Tổng quan nghiên cứu

Ngành bảo hiểm phi nhân thọ tại Việt Nam đã có sự phát triển mạnh mẽ trong những năm gần đây, đặc biệt tại các thành phố lớn như Cần Thơ. Theo báo cáo kinh doanh của Công ty Bảo hiểm VietinBank Chi nhánh Cần Thơ giai đoạn 2018-2020, thị trường bảo hiểm phi nhân thọ tại đây chứng kiến sự cạnh tranh gay gắt với sự tham gia của nhiều doanh nghiệp lớn như Bảo hiểm Bảo Minh, PJICO, PVI, Bưu điện, BSH... Điều này đặt ra thách thức lớn về chất lượng dịch vụ và sự hài lòng của khách hàng. Mức độ hài lòng của khách hàng được xem là yếu tố then chốt quyết định sự phát triển bền vững của doanh nghiệp bảo hiểm.

Luận văn tập trung nghiên cứu các nhân tố ảnh hưởng đến sự hài lòng của khách hàng đối với chất lượng dịch vụ bảo hiểm phi nhân thọ tại Công ty Bảo hiểm VietinBank Cần Thơ trong giai đoạn 2018-2020. Mục tiêu chính là đánh giá mức độ tác động của các yếu tố như phương tiện hữu hình, sự tin cậy, sự đáp ứng, năng lực phục vụ và sự đồng cảm đến sự hài lòng của khách hàng. Phạm vi nghiên cứu bao gồm khách hàng đã và đang sử dụng dịch vụ bảo hiểm phi nhân thọ tại VietinBank Cần Thơ, với dữ liệu sơ cấp thu thập năm 2021 qua khảo sát 250 khách hàng.

Nghiên cứu có ý nghĩa quan trọng trong việc cung cấp cơ sở khoa học để công ty nâng cao chất lượng dịch vụ, tăng cường sự hài lòng và giữ chân khách hàng trong bối cảnh cạnh tranh ngày càng khốc liệt. Đồng thời, kết quả nghiên cứu cũng góp phần bổ sung kiến thức về quản trị chất lượng dịch vụ bảo hiểm phi nhân thọ tại thị trường Việt Nam.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Luận văn vận dụng mô hình SERVQUAL của Parasuraman và cộng sự (1988) làm cơ sở lý thuyết chính để đánh giá chất lượng dịch vụ bảo hiểm phi nhân thọ. Mô hình này gồm 5 khía cạnh quan trọng:

  • Sự tin cậy (Reliability): Khả năng thực hiện dịch vụ đúng hẹn, chính xác và đáng tin cậy.
  • Sự đáp ứng (Responsiveness): Sự sẵn lòng và nhanh chóng của nhân viên trong việc hỗ trợ khách hàng.
  • Năng lực phục vụ (Assurance): Trình độ chuyên môn, thái độ lịch sự và sự tin tưởng mà nhân viên tạo ra.
  • Sự đồng cảm (Empathy): Mức độ quan tâm, chăm sóc và hiểu biết nhu cầu khách hàng.
  • Phương tiện hữu hình (Tangibles): Trang thiết bị, cơ sở vật chất và hình ảnh nhân viên.

Ngoài ra, nghiên cứu còn tham khảo các mô hình chỉ số hài lòng khách hàng như ACSI (Mỹ), ECSI (Châu Âu) và VCSI (Việt Nam) để làm rõ mối quan hệ giữa chất lượng dịch vụ và sự hài lòng. Sự hài lòng được định nghĩa là cảm nhận tổng thể của khách hàng dựa trên sự so sánh giữa kỳ vọng và trải nghiệm thực tế khi sử dụng dịch vụ.

Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu kết hợp phương pháp định tính và định lượng. Dữ liệu thứ cấp được thu thập từ báo cáo kinh doanh của Công ty Bảo hiểm VietinBank Cần Thơ giai đoạn 2018-2020, bao gồm doanh thu, tỷ lệ chi trả bồi thường và hệ thống kênh phân phối. Dữ liệu sơ cấp được thu thập năm 2021 thông qua khảo sát trực tiếp 250 khách hàng sử dụng dịch vụ bảo hiểm phi nhân thọ tại Cần Thơ.

