: English Linguistics
• Đề tài: Phân Tích Sự Phù Hợp Giữa Kết Quả Học Tập và Đánh Giá Trong Chương Trình Ngôn Ngữ Tại Việt Nam
• Loại tài liệu: master thesis
• Năm xuất bản: 2024
• Địa điểm: Hanoi

• DECLARATION BY THE AUTHOR
• ACKNOWLEDGEMENTS
• ABSTRACT
• TABLE OF CONTENTS
• 1.1. Rationale for the study
• 1.2. Aim and objectives of the study
• 1.3. Scope of the study
• 1.4. Significance of the study
• 1.5. Structure of the thesis
• 1. CHAPTER 1: LITERATURE REVIEW
• 1.1. Course learning outcomes
• 1.2. Definition of assessment
• 1.3. Types of test methods
• 1.4. Alignment and Constructive alignment
• 1.5. The importance of alignment
• 1.6. Outcome-based approach
• 1.7. Outcome-based teaching and learning
• 1.8. Advantages of outcome-based approach
• 1.9. Outcome-based assessment
• 1.10. English as medium instruction
• 1.11. Theoretical framework: Bloom9s Taxonomy
• 1.12. Bloom9s Taxonomy in writing learning outcomes
• 1.13. Bloom9s Taxonomy in assessment
• 2. CHAPTER 2: RESEARCH METHODOLOGY
• 2.1. Data collection procedures
• 2.2. Data analysis methods
• 3. CHAPTER 3: FINDINGS AND DISCUSSION
• 3.1. The clarity of verbs in learning outcomes
• 3.2. The quantities of requirements within a single LO
• 3.3. Alignment between stated LOs and actual assessment
• 3.4. Alignment between stated LOs and actual assessment
• 3.5. Misalignment between stated LOs and actual assessment in linguistics program
• 3.6. The balance quantities of requirements within a learning outcome statement
• 3.7. The importance of clarity in learning goals for enhancing the educational experience
• 3.8. Answering the research question
• 3.9. Limitations and Recommendations
• APPENDIX 1: List of English-major courses
• APPENDIX 2: List of EMI courses
• APPENDIX 3: Examples of evaluation of alignment between assessment and learning outcomes in English-major courses
• APPENDIX 4: Examples of evaluation of alignment between assessment and learning outcomes in EMI courses
• APPENDIX 5: Letter of consent
• LIST OF TABLES
• LIST OF ABBREVIATIONS
• 1. INTRODUCTION
• 1.1. Rationale for the study
• 1.2. Aim and objectives of the study

I. Giới thiệu

Bài viết này phân tích sự phù hợp giữa kết quả học tập và đánh giá trong các chương trình ngôn ngữ tại một trường đại học ở Việt Nam. Sự phù hợp này không chỉ ảnh hưởng đến chất lượng giáo dục mà còn quyết định sự phát triển kỹ năng ngôn ngữ của sinh viên. Theo nghiên cứu, sự liên kết giữa các mục tiêu học tập và phương pháp đánh giá là rất quan trọng để đảm bảo rằng sinh viên có thể đạt được những kỹ năng và kiến thức cần thiết. Sự phù hợp này được đánh giá thông qua việc áp dụng thang phân loại Bloom trong việc thiết kế các mục tiêu học tập và phương pháp đánh giá.

1.1. Lý do nghiên cứu

Trong bối cảnh toàn cầu hóa, việc sử dụng tiếng Anh ngày càng trở nên quan trọng. Do đó, việc đánh giá sự phù hợp giữa kết quả học tập và phương pháp đánh giá trong các chương trình ngôn ngữ là cần thiết. Nghiên cứu này không chỉ nhằm phân tích sự phù hợp mà còn nhằm nâng cao chất lượng giáo dục ngôn ngữ tại Việt Nam. Như được chỉ ra bởi Coates (2014), sự liên kết này làm tăng tính minh bạch trong quá trình học tập, từ đó giúp sinh viên dễ dàng đạt được mục tiêu học tập.

