Nghiên Cứu Tình Hình Đầu Tư Tại Đại Học Kinh Tế Lê Quý Đôn Hà Nội

Tín dụng xuất phát từ chữ Latinh: creditum - tức là tin tưởng, tín nhiệm. Tín dụng là một giao dịch về tài sản (tiền hoặc hàng hóa) giữa bên cho vay (ngân hàng và các định chế tài chính khác) và bên đi vay (cá nhân, doanh nghiệp và các chủ thể khác), trong đó bên cho vay chuyển giao tài sản cho bên đi vay sử dụng trong một thời gian nhất định theo thỏa thuận, bên đi vay có trách nhiệm hoàn trả vô điều kiện vốn gốc và lãi cho bên cho vay khi đến hạn thanh toán. Tín dụng có 3 đặc điểm cơ bản và nếu thiếu 1 trong 3 thì sẽ không còn là phạm trù tín dụng nữa: Có sự chuyển giao quyền sử dụng một lượng giá trị từ một bên sang bên khác. Sự chuyển giao mang tính chất tạm thời tức là có thời gian. Khi hoàn lại lượng giá trị đã chuyển giao cho người sở hữu phải kèm theo một lượng giá trị dôi thêm gọi là cổ tức.

Tín dụng ngân hàng tạo ra lợi nhuận cho NHTM. Hoạt động tín dụng là hoạt động chủ yếu của NHTM, nó quyết định sự tồn tại và phát triển của một ngân hàng trong nền kinh tế thị trường. Hoạt động tín dụng mang lại nguồn lợi nhuận lớn nhất cho NHTM. Ngay từ buổi ban đầu, hoạt động của NHTM đã tập trung chủ yếu vào nghiệp vụ nhận tiền gửi và cho vay để đáp ứng nhu cầu vốn thiếu hụt của các doanh nghiệp, tổ chức kinh tế trong quá trình sản xuất kinh doanh hoặc nhu cầu tiêu dùng cá nhân. Trong quá trình phát triển, mặc dù môi trường kinh doanh có nhiều thay đổi, nhiều phương pháp, sản phẩm mới, công cụ kinh doanh mới xuất hiện song hoạt động tín dụng vẫn luôn là hoạt động cơ bản, chiếm tỷ trọng lớn trong toàn bộ hoạt động của NHTM. Hoạt động cho vay thường chiếm trên 70% tổng tài sản có của NHTM. Lợi nhuận thu được từ hoạt động tín dụng thường chiếm tỷ lệ cao, ở các nước đang phát triển chiếm khoảng 60% tổng lợi nhuận của ngân hàng.

Trong thực tiễn hoạt động cho vay, nhiều khách hàng vay vốn tại NHTM thông qua sự giới thiệu, tư vấn của ngân hàng đã tìm được các đối tác kinh doanh tốt. Một số trường hợp tại các ngân hàng phục vụ tốt, khách hàng sau khi có quan hệ vay vốn với ngân hàng đã lôi kéo bạn hàng mở tài khoản, vay vốn tại ngân hàng, tạo điều kiện cho ngân hàng mở rộng hoạt động kinh doanh của mình. Tín dụng ngân hàng tạo uy tín, danh tiếng cho ngân hàng thương mại. Hoạt động tín dụng là nghiệp vụ cơ bản, thường xuyên của NHTM, tuy nhiên trong điều kiện cạnh tranh gay gắt như hiện nay không phải NHTM nào cũng mở rộng có hiệu quả trong hoạt động tín dụng của mình. Thực tế đã chứng minh những NHTM có vốn lớn, có uy tín, danh tiếng trên thương trường thì thường thành công trong việc tài trợ các khách hàng, dự án lớn có hiệu quả.

