Phân Tích Các Nhân Tố Ảnh Hưởng Đến Quyết Định Gửi Tiền Của Khách Hàng Tại Ngân Hàng Thương Mại Long An

• Tác giả: Châu Thị Hồng Vy
• Người hướng dẫn: PGS. Trương Quang Thông
• Trường học: Trường Đại Học Kinh Tế Thành Phố Hồ Chí Minh
• Chuyên ngành: Tài Chính - Ngân Hàng
• Đề tài: Phân Tích Các Nhân Tố Ảnh Hưởng Đến Quyết Định Gửi Tiền Của Khách Hàng Cá Nhân Tại Các Ngân Hàng Thương Mại Trên Địa Bàn Tỉnh Long An
• Loại tài liệu: luận văn thạc sĩ
• Năm xuất bản: 2017
• Địa điểm: Thành Phố Hồ Chí Minh

• LỜI CAM ĐOAN
• 1. CHƯƠNG 1: GIỚI THIỆU NGHIÊN CỨU
• 1.1. Giới thiệu nghiên cứu
• 1.2. Sự cần thiết để thực hiện nghiên cứu
• 1.3. Mục tiêu nghiên cứu
• 1.4. Các câu hỏi nghiên cứu
• 1.5. Phạm vi và đối tượng nghiên cứu
• 1.6. Phương pháp nghiên cứu
• 1.7. Ý nghĩa thực tiễn của đề tài
• 1.8. Cấu trúc đề tài
• 2. CHƯƠNG 2: LÝ LUẬN TỔNG QUAN VỀ CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN QUYẾT ĐỊNH GỬI TIỀN CỦA KHÁCH HÀNG CÁ NHÂN TẠI NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI
• 2.1. Lý thuyết về nguồn vốn tiền gửi và tài chính hành vi
• 2.1.1. Nguồn vốn tiền gửi và các loại hình tiền gửi của NHTM
• 2.1.1.1. Khái niệm về nguồn vốn tiền gửi
• 2.1.2. Vai trò của nguồn vốn tiền gửi
• 2.1.2.1. Đối với nền kinh tế
• 2.1.2.2. Đối với khách hàng
• 2.1.2.3. Đối với ngân hàng
• 2.1.3. Các loại hình tiền gửi của khách hàng cá nhân tại các NHTM
• 3. CHƯƠNG 3: THỰC TRẠNG CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN QUYẾT ĐỊNH GỬI TIỀN CỦA KHCN TẠI CÁC NHTM TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH LONG AN
• 4. CHƯƠNG 4: THẢO LUẬN VÀ KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU
• 5. CHƯƠNG 5: KẾT LUẬN VÀ GỢI Ý CHÍNH SÁCH

I. Giới thiệu về nghiên cứu

Nghiên cứu này tập trung vào việc phân tích các nhân tố ảnh hưởng đến quyết định gửi tiền của khách hàng cá nhân tại các ngân hàng thương mại trên địa bàn tỉnh Long An. Huy động vốn từ khách hàng cá nhân là một trong những nguồn vốn quan trọng nhất của ngân hàng, ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng cho vay và hoạt động kinh doanh của ngân hàng. Đặc biệt, trong bối cảnh cạnh tranh ngày càng gay gắt giữa các ngân hàng, việc hiểu rõ các nhân tố ảnh hưởng đến quyết định gửi tiền là rất cần thiết. Nghiên cứu sẽ chỉ ra các yếu tố như lãi suất ngân hàng, uy tín ngân hàng, và dịch vụ ngân hàng có tác động lớn đến hành vi gửi tiền của khách hàng.