II. Khung lý thuyết

Khung lý thuyết của nghiên cứu dựa trên thang phân loại Bloom, một công cụ hữu ích trong việc phân loại các mục tiêu học tập. Thang phân loại này giúp giáo viên xác định các cấp độ tư duy cần thiết cho sinh viên. Việc áp dụng thang phân loại này trong việc viết các mục tiêu học tập và thiết kế phương pháp đánh giá có thể cải thiện đáng kể sự phù hợp giữa hai yếu tố này. Theo Bloom, các mục tiêu học tập nên được xác định rõ ràng và có thể đo lường được, điều này tạo điều kiện thuận lợi cho việc đánh giá hiệu quả. Nghiên cứu này sẽ phân tích 33 bộ tài liệu để xác định tính rõ ràng và mức độ phù hợp giữa các mục tiêu học tập và phương pháp đánh giá.

2.1. Thang phân loại Bloom trong giáo dục

Thang phân loại Bloom không chỉ giúp giáo viên thiết kế các mục tiêu học tập mà còn cung cấp một khung để đánh giá sự hiểu biết của sinh viên. Theo Kibble (2017), các mục tiêu học tập nên phản ánh những gì sinh viên cần đạt được sau khi hoàn thành khóa học. Nghiên cứu này sẽ xem xét cách mà thang phân loại Bloom được áp dụng trong việc viết các mục tiêu học tập và phương pháp đánh giá tại các chương trình ngôn ngữ ở Việt Nam.

III. Phương pháp nghiên cứu

Phương pháp nghiên cứu được sử dụng trong bài viết này bao gồm phân tích tài liệu và phân tích nội dung định tính. Qua việc thu thập và phân tích 33 bộ tài liệu liên quan đến các chương trình ngôn ngữ, nghiên cứu sẽ đánh giá mức độ phù hợp giữa các mục tiêu học tập và phương pháp đánh giá. Các tài liệu này bao gồm chương trình học và các tài liệu đánh giá, cho phép nghiên cứu đánh giá một cách toàn diện về sự phù hợp này. Việc áp dụng thang phân loại Bloom trong phân tích sẽ giúp xác định rõ ràng các yêu cầu học tập và phương pháp đánh giá.

3.1. Quy trình thu thập dữ liệu

Quy trình thu thập dữ liệu bao gồm việc lựa chọn các tài liệu từ các khóa học ngôn ngữ và các khóa học sử dụng tiếng Anh như ngôn ngữ giảng dạy. Sự lựa chọn này nhằm đảm bảo rằng nghiên cứu có thể phản ánh được sự đa dạng trong các chương trình học. Dữ liệu thu thập sẽ được phân tích dựa trên các tiêu chí đã được xác định trước, từ đó đưa ra những kết luận về sự phù hợp giữa các mục tiêu học tập và phương pháp đánh giá.

IV. Kết quả và thảo luận

Kết quả nghiên cứu cho thấy có sự không phù hợp giữa các mục tiêu học tập và phương pháp đánh giá trong nhiều chương trình ngôn ngữ. Một số mục tiêu học tập không được phản ánh đầy đủ trong các phương pháp đánh giá, dẫn đến việc sinh viên không thể hiện được những gì họ đã học. Nghiên cứu cũng chỉ ra rằng việc sử dụng thang phân loại Bloom có thể giúp cải thiện sự rõ ràng trong các mục tiêu học tập, từ đó nâng cao hiệu quả của quá trình đánh giá.

4.1. Các vấn đề phát hiện

Một trong những vấn đề chính được phát hiện là sự không nhất quán giữa các yêu cầu trong một mục tiêu học tập. Nhiều mục tiêu học tập chứa quá nhiều yêu cầu, gây khó khăn cho sinh viên trong việc đạt được. Điều này chỉ ra rằng cần có sự điều chỉnh trong cách viết các mục tiêu học tập để đảm bảo tính khả thi và rõ ràng.

Tổng quan nghiên cứu

Trong bối cảnh toàn cầu hóa, tiếng Anh ngày càng trở thành ngôn ngữ chủ đạo trong nhiều lĩnh vực như phát triển kinh tế - xã hội, công nghệ, văn hóa và quan hệ quốc tế. Điều này đặt ra yêu cầu cấp thiết về giáo dục định hướng nghề nghiệp nhằm trang bị cho sinh viên đại học năng lực ngôn ngữ hiệu quả để hội nhập và giao tiếp quốc tế. Một trong những thách thức lớn trong giáo dục đại học hiện nay là đảm bảo sự phù hợp giữa kết quả học tập (Learning Outcomes - LOs) và phương pháp đánh giá, nhằm nâng cao chất lượng đào tạo và trải nghiệm học tập của sinh viên. Luận văn này tập trung phân tích sự tương thích giữa LOs và các phương pháp đánh giá trong các chương trình ngôn ngữ học tại một trường đại học ở Việt Nam, dựa trên 33 bộ tài liệu gồm đề cương môn học và đề kiểm tra.

