Nghiên cứu về lỗi phát âm tiếng Anh của học sinh lớp 8 tại trường THCS Lê Quý Đôn, Hà Nội liên quan đến âm fricative và affricative

• Tác giả: Tran Thi Thu Hong
• Người hướng dẫn: PTS. Võ Đại Quang
• Trường học: Vietnam National University, Ha Noi University of Languages & International Studies
• Chuyên ngành: English Language Teaching Methodology
• Đề tài: Nghiên cứu lỗi phát âm tiếng Anh của học sinh lớp 8 tại trường THCS Lê Quý Đôn, Hà Nội và giải pháp giáo dục
• Loại tài liệu: minor programme thesis
• Năm xuất bản: 2013
• Địa điểm: Hà Nội

• CERTIFICATE OF ORIGINALLY
• ACKNOWLEDGEMENTS
• ABSTRACT
• LISTS OF TABLES
• LISTS OF FIGURES
• 1. PART A: INTRODUCTION
• 1.1. The rationale of the study
• 1.2. Aims of the research
• 1.3. Scope of the research
• 1.4. Significance of the research
• 1.5. Structural organization of the thesis
• 2. PART B: DEVELOPMENT
• 2.1. CHAPTER 1: LITERATURE REVIEW
• 2.1.1. Theoretical background
• 2.1.2. The description of English fricatives
• 2.1.2.1. Labio-dental Fricatives :/f,v/
• 2.1.2.2. Dental Fricatives: /θ, ð/
• 2.1.2.3. Alveolar Fricatives: /s,z/
• 2.1.2.4. Palato-alveolar Fricatives: /ʃ, ʒ/
• 2.1.2.5. Glottal Fricative : /h/
• 2.1.3. The description of English affricates / tʃ/ & /dʒ/
• 2.1.4. Some similarities and differences between English and Vietnamese consonants in terms of affricatives and fricatives
• 2.1.5. Review of previous studies related to the research area of the thesis
• 2.2. CHAPTER 2: METHODOLOGY
• 2.2.1. Research — governing principles
• 2.2.2. Research Questions
• 2.2.3. Research methods
• 2.2.4. Data collection instruments
• 2.2.5. Data collection procedures
• 2.3. CHAPTER 3: FINDINGS AND DISCUSSIONS
• 2.3.1. Reports on the result collected by means of recordings
• 2.3.2. Reports on the result collected by means of questionnaire
• 2.3.3. Students’ opinion on the importance of pronunciation
• 2.3.4. Students’ purposes of learning English
• 2.3.5. Student’s frequency in practicing English pronunciation
• 2.3.6. Students’ knowledge of reading phonetic transcription
• 2.3.7. Causes of the students’ mispronunciation
• 2.4. CHAPTER 4: PROPOSED SOLUTIONS
• 2.4.1. Using IPA Chart
• 2.4.2. Making the lessons more interesting
• 2.4.3. IPA symbol card
• 2.4.4. Using tongue twisters
• 2.4.5. Motivating the students
• 2.4.6. Limitations of the current research
• 2.4.7. Recommendations
• 3. PART 3: CONCLUSION

I. Giới thiệu về nghiên cứu

Nghiên cứu này tập trung vào việc xác định lỗi phát âm tiếng Anh phổ biến mà học sinh lớp 8 tại trường THCS Lê Quý Đôn mắc phải, đặc biệt là liên quan đến âm xát và tắc xát. Việc phát âm đúng đóng vai trò quan trọng trong việc giao tiếp hiệu quả. Theo nghiên cứu, những học sinh có phát âm tốt thường được hiểu rõ hơn, ngay cả khi họ mắc lỗi ở các khía cạnh khác. Ngược lại, những học sinh có phát âm kém có thể tránh nói tiếng Anh, dẫn đến sự cô lập xã hội. Do đó, việc phát âm không chính xác có thể khiến học sinh bị đánh giá là thiếu năng lực hoặc kiến thức. Nghiên cứu nhằm mục đích tìm ra nguyên nhân của những lỗi phát âm này và đề xuất các giải pháp giáo dục để cải thiện tình hình.

