Nghiên cứu phân bố và hiện trạng loài Mang Muntiacus spp. tại Khu bảo tồn thiên nhiên Xuân Liên, Thanh Hóa

LỜI CAM ĐOAN

LỜI CẢM ƠN

1. CHƯƠNG 1: ỔN QUAN VẤN ĐỀ NHIÊN CỨU

1.1. Tình hình nghiên cứu Thú móng guốc trên Thế giới. Đặc điểm và hệ thống phân loại bộ móng guốc chẵn (Artiodactyla)

1.2. Tình trạng bảo tồn của thú MGC trên Thế giới

1.3. Nghiên cứu về giống Mang trên Thế giới. Tình hình nghiên cứu về thú MGC ở Việt Nam. Thành phần loài khu hệ thú MGC Việt Nam

1.4. Tình trạng bảo tồn của thú MGC ở Việt Nam

1.5. Một số đặc điểm về giống Mang ở Việt Nam

1.6. Loài Mang thường (Muntiacus muntjak)

1.7. Loài Mang pù hoạt (Muntiacus puhoatensis)

1.8. Loài Mang trường sơn (Muntiacus truongsonensis)

1.9. Loài Mang vũ quang (Muntiacus vuquangensis)

1.10. Tình hình nghiên cứu về Mang tại Khu bảo tồn thiên nhiên Xuân Liên

2. CHƯƠNG 2: ĐỐI TƯỢNG, MỤC TIÊU, NỘI DUNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU

2.1. Mục tiêu nghiên cứu

2.2. Đối tượng nghiên cứu

2.3. Nội dung nghiên cứu

2.4. Phương pháp nghiên cứu

2.4.1. Phương pháp phỏng vấn

2.4.2. Phương pháp điều tra theo tuyến

2.4.3. Điều tra theo điểm

2.4.4. Điều tra bằng bẫy ảnh

2.4.5. Phương pháp điều tra, phân chia sinh cảnh

2.4.6. Phương pháp phân tích, xử lý dữ liệu

3. CHƯƠNG 3: ĐIỀU KIỆN TỰ NHIÊN, KINH TẾ - XÃ HỘI KHU VỰC NGHIÊN CỨU

3.1. Điều kiện tự nhiên

3.1.1. Vị trí địa lý

3.1.2. Địa hình, địa mạo

3.1.3. Khí hậu, thủy văn

3.1.4. Địa chất, thổ nhưỡng

3.1.5. Tài nguyên rừng. Khu hệ thực vật

3.1.6. Các hệ sinh thái rừng đặc trưng

3.1.7. Thảm thực vật

3.1.8. Tính đa dạng về khu hệ thực vật

3.2. Khu hệ động vật

3.3. Điều kiện kinh tế - xã hội

3.3.1. Dân số, dân tộc

3.3.2. Phân bố dân cư

3.3.3. Các hoạt động kinh tế và sử dụng đất trong vùng

3.3.4. Sản xuất nông nghiệp

3.3.5. Sản xuất Lâm nghiệp

3.3.6. Y tế, giáo dục

3.3.7. Giao thông, đường điện

3.3.8. Đánh giá chung về điều kiện tự nhiên, kinh tế - xã hội khu vực nghiên cứu

3.3.9. Khó khăn

4. CHƯƠNG 4: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN

4.1. Thành phần loài, hiện trạng các loài Mang tại KBT. Thành phần loài. Hiện trạng quần thể. Hiện trạng quần thể Mang thường, Hoẵng (Muntiacus muntjak)

4.2. Hiện trạng quần thể Mang pù hoạt (Muntiacus puhoatensis)

4.3. So sánh hiện trạng quần thể các loài thuộc giống Mang ở KBT với các khu vực khác. Phân bố và đặc điểm sinh cảnh sống của các loài Mang hiện có trong Khu BTTN Xuân Liên