Ngược lại, doanh số, dư nợ cho vay, chất lượng tín dụng của một ngân hàng càng cao chứng tỏ ngân hàng đó đã tạo được uy tín đối với các chủ thể kinh tế, điều này có ý nghĩa to lớn trong việc phát triển hoạt động kinh doanh của NHTM. Nợ cho vay làm tăng khả năng cạnh tranh và mở rộng quy mô hoạt động của ngân hàng thương mại. Khi dư nợ cho vay ngày càng tăng lên, đòi hỏi các NHTM phải không ngừng tìm kiếm các nguồn huy động để cân đối, từ đó thúc đẩy hoạt động huy động vốn của ngân hàng phát triển mạnh mẽ. Đến một lúc nào đó, các nhà quản trị ngân hàng phải tính đến việc tăng vốn chủ sở hữu của ngân hàng mình nhằm đáp ứng yêu cầu của hoạt động sản xuất kinh doanh. Một ngân hàng có vốn chủ sở hữu lớn sẽ làm tăng khả năng cạnh tranh của mình trên thương trường đồng thời quy mô hoạt động ngày càng được mở rộng.

Tín dụng ở đây được hiểu là hoạt động cho vay của ngân hàng. Để có đầu vào cho hoạt động tín dụng của ngân hàng, các ngân hàng phải huy động vốn từ các tổ chức kinh tế, cá nhân và các tầng lớp dân cư trong xã hội. Chính nhờ có TDNH mà các chủ thể “thừa” vốn có cơ hội không những bảo tồn vốn mà còn tạo thu nhập (thu lãi), còn đối với các chủ thể “thiếu” vốn, TDNH giúp họ bổ sung vốn để có đủ vốn cho sản xuất kinh doanh hoặc đáp ứng nhu cầu đời sống. Nguồn vốn nhàn rỗi mà ngân hàng huy động bao gồm: Vốn tạm thời nhàn rỗi của tổ chức kinh tế. Vốn tạm thời nhàn rỗi trong các tầng lớp dân cư.

Thông qua công tác tín dụng, ngân hàng đã đáp ứng được hầu hết các nhu cầu về vốn của các thành phần kinh tế trong xã hội, giúp cho quá trình sản xuất được liên tục, đẩy mạnh quá trình tái sản xuất. Đồng thời tập trung và phân phối vốn tín dụng đã góp phần điều hòa vốn trong nền kinh tế quốc dân từ nơi thừa sang nơi thiếu. Ngoài ra khi sử dụng vốn vay của ngân hàng, khách hàng bị ràng buộc bởi trách nhiệm hoàn trả vốn gốc cộng lãi trong thời gian nhất định được ghi trong hợp đồng tín dụng. Do đó, buộc các khách hàng phải hết sức nỗ lực, tận dụng tối đa khả năng của mình để sử dụng một cách có hiệu quả nhất nguồn vốn tín dụng bằng các cách luân chuyển vật tư hàng hóa, thúc đẩy quá trình ứng dụng khoa học kỹ thuật để đẩy nhanh quá trình tái sản xuất xã hội đem lại lợi nhuận cho khách hàng và đảm bảo nghĩa vụ với ngân hàng.

Tín dụng ngân hàng góp phần thúc đẩy nhanh quá trình tải sản xuất mở rộng, đẩy mạnh đầu tư phát triển. Thực tế cho thấy bất kỳ một khách hàng nào muốn hoạt động và sản xuất kinh doanh cũng phải cần có một lượng vốn nhất định, trong trường hợp muốn mở rộng sản xuất kinh doanh thì cần phải có một lượng vốn lớn hơn, hiện nay, trong nền kinh tế thị trường với sự cạnh tranh ngày càng gay gắt, đòi hỏi khách hàng luôn luôn phải đổi mới và mở rộng sản xuất. TDNH là nguồn vốn cơ bản hình thành nên vốn cố định và vốn lưu động của khách hàng.

Việc mở rộng thông thương với nhiều nước trên thế giới, do vậy nhu cầu về vốn ngày càng cao, các thành phần kinh tế đang rất cần vốn để đổi mới công nghệ, mở rộng sản xuất kinh doanh phù hợp với sự phát triển của xã hội, đòi hỏi ngân hàng phải nỗ lực hơn nữa để đáp ứng nhu cầu về vốn ngày càng lớn của các doanh nghiệp...