II. Phân tích lỗi phát âm của học sinh

Nghiên cứu đã sử dụng bảng câu hỏi và ghi âm để thu thập dữ liệu về lỗi phát âm của học sinh. Kết quả cho thấy học sinh thường xuyên gặp khó khăn trong việc phát âm các âm xát và tắc xát, dẫn đến việc bỏ sót hoặc lệch âm. Những lỗi này chủ yếu xảy ra ở vị trí giữa và cuối âm tiết. Học sinh thường mang theo thói quen âm vị của tiếng Việt vào tiếng Anh, điều này làm cho họ gặp khó khăn trong việc bắt chước phát âm đúng. Như một ví dụ, âm /f/ và /v/ thường bị phát âm sai, dẫn đến sự hiểu nhầm trong giao tiếp. Một trong những nguyên nhân chính là thiếu kiến thức về các quy tắc phát âm và sự thiếu thực hành trong việc luyện tập phát âm.

III. Đề xuất giải pháp giáo dục

Để cải thiện tình trạng lỗi phát âm, nghiên cứu đề xuất một số giải pháp giáo dục như sử dụng biểu đồ IPA để giúp học sinh hiểu rõ hơn về cách phát âm. Việc tổ chức các bài học thú vị và tương tác hơn cũng có thể khuyến khích học sinh tham gia vào quá trình học tập. Hơn nữa, giáo viên cần tạo ra môi trường học tập tích cực, nơi học sinh cảm thấy thoải mái khi thực hành phát âm. Sử dụng thẻ âm IPA và các bài tập luyện tập âm thanh có thể giúp học sinh cải thiện kỹ năng phát âm của mình. Cuối cùng, việc động viên học sinh và khuyến khích họ thực hành phát âm thường xuyên sẽ giúp họ tự tin hơn khi giao tiếp bằng tiếng Anh.

IV. Đánh giá giá trị và ứng dụng thực tiễn

Nghiên cứu này không chỉ có giá trị lý thuyết mà còn có ý nghĩa thực tiễn quan trọng. Nó cung cấp cái nhìn sâu sắc về các lỗi phát âm mà học sinh thường mắc phải và những nguyên nhân dẫn đến những lỗi này. Điều này giúp giáo viên hiểu rõ hơn về những thách thức mà học sinh gặp phải trong việc học tiếng Anh. Hơn nữa, các giải pháp giáo dục được đề xuất có thể được áp dụng trong thực tiễn giảng dạy, giúp cải thiện kỹ năng phát âm của học sinh. Việc nâng cao khả năng phát âm sẽ không chỉ giúp học sinh tự tin hơn khi giao tiếp mà còn góp phần vào việc nâng cao chất lượng dạy và học tiếng Anh tại các trường học.

Tổng quan nghiên cứu

Trong bối cảnh toàn cầu hóa, tiếng Anh trở thành ngôn ngữ quốc tế phổ biến, đóng vai trò quan trọng trong giao tiếp, khoa học, giáo dục và nhiều lĩnh vực khác. Tại Việt Nam, tiếng Anh là ngoại ngữ được học rộng rãi, tuy nhiên, việc phát âm chuẩn vẫn là thách thức lớn đối với nhiều học sinh. Theo khảo sát tại Trường Trung học cơ sở Lê Quý Đôn, Hà Nội, học sinh lớp 8 gặp nhiều khó khăn trong việc phát âm các âm xát (fricative) và tắc xát (affricative) trong tiếng Anh, dẫn đến hiểu nhầm và giảm hiệu quả giao tiếp. Mục tiêu nghiên cứu nhằm xác định các lỗi phát âm phổ biến liên quan đến các âm này, tìm hiểu nguyên nhân và đề xuất giải pháp sư phạm phù hợp để cải thiện khả năng phát âm của học sinh.

