Luận văn thạc sĩ: Nghiên cứu thành phần loài ruồi đục quả Bactrocera dorsalis và biện pháp phòng trừ trên cây ăn quả có múi

• Tác giả: Bùi Thị Thu
• Người hướng dẫn: PGS.TS Nguyễn Thị Kim Oanh
• Trường học: Học viện Nông nghiệp Việt Nam
• Chuyên ngành: Bảo vệ thực vật
• Đề tài: Thành phần loài ruồi đục quả hại cây ăn quả có múi, đặc điểm gây hại của loài ruồi đục quả Phương Đông Bactrocera dorsalis Hendel và một số biện pháp phòng trừ trên cây bưởi tại Tân Lạc, Hòa Bình năm 2015
• Loại tài liệu: Luận văn
• Năm xuất bản: 2016
• Địa điểm: Hà Nội

• LỜI CAM ĐOAN
• LỜI CẢM ƠN
• 1. MỤC LỤC
• 1.1. Lời cam đoan
• 1.2. Mục lục
• 1.3. Danh mục chữ viết tắt
• 1.4. Danh mục bảng
• 1.5. Danh mục hình
• 1.6. Trích yếu luận văn
• 1.7. Thesis abstract
• 1.8. Tính cấp thiết của đề tài
• 1.9. Mục đích và yêu cầu của đề tài
• 1.10. Yêu cầu của đề tài
• 1.11. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của đề tài
• 1.11.1. Ý nghĩa khoa học
• 1.11.2. Ý nghĩa thực tiễn
• 1.12. Tổng quan tài liệu
• 1.12.1. Cơ sở khoa học của đề tài
• 1.12.2. Những nghiên cứu ở ngoài nước
• 1.12.2.1. Thành phần loài, sự phân bố và ý nghĩa kinh tế của ruồi đục quả
• 1.12.2.2. Tập tính của ruồi đục quả
• 1.12.2.3. Biện pháp phòng chống ruồi đục quả
• 1.12.3. Nghiên cứu ở trong nước
• 1.12.3.1. Nghiên cứu thành phần loài, phân bố của ruồi đục quả
• 1.12.3.2. Tình hình gây hại của ruồi đục quả
• 1.12.3.3. Các biện pháp phòng chống ruồi đục quả
• 1.13. Nội dung và phương pháp nghiên cứu
• 1.13.1. Địa điểm và thời gian nghiên cứu
• 1.13.2. Đối tượng, vật liệu và dụng cụ nghiên cứu
• 1.13.2.1. Đối tượng nghiên cứu
• 1.13.2.2. Vật liệu nghiên cứu
• 1.13.2.3. Dụng cụ nghiên cứu
• 1.13.3. Nội dung nghiên cứu
• 1.13.4. Phương pháp nghiên cứu
• 1.13.4.1. Nghiên cứu tình hình sản xuất cây ăn quả có múi và cây bưởi huyện Tân Lạc, Hòa Bình
• 1.13.4.2. Nghiên cứu thành phần loài ruồi đục quả bằng bẫy dẫn dụ ME (Methyl eugenol)
• 1.13.4.3. Phương pháp nghiên cứu hình thái các pha phát dục của ruồi đục quả Bactrocera dorsalis Hendel và ký chủ của chúng
• 1.13.4.4. Phương pháp nghiên cứu ảnh hưởng của một số yếu tố đến sự phát sinh và gây hại của ruồi đục quả Phương Đông B. dorsalis
• 1.13.4.5. Phương pháp nghiên cứu đặc điểm gây hại của loài ruồi đục quả Bactrocera dorsalis Hendel
• 1.13.4.6. Phương pháp nghiên cứu các biện pháp phòng trừ ruồi đục quả Bactrocera dorsalis Hendel
• 1.13.5. Công thức tính toán số liệu
• 1.14. Kết quả và thảo luận
• 1.14.1. Thực trạng sản xuất và biện pháp phòng chống sâu bệnh hại bưởi ở Tân Lạc, Hòa Bình
• 1.14.2. Thực trạng thâm canh cây bưởi tại Tân Lạc, Hòa Bình
• 1.14.3. Sử dụng thuốc bảo vệ thực vật tại vùng canh tác bưởi Tân Lạc, Hòa Bình
• 1.14.4. Thành phần, tỷ lệ xuất hiện và đặc điểm hình thái trưởng thành các loài của ruồi đục quả giống Bactrocera vùng cây ăn quả có múi tại Hòa Bình và vùng trồng bưởi Tân Lạc
• 1.14.5. Thành phần loài ruồi đục quả thu thập được từ bẫy ME tại Hòa Bình năm 2015
• 1.14.6. Tỷ lệ xuất hiện các loài ruồi đục quả được thu thập từ bẫy ME tại vùng trồng bưởi huyện Tân Lạc, Hòa Bình năm 2015
• 1.14.7. Một số đặc điểm hình thái trưởng thành phân biệt các loài ruồi đục quả thu thập được từ bẫy ME
• 1.14.8. Đặc điểm hình thái và thành phần cây ký chủ của loài Bactrocera dorsalis Hendel
• 1.14.9. Đặc điểm hình thái các pha phát dục của loài B. dorsalis
• 1.14.10. Thành phần cây ký chủ của ruồi đục quả Phương Đông B. dorsalis tại Tân Lạc, Hòa Bình năm 2015
• 1.14.11. Một số yếu tố ảnh hưởng đến sự gây hại của ruồi đục quả Bactrocera dorsalis Hendel
• 1.14.12. Ảnh hưởng của các giống bưởi đến sự gây hại ruồi đục quả Bactrocera dorsalis Hendel tại vùng bưởi Tân Lạc, Hòa Bình năm 2015
• 1.14.13. Ảnh hưởng của biện pháp canh tác đến sự gây hại ruồi đục quả B. dorsalis tại vùng bưởi Tân Lạc
• 1.14.14. Tác hại của ruồi đục quả phương đông B. dorsalis
• 1.14.15. Triệu chứng gây hại của ruồi đục quả Phương Đông B. dorsalis
• 1.14.16. Tập tính gây hại của ruồi đục quả B. dorsalis
• 1.14.17. Tỷ lệ gây hại của loài ruồi đục quả Phương Đông B. dorsalis qua các kỳ theo dõi trên bưởi đỏ Tân Lạc
• 1.14.18. Một số biện pháp phòng trừ ruồi đục quả phương đông B. dorsalis tại Tân Lạc, Hòa Bình năm 2015
• 1.14.19. Phòng trừ ruồi đục quả B. dorsalis trên bưởi bằng biện pháp bao quả tại vùng trồng bưởi Tân Lạc, Hòa Bình năm 2015
• 1.14.20. Tính hiệu quả kinh tế của biện pháp bao quả phòng chống ruồi đục quả tại vùng trồng bưởi Tân Lạc, Hòa Bình năm 2015
• 1.14.21. Phòng trừ ruồi đục quả Phương Đông bằng bả Ento-pro 150DD trên bưởi tại vùng bưởi Tân Lạc, Hòa Bình năm 2015
• 1.14.22. Hiệu quả kinh tế của biện pháp phun bả Ento-pro 150DD phòng chống ruồi đục quả Phương Đông tại vùng trồng bưởi Tân Lạc, Hòa Bình năm 2015
• 1.15. Phần thảo luận
• 1.16. Kết luận và kiến nghị
• Tài liệu tham khảo

