Nong van động mạch phổi qua da ở trẻ em dưới 2 tuổi: Kết quả nghiên cứu

1. CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN

1.1. LỊCH SỬ BỆNH

1.2. DỊCH TỄ HỌC

1.2.1. Tần suất mắc bệnh

1.2.2. Tính chất gia đình và gen

1.2.3. Tỷ lệ tử vong ở tuổi thanh thiếu niên ở bệnh hẹp van ĐMP

1.3. PHÔI THAI VÀ GIẢI PHẪU

1.3.1. Sự tạo ra van động mạch chủ và van động mạch phổi

1.3.2. Giải phẫu bệnh và phôi thai học của hẹp van động mạch phổi

1.4. HUYẾT ĐỘNG HỌC

1.4.1. Thay đổi tuần hoàn sau khi ra đời ở trẻ bình thường

1.4.2. Huyết động ở trẻ hẹp van ĐMP

1.4.2.1. Hẹp van động mạch phổi nhẹ

1.5. PHÂN LOẠI MỨC ĐỘ HẸP VAN ĐỘNG MẠCH PHỔI

1.6. TRIỆU CHỨNG LÂM SÀNG HẸP VAN ĐỘNG MẠCH PHỔI

1.6.1. Hẹp van động mạch phổi nhẹ và trung bình

1.6.2. Hẹp van động mạch phổi nặng

1.7. CÁC PHƯƠNG PHÁP THĂM DÒ ĐỂ CHẨN ĐOÁN HẸP VAN ĐỘNG MẠCH PHỔI

1.7.1. Chụp X quang tim phổi

1.7.2. Siêu âm tim

1.7.3. Thông tim chụp buồng tim

1.8. CÁC PHƯƠNG PHÁP ĐIỀU TRỊ HẸP VAN ĐỘNG MẠCH PHỔI

1.8.1. Điều trị hẹp van động mạch phổi bằng phẫu thuật

1.8.2. Điều trị hẹp van ĐMP bằng phương pháp nong van

2. CHƯƠNG 2: ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU

2.1. ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU

2.1.1. Tiêu chuẩn lựa chọn bệnh nhi

2.1.2. Tiêu chuẩn loại trừ

2.2. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU

2.2.1. Thiết kế nghiên cứu

2.2.2. Cách chọn mẫu

2.2.3. Biến số nghiên cứu

2.2.4. Xử lý số liệu và các thuật toán sử dụng trong nghiên cứu

2.2.5. Khống chế sai số

2.2.6. Đạo đức trong nghiên cứu

3. CHƯƠNG 3: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU

3.1. ĐẶC ĐIỂM CHUNG CỦA ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU

3.1.1. Các đặc điểm chung

3.1.2. Đặc điểm lâm sàng trước nong van ĐMP

3.1.3. Đặc điểm hẹp van ĐMP trước nong

3.1.4. Rối loạn nhịp tim trên điện tâm đồ trước nong van ĐMP

3.2. KẾT QUẢ NONG VAN ĐMP

3.2.1. Kết quả tức thì ngay sau nong van ĐMP

3.2.2. Kết quả theo dõi trong 12 tháng sau nong van ĐMP

3.2.3. TAI BIẾN VÀ CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN KẾT QUẢ NONG VAN ĐMP QUA DA

3.2.3.1. Kết quả của thủ thuật nong van

3.2.3.2. Đặc điểm nhóm 3 bệnh nhi thất bại thủ thuật nong van ĐMP

3.2.3.3. Tai biến và kết quả không mong đợi

3.2.3.4. Các tai biến liên quan đến thủ thuật nong van ĐMP

3.2.3.5. Tái hẹp van ĐMP sau nong

3.2.3.6. Đặc điểm nhóm tuổi bệnh nhi có rối loạn nhịp tim

4. CHƯƠNG 4: BÀN LUẬN

4.1. ĐẶC ĐIỂM CHUNG CỦA NHÓM NGHIÊN CỨU

4.1.1. Đặc điểm chung

4.1.2. Đặc điểm lâm sàng trước nong van ĐMP

4.1.3. Đặc điểm về siêu âm

4.1.4. Đặc điểm điện tâm đồ

4.2. THEO DÕI KẾT QUẢ SAU NONG VAN ĐMP

4.2.1. Đánh giá hiệu quả tức thì trên thông tim

