Nghiên Cứu Tách Chiết Anthocyanin Có Hỗ Trợ Siêu Âm Từ Củ Hành Tím Allium Ascalonium

• Tác giả: Đinh Lê Khanh
• Người hướng dẫn: PGS. Cung Thị Tố Quỳnh
• Trường học: Trường Đại Học Bách Khoa Hà Nội
• Chuyên ngành: Công nghệ thực phẩm
• Đề tài: Nghiên cứu tách chiết anthocyanin có hỗ trợ siêu âm từ củ hành tím (Allium ascalonium) và ứng dụng trong chế biến thực phẩm
• Loại tài liệu: luận văn thạc sĩ
• Năm xuất bản: 2022
• Địa điểm: Hà Nội

• LỜI CẢM ƠN

I. Tổng Quan Nghiên Cứu Chiết Xuất Anthocyanin Từ Hành Tím

Nghiên cứu chiết xuất anthocyanin từ củ hành tím (Allium ascalonicum) đang thu hút sự quan tâm lớn. Anthocyanin không chỉ tạo màu sắc hấp dẫn mà còn có hoạt tính chống oxy hóa mạnh mẽ, mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe. Việc tìm kiếm nguồn anthocyanin tự nhiên, hiệu quả và bền vững là một hướng đi đầy tiềm năng. Củ hành tím là một nguồn nguyên liệu dồi dào và dễ kiếm, mở ra cơ hội ứng dụng rộng rãi trong thực phẩm chức năng và dược phẩm. Nghiên cứu này tập trung vào việc tối ưu hóa quy trình chiết xuất anthocyanin từ củ hành tím bằng phương pháp siêu âm, một kỹ thuật hiện đại, tiết kiệm và thân thiện với môi trường.

1.1. Giới thiệu về Anthocyanin và Ứng dụng tiềm năng

Anthocyanin là nhóm sắc tố tự nhiên thuộc họ flavonoid, tạo nên màu đỏ, tím và xanh ở nhiều loại trái cây, rau củ. Chúng được biết đến với hoạt tính chống oxy hóa mạnh mẽ, giúp bảo vệ tế bào khỏi tổn thương do gốc tự do. Anthocyanin có tiềm năng ứng dụng rộng rãi trong công nghiệp thực phẩm, dược phẩm và mỹ phẩm, như chất tạo màu tự nhiên, chất bảo quản và thành phần hoạt tính trong các sản phẩm chăm sóc sức khỏe. Theo một nghiên cứu, anthocyanin có khả năng chống viêm, giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch và ung thư.

1.2. Giá trị dinh dưỡng và lợi ích sức khỏe của củ hành tím

Củ hành tím không chỉ là một loại gia vị quen thuộc mà còn là một nguồn dinh dưỡng quý giá. Nó chứa nhiều vitamin, khoáng chất và các hợp chất có lợi cho sức khỏe, bao gồm anthocyanin, quercetin và allicin. Củ hành tím có tác dụng kháng khuẩn, chống viêm, giảm cholesterol và bảo vệ tim mạch. Việc sử dụng củ hành tím trong chế độ ăn uống hàng ngày có thể giúp tăng cường sức khỏe và phòng ngừa bệnh tật. Theo tài liệu gốc, củ hành tím chứa các hợp chất sulfur hữu cơ như cepaenes và thiosulfinate, các flavonoid như quercetin và kaempferol, các chất màu như anthocyanin.

II. Thách Thức Chiết Xuất Anthocyanin Hiệu Quả Từ Hành Tím

Mặc dù củ hành tím là một nguồn anthocyanin tiềm năng, việc chiết xuất hợp chất này một cách hiệu quả vẫn còn nhiều thách thức. Các yếu tố như dung môi chiết xuất, thời gian chiết xuất, nhiệt độ chiết xuất và công suất siêu âm có thể ảnh hưởng đáng kể đến hiệu suất chiết xuất. Ngoài ra, anthocyanin là một hợp chất không bền, dễ bị phân hủy bởi nhiệt độ, ánh sáng và pH. Do đó, cần phải tối ưu hóa quy trình chiết xuất và bảo quản để đảm bảo độ tinh khiết anthocyanin và ổn định anthocyanin.

