Đặc Điểm Ngữ Nghĩa Của Tục Ngữ Việt: Phân Tích Từ Lý Thuyết Trường Từ Vựng

• Người hướng dẫn: TS. Đỗ Thị Bích Lại
• Trường học: Đại Học Quốc Gia Thành Phố Hồ Chí Minh
• Chuyên ngành: Ngôn Ngữ Học
• Đề tài: Đặc Điểm Ngữ Nghĩa Của Tục Ngữ Việt: Phân Tích Từ Lý Thuyết Trường Từ Vựng
• Loại tài liệu: luận văn thạc sĩ
• Năm xuất bản: 2007
• Địa điểm: Thành Phố Hồ Chí Minh

• 1. MỞ ĐẦU
• 1.1. Lí do chọn đề tài
• 1.2. Mục đích, nhiệm vụ nghiên cứu
• 1.3. Lịch sử vấn đề
• 1.4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
• 1.5. Phương pháp nghiên cứu và nguồn tài liệu
• 1.6. Ý nghĩa lý luận và ý nghĩa thực tiễn
• 1.7. Bố cục của luận văn
• 2. CHƯƠNG 1: CÁC VẤN ĐỀ LÝ THUYẾT CƠ SỞ
• 2.1. Khái quát về tục ngữ
• 2.2. Khái niệm tục ngữ
• 2.2.1. Phân biệt tục ngữ với thành ngữ, quán ngữ, cách ngôn, châm ngôn, ca dao
• 2.2.2. Vấn đề nghĩa của tục ngữ
• 2.2.2.1. Nghĩa đen và nghĩa bóng
• 2.2.2.2. Khái niệm nghĩa đen và nghĩa bóng
• 2.2.2.3. Tìm hiểu nghĩa đen và nghĩa bóng trong tục ngữ
• 2.2.3. Nghĩa hiện ngôn và nghĩa hàm ẩn
• 2.2.3.1. Khái niệm nghĩa hiện ngôn và nghĩa hàm ẩn
• 2.2.3.2. Tìm hiểu nghĩa hiện ngôn và nghĩa hàm ẩn trong tục ngữ
• 2.2.4. Phép chuyển nghĩa trong tục ngữ
• 2.2.5. Vấn đề trường nghĩa
• 2.2.5.1. Lịch sử vấn đề và khái niệm trường
• 2.2.5.2. Phân loại trường
• 3. CHƯƠNG 2: TRƯỜNG TỪ VỰNG - NGỮ NGHĨA CỦA CÁC TỪ CHỈ NGƯỜI TRONG TỤC NGỮ VIỆT
• 3.1. Trường từ vựng-ngữ nghĩa các từ chỉ bộ phận cơ thể của con người
• 3.2. Trường từ vựng-ngữ nghĩa các đặc tính, tính cách của con người có trong tục ngữ Việt
• 3.3. Trường từ vựng-ngữ nghĩa của các từ chỉ nghề nghiệp của con người có trong tục ngữ Việt
• 3.4. Trường từ vựng-ngữ nghĩa của các từ chỉ mối quan hệ thân tộc của con người có trong tục ngữ Việt