4.4. Vùng phân bố của các loài Mang hiện có trong khu bảo tồn

4.5. Đặc điểm sinh cảnh sống của các loài Mang hiện có tại Khu BTTN Xuân Liên. Các mối đe dọa đến các loài Mang tại KBT

4.5.1. Săn bắt động vật hoang dã

4.5.2. Khai thác gỗ trái phép

4.5.3. Khai thác củi

4.5.4. Khai thác cây thuốc, lâm sản ngoài gỗ. Trình độ dân trí thấp và sự thiếu hiểu biết

4.5.5. Chăn thả gia súc tự do

4.5.6. Gia tăng dân số

4.5.7. Mở rộng các hoạt động xây dựng và giao thông

4.6. Mức độ tác động của các mối đe dọa tới 2 loài Mang tại KBT. Đề xuất các giải pháp bảo tồn, phát triển các loài Mang tại KBT theo hướng bền vững

4.6.1. Giải pháp kỹ thuật

4.6.2. Bảo tồn nguyên vị (in-situ conservation)

4.6.3. Bảo tồn chuyển vị (ex-situ conservation)

4.6.4. Giải pháp về kinh tế - xã hội

4.6.5. Giải pháp về cơ chế, chính sách và thu hút nguồn vốn đầu tư

4.6.6. Tăng cường công tác thực thi pháp luật

KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ

TÀI LIỆU THAM KHẢO

PHỤ LỤC

I. Tổng quan về nghiên cứu loài Mang Muntiacus spp

Nghiên cứu về loài Mang Muntiacus spp. tại Khu bảo tồn thiên nhiên Xuân Liên, Thanh Hóa, đóng vai trò quan trọng trong việc bảo tồn đa dạng sinh học. Khu bảo tồn này có diện tích lớn và là nơi sinh sống của nhiều loài động vật quý hiếm. Việc tìm hiểu về hiện trạng loài và phân bố của chúng sẽ giúp nâng cao nhận thức về bảo tồn và quản lý tài nguyên rừng.

1.1. Đặc điểm sinh học của loài Mang Muntiacus spp.

Loài Mang Muntiacus spp. có nhiều đặc điểm sinh học độc đáo, bao gồm kích thước nhỏ gọn và khả năng thích nghi với môi trường sống đa dạng. Chúng thường sống trong các khu rừng rậm và có chế độ ăn chủ yếu là thực vật.

1.2. Vai trò của loài Mang trong hệ sinh thái

Mang đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì cân bằng sinh thái. Chúng giúp phân tán hạt giống và duy trì sự đa dạng của thực vật trong khu vực sống của mình.

II. Thách thức trong bảo tồn loài Mang Muntiacus spp

Mặc dù Khu bảo tồn thiên nhiên Xuân Liên có nhiều tiềm năng, nhưng hiện trạng loài Mang đang gặp nhiều thách thức. Các yếu tố như săn bắn trái phép, mất môi trường sống và sự gia tăng dân số đã ảnh hưởng nghiêm trọng đến quần thể loài này.

2.1. Nguy cơ tuyệt chủng do săn bắn

Săn bắn động vật hoang dã là một trong những nguyên nhân chính dẫn đến sự suy giảm số lượng loài Mang Muntiacus spp.. Nhiều cá thể bị săn bắt để lấy thịt và sừng, gây áp lực lớn lên quần thể.

2.2. Mất môi trường sống do khai thác rừng

Khai thác gỗ và phát triển nông nghiệp đã làm giảm diện tích rừng, dẫn đến mất môi trường sống cho loài Mang. Điều này không chỉ ảnh hưởng đến số lượng mà còn đến sự đa dạng di truyền của chúng.

III. Phương pháp nghiên cứu hiện trạng loài Mang Muntiacus spp

Để đánh giá hiện trạng loài Mang, nghiên cứu đã áp dụng nhiều phương pháp khác nhau, bao gồm điều tra hiện trường, phỏng vấn người dân và sử dụng bẫy ảnh. Những phương pháp này giúp thu thập dữ liệu chính xác về số lượng và phân bố của loài.

