Luận văn thạc sĩ về nấm Fusarium sp và bệnh héo rũ hoa cát tường Eustoma russellianum tại Đà Lạt

Nấm Fusarium sp. là một trong những tác nhân gây bệnh phổ biến trên nhiều loại cây trồng, trong đó có hoa cát tường (Eustoma russellianum). Nghiên cứu cho thấy nấm này có khả năng gây ra bệnh héo rũ, một trong những bệnh nghiêm trọng nhất ảnh hưởng đến năng suất và chất lượng hoa. Tại Đà Lạt, nơi có điều kiện khí hậu thuận lợi cho sự phát triển của nấm, bệnh héo rũ do Fusarium sp. đã trở thành một vấn đề lớn cho người trồng hoa. Theo báo cáo của Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ Thực vật Lâm Đồng, bệnh này thường xuất hiện từ giai đoạn cây con và gây hại nặng ở giai đoạn cây đang ra nụ. Triệu chứng bệnh bao gồm lá tái xanh, héo rũ, và rễ bị thối đen, dẫn đến cây chết từng đám. Việc xác định chính xác loài nấm gây bệnh là rất cần thiết để có biện pháp phòng trừ hiệu quả.

Đặc điểm hình thái của nấm Fusarium sp. rất đa dạng, bao gồm hình dạng và kích thước của bào tử. Các bào tử đính lớn và nhỏ, cùng với sự hiện diện của bào tử hậu, là những yếu tố quan trọng trong việc phân loại nấm. Theo Burgess và cộng sự (1994), các đặc điểm này không phải lúc nào cũng ổn định, do đó, việc sử dụng các phương pháp sinh học phân tử như PCR để xác định loài nấm trở nên cần thiết. Nghiên cứu đã chỉ ra rằng các trình tự DNA như rDNA-ITS và TEF-1a có thể được sử dụng để phân biệt giữa các loài Fusarium. Kết quả từ nghiên cứu cho thấy rằng loài nấm gây bệnh héo rũ trên hoa cát tường tại Đà Lạt có thể được xác định là Fusarium oxysporum dựa trên các đặc điểm hình thái và dữ liệu phân tử.

Nghiên cứu đã khảo sát khả năng chống chịu bệnh héo rũ của bốn giống hoa cát tường phổ biến tại Đà Lạt. Kết quả cho thấy tất cả các giống đều bị nhiễm bệnh nặng, với tỷ lệ bệnh dao động từ 45,96% đến 74,08% sau 9 ngày chủng bệnh nhân tạo. Điều này cho thấy rằng khả năng kháng bệnh của các giống hoa cát tường hiện tại là rất thấp. Việc tìm kiếm các giống có khả năng kháng bệnh tốt hơn là cần thiết để nâng cao năng suất và chất lượng hoa. Ngoài ra, nghiên cứu cũng đã đánh giá khả năng đối kháng của một số dòng xạ khuẩn Streptomyces spp. đối với nấm Fusarium. Kết quả cho thấy dòng BT17 có khả năng kháng nấm cao nhất với tỷ lệ kháng đạt 40,67%. Điều này mở ra hướng nghiên cứu mới trong việc sử dụng xạ khuẩn để kiểm soát bệnh héo rũ trên hoa cát tường.

Để kiểm soát bệnh héo rũ do nấm Fusarium gây ra, việc áp dụng các biện pháp phòng ngừa là rất quan trọng. Các biện pháp này bao gồm việc sử dụng giống hoa có khả năng kháng bệnh, cải thiện kỹ thuật canh tác, và áp dụng các biện pháp sinh học như sử dụng xạ khuẩn Streptomyces spp.. Nghiên cứu đã chỉ ra rằng việc kết hợp các biện pháp này có thể giúp giảm thiểu thiệt hại do bệnh héo rũ gây ra. Ngoài ra, việc theo dõi và phát hiện sớm các triệu chứng bệnh cũng là một yếu tố quan trọng trong việc quản lý bệnh. Các nghiên cứu tiếp theo cần tập trung vào việc phát triển các biện pháp phòng trừ hiệu quả và bền vững hơn để bảo vệ hoa cát tường tại Đà Lạt.