• 3.5. Trường từ vựng-ngữ nghĩa của các từ chỉ giới tính của con người có trong tục ngữ Việt
• 4. CHƯƠNG 3: TRƯỜNG TỪ VỰNG - NGỮ NGHĨA CÁC TỪ CHỈ ĐỘNG VẬT, THỰC VẬT VÀ ĐỒ VẬT - ĐỒ DÙNG
• 4.1. Trường từ vựng-ngữ nghĩa các từ chỉ động vật
• 4.1.1. Tiểu trường từ vựng-ngữ nghĩa các từ chỉ gia súc
• 4.1.2. Tiểu trường từ vựng-ngữ nghĩa các từ chỉ gia cầm
• 4.1.3. Tiểu trường từ vựng-ngữ nghĩa các từ chỉ chim chóc
• 4.1.4. Tiểu trường từ vựng-ngữ nghĩa các loại động vật dưới nước
• 4.1.5. Tiểu trường từ vựng-ngữ nghĩa các loại gặm nhấm và bò sát
• 4.1.6. Tiểu trường từ vựng-ngữ nghĩa các loại côn trùng
• 4.2. Trường từ vựng-ngữ nghĩa các từ chỉ thực vật
• 4.2.1. Tiểu trường từ vựng-ngữ nghĩa các loại thực vật dùng làm lương thực
• 4.2.2. Tiểu trường từ vựng-ngữ nghĩa các loại thực vật dùng làm thực phẩm
• 4.2.3. Tiểu trường từ vựng-ngữ nghĩa các loại thực vật dùng để lấy gỗ
• 4.3. Trường từ vựng-ngữ nghĩa các từ chỉ đồ vật - đồ dùng
• 4.3.1. Tiểu trường từ vựng-ngữ nghĩa các loại đồ dùng phục vụ cho cuộc sống sinh hoạt hàng ngày hay phương tiện đi lại
• 4.3.2. Tiểu trường từ vựng-ngữ nghĩa các vật dụng nghề nông
• 5. CHƯƠNG 4: CÁC TRƯỜNG TỪ VỰNG - NGỮ NGHĨA CỦA CÁC TỪ CHỈ SỐ LƯỢNG; THỜI GIAN - KHÔNG GIAN, ĐỊA ĐIỂM; THỰC PHẨM VÀ THỨC UỐNG TRONG TỤC NGỮ VIỆT
• 5.1. Trường từ vựng-ngữ nghĩa của các từ chỉ số lượng
• 5.1.1. Số “hai”, hoặc “đôi”
• 5.1.2. Số “chín”, số “mười”
• 5.1.3. Số “trăm, nghìn, vạn”
• 5.2. Trường từ vựng-ngữ nghĩa các từ chỉ thời gian; không gian - địa điểm
• 5.2.1. Trường từ vựng-ngữ nghĩa các từ chỉ thời gian
• 5.2.2. Trường từ vựng-ngữ nghĩa các từ chỉ không gian, địa điểm
• 5.3. Tiểu trường từ vựng-ngữ nghĩa về thực phẩm và thức uống
• KẾT LUẬN
• TÀI LIỆU THAM KHẢO