1.1. Tầm quan trọng của nghiên cứu

Việc nghiên cứu các nhân tố ảnh hưởng đến quyết định gửi tiền không chỉ giúp các ngân hàng hiểu rõ hơn về nhu cầu của khách hàng mà còn giúp họ xây dựng các chiến lược thu hút khách hàng hiệu quả hơn. Trong bối cảnh thị trường tài chính hiện nay, nơi mà hành vi tiêu dùng của khách hàng đang thay đổi nhanh chóng, việc nắm bắt các yếu tố này sẽ giúp ngân hàng duy trì và phát triển nguồn vốn từ khách hàng cá nhân. Theo một nghiên cứu gần đây, lãi suất ngân hàng và chất lượng dịch vụ là hai yếu tố chính mà khách hàng xem xét khi quyết định gửi tiền.

II. Các nhân tố ảnh hưởng đến quyết định gửi tiền

Nghiên cứu đã chỉ ra rằng có nhiều nhân tố ảnh hưởng đến quyết định gửi tiền của khách hàng cá nhân tại các ngân hàng thương mại. Các yếu tố này bao gồm lãi suất ngân hàng, uy tín ngân hàng, dịch vụ ngân hàng, và tâm lý khách hàng. Lãi suất ngân hàng là yếu tố quan trọng nhất, vì nó ảnh hưởng trực tiếp đến lợi nhuận mà khách hàng có thể nhận được từ khoản tiền gửi. Uy tín ngân hàng cũng đóng vai trò quan trọng, vì khách hàng thường có xu hướng gửi tiền vào những ngân hàng có thương hiệu mạnh và đáng tin cậy. Ngoài ra, dịch vụ ngân hàng và tâm lý khách hàng cũng có ảnh hưởng không nhỏ đến quyết định gửi tiền.

2.1. Lãi suất ngân hàng

Lãi suất là yếu tố quyết định hàng đầu trong quyết định gửi tiền của khách hàng. Khách hàng thường so sánh lãi suất giữa các ngân hàng để tìm kiếm nơi có lãi suất cao nhất. Theo khảo sát, khoảng 70% khách hàng cho biết họ sẽ chọn ngân hàng có lãi suất cao hơn để gửi tiền. Điều này cho thấy rằng các ngân hàng cần phải điều chỉnh lãi suất một cách linh hoạt để thu hút khách hàng. Hơn nữa, các chương trình khuyến mãi liên quan đến lãi suất cũng có thể tạo ra sự hấp dẫn cho khách hàng.

2.2. Uy tín ngân hàng

Uy tín của ngân hàng là một yếu tố không thể thiếu trong quyết định gửi tiền. Khách hàng thường có xu hướng gửi tiền vào những ngân hàng có thương hiệu mạnh và có lịch sử hoạt động ổn định. Theo một nghiên cứu, khoảng 60% khách hàng cho biết họ sẽ không gửi tiền vào ngân hàng mà họ không biết rõ về uy tín. Điều này cho thấy rằng các ngân hàng cần phải xây dựng và duy trì uy tín của mình thông qua các hoạt động truyền thông và dịch vụ khách hàng tốt.

III. Phân tích thực trạng gửi tiền tại ngân hàng Long An

Tại tỉnh Long An, tình hình gửi tiền tại các ngân hàng thương mại đang có những biến động đáng kể. Nghiên cứu cho thấy rằng khách hàng cá nhân ngày càng có xu hướng tìm kiếm các sản phẩm gửi tiền có lãi suất hấp dẫn và dịch vụ tốt. Tuy nhiên, sự cạnh tranh giữa các ngân hàng cũng ngày càng gay gắt, khiến cho việc thu hút khách hàng trở nên khó khăn hơn. Các ngân hàng cần phải cải thiện chất lượng dịch vụ và đưa ra các sản phẩm gửi tiền đa dạng hơn để đáp ứng nhu cầu của khách hàng.