I. Tổng quan về loài ruồi đục quả Bactrocera dorsalis và tác hại

Loài ruồi đục quả Bactrocera dorsalis, còn được gọi là ruồi đục quả phương Đông, là một trong những loài gây hại nghiêm trọng nhất đối với cây ăn quả có múi. Chúng không chỉ làm giảm năng suất mà còn ảnh hưởng đến chất lượng sản phẩm. Việc hiểu rõ về đặc điểm sinh học và tập tính của loài này là rất quan trọng để có biện pháp phòng trừ hiệu quả.

1.1. Đặc điểm sinh học của Bactrocera dorsalis

Bactrocera dorsalis có kích thước nhỏ, thường có màu vàng nhạt với các vạch đen. Chúng có khả năng sinh sản nhanh chóng, mỗi con cái có thể đẻ hàng trăm trứng trong suốt vòng đời. Sâu non phát triển bên trong quả, gây hại nghiêm trọng cho cây trồng.

1.2. Tác hại của ruồi đục quả đối với cây ăn quả

Ruồi đục quả Bactrocera dorsalis gây hại chủ yếu bằng cách đẻ trứng vào quả, làm cho quả bị thối rữa và rụng sớm. Tỷ lệ hại có thể lên đến 30% trong mùa vụ, ảnh hưởng lớn đến sản lượng và chất lượng nông sản.

II. Thách thức trong việc phòng trừ ruồi đục quả Bactrocera dorsalis

Việc phòng trừ ruồi đục quả Bactrocera dorsalis gặp nhiều thách thức do sự phát triển nhanh chóng của chúng và khả năng thích nghi với các biện pháp phòng trừ. Nông dân thường phải đối mặt với việc sử dụng hóa chất không an toàn, dẫn đến ô nhiễm môi trường và ảnh hưởng đến sức khỏe con người.