I. Giới thiệu về tục ngữ Việt Nam

Tục ngữ Việt Nam là một phần quan trọng trong ngôn ngữ và văn hóa dân tộc. Chúng không chỉ là những câu nói ngắn gọn mà còn chứa đựng tri thức, kinh nghiệm sống và giá trị đạo đức của người Việt. Theo lý thuyết trường từ vựng, tục ngữ được xem như một hệ thống ngữ nghĩa phong phú, phản ánh cách hiểu và cảm nhận của người dân về thế giới xung quanh. Tục ngữ thường mang tính hình tượng cao, thể hiện sự khéo léo trong việc sử dụng ngôn từ để truyền tải ý nghĩa sâu sắc. Qua việc phân tích ngữ nghĩa tục ngữ, có thể nhận thấy rằng mỗi câu tục ngữ đều có những đặc điểm ngữ nghĩa riêng, từ đó giúp người đọc hiểu rõ hơn về tư duy và văn hóa của người Việt. Việc nghiên cứu tục ngữ không chỉ giúp bảo tồn văn hóa mà còn cung cấp những bài học quý giá cho thế hệ sau.

1.1. Định nghĩa và phân loại tục ngữ

Tục ngữ Việt Nam được định nghĩa là những câu nói ngắn gọn, súc tích, thường mang tính triết lý và được truyền miệng từ thế hệ này sang thế hệ khác. Chúng có thể được phân loại theo nhiều tiêu chí khác nhau, như theo nội dung (tục ngữ về đạo đức, tục ngữ về thiên nhiên, xã hội...), hoặc theo hình thức (tục ngữ có vần, tục ngữ không có vần). Mỗi loại tục ngữ lại có những đặc điểm ngữ nghĩa riêng, phản ánh những khía cạnh khác nhau của cuộc sống và tâm tư của người dân. Việc phân loại này giúp cho việc nghiên cứu và giảng dạy tục ngữ trở nên dễ dàng hơn, đồng thời cũng giúp bảo tồn những giá trị văn hóa độc đáo của dân tộc. Nghiên cứu tục ngữ từ góc độ ngữ nghĩa không chỉ đơn thuần là tìm hiểu nội dung mà còn là khám phá các mối quan hệ ngữ nghĩa giữa các từ trong câu, từ đó làm rõ hơn những gì mà người Việt muốn truyền đạt qua từng câu chữ.

II. Phân tích ngữ nghĩa tục ngữ qua lý thuyết trường từ vựng

Lý thuyết trường từ vựng cho phép phân tích các mối quan hệ giữa các từ và cụm từ trong một ngữ cảnh rộng lớn hơn. Trong nghiên cứu tục ngữ, lý thuyết này giúp xác định cách mà các từ trong tục ngữ liên kết với nhau để tạo ra ý nghĩa. Ví dụ, một số tục ngữ có thể sử dụng các hình ảnh liên quan đến thiên nhiên để truyền tải các bài học về đạo đức hay kinh nghiệm sống. Điều này cho thấy rằng ngữ nghĩa tục ngữ không chỉ đơn thuần là nghĩa đen mà còn bao hàm nhiều tầng lớp ý nghĩa khác nhau. Các từ ngữ trong tục ngữ thường mang tính biểu tượng cao, và việc phân tích chúng theo lý thuyết trường từ vựng giúp làm nổi bật những liên kết ngữ nghĩa và cảm xúc mà chúng tạo ra trong tâm trí người nghe. Điều này không chỉ làm rõ hơn giá trị của tục ngữ trong văn hóa Việt Nam mà còn giúp hiểu sâu hơn về cách mà người Việt nhìn nhận thế giới xung quanh.

2.1. Các khái niệm ngữ nghĩa trong tục ngữ

Trong nghiên cứu ngữ nghĩa tục ngữ, một số khái niệm quan trọng cần được làm rõ bao gồm nghĩa đen và nghĩa bóng. Nghĩa đen là nghĩa trực tiếp của từ, trong khi nghĩa bóng là những ý nghĩa tiềm ẩn, thường được hình thành qua quá trình sử dụng và truyền miệng. Việc hiểu rõ sự khác biệt này giúp người nghiên cứu có cái nhìn sâu sắc hơn về cách mà tục ngữ được hình thành và phát triển trong ngôn ngữ. Nhiều tục ngữ có thể có nhiều nghĩa khác nhau, tùy thuộc vào ngữ cảnh sử dụng. Sự phong phú trong nghĩa bóng của tục ngữ cũng thể hiện sự khéo léo trong việc sử dụng ngôn từ của người Việt, từ đó làm phong phú thêm kho tàng văn hóa dân gian. Việc phân tích này không chỉ mang lại cái nhìn đa chiều về tục ngữ mà còn giúp bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa của dân tộc.