3.1. Thực trạng huy động tiền gửi

Thực trạng huy động tiền gửi tại các ngân hàng thương mại trên địa bàn tỉnh Long An cho thấy rằng lãi suất và chất lượng dịch vụ là hai yếu tố chính ảnh hưởng đến quyết định gửi tiền của khách hàng. Nhiều ngân hàng đã áp dụng các chương trình khuyến mãi để thu hút khách hàng, nhưng vẫn cần phải cải thiện hơn nữa về dịch vụ khách hàng để giữ chân khách hàng lâu dài. Theo số liệu thống kê, lượng tiền gửi tại các ngân hàng thương mại trên địa bàn Long An đã tăng trưởng ổn định trong những năm qua, nhưng vẫn chưa đạt được tiềm năng tối đa.

IV. Đề xuất giải pháp thu hút khách hàng gửi tiền

Để thu hút nhiều khách hàng cá nhân đến gửi tiền, các ngân hàng thương mại cần phải thực hiện một số giải pháp thiết thực. Đầu tiên, cần cải thiện chất lượng dịch vụ để tạo sự hài lòng cho khách hàng. Thứ hai, ngân hàng nên xem xét điều chỉnh lãi suất để cạnh tranh với các ngân hàng khác. Cuối cùng, việc tổ chức các chương trình khuyến mãi hấp dẫn cũng sẽ giúp ngân hàng thu hút khách hàng mới.

4.1. Cải thiện chất lượng dịch vụ

Cải thiện chất lượng dịch vụ là một trong những giải pháp quan trọng nhất để thu hút khách hàng gửi tiền. Ngân hàng cần đào tạo nhân viên để nâng cao kỹ năng phục vụ khách hàng, đồng thời cải thiện quy trình giao dịch để giảm thời gian chờ đợi. Theo khảo sát, khoảng 80% khách hàng cho biết họ sẽ quay lại gửi tiền nếu họ hài lòng với dịch vụ mà ngân hàng cung cấp.

4.2. Điều chỉnh lãi suất

Điều chỉnh lãi suất cũng là một yếu tố quan trọng trong việc thu hút khách hàng. Ngân hàng cần theo dõi thường xuyên lãi suất của các ngân hàng khác để có những điều chỉnh kịp thời. Việc đưa ra các sản phẩm gửi tiền với lãi suất hấp dẫn sẽ giúp ngân hàng thu hút được nhiều khách hàng hơn.

Tổng quan nghiên cứu

Trong bối cảnh kinh tế Việt Nam hiện nay, việc huy động vốn từ khách hàng cá nhân tại các ngân hàng thương mại (NHTM) đóng vai trò then chốt trong hoạt động tài chính ngân hàng. Tại tỉnh Long An, một vùng kinh tế trọng điểm phía Nam giáp ranh với Thành phố Hồ Chí Minh, nguồn vốn huy động từ cá nhân chiếm tỷ trọng lớn trong tổng nguồn vốn của các NHTM. Theo báo cáo của Ngân hàng Nhà nước chi nhánh Long An, tính đến hết tháng 6 năm 2017, tổng vốn huy động đạt khoảng 48.713 tỷ đồng, tăng 12,46% so với đầu năm, trong đó tiền gửi tiết kiệm dân cư chiếm 76,1%. Tuy nhiên, sự cạnh tranh gay gắt giữa các ngân hàng, cùng với xu hướng chuyển dịch vốn sang các kênh đầu tư khác như bất động sản và chứng khoán, đã đặt ra thách thức lớn trong việc giữ chân và thu hút khách hàng cá nhân gửi tiền.