Mục tiêu nghiên cứu nhằm đánh giá việc áp dụng phân loại Bloom trong việc xây dựng LOs và phân tích mức độ phù hợp giữa các phương pháp đánh giá với LOs đã đề ra. Phạm vi nghiên cứu bao gồm các môn học chuyên ngành tiếng Anh và các môn học giảng dạy bằng tiếng Anh (English as a Medium Instruction - EMI) trong chương trình ngôn ngữ học, với dữ liệu thu thập trong khoảng thời gian từ tháng 8 đến tháng 9 năm 2022. Nghiên cứu có ý nghĩa quan trọng trong việc cung cấp cái nhìn sâu sắc về thực trạng thiết kế khóa học, từ đó đề xuất cải tiến nhằm nâng cao sự đồng bộ giữa mục tiêu học tập và đánh giá, góp phần nâng cao hiệu quả đào tạo và năng lực ngôn ngữ của sinh viên.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Luận văn dựa trên các lý thuyết và mô hình sau:

• Phân loại Bloom (Bloom’s Taxonomy): Đây là khung phân loại các cấp độ nhận thức từ thấp đến cao gồm: ghi nhớ, hiểu, vận dụng, phân tích, đánh giá và sáng tạo. Phân loại này được sử dụng để xây dựng và đánh giá LOs cũng như thiết kế các phương pháp đánh giá phù hợp với từng cấp độ nhận thức.

• Lý thuyết về sự phù hợp (Alignment) và sự phù hợp mang tính xây dựng (Constructive Alignment): Theo Biggs, sự phù hợp là sự đồng bộ giữa mục tiêu học tập, hoạt động giảng dạy và phương pháp đánh giá nhằm đảm bảo sinh viên đạt được kết quả học tập mong muốn. Constructive Alignment nhấn mạnh việc thiết kế chương trình học dựa trên LOs, từ đó xây dựng các hoạt động học tập và đánh giá tương ứng.

• Phương pháp giáo dục dựa trên kết quả (Outcome-Based Education - OBE): Phương pháp này tập trung vào việc xác định rõ ràng các kết quả học tập cần đạt được và thiết kế chương trình, giảng dạy, đánh giá dựa trên các kết quả đó nhằm đảm bảo tính hiệu quả và minh bạch trong quá trình đào tạo.

Các khái niệm chính bao gồm: Learning Outcomes (Kết quả học tập), Assessment Methods (Phương pháp đánh giá), English as a Medium Instruction (Giảng dạy bằng tiếng Anh), và các cấp độ nhận thức trong Bloom’s Taxonomy.

Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sử dụng phương pháp phân tích tài liệu kết hợp phân tích nội dung định tính để đánh giá sự phù hợp giữa LOs và phương pháp đánh giá trong các môn học thuộc chương trình ngôn ngữ học. Dữ liệu chính gồm 33 bộ đề cương môn học và đề kiểm tra, trong đó có 18 bộ từ các môn chuyên ngành tiếng Anh và 15 bộ từ các môn EMI.

Quá trình thu thập dữ liệu diễn ra trong vòng một tháng (tháng 8 - 9/2022), với việc lựa chọn có chủ đích nhằm đảm bảo tính đại diện cho các chương trình đào tạo. Phân tích nội dung tập trung vào việc mã hóa các động từ trong LOs theo các cấp độ của Bloom’s Taxonomy để xác định mức độ nhận thức được yêu cầu, đồng thời đánh giá mức độ phù hợp giữa các phương pháp đánh giá với LOs đã đề ra.

Cỡ mẫu 33 bộ tài liệu được lựa chọn nhằm đảm bảo sự cân bằng giữa các nhóm môn học, tránh thiên lệch dữ liệu. Phương pháp phân tích nội dung giúp phát hiện các mẫu hình, sự phù hợp và bất cập trong thiết kế LOs và đánh giá, từ đó rút ra các kết luận có giá trị cho việc cải tiến chương trình đào tạo.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

1. Sự rõ ràng của động từ trong LOs còn hạn chế: Một số LOs sử dụng các cụm từ không rõ ràng hoặc khó đo lường như "be able to", "have skills to", "ability to" thay vì các động từ hành động cụ thể theo Bloom’s Taxonomy như "demonstrate", "analyze", "evaluate". Ví dụ, trong môn Cross-cultural Communication và English Listening Skills 2, LOs bắt đầu bằng "Ability to..." hoặc "Be able to..." gây khó khăn trong việc đánh giá chính xác.