2.1. Các yếu tố ảnh hưởng đến hiệu suất chiết xuất anthocyanin

Nhiều yếu tố ảnh hưởng đến hiệu suất chiết xuất anthocyanin từ củ hành tím. Loại dung môi chiết xuất đóng vai trò quan trọng, với ethanol và methanol thường được sử dụng. Tỷ lệ dung môi:nguyên liệu, thời gian chiết xuất, nhiệt độ chiết xuất và công suất siêu âm cũng cần được tối ưu hóa để đạt được hiệu suất chiết xuất cao nhất. Các yếu tố này tương tác phức tạp với nhau, đòi hỏi một phương pháp tiếp cận có hệ thống để xác định các điều kiện tối ưu. Theo nghiên cứu, các điều kiện tách chiết thích hợp cho hàm lượng anthocyanin là: nguyên liệu được nghiền nhỏ, sử dụng hệ dung môi ethanol 50%, bổ sung 1% acid HCl với tỷ lệ dung môi:nguyên liệu từ 6:1 đến 10:1 (ml/g); nhiệt độ siêu âm trong khoảng 40 o C đến 60 o C; thời gian siêu âm: 30 đến 50 phút.

2.2. Vấn đề về độ bền và ổn định của Anthocyanin

Anthocyanin là một hợp chất không bền, dễ bị phân hủy bởi nhiều yếu tố môi trường. Nhiệt độ cao, ánh sáng, pH và sự hiện diện của oxy có thể làm giảm độ bền màu của anthocyanin và hoạt tính chống oxy hóa. Để bảo quản anthocyanin một cách hiệu quả, cần phải kiểm soát chặt chẽ các yếu tố này. Các phương pháp bảo quản như làm lạnh, đóng gói chân không và sử dụng chất chống oxy hóa có thể giúp kéo dài thời gian bảo quản anthocyanin. Kết quả sau 30 ngày bảo quản dịch chiết anthocyanin tại điều kiện nhiệt độ thấp (10 o C) và không có ánh sáng phần trăm chất màu anthocyanin còn lại là cao nhất (78,67%) , tại điều kiện có ánh sáng là 74,33%.

III. Phương Pháp Siêu Âm Tối Ưu Chiết Xuất Anthocyanin Hành Tím

Phương pháp siêu âm là một kỹ thuật chiết xuất xanh hiệu quả để thu hồi anthocyanin từ củ hành tím. Sóng siêu âm tạo ra các bong bóng khí nhỏ trong dung môi chiết xuất, khi vỡ ra sẽ tạo ra năng lượng cơ học giúp phá vỡ tế bào thực vật và giải phóng anthocyanin. Phương pháp siêu âm có nhiều ưu điểm so với các phương pháp chiết xuất truyền thống, bao gồm thời gian chiết xuất ngắn hơn, hiệu suất chiết xuất cao hơn và tiêu thụ dung môi chiết xuất ít hơn. Tuy nhiên, cần phải tối ưu hóa các thông số siêu âm như công suất siêu âm, tần số siêu âm và thời gian siêu âm để đạt được kết quả tốt nhất.

3.1. Ưu điểm của phương pháp chiết xuất bằng sóng siêu âm hỗ trợ

Chiết xuất bằng sóng siêu âm hỗ trợ (UAE) mang lại nhiều ưu điểm vượt trội so với các phương pháp truyền thống. UAE giúp giảm thời gian chiết xuất đáng kể, tăng hiệu suất chiết xuất và giảm lượng dung môi chiết xuất cần thiết. Ngoài ra, UAE là một kỹ thuật chiết xuất xanh, thân thiện với môi trường và tiết kiệm năng lượng. Sóng siêu âm giúp phá vỡ tế bào thực vật một cách hiệu quả, giải phóng các hợp chất mục tiêu như anthocyanin vào dung môi chiết xuất. Phương pháp này đã được ứng dụng tách chiết anthocyanin từ một số nguyên liệu khác nhau như vỏ cà tím, bắp cải tím, khoai lang tím, củ cải đỏ.