Mục tiêu nghiên cứu tập trung phân tích các nhân tố ảnh hưởng đến quyết định gửi tiền của khách hàng cá nhân tại các NHTM trên địa bàn tỉnh Long An trong giai đoạn từ tháng 6/2016 đến tháng 6/2017. Nghiên cứu nhằm cung cấp cái nhìn sâu sắc về các yếu tố tác động từ phía khách hàng và ngân hàng, từ đó đề xuất các giải pháp thiết thực giúp gia tăng nguồn vốn huy động. Ý nghĩa của nghiên cứu không chỉ giúp các ngân hàng nâng cao hiệu quả huy động vốn mà còn góp phần ổn định thị trường tài chính địa phương, đảm bảo an toàn và phát triển bền vững.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Nghiên cứu dựa trên hai khung lý thuyết chính: lý thuyết về nguồn vốn tiền gửi và tài chính hành vi. Theo đó, nguồn vốn tiền gửi là tài sản của khách hàng cá nhân gửi tại ngân hàng, được xem là nguồn vốn chủ yếu trong hoạt động kinh doanh của NHTM. Các loại hình tiền gửi phổ biến gồm tiền gửi không kỳ hạn, tiền gửi tiết kiệm có kỳ hạn và giấy tờ có giá như chứng chỉ tiền gửi, kỳ phiếu, trái phiếu. Tài chính hành vi giải thích các quyết định tài chính của khách hàng chịu ảnh hưởng bởi các yếu tố tâm lý, xã hội và kinh tế.

Các khái niệm chính bao gồm:

• Lãi suất huy động: Yếu tố kích thích khách hàng gửi tiền nhằm hưởng lợi tức.
• Uy tín ngân hàng: Được đánh giá qua thương hiệu, quy mô, lịch sử hoạt động và sự tin cậy của khách hàng.
• Tâm lý khách hàng: Bao gồm động cơ, nhận thức và thái độ ảnh hưởng đến hành vi gửi tiền.
• Yếu tố kiều hối: Đặc biệt quan trọng tại Long An, nơi có nhiều khách hàng nhận tiền từ người thân ở nước ngoài.

Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sử dụng kết hợp phương pháp định tính và định lượng. Dữ liệu sơ cấp được thu thập qua khảo sát trực tiếp 320 khách hàng cá nhân tại các NHTM trên địa bàn Long An từ tháng 12/2016 đến tháng 6/2017, trong đó 306 phiếu hợp lệ được phân tích. Mẫu khảo sát tập trung vào khách hàng có giao dịch nhận tiền kiều hối, với cơ cấu đa dạng về độ tuổi, nghề nghiệp, thu nhập và trình độ học vấn.

Dữ liệu thứ cấp được thu thập từ các báo cáo của Ngân hàng Nhà nước chi nhánh Long An, báo cáo tài chính các ngân hàng và cục thống kê địa phương trong giai đoạn 2016-2017. Phân tích dữ liệu sử dụng phần mềm SPSS với mô hình hồi quy Probit để kiểm định các nhân tố ảnh hưởng đến quyết định gửi tiền. Mô hình Probit phù hợp với biến phụ thuộc nhị phân (quyết định gửi tiền hay không) và đã được nhiều nghiên cứu trong lĩnh vực tài chính áp dụng thành công.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

1. Tỷ lệ khách hàng gửi tiền và đặc điểm nhân khẩu học: Trong mẫu khảo sát, 48,4% khách hàng đã có giao dịch gửi tiền tại ngân hàng, phần lớn là nhóm tuổi dưới 40 chiếm 71,9%, nữ chiếm 55,1%, và 73,5% đã có gia đình. Thu nhập chủ yếu tập trung ở mức 5-8 triệu đồng/tháng (45,1%) và 8-13 triệu đồng/tháng (34,3%).

2. Ảnh hưởng của lãi suất và uy tín ngân hàng: 59,8% khách hàng lựa chọn gửi tiền với lãi suất dưới 5%, tuy nhiên, 52,3% cho biết chất lượng phục vụ là lý do chính để họ chọn ngân hàng, trong khi 21,3% chọn vì uy tín ngân hàng. Ngân hàng Nhà nước chiếm ưu thế với 58,9% tổng dư nợ tiền gửi, dù lãi suất thấp hơn các ngân hàng cổ phần.