Nghiên cứu được thực hiện trên 150 học sinh lớp 8 tại trường, với dữ liệu thu thập qua ghi âm phát âm và bảng hỏi khảo sát. Thời gian nghiên cứu tập trung vào năm học 2013, tại địa điểm cụ thể là Trường Trung học cơ sở Lê Quý Đôn, Hà Nội. Ý nghĩa nghiên cứu thể hiện rõ ở việc cung cấp cơ sở lý thuyết và thực tiễn cho giáo viên tiếng Anh trong việc giảng dạy phát âm, đồng thời giúp học sinh nâng cao năng lực giao tiếp bằng tiếng Anh thông qua phát âm chính xác hơn. Kết quả nghiên cứu góp phần nâng cao chất lượng dạy học tiếng Anh tại các trường trung học cơ sở, đặc biệt trong việc xử lý các lỗi phát âm thường gặp.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Nghiên cứu dựa trên lý thuyết về âm vị học tiếng Anh, tập trung vào hệ thống âm xát và tắc xát. Tiếng Anh có 24 âm phụ âm, trong đó các âm xát gồm các cặp tối thiểu như /f/ & /v/, /s/ & /z/, /θ/ & /ð/, /ʃ/ & /ʒ/, và âm /h/. Âm tắc xát bao gồm cặp /tʃ/ & /dʒ/. Các âm này được phân loại theo vị trí và cách thức phát âm, ví dụ âm /f/ là âm xát môi-răng dưới, âm /θ/ là âm xát răng-kẽ, âm /tʃ/ là âm tắc xát vùng răng cưa. Lý thuyết về sự khác biệt giữa lỗi (error) và sai sót (mistake) trong phát âm cũng được áp dụng, trong đó lỗi là sai hệ thống không thể tự sửa, còn sai sót là lỗi ngẫu nhiên có thể tự sửa khi được chỉ ra.

Ngoài ra, nghiên cứu còn tham khảo các công trình trước đây về phát âm tiếng Anh của người Việt, đặc biệt là các lỗi phổ biến như bỏ âm cuối, thay thế âm, hoặc phát âm sai âm thanh do ảnh hưởng của tiếng mẹ đẻ. Khung lý thuyết này giúp phân tích sâu sắc các nguyên nhân và đặc điểm của lỗi phát âm.

Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sử dụng phương pháp khảo sát mô tả kết hợp phân tích định tính và định lượng. Dữ liệu được thu thập từ 150 học sinh lớp 8 tại Trường Trung học cơ sở Lê Quý Đôn, trong đó 30 học sinh được chọn ngẫu nhiên để ghi âm phát âm các từ, câu và đoạn văn chứa âm xát và tắc xát. Ghi âm giúp xác định các lỗi phát âm phổ biến, bao gồm bỏ âm và sai lệch âm.

Bảng hỏi khảo sát được phát cho toàn bộ 150 học sinh nhằm điều tra nguyên nhân gây ra lỗi phát âm và thu thập ý kiến về tầm quan trọng của phát âm trong học tập tiếng Anh. Bảng hỏi gồm 8 câu hỏi, tập trung vào nhận thức, thói quen luyện tập và các khó khăn gặp phải.

Phân tích dữ liệu sử dụng phương pháp thống kê mô tả, biểu diễn bằng bảng và biểu đồ để minh họa tỷ lệ lỗi, mức độ đồng thuận của học sinh về các nguyên nhân. Quy trình nghiên cứu gồm hai giai đoạn: ghi âm phát âm và khảo sát bảng hỏi, được tiến hành trong vòng một học kỳ năm 2013. Cỡ mẫu và phương pháp chọn mẫu ngẫu nhiên đảm bảo tính đại diện và độ tin cậy của kết quả.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

1. Lỗi bỏ âm (omission) phổ biến ở vị trí cuối từ: Khoảng 77% học sinh bỏ âm /f/ và /v/ ở cuối từ, 67% bỏ âm /θ/ và /ð/, và hơn 23% bỏ âm /tʃ/ và /dʒ/ ở giữa từ. Không có học sinh nào bỏ âm ở vị trí đầu từ.