3.2. Tối ưu hóa các thông số siêu âm để tăng hiệu suất chiết xuất

Để đạt được hiệu suất chiết xuất cao nhất, cần phải tối ưu hóa các thông số siêu âm như công suất siêu âm, tần số siêu âm, thời gian siêu âm và nhiệt độ chiết xuất. Công suất siêu âm quá cao có thể làm phân hủy anthocyanin, trong khi công suất siêu âm quá thấp có thể không đủ để phá vỡ tế bào thực vật. Thời gian siêu âm quá dài có thể làm giảm độ tinh khiết anthocyanin, trong khi thời gian siêu âm quá ngắn có thể không đủ để chiết xuất hết anthocyanin. Cần phải thực hiện các thí nghiệm để xác định các điều kiện siêu âm tối ưu cho việc chiết xuất anthocyanin từ củ hành tím.

IV. Ứng Dụng Anthocyanin Từ Hành Tím Trong Chế Biến Thực Phẩm

Anthocyanin chiết xuất từ củ hành tím có thể được ứng dụng rộng rãi trong công nghiệp thực phẩm như một chất tạo màu tự nhiên và chất chống oxy hóa. Nó có thể được sử dụng để tạo màu cho đồ uống, bánh kẹo, kem và các sản phẩm thực phẩm khác. Ngoài ra, anthocyanin có thể được bổ sung vào thực phẩm chức năng để tăng cường hoạt tính chống oxy hóa và mang lại lợi ích cho sức khỏe. Việc sử dụng anthocyanin tự nhiên thay thế cho các chất tạo màu tổng hợp là một xu hướng ngày càng phổ biến trong ngành công nghiệp thực phẩm.

4.1. Sử dụng Anthocyanin làm chất tạo màu tự nhiên trong thực phẩm

Anthocyanin là một chất tạo màu tự nhiên an toàn và hiệu quả, có thể thay thế cho các chất tạo màu tổng hợp có hại cho sức khỏe. Nó có thể tạo ra nhiều màu sắc khác nhau, từ đỏ, tím đến xanh, tùy thuộc vào pH và các yếu tố khác. Anthocyanin có thể được sử dụng để tạo màu cho nhiều loại thực phẩm, bao gồm đồ uống, bánh kẹo, kem, sữa chua và các sản phẩm từ trái cây. Việc sử dụng anthocyanin tự nhiên giúp cải thiện giá trị dinh dưỡng và tính an toàn của thực phẩm. Ứng dụng bổ sung dịch chiết cô đặc giàu anthocyanin vào giai đoạn sau đồng hóa (nồng độ 20% thể tích) trong quy trình sản xuất quả sơri . Sau 30 ngày bảo quản ở điều kiện nhiệt độ 10 o C thì hàm lượng anthocyanin trong nước quả đạt 23,78mg/mL với màu sắc sản phẩm là màu tím và được đánh giá cảm quan đạt loại khá.

4.2. Anthocyanin như một chất chống oxy hóa trong thực phẩm chức năng

Anthocyanin là một chất chống oxy hóa mạnh mẽ, có thể giúp bảo vệ tế bào khỏi tổn thương do gốc tự do. Nó có thể được bổ sung vào thực phẩm chức năng để tăng cường hoạt tính chống oxy hóa và mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe, bao gồm giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch, ung thư và các bệnh mãn tính khác. Thực phẩm chức năng chứa anthocyanin đang ngày càng trở nên phổ biến, đáp ứng nhu cầu của người tiêu dùng về các sản phẩm chăm sóc sức khỏe tự nhiên và hiệu quả. Kết quả khảo sát hoạt tính chống oxy hóa của dịch chiết cô đặc giàu anthocyanin dựa vào phương pháp DPPH đã xác định được dịch chiết cô đặc ( IC 50 = 19,456 µg/ml) có khả năng chống oxy hóa ở mức trung bình so với vitamin C (IC 50 = 15,847 µg/ml).