3. Tác động của yếu tố kiều hối: 78,1% khách hàng có người thân ở nước ngoài và 81% nhận tiền kiều hối. Mặc dù sản phẩm tích lũy kiều hối mới chỉ được một số ngân hàng như BIDV và Vietcombank triển khai, yếu tố này có ảnh hưởng tích cực đến quyết định gửi tiền, đặc biệt với nhóm khách hàng có thu nhập ổn định và nhu cầu tích lũy lâu dài.

4. Khoảng cách và tiện lợi giao dịch: 80,7% khách hàng có khoảng cách đến ngân hàng dưới 5 km, cho thấy sự thuận tiện về địa lý là yếu tố quan trọng thúc đẩy quyết định gửi tiền. Ngoài ra, 88,6% khách hàng có người quen làm việc trong ngân hàng, tạo sự tin tưởng và thúc đẩy giao dịch.

Thảo luận kết quả

Kết quả cho thấy, mặc dù lãi suất là yếu tố quan trọng, nhưng chất lượng phục vụ và uy tín ngân hàng mới là nhân tố quyết định hàng đầu trong việc thu hút khách hàng cá nhân gửi tiền tại Long An. Điều này phù hợp với các nghiên cứu trước đây tại Việt Nam và quốc tế, nhấn mạnh vai trò của niềm tin và trải nghiệm khách hàng trong lĩnh vực tài chính.

Yếu tố kiều hối được bổ sung trong nghiên cứu đã chứng minh tầm quan trọng đặc biệt tại Long An, nơi có lượng lớn người dân nhận tiền từ nước ngoài. Sản phẩm tích lũy kiều hối tuy mới nhưng có tiềm năng phát triển mạnh, góp phần đa dạng hóa nguồn vốn huy động.

Khoảng cách địa lý và mạng lưới ngân hàng rộng khắp cũng là lợi thế cạnh tranh của các NHTM Nhà nước như Agribank, giúp họ giữ vững vị thế trong khu vực nông thôn và vùng sâu vùng xa. Mô hình Probit cho thấy các nhân tố như tuổi tác, thu nhập, số người phụ thuộc và có người thân ở nước ngoài đều có ảnh hưởng tích cực đến quyết định gửi tiền.

Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ phân bố khách hàng theo độ tuổi, thu nhập, cũng như bảng so sánh tỷ trọng huy động vốn giữa các ngân hàng Nhà nước và cổ phần, giúp minh họa rõ nét các phát hiện.

Đề xuất và khuyến nghị

1. Nâng cao chất lượng dịch vụ khách hàng: Các ngân hàng cần đào tạo nhân viên chuyên nghiệp, cải tiến quy trình giao dịch nhanh gọn, thân thiện nhằm tăng sự hài lòng và giữ chân khách hàng. Mục tiêu tăng tỷ lệ khách hàng hài lòng lên 80% trong vòng 12 tháng, do phòng chăm sóc khách hàng thực hiện.

2. Phát triển sản phẩm tích lũy kiều hối: Đẩy mạnh quảng bá và hoàn thiện sản phẩm tích lũy kiều hối, tận dụng lượng khách hàng nhận kiều hối lớn tại Long An. Mục tiêu tăng số lượng khách hàng sử dụng sản phẩm này lên 20% trong 1 năm, do phòng phát triển sản phẩm phối hợp với marketing thực hiện.

3. Mở rộng mạng lưới chi nhánh và điểm giao dịch: Tăng cường phủ sóng tại các vùng nông thôn, vùng sâu vùng xa để giảm khoảng cách giao dịch, nâng cao tiện lợi cho khách hàng. Mục tiêu mở thêm 10 điểm giao dịch trong 18 tháng, do ban quản lý mạng lưới thực hiện.

4. Chính sách lãi suất linh hoạt và cạnh tranh: Xây dựng chính sách lãi suất phù hợp với từng phân khúc khách hàng, đặc biệt ưu đãi cho khách hàng có thu nhập trung bình và cao. Mục tiêu duy trì mức lãi suất cạnh tranh trong top 3 ngân hàng tại địa bàn Long An, do phòng tài chính ngân hàng đảm nhiệm.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

1. Lãnh đạo và quản lý ngân hàng thương mại: Giúp hiểu rõ các nhân tố ảnh hưởng đến quyết định gửi tiền của khách hàng cá nhân, từ đó xây dựng chiến lược huy động vốn hiệu quả.

