Nghiên cứu ngữ điệu tiếng Anh cho người Việt

LỜI CAM ĐOAN

TRANG GHI ƠN

MỤC LỤC

MỞ ĐẦU

1. Lí do chọn đề tài

2. Mục tiêu nghiên cứu

3. Đối tượng và khách thể nghiên cứu

4. Phạm vi nghiên cứu

5. Phương pháp nghiên cứu

6. Ý nghĩa của luận án

7. Một số đóng góp của luận án

8. Bố cục của luận án

1. CHƯƠNG 1 : CƠ SỞ LÍ LUẬN

1.1. 1. Ngữ điệu và những khái niệm có liên quan

1.1.1. 1. Nội dung thuật ngữ ngữ điệu

1.1.2. 1. Ngữ điệu tiếng Anh

1.1.3. 1. Đặc trưng điệu tính của ngữ điệu tiếng Anh

1.1.4. 1. Một số khái niệm có liên quan đến ngữ điệu tiếng Anh

1.1.4.1. - Chuyển dich cao độ

1.1.4.2. - Trọng âm từ

1.1.4.3. - Đơn vị ngữ điệu

1.1.4.4. - Nhịp điệu

1.1.4.5. - Chỗ ngưng nghỉ

1.1.4.6. - Tốc độ

1.2. 1. Các cách miêu tả ngữ điệu khác nhau

1.2.1. 1. Miêu tả theo đường nét

1.2.2. 1. Miêu tả theo độ cao

1.2.3. 1. Miêu ta theo đường nét va độ cao

1.3. 1. Một số chức năng cơ bản của ngữ điệu

1.3.1. 1. Chức năng ngữ pháp

1.3.2. 1. Chức năng biểu thái

1.3.3. 1. Chức năng nhấn âm

1.3.4. 1. Chức năng diễn ngôn

1.3.5. 1. Chức năng khu biệt

1.3.6. 1. Chức năng dụng học

1.4. 1. Ngữ điệu va thanh điệu

1.5. 1. Tiéu két

2. CHUONG 2 : NGU DIEU TIENG ANH

2.1. 2. Các quan niệm khác nhau về ngữ điệu tiếng Anh

2.2. 2. Quan niệm của Halliday

2.3. 2. Quan niệm của O’Connor

2.4. 2. Quan niệm của Cruttenden

2.5. 2. Một số tiêu chí chính dùng để lựa chọn các MHND tiếng Anh cơ bản

2.6. 2. Các MHNĐ cơ bản trong tiếng Anh

2.6.1. - MHND cao - xuống thấp

2.6.2. - MHND thấp vừa - xuống thấp

2.6.3. - MHND thấp / TB - lên cao

2.6.4. - MHNĐ thấp - lên cao TB

2.6.5. - MHND TB - ngang

2.6.6. - MHND lên — xuống

2.6.7. - MHND xuống - lên

2.7. 2. Quan hệ giữa ngữ điệu và các phương tiện khác

2.7.1. 2. Quan hệ giữa ngữ điệu và nhịp điệu trong tiếng Anh

2.7.1.1. - Mối quan hệ về hình thức

2.7.1.2. - Mối quan hệ về nội dung

2.7.2. 2. Quan hệ giữa ngữ điệu và phép chấm câu

2.7.3. 2. Quan hệ giữa ngữ điệu và điệu bộ

2.8. 2. Tiểu kết

3. CHƯƠNG3 : NGỮ ĐIỆU TIẾNG ANH Ở NGƯỜI VIỆT

3.1. 3. Dẫn nhập

3.2. 3. Những khảo sát về sự thể hiện ngữ điệu tiếng Anh của người Việt

3.3. 3. Phương hướng chỉ đạo

3.4. 3. Tổ chức khảo sát

3.5. 3. Kết quả khảo sát về sự thể hiện ngữ điệu tiếng Anh của người Việt

3.6. 3. Khảo sát sự cảm nhận ngữ điệu tiếng Anh của người Việt

3.6.1. 3. Đối tượng khảo sát

3.6.2. 3. Cách tiến hành

3.6.3. 3. Kết quả khảo sát về sự cảm nhận

3.7. 3. Các MHND tiếng Anh ở người Việt

3.8. 3. MHNĐ TB - ngang

3.9. 3. MHND lên — xuống

3.10. 3. MHND xuống - lên

3.11. 3. So sánh các MHNĐ Anh chuẩn với các MHNĐ Anh ở người Việt

3.11.1. 3. Những nét tương đồng

3.11.1.1. - Về dạng thức