2. Lỗi sai lệch âm (deviation) thường gặp: Hơn 60% học sinh thay thế âm /z/ bằng /s/, /θ/ bằng /ð/, và /ʃ/ bằng /s/. Có 33% học sinh phát âm /f/ thành /v/, 27% phát âm sai âm /dʒ/. Các lỗi này phản ánh sự ảnh hưởng tiêu cực của tiếng mẹ đẻ.

3. Nhận thức về tầm quan trọng của phát âm: Hơn 70% học sinh đánh giá phát âm rất quan trọng, 16% cho là quan trọng, chỉ 14% trung lập và không có học sinh cho là không quan trọng.

4. Thói quen luyện tập phát âm còn hạn chế: Chỉ 12% học sinh thường xuyên luyện tập phát âm, 87% chưa từng tham gia khóa học phát âm chính thức, và chỉ 24% biết đọc phiên âm quốc tế (IPA).

Thảo luận kết quả

Nguyên nhân chính dẫn đến các lỗi phát âm là do học sinh không biết cách phát âm đúng các âm xát và tắc xát, âm thanh này còn xa lạ và ít được chú ý trong quá trình học. Sự can thiệp của tiếng mẹ đẻ khiến học sinh thường bỏ âm cuối hoặc thay thế bằng âm tương tự trong tiếng Việt. Việc thiếu luyện tập và thiếu kiến thức về phiên âm quốc tế làm hạn chế khả năng tự sửa lỗi của học sinh.

So với các nghiên cứu trước đây, kết quả tương đồng khi chỉ ra rằng âm /θ/, /ð/, /ʃ/, /ʒ/, /tʃ/, /dʒ/ là những âm khó với người học tiếng Anh tại Việt Nam. Việc trình bày dữ liệu qua bảng thống kê số lượng học sinh mắc lỗi và biểu đồ nhận thức giúp minh họa rõ ràng mức độ phổ biến và nguyên nhân của các lỗi phát âm.

Đề xuất và khuyến nghị

1. Sử dụng bảng phiên âm quốc tế (IPA) trong giảng dạy: Giáo viên cần giới thiệu chi tiết cách phát âm các âm xát và tắc xát, giúp học sinh hiểu rõ vị trí và cách thức phát âm, từ đó giảm thiểu sự can thiệp của tiếng mẹ đẻ. Thời gian áp dụng: ngay trong năm học hiện tại; chủ thể: giáo viên tiếng Anh.

2. Tăng cường các hoạt động luyện tập phát âm sinh động: Áp dụng các trò chơi như “Phonetic Hangman”, “Shopping for Sounds”, “Bingo” và các bài tập luyện phát âm qua câu đố nhanh (tongue twisters) để tạo hứng thú và tăng cường thực hành. Thời gian: xuyên suốt năm học; chủ thể: giáo viên và học sinh.

3. Trang bị cơ sở vật chất hiện đại: Đầu tư phòng học ngoại ngữ với máy tính, máy chiếu, thiết bị ghi âm để hỗ trợ học sinh luyện tập và tự kiểm tra phát âm. Thời gian: kế hoạch 1-2 năm; chủ thể: nhà trường và ban giám hiệu.

4. Khuyến khích học sinh tự luyện tập và tự đánh giá: Hướng dẫn học sinh cách ghi âm giọng nói, so sánh với mẫu chuẩn, quan sát cử động miệng của người bản ngữ để tự điều chỉnh. Thời gian: liên tục; chủ thể: học sinh và giáo viên hướng dẫn.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

1. Giáo viên tiếng Anh trung học cơ sở: Nắm bắt các lỗi phát âm phổ biến và áp dụng các giải pháp sư phạm hiệu quả để nâng cao chất lượng giảng dạy phát âm.