V. Kết Luận và Hướng Phát Triển Nghiên Cứu Anthocyanin

Nghiên cứu chiết xuất anthocyanin từ củ hành tím bằng phương pháp siêu âm đã mở ra một hướng đi đầy tiềm năng trong việc khai thác nguồn sắc tố tự nhiên này. Việc tối ưu hóa quy trình chiết xuất và ứng dụng anthocyanin trong thực phẩm và dược phẩm có thể mang lại nhiều lợi ích kinh tế và sức khỏe. Tuy nhiên, cần phải tiếp tục nghiên cứu để cải thiện hiệu suất chiết xuất, tăng cường độ bền anthocyanin và mở rộng phạm vi ứng dụng của nó.

5.1. Tóm tắt kết quả nghiên cứu và đánh giá tiềm năng ứng dụng

Nghiên cứu đã thành công trong việc xác định các điều kiện tối ưu cho việc chiết xuất anthocyanin từ củ hành tím bằng phương pháp siêu âm. Kết quả cho thấy phương pháp siêu âm là một kỹ thuật chiết xuất hiệu quả và thân thiện với môi trường. Anthocyanin chiết xuất từ củ hành tím có tiềm năng ứng dụng rộng rãi trong công nghiệp thực phẩm và dược phẩm. Điều kiện tách chiết được tối ưu hóa như sau: hệ dung môi lựa chọn ethanol 50% có bổ sung 1% acid HCl; tỷ lệ dung môi:nguyên liệu 8,11 ml/g; nhiệt độ siêu âm: 45,15 o C và thời gian siêu âm 35,65 phút. Hàm lượng anthocyanin thu được từ kết quả thực nghiệm là được 24,58 mg/100g nguyên liệu.

5.2. Đề xuất hướng nghiên cứu tiếp theo về Anthocyanin

Để khai thác tối đa tiềm năng của anthocyanin từ củ hành tím, cần phải tiếp tục nghiên cứu theo các hướng sau: Nghiên cứu sâu hơn về cơ chế tác dụng của anthocyanin đối với sức khỏe. Phát triển các phương pháp bảo quản anthocyanin hiệu quả hơn. Mở rộng phạm vi ứng dụng của anthocyanin trong các lĩnh vực khác như mỹ phẩm và nông nghiệp. Nghiên cứu chiết xuất anthocyanin quy mô công nghiệp để đáp ứng nhu cầu thị trường.

Tổng quan nghiên cứu

Anthocyanin là một nhóm hợp chất flavonoid tự nhiên có vai trò quan trọng trong việc tạo màu sắc cho nhiều loại rau củ quả, đồng thời sở hữu các hoạt tính sinh học quý giá như chống oxy hóa, chống viêm và chống dị ứng. Theo báo cáo của ngành, nhu cầu sử dụng chất màu tự nhiên trong thực phẩm ngày càng tăng do lo ngại về tác hại của các chất màu tổng hợp. Hành tím (Allium ascalonium), đặc biệt là hành tím Sóc Trăng, không chỉ là nguyên liệu gia vị phổ biến mà còn chứa hàm lượng anthocyanin đáng kể, dao động khoảng 16,5 - 17,3 mg/100 g hành tươi, cùng với các hợp chất sinh học khác như quercetin và saponin. Tuy nhiên, việc khai thác anthocyanin từ hành tím vẫn còn hạn chế, đặc biệt là ứng dụng trong chế biến thực phẩm.