3.1. Phương pháp điều tra hiện trường

Điều tra hiện trường được thực hiện để ghi nhận dấu vết và quan sát trực tiếp các cá thể Mang Muntiacus spp.. Phương pháp này giúp xác định khu vực phân bố và tình trạng sức khỏe của quần thể.

3.2. Sử dụng bẫy ảnh trong nghiên cứu

Bẫy ảnh là một công cụ hiệu quả để theo dõi hoạt động và số lượng của loài Mang. Phương pháp này cho phép ghi lại hình ảnh của các cá thể mà không làm ảnh hưởng đến môi trường sống của chúng.

IV. Kết quả nghiên cứu về phân bố loài Mang Muntiacus spp

Kết quả nghiên cứu cho thấy phân bố loài Mang tại Khu bảo tồn thiên nhiên Xuân Liên rất đa dạng. Các khu vực rừng nguyên sinh và rừng phục hồi là nơi có mật độ loài cao nhất. Tuy nhiên, sự phân bố này cũng bị ảnh hưởng bởi các yếu tố môi trường và con người.

4.1. Mật độ quần thể loài Mang tại các khu vực khác nhau

Mật độ quần thể loài Mang khác nhau giữa các khu vực trong Khu bảo tồn. Khu vực rừng nguyên sinh có mật độ cao hơn so với các khu vực bị khai thác.

4.2. Đặc điểm sinh cảnh sống của loài Mang

Loài Mang thường sống trong các khu rừng rậm, nơi có nhiều cây cối và nguồn thức ăn phong phú. Đặc điểm sinh cảnh này rất quan trọng cho sự sinh tồn và phát triển của chúng.

V. Giải pháp bảo tồn loài Mang Muntiacus spp

Để bảo tồn Mang Muntiacus spp., cần triển khai các giải pháp đồng bộ, bao gồm tăng cường quản lý bảo vệ rừng, nâng cao nhận thức cộng đồng và phát triển các chương trình bảo tồn bền vững.

5.1. Tăng cường quản lý bảo vệ rừng

Cần có các biện pháp quản lý chặt chẽ hơn để ngăn chặn tình trạng khai thác rừng trái phép và săn bắn động vật hoang dã. Việc này sẽ giúp bảo vệ môi trường sống cho loài Mang.

5.2. Nâng cao nhận thức cộng đồng về bảo tồn

Giáo dục cộng đồng về tầm quan trọng của loài Mang và các biện pháp bảo tồn là rất cần thiết. Các chương trình tuyên truyền có thể giúp giảm thiểu các hoạt động săn bắn và khai thác rừng.

VI. Kết luận và triển vọng tương lai cho loài Mang Muntiacus spp

Nghiên cứu về Mang Muntiacus spp. tại Khu bảo tồn thiên nhiên Xuân Liên đã chỉ ra rằng, mặc dù có nhiều thách thức, nhưng vẫn có cơ hội để bảo tồn loài này. Việc thực hiện các giải pháp bảo tồn hiệu quả sẽ giúp duy trì quần thể và bảo vệ đa dạng sinh học trong khu vực.

6.1. Tầm quan trọng của bảo tồn loài Mang

Bảo tồn loài Mang không chỉ có ý nghĩa về mặt sinh thái mà còn góp phần vào phát triển bền vững của khu vực. Chúng là biểu tượng cho sự đa dạng sinh học của Việt Nam.

6.2. Triển vọng cho các chương trình bảo tồn trong tương lai

Các chương trình bảo tồn cần được triển khai đồng bộ và có sự tham gia của cộng đồng địa phương. Điều này sẽ tạo ra một môi trường thuận lợi cho sự phát triển của loài Mang trong tương lai.

Nghiên cứu hiện trạng và phân bố loài Mang Muntiacus spp. tại Khu bảo tồn thiên nhiên Xuân Liên, tỉnh Thanh Hóa