3.11.1.2. - Về chức năng

3.11.2. 3. Những điều dị biệt

3.11.2.1. - Về dạng thức

3.11.2.2. - Về chức năng

3.12. 3. Kết quả cảm nhận và thể hiện ngữ điệu tiếng Anh ở người Việt

3.13. 3. Một số khó khăn và nguyên nhân gây lỗi ngữ điệu

3.13.1. 3. Một số khó khăn

3.13.1.1. - Khó khăn về chủ quan

3.13.1.2. - Khó khăn về khách quan

3.13.2. 3. Nguyên nhân gây lỗi ngữ điệu

3.13.2.1. - Xét về loại hình học

3.13.2.2. - Xét theo trọng âm

3.13.2.3. - Xét theo ngữ điệu

3.13.2.3.1. + Vấn đề ngữ điệu trong tiếng Việt

3.13.2.3.2. + Ngữ điệu tiếng Anh

3.14. 3. Một số biện pháp khắc phục các khó khăn và lỗi ngữ điệu

3.14.1. 3. Biện pháp khắc phục những khó khăn về chủ quan

3.14.2. 3. Biện pháp khắc phục những khó khăn về khách quan

3.14.3. 3. Một số biện pháp khắc phục lỗi ngữ điệu

3.14.3.1. - Biện pháp khác phục lỗi thể hiện cao độ và đường nét ngữ điệu

3.14.3.2. - Biện pháp khác phục lỗi thể hiện trọng âm

3.14.3.3. - Biện pháp khắc phục lỗi thể hiện ngưng nghỉ

3.15. 3. Đánh giá kết quả thử nghiệm các biện pháp khắc phục những khó khăn và lỗi về ngữ điệu tiếng Anh ở người Việt

3.15.1. 3. Các biện pháp khắc phục những khó khăn

3.15.1.1. - Về chủ quan

3.15.1.2. - Về khách quan

3.15.2. 3. Các biện pháp khắc phục lỗi ngữ điệu tiếng Anh

3.15.3. 3. Kết quả thử nghiệm các biện pháp trên

3.15.3.1. - Mức độ cảm nhận

3.15.3.2. - Mức độ thể hiện

3.15.3.3. - Nhận xét

3.16. 3. Tiểu kết

KẾT LUẬN

CÁC CÔNG TRÌNH NGHIÊN CỨU CỦA TÁC GIÁ ĐÃ CÔNG BỐ LIÊN QUAN ĐẾN LUẬN ÁN

TÀI LIỆU THAM KHẢO

PHU LUC

I. Danh sách các tư liệu viên

II. Các ngôn bản được sử dụng để khảo sát

III. Phiếu khảo sát mức độ cảm nhận ý nghĩa các MHND tiếng Anh ở người Việt

IV. Phiếu khảo sát mức độ thể hiện ngữ điệu tiếng Anh

V. Phiếu khảo sát tình hình dạy và học tiếng Anh (liên quan đến ngữ điệu)

VỊ. Một số cách luyện ngữ điệu tiếng Anh cho người Việt

VII. Một số dạng bài tập cơ bản về ngữ điệu tiếng Anh

VIII. Kết quả nghiên cứu thực nghiệm bằng máy tính

IX. Truy cap từ Internet

X. Các MHND tiếng Anh

BẢNG VIẾT TẮT

I. Giới thiệu về ngữ điệu tiếng Anh

Nghiên cứu ngữ điệu tiếng Anh cho người Việt là một lĩnh vực quan trọng trong việc học và giảng dạy tiếng Anh. Ngữ điệu tiếng Anh không chỉ là sự thay đổi cao độ mà còn bao gồm các yếu tố như trọng âm, nhịp điệu và sự ngưng nghỉ. Những yếu tố này ảnh hưởng đến cách mà người Việt học tiếng Anh và thể hiện ngữ điệu trong giao tiếp. Việc hiểu rõ về ngữ điệu giúp người học có thể truyền đạt ý nghĩa một cách chính xác và tự nhiên hơn. Theo nghiên cứu, người Việt học tiếng Anh thường gặp khó khăn trong việc nhận diện và sử dụng ngữ điệu đúng cách, dẫn đến việc giao tiếp không hiệu quả.

