Nghiên cứu giải phẫu và xử lý bất thường mạch máu ở bệnh nhân ghép thận

LỜI CẢM ƠN

LỜI CAM ĐOAN

1. CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN

1.1. Đặc điểm giải phẫu mạch máu thận liên quan đến ghép thận

1.2. Động mạch thận

1.2.1. Giải phẫu bình thường của động mạch thận

1.2.2. Các hình thái biến đổi giải phẫu của động mạch thận

3. CHƯƠNG 3: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU

3.1. Một số đặc điểm chung

3.1.1. Tuổi - giới người nhận thận

3.1.2. Tuổi - giới người hiến thận

3.1.3. Quan hệ giữa người hiến thận và người nhận thận

3.1.4. Hòa hợp miễn dịch giữa người hiến và người nhận thận

3.1.5. Hình ảnh giải phẫu thận, mạch máu thận của người hiến trên siêu âm và chụp cắt lớp vi tính

3.2. Lựa chọn vị trí thận lấy để ghép từ người sống hiến thận

3.2.1. Lựa chọn vị trí lấy thận từ người sống hiến thận dựa trên kết quả đồng vị phóng xạ thận

3.2.2. Lựa chọn vị trí lấy thận dựa trên chụp cắt lớp vi tính động mạch thận

3.2.3. Tương quan giữa kết quả đồng vị phóng xạ và kết quả chụp cắt lớp vi tính động mạch của thận lấy

3.3. Phẫu thuật ghép thận

3.3.1. Đặc điểm mạch máu thận sau khi lấy ra để ghép

3.3.2. Vị trí đặt thận ghép

3.3.3. Vị trí làm miệng nối mạch máu khi ghép thận

3.3.4. Các phương pháp xử lý khi thận ghép có nhiều mạch máu

3.3.5. Kết quả phẫu thuật ghép thận từ người sống hiến thận với thận ghép có nhiều mạch máu

3.3.5.1. Tình trạng miệng nối mạch máu và tưới máu thận sau khi nối xong

3.3.5.2. Bài tiết nước tiểu của thận ghép sau khi tưới máu trở lại

3.3.5.3. Thời gian phẫu thuật và nằm viện sau phẫu thuật

3.3.5.4. Siêu âm thận ghép sau phẫu thuật

3.3.5.5. Chức năng thận ghép sau phẫu thuật

3.3.5.6. Khám theo dõi bệnh nhân sau ghép thận

3.3.5.7. Biến chứng ngoại khoa sau ghép thận

4. CHƯƠNG 4

4.1. Đặc điểm chung của người hiến và người nhận thận

4.2. Quan hệ giữa người hiến và người nhận thận

4.3. Hòa hợp miễn dịch giữa người hiến và người nhận thận

4.4. Đặc điểm giải phẫu mạch máu thận ghép

4.4.1. Đặc điểm giải phẫu mạch máu thận người hiến trước khi lấy thận

4.4.2. Lựa chọn vị trí thận lấy để ghép

4.4.3. Đặc điểm giải phẫu mạch máu và các phương pháp xử lý những bất thường mạch máu của thận ghép

4.4.3.1. Vị trí đặt thận ghép

4.4.3.2. Đặc điểm giải phẫu và kỹ thuật khâu nối, xử lý mạch máu trong ghép thận

4.5. Kết quả tưới máu thận ghép sau ghép thận từ người cho sống với thận ghép có nhiều mạch máu

4.5.1. Đánh giá tưới máu và bài tiết nước tiểu của thận ngay trong mổ

4.5.2. Kết quả sớm sau ghép thận

4.5.3. Kết quả phẫu thuật ghép thận

4.5.4. Biến chứng trong ghép thận

4.5.5. Theo dõi sau ghép thận

DANH MỤC CÔNG TRÌNH NGHIÊN CỨU CỦA TÁC GIẢ ĐÃ CÔNG BỐ LIÊN QUAN ĐẾN LUẬN ÁN

TÀI LIỆU THAM KHẢO

PHỤ LỤC

I. Đặc điểm giải phẫu mạch máu thận liên quan đến ghép thận

Giải phẫu mạch máu thận đóng vai trò quan trọng trong quá trình ghép thận. Thông thường, cuống mạch thận bao gồm một động mạch và một tĩnh mạch. Động mạch thận thường tách ra từ động mạch chủ bụng, trong khi tĩnh mạch thận nằm ở vị trí trước hơn. Sự hiểu biết về cấu trúc này giúp các bác sĩ thực hiện phẫu thuật ghép thận một cách hiệu quả hơn. Đặc biệt, việc nhận diện các bất thường trong cấu trúc mạch máu thận có thể ảnh hưởng đến kết quả ghép. Theo nghiên cứu, khoảng 70-80% trường hợp thận được cấp máu bởi một động mạch duy nhất. Tuy nhiên, có những trường hợp thận có nhiều động mạch, điều này có thể gây khó khăn trong quá trình phẫu thuật. Việc nắm rõ các đặc điểm này là cần thiết để giảm thiểu biến chứng và nâng cao tỷ lệ thành công của ca ghép thận.