III. Giá trị và ứng dụng của nghiên cứu ngữ nghĩa tục ngữ

Nghiên cứu ngữ nghĩa của tục ngữ Việt Nam không chỉ có giá trị về mặt lý thuyết mà còn có ứng dụng thực tiễn cao. Việc hiểu rõ các đặc điểm ngữ nghĩa của tục ngữ giúp giáo viên có thể giảng dạy hiệu quả hơn, từ đó truyền tải những giá trị văn hóa và đạo đức cho học sinh. Hơn nữa, việc nghiên cứu này cũng giúp các nhà nghiên cứu, nhà văn, và những người yêu thích văn hóa dân gian có thể khai thác và phát huy giá trị của tục ngữ trong sáng tác và giao tiếp hàng ngày. Qua đó, tục ngữ không chỉ là một phần của ngôn ngữ mà còn là một phương tiện để kết nối và gìn giữ bản sắc văn hóa dân tộc. Nghiên cứu ngữ nghĩa tục ngữ còn có thể được ứng dụng trong các lĩnh vực khác như tâm lý học, xã hội học, và văn hóa học, góp phần làm phong phú thêm kho tàng tri thức của nhân loại.

3.1. Ứng dụng trong giáo dục

Trong giáo dục, việc giảng dạy tục ngữ có thể giúp học sinh phát triển khả năng tư duy phản biện và nhận thức văn hóa. Tục ngữ thường chứa đựng những bài học quý giá về cuộc sống, đạo đức và hành vi xã hội. Bằng cách phân tích và thảo luận về các tục ngữ, học sinh có thể học hỏi được nhiều điều bổ ích, đồng thời phát triển kỹ năng ngôn ngữ và khả năng giao tiếp. Việc đưa tục ngữ vào chương trình giảng dạy không chỉ giúp học sinh hiểu biết hơn về văn hóa dân tộc mà còn tạo cơ hội cho các em thể hiện và phát triển tư duy sáng tạo của mình. Do đó, nghiên cứu ngữ nghĩa tục ngữ không chỉ dừng lại ở lý thuyết mà còn có những ứng dụng thực tiễn rất thiết thực trong giáo dục và truyền thông văn hóa.

Tổng quan nghiên cứu

Kho tàng tục ngữ Việt Nam là một di sản văn hóa quý giá, phản ánh tri thức, kinh nghiệm sống và đạo đức của dân tộc qua nhiều thế hệ. Theo ước tính, trong bộ sưu tập khảo sát có 4.757 câu tục ngữ với tổng số 38.783 từ, tập trung nghiên cứu đặc điểm ngữ nghĩa của tục ngữ Việt Nam dưới góc độ lý thuyết trường từ vựng - ngữ nghĩa. Vấn đề nghiên cứu đặt ra là làm rõ cấu trúc ngữ nghĩa của tục ngữ, phân tích các trường từ vựng ngữ nghĩa phổ biến trong tục ngữ nhằm nâng cao hiệu quả sử dụng và bảo tồn kho tàng này trong đời sống tinh thần.

Mục tiêu cụ thể của luận văn là khảo sát, mô tả và phân tích các trường từ vựng ngữ nghĩa thuộc ba nhóm chính: từ chỉ bộ phận cơ thể người, từ chỉ động vật - thực vật - đồ vật, và từ chỉ số lượng, thời gian, không gian, thực phẩm, thức uống. Phạm vi nghiên cứu giới hạn trong tục ngữ Việt Nam, sử dụng nguồn dữ liệu chính từ “Tuyển tập văn học dân gian Việt Nam” tập IV (quyển 1), xuất bản năm 1998, cùng các tài liệu tham khảo liên quan. Thời gian nghiên cứu tập trung vào tục ngữ được lưu truyền và sử dụng phổ biến trong đời sống dân gian.

Ý nghĩa nghiên cứu thể hiện qua việc làm sáng tỏ các đặc điểm ngữ nghĩa của tục ngữ, góp phần bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa dân tộc, đồng thời hỗ trợ công tác giảng dạy, học tập tiếng Việt và nghiên cứu ngôn ngữ học ứng dụng. Kết quả nghiên cứu cũng cung cấp cơ sở khoa học cho việc phân loại, giải thích và sử dụng tục ngữ trong các lĩnh vực văn hóa, giáo dục và truyền thông.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Luận văn dựa trên lý thuyết trường từ vựng - ngữ nghĩa, một hướng nghiên cứu ngôn ngữ học hiện đại nhằm phân tích các nhóm từ có liên quan về mặt nghĩa trong một hệ thống nhất định. Hai lý thuyết chính được áp dụng là:

1. Lý thuyết trường từ vựng của M. Pokrovski: Trường từ vựng được hiểu là tập hợp các đơn vị từ vựng có quan hệ đồng nghĩa hoặc đối lập về mặt nghĩa, tạo thành một hệ thống có tổ chức. Pokrovski nhấn mạnh ba tiêu chuẩn để xác định trường từ vựng: nhóm nội dung, hiện tượng đồng nghĩa và quan hệ tình thái học.

2. Lý thuyết ngữ nghĩa học về nghĩa đen và nghĩa bóng: Nghiên cứu phân biệt nghĩa gốc (nghĩa đen) và nghĩa phát sinh (nghĩa bóng) của từ trong tục ngữ, đồng thời phân tích nghĩa hiện ngôn và nghĩa hàm ẩn nhằm hiểu sâu sắc hơn về cách thức truyền đạt tri thức và giá trị văn hóa qua tục ngữ.

Các khái niệm chính bao gồm: trường từ vựng, nghĩa đen, nghĩa bóng, nghĩa hiện ngôn, nghĩa hàm ẩn, phép chuyển nghĩa (đề dụ, hoán dụ, ẩn dụ), và phân loại từ vựng theo đặc điểm ngữ nghĩa.

Phương pháp nghiên cứu

Nguồn dữ liệu chính là 4.757 câu tục ngữ Việt Nam được trích từ “Tuyển tập văn học dân gian Việt Nam” tập IV (quyển 1), với tổng số 38.783 từ. Ngoài ra, luận văn tham khảo thêm các từ điển thành ngữ, tục ngữ, và các công trình nghiên cứu ngôn ngữ học liên quan.

Phương pháp nghiên cứu bao gồm:

• Phương pháp mô tả và phân tích ngữ nghĩa: Mô tả chi tiết các đặc điểm ngữ nghĩa của từ vựng trong tục ngữ, phân tích các trường từ vựng ngữ nghĩa theo từng nhóm chủ đề.

• Phương pháp thống kê và thoáng kê: Thống kê tần suất xuất hiện của các từ trong từng trường từ vựng, từ đó rút ra các tiêu trường phổ biến và đặc trưng.

• Phương pháp so sánh: So sánh các kết quả với các nghiên cứu trước đây về tục ngữ và ngữ nghĩa học để làm rõ điểm tương đồng và khác biệt.

Cỡ mẫu là toàn bộ 4.757 câu tục ngữ được chọn lọc kỹ lưỡng nhằm đảm bảo tính đại diện. Phương pháp chọn mẫu là chọn toàn bộ dữ liệu có sẵn trong nguồn tài liệu chuẩn. Thời gian nghiên cứu kéo dài trong khoảng một năm, từ khảo sát, phân tích đến tổng hợp kết quả.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

1. Trường từ vựng ngữ nghĩa các bộ phận cơ thể người: Có 40 từ chỉ bộ phận cơ thể xuất hiện 940 lần, chiếm 23,58% tổng trường từ vựng ngữ nghĩa về người. Các từ phổ biến nhất là "tay" (115 lần), "đầu" (82 lần), "mắt" (87 lần), "miệng" (85 lần), "mặt" (69 lần). Ví dụ, từ "mắt" được dùng để biểu thị danh dự, uy tín, tính cách, và cảm xúc trong tục ngữ như “Ai cũng muốn phân định mắt, chứ ai muốn phân định gót chân”.

2. Trường từ vựng ngữ nghĩa các đặc tính, tính cách con người: Gồm 90 từ xuất hiện 1.163 lần, chiếm 29,17% tổng trường từ vựng về người. Các từ phổ biến như "dài" (90 lần), "khoẻ" (92 lần), "hiền" (28 lần), "ngon" (43 lần), "ác" (15 lần). Tục ngữ phản ánh rõ nét các đức tính tốt xấu, ví dụ: “Làm điều ác sẽ gặp điều ác”, “Hiền lành sẽ mang đến những điều tốt đẹp”.