4.2.2. Theo dõi dấu hiệu lâm sàng sau nong van ĐMP

4.2.3. Theo dõi siêu âm sau nong van ĐMP

4.2.4. Kết quả không mong muốn của nong hẹp van ĐMP

4.2.5. Hở van ĐMP sau nong van ĐMP

4.2.6. Đặc điểm điện tâm đồ

4.2.7. Tai biến trong khi tiến hành thủ thuật nong van ĐMP

4.2.8. Tái hẹp van ĐMP sau nong

CÁC CÔNG TRÌNH ĐÃ CÔNG BỐ LIÊN QUAN ĐẾN LUẬN ÁN

TÀI LIỆU THAM KHẢO

PHỤ LỤC

Bảng. DANH MỤC BẢNG

Biểu đồ. DANH MỤC BIỂU ĐỒ

Hình. DANH MỤC HÌNH

I. Tổng quan về hẹp van động mạch phổi

Hẹp van động mạch phổi (nong van động mạch phổi) là một trong những bệnh tim bẩm sinh phổ biến, chiếm khoảng 8-12% trong tổng số các bệnh tim bẩm sinh. Tình trạng này xảy ra khi có sự dính mép của lá van động mạch phổi, gây cản trở dòng máu từ thất phải lên động mạch phổi. Theo các nghiên cứu, tỷ lệ mắc bệnh này là khoảng 1/1000 trẻ sống sau sinh. Việc chẩn đoán hẹp van động mạch phổi đã trở nên dễ dàng hơn nhờ vào sự phát triển của siêu âm - Doppler tim, cho phép xác định bệnh ngay cả trong thời kỳ bào thai. Phương pháp điều trị chính cho bệnh này bao gồm phẫu thuật tách mép van và thông tim nong van bằng bóng qua da. Phương pháp thông tim đã được áp dụng từ năm 1980 và trở thành lựa chọn hàng đầu trong điều trị hẹp van động mạch phổi. Tuy nhiên, phương pháp này cũng có thể gặp phải các tai biến và tỷ lệ tái hẹp sau can thiệp là một vấn đề cần được nghiên cứu kỹ lưỡng.

1.1. Lịch sử bệnh

Hẹp van động mạch phổi đã được mô tả lần đầu tiên vào năm 1761. Tuy nhiên, kỹ thuật điều trị hẹp van này chỉ được phát triển vào cuối thập niên 40 của thế kỷ trước. Kỹ thuật nong van động mạch phổi bằng bóng qua da được thực hiện lần đầu tiên vào năm 1982 và đã tạo ra bước đột phá trong điều trị bệnh này. Từ đó, phương pháp này đã được áp dụng rộng rãi và trở thành tiêu chuẩn trong điều trị hẹp van động mạch phổi. Tại Việt Nam, mặc dù đã có một số nghiên cứu về bệnh lý này, nhưng chưa có nghiên cứu nào đánh giá kết quả điều trị hẹp van động mạch phổi cho trẻ em dưới 2 tuổi.

II. Đối tượng và phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu này tập trung vào trẻ em dưới 2 tuổi bị hẹp van động mạch phổi đơn thuần. Tiêu chuẩn lựa chọn bệnh nhi bao gồm những trẻ được chẩn đoán xác định hẹp van động mạch phổi qua siêu âm - Doppler tim và có chỉ định can thiệp. Phương pháp nghiên cứu được thiết kế theo hướng quan sát, thu thập dữ liệu từ các bệnh nhi đã thực hiện thủ thuật nong van động mạch phổi bằng bóng qua da. Các biến số nghiên cứu bao gồm đặc điểm lâm sàng, kết quả siêu âm, và các yếu tố ảnh hưởng đến kết quả can thiệp. Việc xử lý số liệu được thực hiện bằng các thuật toán thống kê phù hợp, nhằm đảm bảo tính chính xác và độ tin cậy của kết quả nghiên cứu.