Mục tiêu nghiên cứu nhằm xác định các thông số công nghệ tối ưu cho quá trình tách chiết anthocyanin có hỗ trợ siêu âm từ củ hành tím, đồng thời ứng dụng dịch chiết anthocyanin trong chế biến nước quả sơri nhằm nâng cao giá trị dinh dưỡng và tính cảm quan của sản phẩm. Nghiên cứu được thực hiện trên nguyên liệu củ hành tím thu hoạch tại huyện Vĩnh Châu, tỉnh Sóc Trăng, trong phạm vi thời gian nghiên cứu năm 2021-2022. Kết quả nghiên cứu góp phần phát triển công nghệ chiết xuất anthocyanin thân thiện môi trường, tiết kiệm năng lượng và nâng cao giá trị nông sản Việt Nam, đồng thời mở rộng ứng dụng anthocyanin trong ngành công nghiệp thực phẩm chức năng và thực phẩm chức năng.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Nghiên cứu dựa trên các lý thuyết và mô hình sau:

• Lý thuyết chiết xuất sinh học: Quá trình chiết xuất anthocyanin dựa trên nguyên lý khuếch tán phân tử và khuếch tán đối lưu, trong đó các yếu tố như kích thước nguyên liệu, nhiệt độ, dung môi và thời gian chiết ảnh hưởng đến hiệu suất thu nhận hoạt chất.

• Mô hình chiết xuất có hỗ trợ siêu âm (UAE): Sóng siêu âm tạo ra hiện tượng cộng hưởng và các bong bóng khí trong dung môi, phá vỡ thành tế bào thực vật, tăng cường sự khuếch tán anthocyanin ra ngoài dung môi, giúp rút ngắn thời gian chiết và tăng hiệu suất.

• Khái niệm về anthocyanin: Anthocyanin là các glycoside của anthocyanidin, có cấu trúc vòng chromane với các nhóm hydroxyl và methoxy khác nhau, ảnh hưởng đến màu sắc và độ bền của hợp chất. Anthocyanin ổn định trong môi trường acid (pH 1-3) và dễ bị phân hủy ở pH cao hoặc nhiệt độ cao.

• Hoạt tính sinh học của anthocyanin: Bao gồm khả năng chống oxy hóa, ngăn ngừa ung thư, bảo vệ tim mạch và các tác dụng dược học khác.

• Ứng dụng trong chế biến thực phẩm: Anthocyanin được sử dụng làm chất tạo màu tự nhiên, thực phẩm chức năng và giấy chỉ thị an toàn thực phẩm.

Phương pháp nghiên cứu

• Nguồn dữ liệu: Nguyên liệu củ hành tím được thu hoạch tại huyện Vĩnh Châu, tỉnh Sóc Trăng, được bảo quản trong điều kiện kiểm soát độ ẩm 75-80%. Dịch chiết anthocyanin được thu nhận bằng phương pháp tách chiết có hỗ trợ siêu âm sử dụng bể siêu âm Elmasonic S80H (tần số 37 kHz, công suất 600W).

• Phương pháp phân tích: Hàm lượng anthocyanin được xác định theo phương pháp pH vi sai (AOAC 2005.02) sử dụng máy UV-Vis tại bước sóng 520 nm và 700 nm. Hoạt tính chống oxy hóa được đánh giá bằng phương pháp bắt gốc tự do DPPH, xác định giá trị IC50. Độ bền màu được khảo sát qua thời gian bảo quản ở các điều kiện nhiệt độ và ánh sáng khác nhau. Đánh giá cảm quan sản phẩm nước quả sơri theo tiêu chuẩn TCVN 3215-79.

• Timeline nghiên cứu: Nghiên cứu được thực hiện trong năm 2021-2022, bao gồm các giai đoạn khảo sát đơn yếu tố, tối ưu hóa quy trình tách chiết bằng mô hình Box-Behnken, đánh giá hoạt tính sinh học và ứng dụng trong chế biến thực phẩm.