3. Trường từ vựng ngữ nghĩa các nghề nghiệp và vai trò xã hội: Bao gồm 44 từ, xuất hiện 181 lần (4,54%). Từ "thầy" xuất hiện nhiều nhất (51 lần), thể hiện vai trò quan trọng của người thầy trong xã hội và giáo dục. Ví dụ tục ngữ: “Muốn sang thì bắc cầu kiều, muốn con hay chữ thì yêu lấy thầy”.

4. Trường từ vựng ngữ nghĩa các mối quan hệ thân tộc: Gồm các từ như "cha" (108 lần), "anh em" (23 lần), "cháu" (15 lần), phản ánh cấu trúc gia đình và quan hệ xã hội truyền thống. Tục ngữ nhấn mạnh vai trò và trách nhiệm trong gia đình, ví dụ: “Anh em như thể tay chân”.

Thảo luận kết quả

Kết quả cho thấy tục ngữ Việt Nam sử dụng phong phú các trường từ vựng ngữ nghĩa để biểu đạt tri thức, kinh nghiệm sống và giá trị văn hóa. Tần suất xuất hiện cao của các từ chỉ bộ phận cơ thể và đặc tính con người phản ánh sự quan tâm sâu sắc đến con người trong đời sống dân gian. So sánh với các nghiên cứu trước đây, luận văn làm rõ hơn về cấu trúc và chức năng ngữ nghĩa của tục ngữ dưới góc độ trường từ vựng, đồng thời phân biệt rõ nghĩa đen và nghĩa bóng trong từng trường từ.

Việc phân tích nghĩa hiện ngôn và nghĩa hàm ẩn giúp hiểu sâu sắc cách tục ngữ truyền tải thông điệp đạo đức, triết lý sống qua các hình ảnh ẩn dụ và chuyển nghĩa. Các biểu đồ tần suất từ vựng theo nhóm chủ đề sẽ minh họa rõ nét sự phân bố và trọng tâm ngữ nghĩa trong tục ngữ, hỗ trợ trực quan cho việc nghiên cứu và ứng dụng.

Đề xuất và khuyến nghị

1. Xây dựng hệ thống từ điển trường từ vựng tục ngữ Việt Nam: Tập hợp và phân loại các trường từ vựng ngữ nghĩa phổ biến trong tục ngữ để làm tài liệu tham khảo cho nghiên cứu và giảng dạy. Thời gian thực hiện: 1-2 năm; Chủ thể: các viện nghiên cứu ngôn ngữ và văn hóa.

2. Ứng dụng kết quả nghiên cứu vào giảng dạy tiếng Việt và văn hóa dân gian: Thiết kế bài giảng, tài liệu học tập dựa trên các trường từ vựng ngữ nghĩa để nâng cao hiệu quả truyền đạt kiến thức. Thời gian: 1 năm; Chủ thể: các trường đại học, trung tâm đào tạo.

3. Phát triển phần mềm tra cứu và phân tích tục ngữ theo trường từ vựng: Hỗ trợ người học và nghiên cứu trong việc tìm hiểu và sử dụng tục ngữ chính xác, hiệu quả. Thời gian: 1 năm; Chủ thể: các đơn vị công nghệ giáo dục.

4. Tổ chức hội thảo, tọa đàm về ngữ nghĩa tục ngữ và trường từ vựng: Tạo diễn đàn trao đổi chuyên môn, cập nhật kiến thức và mở rộng nghiên cứu. Thời gian: hàng năm; Chủ thể: các tổ chức khoa học và giáo dục.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

1. Nhà nghiên cứu ngôn ngữ học và văn hóa dân gian: Luận văn cung cấp cơ sở lý thuyết và dữ liệu phong phú để phát triển các nghiên cứu sâu hơn về ngữ nghĩa và văn hóa truyền thống.