2. Số lượng yêu cầu trong một LOs thường nhiều: Nhiều LOs kết hợp nhiều yêu cầu khác nhau trong cùng một câu, làm giảm tính rõ ràng và khả năng đánh giá từng kỹ năng riêng biệt. Điều này dẫn đến khó khăn trong việc thiết kế các phương pháp đánh giá phù hợp và chính xác.

3. Mức độ phù hợp giữa LOs và phương pháp đánh giá chưa đồng đều: Phân tích 33 bộ tài liệu cho thấy có sự phù hợp ở một số môn học, nhưng cũng tồn tại nhiều trường hợp phương pháp đánh giá không phản ánh đúng hoặc đầy đủ các LOs đã đề ra. Ví dụ, một số đề kiểm tra tập trung chủ yếu vào kiến thức nhớ và hiểu, trong khi LOs yêu cầu kỹ năng phân tích hoặc đánh giá cao hơn.

4. Sự khác biệt giữa các môn chuyên ngành tiếng Anh và EMI: Các môn EMI có xu hướng sử dụng LOs và phương pháp đánh giá mang tính thực tiễn và ứng dụng nhiều hơn, tuy nhiên vẫn còn tồn tại các vấn đề về sự rõ ràng và tính đo lường của LOs.

Thảo luận kết quả

Nguyên nhân của các bất cập trên có thể xuất phát từ việc thiếu hiểu biết sâu sắc về cách sử dụng Bloom’s Taxonomy trong xây dựng LOs, cũng như hạn chế trong thiết kế các phương pháp đánh giá phù hợp với từng cấp độ nhận thức. So với các nghiên cứu quốc tế, kết quả này phản ánh thực trạng chung của nhiều cơ sở giáo dục đại học tại Việt Nam, nơi mà việc áp dụng OBE và Constructive Alignment còn đang trong giai đoạn phát triển.

Việc sử dụng các động từ không rõ ràng làm giảm khả năng đo lường và đánh giá chính xác kết quả học tập, ảnh hưởng đến tính minh bạch và hiệu quả của quá trình đào tạo. Bảng biểu hoặc biểu đồ thể hiện tỷ lệ LOs sử dụng động từ rõ ràng so với không rõ ràng, cũng như mức độ phù hợp giữa LOs và phương pháp đánh giá theo từng môn học, sẽ giúp minh họa rõ nét hơn các phát hiện này.

Kết quả nghiên cứu nhấn mạnh tầm quan trọng của việc đào tạo giảng viên về kỹ năng xây dựng LOs và thiết kế đánh giá dựa trên Bloom’s Taxonomy, đồng thời cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa các bộ phận trong nhà trường để đảm bảo sự đồng bộ trong thiết kế chương trình đào tạo.

Đề xuất và khuyến nghị

1. Đào tạo nâng cao năng lực xây dựng LOs cho giảng viên: Tổ chức các khóa tập huấn chuyên sâu về áp dụng Bloom’s Taxonomy trong viết LOs, nhấn mạnh việc sử dụng động từ hành động rõ ràng, cụ thể và đo lường được. Thời gian thực hiện: 6 tháng; Chủ thể: Phòng Đào tạo và Trung tâm Phát triển giảng viên.

2. Xây dựng bộ hướng dẫn chuẩn về viết LOs và thiết kế đánh giá: Phát triển tài liệu hướng dẫn chi tiết, bao gồm ví dụ minh họa và checklist kiểm tra sự phù hợp giữa LOs và phương pháp đánh giá. Thời gian: 3 tháng; Chủ thể: Ban Chương trình đào tạo.

3. Tăng cường kiểm tra, đánh giá định kỳ sự phù hợp giữa LOs và đánh giá: Thiết lập quy trình rà soát định kỳ các đề cương và đề kiểm tra nhằm phát hiện và điều chỉnh kịp thời các bất cập. Thời gian: hàng năm; Chủ thể: Hội đồng Đảm bảo chất lượng.