Mẫu nghiên cứu được chọn theo phương pháp ngẫu nhiên phi xác suất, phân tầng theo địa bàn hoạt động kinh doanh bảo hiểm, đảm bảo tính đại diện. Bảng câu hỏi khảo sát gồm 30 biến quan sát, sử dụng thang đo Likert 5 mức độ để đánh giá các nhân tố chất lượng dịch vụ và sự hài lòng.

Phân tích dữ liệu sử dụng phần mềm SPSS với các kỹ thuật: kiểm định Cronbach’s Alpha để đánh giá độ tin cậy thang đo, phân tích khám phá nhân tố (EFA) để rút gọn và xác định cấu trúc nhân tố, phân tích hồi quy đa biến để kiểm định mức độ ảnh hưởng của các nhân tố đến sự hài lòng khách hàng. Tiêu chuẩn chọn mẫu tối thiểu là 150, tuy nhiên nghiên cứu thu thập được 250 phiếu hợp lệ, đảm bảo độ tin cậy và tính chính xác của kết quả.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

  1. Ảnh hưởng của phương tiện hữu hình: Kết quả phân tích hồi quy cho thấy phương tiện hữu hình có hệ số β = 0.28, mức ý nghĩa p < 0.01, cho thấy yếu tố này có ảnh hưởng tích cực và đáng kể đến sự hài lòng của khách hàng. Khoảng 75% khách hàng đánh giá cao cơ sở vật chất, trang thiết bị và hình ảnh nhân viên tại VietinBank Cần Thơ.

  2. Sự tin cậy: Đây là nhân tố có tác động mạnh nhất với hệ số β = 0.35, p < 0.001. Khoảng 82% khách hàng cảm nhận dịch vụ bảo hiểm được thực hiện đúng cam kết, chính xác và kịp thời, tạo dựng niềm tin vững chắc.

  3. Sự đáp ứng: Yếu tố này có ảnh hưởng tích cực với hệ số β = 0.22, p < 0.05. Khách hàng đánh giá cao sự nhanh chóng trong giải quyết hồ sơ bồi thường và hỗ trợ thủ tục, với 70% khách hàng hài lòng về thời gian phản hồi.

  4. Năng lực phục vụ: Hệ số β = 0.25, p < 0.01 cho thấy năng lực chuyên môn và thái độ phục vụ của nhân viên góp phần nâng cao sự hài lòng. Khoảng 78% khách hàng nhận xét nhân viên tư vấn chuyên nghiệp, thân thiện.

  5. Sự đồng cảm: Mức độ quan tâm, chăm sóc khách hàng cũng có ảnh hưởng tích cực với β = 0.20, p < 0.05. Khoảng 65% khách hàng cảm nhận được sự thấu hiểu và hỗ trợ tận tình từ nhân viên.

Thảo luận kết quả

Kết quả nghiên cứu phù hợp với các nghiên cứu trước đây trong lĩnh vực bảo hiểm phi nhân thọ tại Việt Nam, khẳng định vai trò quan trọng của các yếu tố chất lượng dịch vụ trong việc tạo dựng sự hài lòng khách hàng. Sự tin cậy được xem là nền tảng cốt lõi, bởi khách hàng bảo hiểm luôn kỳ vọng dịch vụ chính xác và minh bạch. Phương tiện hữu hình tuy là yếu tố vô hình trong dịch vụ bảo hiểm nhưng lại tạo ấn tượng ban đầu và củng cố niềm tin khách hàng.

Sự đáp ứng và năng lực phục vụ phản ánh khả năng công ty xử lý nhanh chóng các yêu cầu và giải quyết quyền lợi khách hàng, điều này ảnh hưởng trực tiếp đến trải nghiệm khách hàng và lòng trung thành. Sự đồng cảm giúp tăng cường mối quan hệ cá nhân giữa khách hàng và nhân viên, tạo sự khác biệt trong môi trường cạnh tranh.

Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ cột thể hiện mức độ hài lòng trung bình theo từng nhân tố, hoặc bảng phân tích hồi quy đa biến minh họa hệ số tác động và mức ý nghĩa. Việc hiểu rõ các nhân tố này giúp công ty tập trung nguồn lực cải thiện các khía cạnh còn hạn chế, từ đó nâng cao chất lượng dịch vụ và giữ chân khách hàng hiệu quả hơn.

Đề xuất và khuyến nghị

  1. Nâng cao năng lực phục vụ và khả năng đáp ứng: Tổ chức các khóa đào tạo chuyên sâu về kỹ năng tư vấn, xử lý hồ sơ và chăm sóc khách hàng cho nhân viên. Mục tiêu tăng tỷ lệ phản hồi yêu cầu khách hàng trong vòng 24 giờ lên 90% trong 12 tháng tới. Chủ thể thực hiện: Phòng Nhân sự và Đào tạo.

  2. Tăng cường sự tin cậy và minh bạch: Cải tiến quy trình giải quyết bồi thường, đảm bảo đúng hạn và rõ ràng thông tin cho khách hàng. Thiết lập hệ thống phản hồi trực tuyến để khách hàng theo dõi tiến độ. Mục tiêu giảm tỷ lệ khiếu nại xuống dưới 5% trong 1 năm. Chủ thể thực hiện: Phòng Bồi thường và Chăm sóc khách hàng.

  3. Cải thiện phương tiện hữu hình: Đầu tư nâng cấp cơ sở vật chất, trang thiết bị văn phòng và đồng phục nhân viên nhằm tạo ấn tượng chuyên nghiệp. Mục tiêu hoàn thành trong 6 tháng. Chủ thể thực hiện: Ban Quản lý cơ sở vật chất.

  4. Tăng cường sự đồng cảm và chăm sóc khách hàng: Xây dựng chương trình chăm sóc khách hàng định kỳ, như gọi điện hỏi thăm, gửi tin nhắn chúc mừng sinh nhật, ưu đãi đặc biệt. Mục tiêu nâng tỷ lệ khách hàng hài lòng về dịch vụ chăm sóc lên 80% trong 1 năm. Chủ thể thực hiện: Phòng Marketing và Chăm sóc khách hàng.

  5. Phát triển kênh phân phối và truyền thông: Mở rộng mạng lưới đại lý, tăng cường quảng bá hình ảnh công ty và sản phẩm bảo hiểm phi nhân thọ. Mục tiêu tăng doanh thu phí bảo hiểm phi nhân thọ lên 15% trong 2 năm. Chủ thể thực hiện: Ban Kinh doanh và Marketing.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

  1. Ban lãnh đạo và quản lý Công ty Bảo hiểm VietinBank Cần Thơ: Nhận diện các yếu tố ảnh hưởng đến sự hài lòng khách hàng để xây dựng chiến lược nâng cao chất lượng dịch vụ và giữ chân khách hàng hiệu quả.

  2. Nhân viên kinh doanh và chăm sóc khách hàng: Hiểu rõ các khía cạnh quan trọng trong dịch vụ để cải thiện kỹ năng tư vấn, phục vụ và tạo dựng mối quan hệ thân thiết với khách hàng.

  3. Các nhà nghiên cứu và sinh viên ngành Quản trị kinh doanh, Marketing: Tham khảo mô hình nghiên cứu, phương pháp phân tích và kết quả thực nghiệm trong lĩnh vực dịch vụ bảo hiểm phi nhân thọ tại Việt Nam.

  4. Các doanh nghiệp bảo hiểm phi nhân thọ khác: Áp dụng các giải pháp quản trị chất lượng dịch vụ dựa trên kết quả nghiên cứu để nâng cao sự hài lòng và cạnh tranh trên thị trường.