2. Giáo viên và giảng viên tiếng Việt: Tài liệu giúp thiết kế chương trình giảng dạy tục ngữ, nâng cao khả năng truyền đạt và hiểu biết về ngôn ngữ dân gian.

3. Sinh viên ngành Ngôn ngữ học, Văn hóa học: Cung cấp kiến thức nền tảng và phương pháp nghiên cứu thực tiễn về tục ngữ và trường từ vựng.

4. Nhà biên soạn từ điển và phần mềm ngôn ngữ: Hỗ trợ trong việc phân loại, giải thích và xây dựng các công cụ tra cứu ngôn ngữ chính xác, hiệu quả.

Câu hỏi thường gặp

1. Trường từ vựng là gì và tại sao nó quan trọng trong nghiên cứu tục ngữ?
   Trường từ vựng là tập hợp các từ có liên quan về mặt nghĩa tạo thành hệ thống. Nó giúp hiểu cấu trúc ngữ nghĩa và mối quan hệ giữa các từ trong tục ngữ, từ đó làm rõ cách thức truyền đạt tri thức và giá trị văn hóa.

2. Nghĩa đen và nghĩa bóng trong tục ngữ khác nhau thế nào?
   Nghĩa đen là nghĩa gốc, trực tiếp của từ, còn nghĩa bóng là nghĩa phát sinh, mang tính ẩn dụ hoặc biểu tượng. Ví dụ, từ "mắt" nghĩa đen là bộ phận cơ thể, nghĩa bóng có thể là uy tín, sự quan sát.

3. Phương pháp nghiên cứu nào được sử dụng để phân tích ngữ nghĩa tục ngữ?
   Luận văn sử dụng phương pháp mô tả, phân tích ngữ nghĩa kết hợp thống kê tần suất và so sánh với các nghiên cứu trước để đảm bảo tính khách quan và toàn diện.

4. Tại sao lại chọn tục ngữ làm đối tượng nghiên cứu?
   Tục ngữ là kho tàng tri thức dân gian phong phú, phản ánh văn hóa, đạo đức và kinh nghiệm sống của dân tộc, nghiên cứu tục ngữ giúp bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa truyền thống.

5. Kết quả nghiên cứu có thể ứng dụng vào lĩnh vực nào?
   Kết quả có thể ứng dụng trong giảng dạy tiếng Việt, biên soạn từ điển, phát triển phần mềm ngôn ngữ, nghiên cứu văn hóa dân gian và truyền thông giáo dục.

Kết luận

• Luận văn đã khảo sát và phân tích 4.757 câu tục ngữ Việt Nam, làm rõ đặc điểm ngữ nghĩa qua lý thuyết trường từ vựng - ngữ nghĩa.
• Phân loại và thống kê các trường từ vựng ngữ nghĩa chính gồm bộ phận cơ thể, đặc tính con người, nghề nghiệp và quan hệ thân tộc.
• Phân biệt rõ nghĩa đen, nghĩa bóng, nghĩa hiện ngôn và nghĩa hàm ẩn trong tục ngữ, góp phần nâng cao hiểu biết về cấu trúc ngữ nghĩa.
• Kết quả nghiên cứu có giá trị thực tiễn trong bảo tồn văn hóa, giảng dạy và nghiên cứu ngôn ngữ học ứng dụng.
• Đề xuất các giải pháp ứng dụng và phát triển nghiên cứu tiếp theo trong lĩnh vực ngôn ngữ và văn hóa dân gian.

Hành động tiếp theo: Khuyến khích các nhà nghiên cứu, giáo viên và nhà quản lý văn hóa sử dụng kết quả luận văn để phát huy giá trị tục ngữ trong giáo dục và đời sống.