1.1 Động mạch thận

Động mạch thận có vai trò quan trọng trong việc cung cấp máu cho thận. Thông thường, động mạch thận phải dài hơn động mạch thận trái. Động mạch thận tách ra từ động mạch chủ bụng và đi vào thận qua rốn thận. Sự phân nhánh của động mạch thận cũng rất đa dạng, với nhiều nhánh nhỏ đi vào nhu mô thận. Các nghiên cứu cho thấy, sự thay đổi về số lượng và cấu trúc của động mạch thận có thể xảy ra do nhiều yếu tố, bao gồm cả di truyền và môi trường. Việc hiểu rõ về các biến đổi này giúp bác sĩ có thể đưa ra các phương pháp phẫu thuật phù hợp hơn, từ đó nâng cao hiệu quả của ca ghép thận.

II. Kỹ thuật khâu nối và xử lý các bất thường mạch máu trong ghép thận

Kỹ thuật khâu nối mạch máu trong ghép thận là một yếu tố quyết định đến sự thành công của ca phẫu thuật. Các bác sĩ cần phải nắm vững các phương pháp khâu nối để xử lý các bất thường mạch máu, đặc biệt là trong trường hợp thận có nhiều động mạch. Việc sử dụng các kỹ thuật hiện đại như khâu nối tận-tận hoặc tận-bên giúp cải thiện lưu lượng máu đến thận ghép. Nghiên cứu cho thấy, việc xử lý đúng cách các bất thường mạch máu có thể giảm thiểu nguy cơ biến chứng và nâng cao chức năng thận sau ghép. Các bác sĩ cũng cần phải theo dõi sát sao tình trạng tưới máu của thận ghép sau phẫu thuật để kịp thời phát hiện và xử lý các vấn đề phát sinh.

2.1 Các kiểu nối mạch máu trong ghép thận

Có nhiều kiểu nối mạch máu khác nhau trong ghép thận, tùy thuộc vào cấu trúc mạch máu của thận hiến. Các bác sĩ có thể lựa chọn giữa nối tận-tận, tận-bên hoặc các phương pháp khác để đảm bảo lưu lượng máu tối ưu cho thận ghép. Việc lựa chọn kiểu nối phù hợp không chỉ giúp cải thiện chức năng thận mà còn giảm thiểu nguy cơ biến chứng sau phẫu thuật. Nghiên cứu cho thấy, các kiểu nối mạch máu phức tạp có thể làm tăng thời gian phẫu thuật, nhưng nếu được thực hiện đúng cách, chúng có thể mang lại kết quả tốt hơn cho bệnh nhân.

III. Biến chứng về mạch máu trong ghép thận

Biến chứng về mạch máu là một trong những vấn đề nghiêm trọng nhất trong ghép thận. Các biến chứng này có thể bao gồm tắc mạch, hẹp mạch hoặc thậm chí là hoại tử thận. Việc phát hiện sớm và xử lý kịp thời các biến chứng này là rất quan trọng để bảo vệ chức năng thận ghép. Nghiên cứu cho thấy, tỷ lệ biến chứng mạch máu có thể giảm nếu các bác sĩ thực hiện đúng các kỹ thuật khâu nối và theo dõi sát sao tình trạng mạch máu sau phẫu thuật. Các phương pháp chẩn đoán hình ảnh như siêu âm và chụp cắt lớp vi tính cũng đóng vai trò quan trọng trong việc phát hiện sớm các biến chứng này.

3.1 Các nghiên cứu về ghép thận với thận ghép có bất thường mạch máu

Nghiên cứu về ghép thận có bất thường mạch máu đã chỉ ra rằng, việc sử dụng thận có nhiều mạch máu có thể làm tăng nguy cơ biến chứng. Tuy nhiên, với sự phát triển của các kỹ thuật phẫu thuật hiện đại, nhiều bác sĩ đã thành công trong việc xử lý các bất thường này. Các nghiên cứu cũng cho thấy, việc lựa chọn thận hiến có cấu trúc mạch máu bình thường vẫn là ưu tiên hàng đầu, nhưng không nên loại bỏ hoàn toàn các thận có bất thường nếu có thể xử lý hiệu quả.

Luận án tiến sĩ: Giải phẫu và kỹ thuật xử lý bất thường mạch máu ở bệnh nhân ghép thận tại Bệnh viện Hữu Nghị Việt Đức