2. Học sinh và người học tiếng Anh: Hiểu rõ các khó khăn trong phát âm, từ đó chủ động luyện tập và cải thiện kỹ năng giao tiếp.

3. Nhà quản lý giáo dục và ban giám hiệu trường học: Lập kế hoạch đầu tư cơ sở vật chất và tổ chức các khóa đào tạo nâng cao năng lực cho giáo viên.

4. Nghiên cứu sinh và học giả trong lĩnh vực giảng dạy tiếng Anh: Tham khảo phương pháp nghiên cứu, kết quả và đề xuất để phát triển các nghiên cứu sâu hơn về phát âm tiếng Anh cho người Việt.

Câu hỏi thường gặp

1. Tại sao học sinh Việt Nam thường bỏ âm cuối khi phát âm tiếng Anh?
   Do tiếng Việt không có âm cuối tương tự như tiếng Anh, học sinh thường không quen phát âm âm cuối, dẫn đến bỏ âm. Ví dụ, âm /f/ và /v/ ở cuối từ thường bị bỏ.

2. Làm thế nào để phân biệt âm /θ/ và /ð/ trong tiếng Anh?
   Âm /θ/ là âm xát vô thanh, phát âm bằng cách đặt đầu lưỡi giữa hai răng và thổi khí, còn /ð/ là âm xát hữu thanh, phát âm tương tự nhưng có rung dây thanh quản. Luyện tập qua các từ như "think" (/θɪŋk/) và "this" (/ðɪs/) giúp phân biệt.

3. Tại sao học sinh lại thay thế âm /dʒ/ bằng /tʃ/?
   Âm /dʒ/ là âm tắc xát hữu thanh, trong khi /tʃ/ là vô thanh. Do không có âm tương đương trong tiếng Việt, học sinh thường phát âm sai hoặc thay thế bằng âm gần giống dễ phát âm hơn.

4. Việc học phiên âm quốc tế (IPA) có giúp cải thiện phát âm không?
   Có, IPA giúp học sinh hiểu rõ cách phát âm từng âm vị, từ đó tự luyện tập chính xác hơn và giảm sự phụ thuộc vào giáo viên.

5. Làm sao để học sinh có thể tự luyện phát âm hiệu quả tại nhà?
   Học sinh nên ghi âm giọng nói, nghe lại và so sánh với mẫu chuẩn, luyện tập các bài tập phát âm, sử dụng các ứng dụng học tiếng Anh và quan sát cử động miệng của người bản ngữ qua video.

Kết luận

• Học sinh lớp 8 tại Trường Trung học cơ sở Lê Quý Đôn thường mắc lỗi bỏ âm và sai lệch âm trong phát âm các âm xát và tắc xát tiếng Anh, đặc biệt ở vị trí cuối từ.
• Nguyên nhân chính là do ảnh hưởng của tiếng mẹ đẻ, thiếu kiến thức về cách phát âm và thiếu luyện tập thường xuyên.
• Việc áp dụng bảng phiên âm quốc tế (IPA), các hoạt động luyện tập sinh động và trang bị cơ sở vật chất hiện đại là những giải pháp thiết thực.
• Nghiên cứu góp phần nâng cao nhận thức về tầm quan trọng của phát âm trong giảng dạy tiếng Anh tại các trường trung học cơ sở.
• Các bước tiếp theo bao gồm triển khai các giải pháp đề xuất, tổ chức đào tạo giáo viên và đánh giá hiệu quả cải thiện phát âm của học sinh trong các năm học tiếp theo.

Hãy bắt đầu áp dụng những giải pháp này để nâng cao chất lượng phát âm tiếng Anh và giúp học sinh tự tin hơn trong giao tiếp!