1.1. Đặc trưng của ngữ điệu tiếng Anh

Ngữ điệu tiếng Anh có những đặc trưng riêng biệt mà người học cần nắm vững. Cao độ là một trong những yếu tố quan trọng nhất, ảnh hưởng đến cách mà người nghe hiểu được thông điệp. Trọng âm từ cũng đóng vai trò quan trọng trong việc xác định ý nghĩa của câu. Ví dụ, trong câu hỏi và câu khẳng định, ngữ điệu thường thay đổi từ lên xuống, điều này có thể gây nhầm lẫn nếu người học không nắm rõ. Việc nghiên cứu và phân tích các mẫu hình ngữ điệu sẽ giúp người Việt cải thiện khả năng nghe và nói tiếng Anh.

II. Khó khăn của người Việt trong việc sử dụng ngữ điệu tiếng Anh

Người Việt thường gặp nhiều khó khăn khi sử dụng ngữ điệu tiếng Anh do sự khác biệt giữa ngữ điệu của tiếng Việt và tiếng Anh. Ngữ điệu trong giao tiếp tiếng Việt có những quy tắc riêng, và khi chuyển sang tiếng Anh, người học thường không thể áp dụng một cách chính xác. Nhiều người Việt có xu hướng sử dụng ngữ điệu của tiếng Việt trong khi nói tiếng Anh, dẫn đến việc không thể truyền đạt ý nghĩa một cách rõ ràng. Các nghiên cứu cho thấy rằng, việc thiếu hiểu biết về các mẫu hình ngữ điệu trong tiếng Anh có thể gây ra những hiểu lầm trong giao tiếp.

2.1. Nguyên nhân gây khó khăn

Có nhiều nguyên nhân dẫn đến khó khăn trong việc sử dụng ngữ điệu tiếng Anh của người Việt. Một trong số đó là sự khác biệt trong cách thể hiện trọng âm từ giữa hai ngôn ngữ. Trong tiếng Việt, trọng âm thường không thay đổi ý nghĩa của từ, trong khi trong tiếng Anh, nó có thể làm thay đổi hoàn toàn ý nghĩa của câu. Hơn nữa, việc thiếu thực hành và tiếp xúc với ngôn ngữ cũng là một yếu tố quan trọng. Người học cần có môi trường giao tiếp thực tế để cải thiện khả năng sử dụng ngữ điệu một cách tự nhiên.

III. Phương pháp cải thiện ngữ điệu tiếng Anh cho người Việt

Để cải thiện khả năng sử dụng ngữ điệu tiếng Anh, người Việt cần áp dụng một số phương pháp học tập hiệu quả. Việc luyện tập thường xuyên với các bài tập về ngữ điệu sẽ giúp người học nhận diện và sử dụng ngữ điệu một cách chính xác hơn. Các phương pháp như nghe và lặp lại các đoạn hội thoại, tham gia các lớp học giao tiếp tiếng Anh có thể giúp cải thiện kỹ năng nghe tiếng Anh và phát âm tiếng Anh. Ngoài ra, việc sử dụng công nghệ như ứng dụng học ngôn ngữ cũng có thể hỗ trợ người học trong việc luyện tập ngữ điệu.

3.1. Các bài tập luyện ngữ điệu

Các bài tập luyện ngữ điệu có thể bao gồm việc nghe và phân tích các đoạn hội thoại, sau đó thực hành lặp lại với sự chú ý đến các mẫu hình ngữ điệu. Người học cũng có thể tham gia vào các hoạt động nhóm, nơi họ có thể thực hành giao tiếp và nhận phản hồi từ bạn bè hoặc giáo viên. Việc này không chỉ giúp cải thiện kỹ năng nghe tiếng Anh mà còn giúp người học tự tin hơn trong việc sử dụng ngữ điệu trong giao tiếp hàng ngày.

Luận án tiến sĩ về ngữ điệu tiếng Anh đối với người Việt