2.1. Tiêu chuẩn lựa chọn bệnh nhi

Tiêu chuẩn lựa chọn bệnh nhi trong nghiên cứu này bao gồm trẻ em dưới 2 tuổi, được chẩn đoán hẹp van động mạch phổi qua siêu âm - Doppler tim, và có chỉ định can thiệp nong van. Những trẻ có bệnh lý tim bẩm sinh kèm theo hoặc có các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng khác sẽ bị loại trừ khỏi nghiên cứu. Việc lựa chọn bệnh nhi được thực hiện cẩn thận nhằm đảm bảo tính đồng nhất và độ chính xác trong kết quả nghiên cứu.

III. Kết quả nghiên cứu

Kết quả nghiên cứu cho thấy phương pháp nong van động mạch phổi bằng bóng qua da mang lại hiệu quả tức thì cho trẻ em dưới 2 tuổi. Các chỉ số huyết động được cải thiện rõ rệt ngay sau thủ thuật, với tỷ lệ thành công cao. Tuy nhiên, cũng ghi nhận một số trường hợp tái hẹp và các biến chứng liên quan đến thủ thuật. Theo dõi trong 12 tháng sau can thiệp cho thấy một số bệnh nhi có dấu hiệu tái hẹp, đặc biệt là ở nhóm trẻ nhỏ. Các yếu tố như độ tuổi, mức độ hẹp van trước can thiệp và tình trạng sức khỏe tổng quát của bệnh nhi có ảnh hưởng đáng kể đến kết quả điều trị.

3.1. Kết quả tức thì sau nong van

Kết quả tức thì sau khi thực hiện thủ thuật nong van động mạch phổi cho thấy sự cải thiện rõ rệt trong các chỉ số huyết động. Cụ thể, áp lực tâm thu qua van động mạch phổi giảm đáng kể, cho thấy sự thông thoáng của van đã được cải thiện. Hơn nữa, tỷ lệ bão hòa oxy trong máu cũng tăng lên, cho thấy sự cải thiện trong cung cấp oxy cho cơ thể. Tuy nhiên, một số bệnh nhi vẫn gặp phải các biến chứng như rối loạn nhịp tim, cần được theo dõi chặt chẽ sau can thiệp.

IV. Bàn luận

Nghiên cứu này đã chỉ ra rằng phương pháp nong van động mạch phổi bằng bóng qua da là một lựa chọn hiệu quả cho trẻ em dưới 2 tuổi bị hẹp van động mạch phổi. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng tỷ lệ tái hẹp và các biến chứng có thể xảy ra, đặc biệt ở nhóm trẻ nhỏ. Việc theo dõi lâu dài là cần thiết để đánh giá hiệu quả bền vững của phương pháp này. Các nghiên cứu tiếp theo nên tập trung vào việc xác định các yếu tố nguy cơ và phát triển các chiến lược can thiệp nhằm giảm thiểu tỷ lệ tái hẹp và cải thiện kết quả điều trị cho bệnh nhi.

4.1. Ý nghĩa thực tiễn của nghiên cứu

Nghiên cứu này có ý nghĩa quan trọng trong việc cung cấp thông tin về hiệu quả của phương pháp nong van động mạch phổi cho trẻ em dưới 2 tuổi. Kết quả nghiên cứu không chỉ giúp các bác sĩ có thêm dữ liệu để đưa ra quyết định điều trị mà còn góp phần nâng cao nhận thức về bệnh lý hẹp van động mạch phổi trong cộng đồng. Việc cải thiện kết quả điều trị cho trẻ em sẽ góp phần giảm tỷ lệ tử vong và nâng cao chất lượng cuộc sống cho bệnh nhi.

Nghiên cứu kết quả nong van động mạch phổi qua da ở trẻ em dưới 2 tuổi