Nghiên cứu mức sẵn lòng chi trả của hộ gia đình đối với dịch vụ thu gom và vận chuyển rác thải sinh hoạt tại thành phố Thanh Hóa

Chất thải rắn sinh hoạt được định nghĩa là các vật liệu ở thể rắn được thải ra từ hoạt động sinh hoạt hàng ngày của con người. Chúng bao gồm các loại như rác thực phẩm, giấy, nhựa, kim loại, và thủy tinh. CTRSH có ảnh hưởng lớn đến môi trường, gây ô nhiễm đất, nước, và không khí, đồng thời tác động tiêu cực đến sức khỏe cộng đồng. Việc phân loại CTRSH theo nguồn gốc và tính chất vật lý giúp xác định phương pháp xử lý phù hợp.

Mức sẵn lòng chi trả (WTP) là khái niệm đo lường mức độ mà các hộ gia đình sẵn sàng chi trả cho một dịch vụ môi trường cụ thể, như dịch vụ thu gom rác thải. Phương pháp CVM được sử dụng để đánh giá WTP thông qua các cuộc khảo sát và phỏng vấn. Các yếu tố ảnh hưởng đến WTP bao gồm thu nhập, nhận thức về môi trường, và chất lượng dịch vụ. Các nghiên cứu trong nước đã chỉ ra rằng WTP thường thấp hơn chi phí thực tế của dịch vụ, đòi hỏi các chính sách hỗ trợ từ chính phủ.

Tại Thanh Hóa, CTRSH được thu gom và vận chuyển hàng ngày tại các phường nội thành, trong khi các xã ngoại thành chỉ được thu gom vài ngày một lần. Khối lượng CTRSH phát sinh tăng nhanh do quá trình đô thị hóa và tăng trưởng kinh tế. Hệ thống thu gom hiện tại đạt tỷ lệ cao, nhưng vẫn tồn tại các vấn đề như thiếu điểm tập kết và phương tiện vận chuyển. Điều này gây áp lực lớn lên hệ thống quản lý chất thải của thành phố.

Kết quả khảo sát cho thấy, mức sẵn lòng chi trả của các hộ gia đình tại Thanh Hóa cho dịch vụ thu gom rác thải dao động từ 15.000 đến 20.000 đồng/người/tháng. Các yếu tố ảnh hưởng đến WTP bao gồm thu nhập, nhận thức về môi trường, và chất lượng dịch vụ. Nghiên cứu cũng chỉ ra rằng, việc cải thiện chất lượng dịch vụ sẽ làm tăng WTP của người dân, từ đó tạo nguồn thu bền vững cho hệ thống quản lý chất thải.

Các giải pháp quản lý bao gồm việc tăng cường đầu tư vào cơ sở hạ tầng thu gom và vận chuyển, như xây dựng thêm điểm tập kết và mua sắm phương tiện vận chuyển hiện đại. Đồng thời, cần thiết lập các quy định chặt chẽ về phân loại rác tại nguồn và xử lý chất thải. Việc áp dụng công nghệ tiên tiến trong quản lý chất thải cũng được khuyến nghị để nâng cao hiệu quả hoạt động.

Để đảm bảo nguồn tài chính bền vững, nghiên cứu đề xuất điều chỉnh phí dịch vụ thu gom rác thải dựa trên mức sẵn lòng chi trả của người dân. Ngoài ra, cần huy động nguồn vốn từ các tổ chức quốc tế và khu vực tư nhân để đầu tư vào cơ sở hạ tầng. Việc tăng cường minh bạch trong quản lý tài chính cũng là yếu tố quan trọng để tăng niềm tin của người dân.