2.1. Khó khăn trong việc áp dụng biện pháp hóa học

Nhiều nông hộ phụ thuộc vào thuốc bảo vệ thực vật để kiểm soát ruồi đục quả. Tuy nhiên, việc lạm dụng hóa chất không chỉ gây hại cho môi trường mà còn làm giảm hiệu quả phòng trừ do ruồi có thể phát triển kháng thuốc.

2.2. Tác động của môi trường đến sự phát triển của ruồi

Thay đổi khí hậu và điều kiện môi trường cũng ảnh hưởng đến sự phát triển của Bactrocera dorsalis. Nhiệt độ và độ ẩm cao tạo điều kiện thuận lợi cho sự sinh sản và phát triển của chúng, làm gia tăng áp lực cho nông dân.

III. Phương pháp phòng trừ hiệu quả ruồi đục quả Bactrocera dorsalis

Để kiểm soát loài ruồi đục quả Bactrocera dorsalis, cần áp dụng các biện pháp phòng trừ tổng hợp. Các phương pháp này bao gồm biện pháp sinh học, hóa học và canh tác hợp lý nhằm giảm thiểu thiệt hại cho cây trồng.

3.1. Biện pháp sinh học trong phòng trừ

Sử dụng thiên địch như các loài côn trùng ăn thịt hoặc ký sinh có thể giúp kiểm soát quần thể ruồi đục quả. Việc áp dụng biện pháp này không chỉ hiệu quả mà còn an toàn cho môi trường.

3.2. Sử dụng bẫy dẫn dụ để kiểm soát

Bẫy dẫn dụ Methyl eugenol là một trong những phương pháp hiệu quả để thu hút và tiêu diệt ruồi đục quả. Việc sử dụng bẫy này giúp giảm số lượng ruồi trưởng thành trong vườn.

3.3. Canh tác hợp lý để giảm thiệt hại

Thực hiện các biện pháp canh tác như vệ sinh vườn, thu gom quả rụng và tỉa cành giúp giảm nơi trú ẩn và sinh sản của ruồi đục quả. Điều này góp phần làm giảm áp lực gây hại cho cây trồng.

IV. Ứng dụng thực tiễn và kết quả nghiên cứu về Bactrocera dorsalis

Nghiên cứu về Bactrocera dorsalis đã chỉ ra rằng việc áp dụng các biện pháp phòng trừ hiệu quả có thể giảm thiểu thiệt hại cho cây ăn quả có múi. Các thử nghiệm thực địa cho thấy sự kết hợp giữa biện pháp sinh học và hóa học mang lại hiệu quả cao.

4.1. Kết quả từ các thử nghiệm thực địa

Các thử nghiệm cho thấy tỷ lệ quả bị hại giảm đáng kể khi áp dụng biện pháp bao quả và phun bả Ento-pro 150DD. Điều này chứng tỏ rằng việc kết hợp các biện pháp phòng trừ là cần thiết.

4.2. Hiệu quả kinh tế từ việc phòng trừ ruồi đục quả

Việc áp dụng các biện pháp phòng trừ hiệu quả không chỉ giúp bảo vệ cây trồng mà còn nâng cao giá trị kinh tế cho nông dân. Sản phẩm đạt chất lượng cao hơn, đáp ứng nhu cầu thị trường.

V. Kết luận và triển vọng tương lai trong nghiên cứu Bactrocera dorsalis

Nghiên cứu về Bactrocera dorsalis và các biện pháp phòng trừ hiệu quả là rất cần thiết trong bối cảnh hiện nay. Cần tiếp tục nghiên cứu để phát triển các phương pháp mới, an toàn và hiệu quả hơn trong việc kiểm soát loài ruồi này.

5.1. Tương lai của nghiên cứu về ruồi đục quả

Nghiên cứu cần tập trung vào việc phát triển các biện pháp sinh học và công nghệ mới để kiểm soát ruồi đục quả. Điều này sẽ giúp bảo vệ môi trường và nâng cao hiệu quả sản xuất nông nghiệp.

5.2. Khuyến nghị cho nông dân trong việc phòng trừ

Nông dân cần được đào tạo về các biện pháp phòng trừ hiệu quả và an toàn. Việc áp dụng các phương pháp này sẽ giúp giảm thiểu thiệt hại do ruồi đục quả gây ra.