Câu hỏi thường gặp

  1. Những nhân tố nào ảnh hưởng mạnh nhất đến sự hài lòng của khách hàng bảo hiểm phi nhân thọ?
    Sự tin cậy và phương tiện hữu hình được xác định là hai nhân tố có ảnh hưởng mạnh nhất, với hệ số tác động lần lượt là 0.35 và 0.28, cho thấy khách hàng rất quan tâm đến độ chính xác, minh bạch và hình ảnh chuyên nghiệp của dịch vụ.

  2. Phương pháp nghiên cứu nào được sử dụng để đánh giá sự hài lòng khách hàng?
    Nghiên cứu sử dụng kết hợp phương pháp định tính và định lượng, trong đó khảo sát 250 khách hàng với thang đo Likert 5 mức độ, phân tích Cronbach’s Alpha, EFA và hồi quy đa biến để kiểm định các giả thuyết.

  3. Làm thế nào để nâng cao sự đồng cảm trong dịch vụ bảo hiểm?
    Công ty có thể tổ chức các chương trình đào tạo nhân viên về kỹ năng giao tiếp, xây dựng chương trình chăm sóc khách hàng cá nhân hóa như gọi điện hỏi thăm, gửi ưu đãi định kỳ nhằm tăng cường sự quan tâm và thấu hiểu khách hàng.

  4. Tại sao phương tiện hữu hình lại quan trọng trong dịch vụ bảo hiểm phi nhân thọ?
    Mặc dù dịch vụ bảo hiểm là vô hình, nhưng cơ sở vật chất, trang thiết bị và hình ảnh nhân viên tạo ấn tượng ban đầu, củng cố niềm tin và cảm nhận chuyên nghiệp của khách hàng, từ đó ảnh hưởng tích cực đến sự hài lòng.

  5. Kết quả nghiên cứu có thể áp dụng cho các công ty bảo hiểm khác không?
    Các nhân tố chất lượng dịch vụ như sự tin cậy, đáp ứng, năng lực phục vụ, đồng cảm và phương tiện hữu hình là phổ quát trong ngành bảo hiểm, do đó kết quả nghiên cứu có thể tham khảo và điều chỉnh phù hợp để áp dụng cho các doanh nghiệp bảo hiểm khác.

Kết luận

  • Nghiên cứu đã xác định 5 nhân tố chính ảnh hưởng tích cực đến sự hài lòng của khách hàng bảo hiểm phi nhân thọ tại VietinBank Cần Thơ: phương tiện hữu hình, sự tin cậy, sự đáp ứng, năng lực phục vụ và sự đồng cảm.
  • Sự tin cậy và phương tiện hữu hình là những yếu tố có tác động mạnh nhất, đóng vai trò then chốt trong việc tạo dựng niềm tin và ấn tượng chuyên nghiệp.
  • Phương pháp nghiên cứu kết hợp định tính và định lượng với mẫu khảo sát 250 khách hàng đảm bảo độ tin cậy và tính đại diện của kết quả.
  • Các đề xuất quản trị tập trung vào nâng cao năng lực phục vụ, cải thiện quy trình bồi thường, đầu tư cơ sở vật chất và tăng cường chăm sóc khách hàng nhằm nâng cao sự hài lòng và giữ chân khách hàng.
  • Bước tiếp theo là triển khai các giải pháp đề xuất trong vòng 12-24 tháng, đồng thời tiếp tục nghiên cứu mở rộng phạm vi và đối tượng để cập nhật xu hướng và nhu cầu khách hàng mới.

Hành động ngay hôm nay: Ban lãnh đạo và các phòng ban liên quan tại Công ty Bảo hiểm VietinBank Cần Thơ nên phối hợp triển khai các giải pháp nâng cao chất lượng dịch vụ, đồng thời thiết lập hệ thống đánh giá định kỳ để theo dõi hiệu quả và điều chỉnh kịp thời nhằm duy trì vị thế cạnh tranh trên thị trường bảo hiểm phi nhân thọ.