• Bố trí thí nghiệm: Thí nghiệm khảo sát ảnh hưởng của các yếu tố như loại dung môi, nồng độ acid, nồng độ dung môi, kích thước nguyên liệu, tỷ lệ dung môi: nguyên liệu, nhiệt độ và thời gian siêu âm. Tối ưu hóa quy trình sử dụng thiết kế thực nghiệm bậc hai với 3 yếu tố chính: tỷ lệ dung môi: nguyên liệu, nhiệt độ siêu âm và thời gian siêu âm.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

1. Ảnh hưởng của loại dung môi: Ethanol 50% có bổ sung 1% acid HCl là dung môi tối ưu cho quá trình tách chiết anthocyanin từ củ hành tím, cho hàm lượng anthocyanin đạt khoảng 18,08 mg/100g nguyên liệu, cao hơn đáng kể so với dung môi nước (11,78 mg/100g). Methanol cũng cho hiệu suất tương tự ethanol nhưng không được chọn do tính độc hại.

2. Ảnh hưởng của siêu âm: Sử dụng sóng siêu âm 37 kHz trong 30 phút giúp tăng hàm lượng anthocyanin thu được lên 18,08 mg/100g, so với 11,78 mg/100g khi không sử dụng siêu âm (tăng khoảng 53%, p < 0,05).

3. Tối ưu hóa điều kiện tách chiết: Qua mô hình Box-Behnken, điều kiện tối ưu là tỷ lệ dung môi: nguyên liệu 8,11 ml/g, nhiệt độ siêu âm 45,15°C, thời gian siêu âm 35,65 phút, thu được hàm lượng anthocyanin 24,58 mg/100g nguyên liệu. Kết quả thực nghiệm kiểm chứng tương ứng là 24,6 mg/100g.

4. Hoạt tính chống oxy hóa: Dịch chiết cô đặc anthocyanin có giá trị IC50 là 19,456 µg/ml, đạt mức chống oxy hóa trung bình so với vitamin C (IC50 = 15,847 µg/ml).

5. Độ bền màu: Sau 30 ngày bảo quản ở 10°C và không có ánh sáng, phần trăm anthocyanin còn lại đạt 78,67%, cao hơn nhiều so với điều kiện 40°C và có ánh sáng (dưới 40%). Điều này cho thấy nhiệt độ thấp và tránh ánh sáng giúp bảo quản màu sắc anthocyanin hiệu quả.

6. Ứng dụng trong chế biến nước quả sơri: Bổ sung 20% thể tích dịch chiết anthocyanin vào giai đoạn sau đồng hóa trong quy trình sản xuất nước quả sơri giúp tăng hàm lượng anthocyanin trong sản phẩm lên 23,78 mg/100 mL sau 30 ngày bảo quản ở 10°C, đồng thời màu sắc sản phẩm giữ được màu tím đặc trưng và điểm cảm quan đạt loại khá.

Thảo luận kết quả

Việc lựa chọn ethanol 50% có bổ sung 1% acid HCl làm dung môi chiết xuất anthocyanin phù hợp với đặc tính phân cực của anthocyanin và giúp ổn định cấu trúc flavylium cation trong môi trường acid. Sử dụng sóng siêu âm giúp phá vỡ cấu trúc tế bào hành tím, tăng diện tích tiếp xúc và thúc đẩy quá trình khuếch tán anthocyanin ra dung môi, rút ngắn thời gian chiết và tăng hiệu suất thu nhận.

Kết quả tối ưu hóa cho thấy sự phối hợp giữa tỷ lệ dung môi, nhiệt độ và thời gian siêu âm là yếu tố quyết định đến hàm lượng anthocyanin thu được. Nhiệt độ siêu âm quá cao (>50°C) làm giảm hàm lượng do phân hủy nhiệt, trong khi thời gian siêu âm quá dài (>40 phút) gây oxy hóa anthocyanin.

Hoạt tính chống oxy hóa của dịch chiết anthocyanin từ củ hành tím đạt mức trung bình so với vitamin C, phù hợp với các nghiên cứu trước đây về anthocyanin từ các nguồn thực vật khác. Độ bền màu phụ thuộc mạnh vào điều kiện bảo quản, đặc biệt là nhiệt độ và ánh sáng, do anthocyanin dễ bị phân hủy khi tiếp xúc với nhiệt độ cao và tia UV.

