Nghiên cứu khoa học pháp luật lao động về giải quyết việc làm ở Việt Nam trong cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư

• Tác giả: Huỳnh Phương Anh
• Người hướng dẫn: PGS. Nguyễn Hữu Chí
• Trường học: Trường Đại học Luật Hà Nội
• Chuyên ngành: Luật Lao động
• Đề tài: Pháp luật lao động về giải quyết việc làm ở Việt Nam trong cuộc Cách mạng Công nghiệp lần thứ tư
• Loại tài liệu: báo cáo tổng kết đề tài
• Năm xuất bản: 2020
• Địa điểm: Hà Nội

• PHẢN MỞ ĐẦU
• 1. CHƯƠNG 1: MỘT SỐ VẤN ĐỀ LÍ LUẬN PHÁP LUẬT LAO ĐỘNG VỀ GIẢI QUYẾT VIỆC LÀM Ở VIỆT NAM TRONG CUỘC CÁCH MẠNG CÔNG NGHIỆP LẦN THỨ TƯ
• 1.1. Khái quát về Cách mạng Công nghiệp lần thứ tư
• 1.2. Các công nghệ nền tảng và xu thế vận động hiện nay
• 1.3. Ý nghĩa của Cách mạng Công nghiệp lần thứ tư
• 1.4. Khái niệm về việc làm, giải quyết việc làm và pháp luật về giải quyết việc làm
• 1.4.1. Khái niệm về việc làm và giải quyết việc làm
• 1.4.2. Khái niệm về pháp luật về giải quyết việc làm
• 1.4.3. Sự điều chỉnh của pháp luật về giải quyết việc làm
• 1.4.4. Nguyên tắc pháp luật về giải quyết việc làm
• 1.4.5. Trách nhiệm của các chủ thể trong giải quyết việc làm
• 1.4.6. Các biện pháp pháp lý nhằm hỗ trợ và giải quyết việc làm
• 1.4.7. Vai trò của pháp luật về giải quyết việc làm ở Việt Nam trong cuộc Cách mạng Công nghiệp lần thứ tư
• 2. CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG PHÁP LUẬT LAO ĐỘNG VỀ GIẢI QUYẾT VIỆC LÀM Ở VIỆT NAM TRONG CUỘC CÁCH MẠNG CÔNG NGHIỆP LẦN THỨ TƯ
• 2.1. Thực trạng về quy định của pháp luật lao động Việt Nam về giải quyết việc làm
• 2.2. Trách nhiệm của các chủ thể trong giải quyết việc làm
• 2.2.1. Trách nhiệm của Nhà nước
• 2.2.2. Trách nhiệm của Người sử dụng lao động
• 2.3. Các biện pháp pháp lý hỗ trợ và giải quyết việc làm
• 2.3.1. Chương trình việc làm
• 2.3.2. Quỹ giải quyết việc làm
• 2.3.3. Tổ chức giới thiệu việc làm
• 2.3.4. Dạy nghề gắn với việc làm
• 2.3.5. Đưa người lao động Việt Nam đi lao động có thời hạn ở nước ngoài
• 2.3.6. Đối với lao động đặc thù
• 2.4. Thực trạng pháp luật lao động về giải quyết việc làm ở Việt Nam trong cuộc Cách mạng Công nghiệp lần thứ tư
• KẾT LUẬN CHƯƠNG 2
• 3. CHƯƠNG 3: HOÀN THIỆN VÀ NÂNG CAO HIỆU QUẢ THỰC THI PHÁP LUẬT LAO ĐỘNG VỀ GIẢI QUYẾT VIỆC LÀM Ở VIỆT NAM TRONG CUỘC CÁCH MẠNG CÔNG NGHIỆP LẦN THỨ TƯ
• 3.1. Định hướng hoàn thiện pháp luật về giải quyết việc làm trong bối cảnh Cách mạng Công nghiệp lần thứ tư
• 3.1.1. Theo quan điểm của Chủ nghĩa Mác — Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh và chủ trương của Đảng và Nhà nước
• 3.1.2. Theo nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và thị trường lao động của Việt Nam
• 3.1.3. Theo những cam kết và điều ước quốc tế mà Việt Nam đã tham gia ký kết
• 3.1.4. Kinh nghiệm giải quyết việc làm trong cuộc Cách mạng Công nghiệp lần thứ tư của một số quốc gia trên thế giới
• 3.2. Một số kiến nghị nhằm hoàn thiện pháp luật về giải quyết việc làm ở Việt Nam trong cuộc Cách mạng Công nghiệp lần thứ tư
• 3.2.1. Đối với chương trình giải quyết việc làm
• 3.2.2. Đối với Quỹ giải quyết việc làm
• 3.2.3. Đối với tổ chức dịch vụ việc làm
• 3.2.4. Đối với dạy nghề gắn với việc làm
• 3.2.5. Đối với đưa người lao động đi làm việc ở nước ngoài
• 3.2.6. Đối với lao động đặc thù
• 3.3. Bổ sung một số quy định khác
• 3.4. Một số kiến nghị khác nhằm nâng cao hiệu quả giải quyết việc làm tại Việt Nam trong cuộc Cách mạng Công nghiệp lần thứ tư
• 3.5. Thành lập một Ủy ban, Hội đồng có nhiệm vụ xây dựng những phương pháp dự đoán và tầm nhìn ảnh hưởng của Cách mạng Công nghiệp lần thứ 4
• 3.6. Xây dựng hệ thống quản lý số và tăng cường công tác phối hợp giữa các bộ và cơ quan ngang bộ, giữa các cơ quan nhà nước và doanh nghiệp trong vấn đề giải quyết việc làm
• 3.7. Khuyến khích người lao động khởi nghiệp sáng tạo
• 3.8. Tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật về giải quyết việc làm
• 3.9. Tăng cường các thông tin chính thống khác trong lĩnh vực giải quyết việc làm
• PHỤ LỤC
• DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO

I. Việc làm tại Việt Nam trong bối cảnh Cách mạng Công nghiệp 4

Việc làm tại Việt Nam đang chịu tác động mạnh mẽ từ Cách mạng Công nghiệp 4.0. Sự phát triển của công nghệ đã thay đổi cơ cấu lao động, giảm nhu cầu về lao động thủ công và tăng yêu cầu về lao động có kỹ năng cao. Theo báo cáo của Ngân hàng Thế giới, khoảng 66,6% việc làm tại các nước phát triển có nguy cơ bị thay thế bởi tự động hóa. Tại Việt Nam, các ngành như dệt may, giày dép cũng đối mặt với nguy cơ tương tự. Thị trường lao động Việt Nam cần thích ứng với xu hướng này để đảm bảo việc làm bền vững.

1.1. Tác động của công nghệ đến việc làm

Công nghệ và việc làm có mối quan hệ chặt chẽ. Sự xuất hiện của các công nghệ đột phá như trí tuệ nhân tạo, robot đã làm thay đổi bản chất công việc. Lao động thủ công dần được thay thế bởi máy móc, đòi hỏi người lao động phải nâng cao kỹ năng lao động. Theo Tổ chức Lao động Quốc tế (ILO), hơn 60% lao động tại các nước Đông Nam Á, bao gồm Việt Nam, có nguy cơ bị thay thế bởi tự động hóa.

1.2. Xu hướng việc làm trong tương lai

Tương lai việc làm sẽ tập trung vào các lĩnh vực đòi hỏi sáng tạo và tri thức. Chuyển đổi số đang trở thành xu hướng tất yếu, đòi hỏi người lao động phải liên tục học hỏi và cập nhật kỹ năng. Giáo dục và đào tạo đóng vai trò quan trọng trong việc chuẩn bị nguồn nhân lực chất lượng cao, đáp ứng nhu cầu của thị trường lao động trong kỷ nguyên số.

II. Nghiên cứu việc làm và chính sách hỗ trợ

Nghiên cứu việc làm tại Việt Nam trong bối cảnh Cách mạng Công nghiệp 4.0 đã chỉ ra nhiều thách thức và cơ hội. Các chính sách hỗ trợ việc làm cần được điều chỉnh để phù hợp với xu hướng phát triển của công nghệ. Chính sách việc làm hiện nay cần tập trung vào việc đào tạo lại kỹ năng cho người lao động, đồng thời khuyến khích đổi mới sáng tạo trong các doanh nghiệp.

2.1. Chính sách hỗ trợ việc làm

Chính sách việc làm của Việt Nam đã có những bước tiến đáng kể, tuy nhiên vẫn còn nhiều hạn chế. Các chương trình hỗ trợ việc làm cần được cập nhật để đáp ứng nhu cầu của thị trường lao động trong kỷ nguyên số. Doanh nghiệp và công nghệ cần hợp tác chặt chẽ để tạo ra các cơ hội việc làm mới, đồng thời nâng cao năng suất lao động.

2.2. Phát triển bền vững thị trường lao động

Phát triển bền vững thị trường lao động đòi hỏi sự kết hợp giữa chính sách nhà nước và nỗ lực của doanh nghiệp. Giáo dục và đào tạo cần được cải cách để đào tạo nguồn nhân lực có kỹ năng phù hợp với yêu cầu của Cách mạng Công nghiệp 4.0. Đồng thời, các chính sách hỗ trợ việc làm cần được thực thi hiệu quả để giảm tỷ lệ thất nghiệp và nâng cao chất lượng việc làm.

III. Giải pháp hoàn thiện pháp luật lao động

Hoàn thiện pháp luật lao động là yếu tố then chốt để giải quyết các vấn đề việc làm trong bối cảnh Cách mạng Công nghiệp 4.0. Các quy định pháp luật cần được cập nhật để phù hợp với xu hướng phát triển của công nghệ và thị trường lao động. Chính sách việc làm cần tập trung vào việc hỗ trợ người lao động chuyển đổi nghề nghiệp và nâng cao kỹ năng.

3.1. Định hướng hoàn thiện pháp luật

Định hướng hoàn thiện pháp luật cần dựa trên các nguyên tắc của nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa. Các quy định pháp luật cần đảm bảo quyền lợi của người lao động, đồng thời khuyến khích đổi mới sáng tạo trong các doanh nghiệp. Chính sách việc làm cần được điều chỉnh để phù hợp với các cam kết quốc tế mà Việt Nam đã tham gia.

3.2. Kiến nghị hoàn thiện pháp luật

Các kiến nghị hoàn thiện pháp luật bao gồm việc cập nhật các quy định về chương trình việc làm, quỹ giải quyết việc làm, và tổ chức dịch vụ việc làm. Đồng thời, cần tăng cường công tác phối hợp giữa các bộ, ngành để đảm bảo hiệu quả thực thi pháp luật. Giáo dục và đào tạo cần được chú trọng để đào tạo nguồn nhân lực có kỹ năng phù hợp với yêu cầu của thị trường lao động trong kỷ nguyên số.