4. Khuyến khích áp dụng đa dạng phương pháp đánh giá: Ngoài các bài kiểm tra truyền thống, khuyến khích sử dụng các hình thức đánh giá thực hành, thuyết trình, dự án nhóm để đánh giá toàn diện các kỹ năng theo LOs. Thời gian: 1 năm; Chủ thể: Giảng viên và Khoa.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

1. Giảng viên và cán bộ xây dựng chương trình đào tạo: Nghiên cứu cung cấp hướng dẫn cụ thể về cách viết LOs và thiết kế đánh giá phù hợp, giúp nâng cao chất lượng giảng dạy và đánh giá.

2. Nhà quản lý giáo dục và phòng đào tạo: Thông tin về thực trạng và giải pháp giúp hoạch định chính sách, quy trình đảm bảo chất lượng đào tạo hiệu quả hơn.

3. Sinh viên ngành ngôn ngữ Anh và các ngành liên quan: Hiểu rõ hơn về mục tiêu học tập và cách thức đánh giá, từ đó chủ động trong quá trình học tập và chuẩn bị thi cử.

4. Các nhà nghiên cứu giáo dục và phát triển chương trình: Cung cấp dữ liệu thực tiễn và cơ sở lý thuyết để phát triển các nghiên cứu tiếp theo về OBE và Constructive Alignment trong bối cảnh Việt Nam.

Câu hỏi thường gặp

1. Tại sao việc sử dụng động từ rõ ràng trong LOs lại quan trọng?
   Động từ rõ ràng giúp xác định chính xác hành vi học tập cần đạt được, từ đó thiết kế phương pháp đánh giá phù hợp và đo lường được kết quả học tập. Ví dụ, "phân tích" yêu cầu kỹ năng cao hơn "nhớ lại".

2. Phân loại Bloom giúp gì trong việc xây dựng LOs?
   Bloom’s Taxonomy cung cấp khung phân loại các cấp độ nhận thức, giúp giảng viên xác định mức độ khó của LOs và đảm bảo sự phát triển nhận thức từ thấp đến cao trong chương trình học.

3. Làm thế nào để đánh giá sự phù hợp giữa LOs và phương pháp đánh giá?
   Bằng cách phân tích các động từ trong LOs và so sánh với các dạng câu hỏi, bài tập trong đề kiểm tra để xem xét liệu phương pháp đánh giá có đo lường đúng kỹ năng, kiến thức mà LOs yêu cầu hay không.

4. Tại sao cần đa dạng hóa phương pháp đánh giá?
   Đa dạng phương pháp giúp đánh giá toàn diện các kỹ năng và kiến thức của sinh viên, tránh phụ thuộc vào một hình thức duy nhất có thể không phản ánh đầy đủ năng lực học tập.

5. Nghiên cứu này có thể áp dụng cho các ngành học khác không?
   Mặc dù tập trung vào chương trình ngôn ngữ học, các nguyên tắc về xây dựng LOs và sự phù hợp với đánh giá có thể áp dụng rộng rãi cho nhiều ngành học khác nhằm nâng cao chất lượng đào tạo.

Kết luận

• Luận văn đã phân tích sự phù hợp giữa kết quả học tập và phương pháp đánh giá trong các chương trình ngôn ngữ học tại một trường đại học Việt Nam dựa trên 33 bộ tài liệu.

• Phát hiện chính là sự thiếu rõ ràng trong việc sử dụng động từ hành động trong LOs và sự không đồng đều trong sự phù hợp giữa LOs và phương pháp đánh giá.

• Nghiên cứu nhấn mạnh vai trò của Bloom’s Taxonomy và Constructive Alignment trong việc nâng cao chất lượng thiết kế khóa học và đánh giá.

• Đề xuất các giải pháp cụ thể nhằm đào tạo giảng viên, xây dựng hướng dẫn chuẩn, kiểm tra định kỳ và đa dạng hóa phương pháp đánh giá.

• Các bước tiếp theo bao gồm triển khai các giải pháp đề xuất, theo dõi hiệu quả và mở rộng nghiên cứu sang các ngành học khác để nâng cao chất lượng giáo dục đại học.

Hành động ngay hôm nay để cải thiện thiết kế khóa học và phương pháp đánh giá, góp phần nâng cao trải nghiệm học tập và thành công của sinh viên trong môi trường giáo dục hiện đại.