Ứng dụng dịch chiết anthocyanin trong chế biến nước quả sơri không chỉ cải thiện màu sắc tự nhiên mà còn tăng giá trị dinh dưỡng và chức năng chống oxy hóa cho sản phẩm. Việc bổ sung dịch chiết sau đồng hóa giúp giảm thiểu sự phân hủy anthocyanin trong quá trình chế biến.

Dữ liệu có thể được trình bày qua các biểu đồ thể hiện ảnh hưởng của từng yếu tố đến hàm lượng anthocyanin, biểu đồ đường thể hiện độ bền màu theo thời gian và điều kiện bảo quản, cũng như bảng so sánh điểm cảm quan và hàm lượng anthocyanin trong sản phẩm nước quả sơri.

Đề xuất và khuyến nghị

1. Áp dụng quy trình tách chiết anthocyanin có hỗ trợ siêu âm với điều kiện tối ưu: ethanol 50% + 1% HCl, tỷ lệ dung môi: nguyên liệu 8,11 ml/g, nhiệt độ 45°C, thời gian 36 phút để thu nhận anthocyanin hiệu quả, tiết kiệm năng lượng và dung môi. Thời gian thực hiện: 6-12 tháng. Chủ thể: các doanh nghiệp chế biến thực phẩm và viện nghiên cứu.

2. Phát triển sản phẩm thực phẩm chức năng và thực phẩm bổ sung dựa trên dịch chiết anthocyanin từ củ hành tím, như bột chiết anthocyanin, viên nang, đồ uống chức năng nhằm tận dụng nguồn nguyên liệu phụ phẩm hành tím không đạt tiêu chuẩn thương phẩm. Thời gian: 12-18 tháng. Chủ thể: doanh nghiệp dược phẩm và công nghệ sinh học.

3. Ứng dụng dịch chiết anthocyanin trong chế biến nước quả và thực phẩm chế biến sẵn để thay thế chất màu tổng hợp, nâng cao giá trị dinh dưỡng và tính cảm quan sản phẩm. Khuyến khích bổ sung dịch chiết vào giai đoạn sau đồng hóa để giảm thiểu phân hủy. Thời gian: 6-12 tháng. Chủ thể: nhà sản xuất nước quả và thực phẩm chế biến.

4. Xây dựng hướng dẫn bảo quản sản phẩm chứa anthocyanin với điều kiện nhiệt độ thấp (khoảng 10°C) và tránh ánh sáng để duy trì độ bền màu và hoạt tính sinh học. Thời gian: 3-6 tháng. Chủ thể: các cơ sở sản xuất và phân phối thực phẩm.

5. Nghiên cứu mở rộng về quy mô pilot và công nghiệp để hoàn thiện quy trình sản xuất anthocyanin từ củ hành tím, đồng thời khảo sát ứng dụng trong các sản phẩm đa dạng như kẹo, bột uống hòa tan. Thời gian: 18-24 tháng. Chủ thể: viện nghiên cứu, doanh nghiệp công nghệ thực phẩm.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

1. Các nhà nghiên cứu và sinh viên ngành Công nghệ thực phẩm, Công nghệ sinh học: Nghiên cứu cung cấp cơ sở khoa học và phương pháp tối ưu tách chiết anthocyanin từ nguyên liệu thực vật, đặc biệt là củ hành tím, phục vụ cho các đề tài liên quan đến chiết xuất hoạt chất sinh học.

2. Doanh nghiệp chế biến thực phẩm và thực phẩm chức năng: Tham khảo quy trình chiết xuất và ứng dụng anthocyanin trong sản xuất thực phẩm tự nhiên, giúp nâng cao giá trị sản phẩm, thay thế chất màu tổng hợp, đáp ứng xu hướng tiêu dùng xanh, sạch.