2. Chuyên viên phát triển sản phẩm ngân hàng: Tham khảo để thiết kế và cải tiến các sản phẩm tiền gửi phù hợp với nhu cầu và tâm lý khách hàng tại địa phương.

3. Nhà nghiên cứu và sinh viên ngành Tài chính - Ngân hàng: Cung cấp cơ sở lý thuyết và thực tiễn về hành vi khách hàng trong lĩnh vực huy động vốn ngân hàng.

4. Cơ quan quản lý nhà nước và chính sách tài chính: Hỗ trợ đánh giá thực trạng thị trường tiền gửi cá nhân, từ đó đề xuất các chính sách hỗ trợ phát triển hệ thống ngân hàng bền vững.

Câu hỏi thường gặp

1. Nhân tố nào ảnh hưởng mạnh nhất đến quyết định gửi tiền của khách hàng cá nhân tại Long An?
   Chất lượng phục vụ và uy tín ngân hàng được khách hàng đánh giá cao nhất, chiếm hơn 50% trong khảo sát, vượt qua cả yếu tố lãi suất.

2. Yếu tố kiều hối tác động như thế nào đến hành vi gửi tiền?
   Khách hàng có người thân ở nước ngoài và nhận tiền kiều hối có xu hướng gửi tiền nhiều hơn, đặc biệt quan tâm đến các sản phẩm tích lũy kiều hối.

3. Khoảng cách đến ngân hàng có ảnh hưởng đến quyết định gửi tiền không?
   Có, 80,7% khách hàng có khoảng cách dưới 5 km đến ngân hàng thường xuyên giao dịch, cho thấy sự thuận tiện về địa lý là yếu tố quan trọng.

4. Lãi suất có phải là yếu tố quyết định duy nhất?
   Không, mặc dù lãi suất là yếu tố kích thích, nhưng khách hàng còn quan tâm đến sự an toàn, uy tín và chất lượng dịch vụ của ngân hàng.

5. Ngân hàng Nhà nước có lợi thế gì trong huy động vốn?
   Ngân hàng Nhà nước chiếm tỷ trọng lớn nhờ mạng lưới rộng, uy tín cao và sự tin tưởng của khách hàng, dù lãi suất thường thấp hơn ngân hàng cổ phần.

Kết luận

• Nguồn vốn huy động từ khách hàng cá nhân tại Long An tăng trưởng ổn định, với tiền gửi tiết kiệm chiếm hơn 76% tổng vốn huy động.
• Các nhân tố ảnh hưởng chính gồm chất lượng dịch vụ, uy tín ngân hàng, yếu tố kiều hối và khoảng cách giao dịch.
• Mô hình hồi quy Probit xác nhận các đặc điểm khách hàng như tuổi, thu nhập, số người phụ thuộc và có người thân ở nước ngoài có tác động tích cực đến quyết định gửi tiền.
• Ngân hàng Nhà nước và Sacombank là những đơn vị dẫn đầu về huy động vốn nhờ uy tín và chất lượng phục vụ.
• Đề xuất các giải pháp nâng cao dịch vụ, phát triển sản phẩm kiều hối, mở rộng mạng lưới và chính sách lãi suất linh hoạt nhằm gia tăng nguồn vốn huy động.

Hành động tiếp theo: Các ngân hàng cần triển khai ngay các giải pháp đề xuất, đồng thời tiếp tục nghiên cứu sâu hơn về hành vi khách hàng để thích ứng với xu hướng thị trường. Để biết thêm chi tiết và ứng dụng thực tiễn, quý độc giả và các nhà quản lý ngân hàng có thể tham khảo toàn bộ luận văn.