I. Tính cấp thiết của luận án
Nghiên cứu về loài Sceliphron madraspatanum và sinh thái họ Tò Vò Sphecidae đã thu hút sự chú ý của nhiều nhà côn trùng học. Các loài thuộc họ Sphecidae không chỉ có kích thước lớn mà còn có tập tính làm tổ và vị trí làm tổ dễ quan sát trong tự nhiên. Chúng đóng vai trò quan trọng trong mạng lưới thức ăn của nhiều hệ sinh thái, là những loài côn trùng bắt mồi và thụ phấn cho cây trồng. Việc điều tra và nghiên cứu về thành phần loài, sinh học, sinh thái học và tập tính của các loài này là cần thiết và có ý nghĩa khoa học cao. Đến nay, khu hệ Tò Vò ở Việt Nam mới ghi nhận 24 loài, trong khi trên toàn thế giới có tới 789 loài. Vùng Tây Bắc Việt Nam, với sự đa dạng về khí hậu và địa hình, được kỳ vọng sẽ có nhiều loài mới chưa được phát hiện. Tuy nhiên, hiện tại chỉ có 6 loài được ghi nhận tại đây. Loài Sceliphron madraspatanum đã được nghiên cứu nhiều nhưng vẫn còn nhiều đặc điểm sinh học và sinh thái chưa được khai thác.
II. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của đề tài
Kết quả nghiên cứu đã cung cấp danh sách thành phần loài họ Tò Vò Sphecidae với một loài mới được mô tả và nhiều loài ghi nhận mới cho khu hệ Tò Vò của Việt Nam. Đây là những dẫn liệu khoa học có giá trị cho việc nghiên cứu các loài thuộc họ Sphecidae ở vùng Tây Bắc và Việt Nam. Đề tài cũng bổ sung thông tin về sinh học, sinh thái và tập tính của loài Sceliphron madraspatanum, tạo cơ sở cho các nghiên cứu tiếp theo về vai trò thụ phấn và đấu tranh sinh học trong hệ sinh thái. Các kết quả này không chỉ làm phong phú thêm hiểu biết về đặc điểm sinh học của loài mà còn góp phần vào việc đánh giá đa dạng sinh học và sự phân bố của chúng ở Việt Nam.
III. Nghiên cứu thành phần loài họ Tò Vò Sphecidae
Nghiên cứu đã xác định được thành phần loài thuộc họ Tò Vò Sphecidae ở một số tỉnh vùng Tây Bắc Việt Nam. Đề tài đã ghi nhận sự phân bố và mô tả một loài mới cho khoa học, đồng thời xác định các loài ghi nhận mới cho Việt Nam. Khu vực này có sự đa dạng về khí hậu và địa hình, tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển của nhiều loài côn trùng. Việc nghiên cứu thành phần loài không chỉ giúp làm rõ sự đa dạng sinh học mà còn cung cấp thông tin quan trọng cho các nghiên cứu sinh thái học và bảo tồn. Những phát hiện này có thể hỗ trợ trong việc xây dựng các chiến lược bảo tồn và phát triển bền vững cho khu vực.
IV. Nghiên cứu đặc điểm sinh học và sinh thái học của loài Sceliphron madraspatanum
Nghiên cứu về sinh học của loài Sceliphron madraspatanum cho thấy loài này có sự phân bố rộng rãi trên thế giới, từ Châu Âu đến Châu Á và Châu Phi. Loài này được biết đến với cấu trúc tổ đặc trưng, thường được xây dựng từ bùn và có nhiều khoang tổ. Các nghiên cứu trước đây đã chỉ ra rằng tổ của loài này có thể có từ 4 đến 18 khoang, tùy thuộc vào điều kiện môi trường. Thời gian phát triển của các pha trước trưởng thành cũng được nghiên cứu, cho thấy loài này có thể có khoảng 7 thế hệ trong một năm. Những thông tin này không chỉ giúp hiểu rõ hơn về sinh học của loài mà còn có thể ứng dụng trong việc quản lý và bảo tồn các loài côn trùng có ích trong hệ sinh thái.
V. Nghiên cứu tập tính của loài Sceliphron madraspatanum
Tập tính của loài Sceliphron madraspatanum được nghiên cứu kỹ lưỡng, đặc biệt là trong việc tìm kiếm thức ăn và xây dựng tổ. Loài này có khả năng tìm kiếm vị trí làm tổ và thu thập bùn để xây dựng tổ một cách hiệu quả. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng tổ của loài này thường được xây dựng với cấu trúc phức tạp, giúp bảo vệ ấu trùng khỏi kẻ thù tự nhiên. Tập tính này không chỉ thể hiện sự thích nghi của loài mà còn có ý nghĩa quan trọng trong việc duy trì sự cân bằng sinh thái. Những hiểu biết về tập tính của loài có thể hỗ trợ trong việc phát triển các biện pháp bảo tồn và quản lý bền vững các loài côn trùng trong tự nhiên.