3. Người làm công tác quản lý chất lượng và phát triển sản phẩm: Áp dụng các tiêu chuẩn đánh giá hàm lượng anthocyanin, hoạt tính chống oxy hóa và độ bền màu để kiểm soát chất lượng sản phẩm chứa anthocyanin.

4. Nông dân và hợp tác xã trồng hành tím: Hiểu rõ giá trị kinh tế của củ hành tím không chỉ là nguyên liệu gia vị mà còn là nguồn nguyên liệu quý để khai thác hoạt chất sinh học, từ đó nâng cao thu nhập và phát triển bền vững.

Câu hỏi thường gặp

1. Anthocyanin là gì và tại sao nó quan trọng trong thực phẩm?
   Anthocyanin là sắc tố tự nhiên thuộc nhóm flavonoid, tạo màu đỏ, tím cho nhiều loại rau củ quả. Nó có hoạt tính chống oxy hóa, giúp bảo vệ sức khỏe và được sử dụng làm chất tạo màu tự nhiên trong thực phẩm.

2. Tại sao sử dụng siêu âm trong quá trình tách chiết anthocyanin?
   Siêu âm tạo ra các bong bóng khí làm phá vỡ thành tế bào thực vật, tăng diện tích tiếp xúc và thúc đẩy sự khuếch tán anthocyanin ra dung môi, giúp tăng hiệu suất chiết và rút ngắn thời gian.

3. Điều kiện tối ưu để tách chiết anthocyanin từ củ hành tím là gì?
   Điều kiện tối ưu gồm: dung môi ethanol 50% có bổ sung 1% acid HCl, tỷ lệ dung môi: nguyên liệu 8,11 ml/g, nhiệt độ siêu âm 45°C, thời gian siêu âm 36 phút, cho hàm lượng anthocyanin khoảng 24,6 mg/100g nguyên liệu.

4. Hoạt tính chống oxy hóa của anthocyanin từ hành tím so với vitamin C như thế nào?
   Dịch chiết anthocyanin có IC50 là 19,456 µg/ml, đạt mức chống oxy hóa trung bình so với vitamin C (IC50 = 15,847 µg/ml), cho thấy anthocyanin có khả năng chống oxy hóa tốt, hỗ trợ bảo vệ sức khỏe.

5. Làm thế nào để bảo quản sản phẩm chứa anthocyanin hiệu quả?
   Nên bảo quản ở nhiệt độ thấp (khoảng 10°C) và tránh ánh sáng để hạn chế phân hủy anthocyanin, duy trì màu sắc và hoạt tính sinh học trong thời gian dài.

Kết luận

• Đã xác định và tối ưu hóa thành công quy trình tách chiết anthocyanin từ củ hành tím bằng phương pháp hỗ trợ siêu âm với dung môi ethanol 50% + 1% acid HCl, đạt hàm lượng 24,58 mg/100g nguyên liệu.
• Dịch chiết anthocyanin có hoạt tính chống oxy hóa ở mức trung bình so với vitamin C, với IC50 là 19,456 µg/ml.
• Độ bền màu của anthocyanin phụ thuộc vào điều kiện bảo quản, nhiệt độ thấp và tránh ánh sáng giúp duy trì trên 78% màu sắc sau 30 ngày.
• Ứng dụng dịch chiết anthocyanin trong chế biến nước quả sơri cải thiện màu sắc, giá trị dinh dưỡng và cảm quan sản phẩm, phù hợp với xu hướng thực phẩm tự nhiên.
• Đề xuất mở rộng nghiên cứu quy mô pilot, phát triển sản phẩm thực phẩm chức năng và hướng dẫn bảo quản để ứng dụng rộng rãi trong ngành công nghiệp thực phẩm.

Hành động tiếp theo: Các doanh nghiệp và viện nghiên cứu nên phối hợp triển khai quy trình tách chiết và ứng dụng anthocyanin từ củ hành tím, đồng thời phát triển các sản phẩm mới nhằm nâng cao giá trị nông sản và đáp ứng nhu cầu thị trường thực phẩm sạch, an toàn.