Nghiên Cứu Chiến Lược Học Tập Ngôn Ngữ Trong Đọc Hiểu Tiếng Anh Của Học Sinh Lớp 11 Tại Thừa Thiên Huế

• Tác giả: Nguyen Nhu Ha
• Người hướng dẫn: PGS. Luu Quy Khuong
• Trường học: Hue University College of Foreign Languages
• Chuyên ngành: Theory and Methodology of English Language Teaching
• Đề tài: Nghiên Cứu Chiến Lược Học Tập Ngôn Ngữ Trong Đọc Hiểu Tiếng Anh Của Học Sinh Lớp 11 Tại Thừa Thiên Huế
• Loại tài liệu: ma thesis
• Năm xuất bản: 2011
• Địa điểm: Hue

• STATEMENT OF AUTHORSHIP
• ACKNOWLEDGEMENTS
• TABLE OF CONTENTS
• LIST OF ABBREVIATIONS
• LIST OF TABLES
• LIST OF FIGURES
• LIST OF APPENDICES
• ABSTRACT
• 1. OVERVIEW
• 1.1. Background of the Study
• 1.2. Reasons for the Study
• 1.3. Purposes of the Study
• 1.4. Research Questions
• 1.5. Scope of the Study
• 1.6. Significance of the Study
• 1.7. Organization of the Study
• 2. CHAPTER 2: LITERATURE REVIEW AND THEORETICAL BACKGROUND
• 2.1. Overview
• 2.2. Previous Studies Related to the Topic
• 2.3. Definition of Language Learning Strategies
• 2.4. Classification of Language Learning Strategies
• 2.4.1. O‟Malley and Chamot (1990)
• 2.5. Language Learning Strategies Applied in English Reading Comprehension
• 2.5.1. Definitions of Reading
• 2.5.2. Direct Strategies Applied to Reading Comprehension
• 2.5.3. Indirect Strategies Applied to Reading Comprehension
• 2.6. Significance of LLSs in Language Teaching and Learning
• 3. CHAPTER 3: RESEARCH DESIGN AND METHODOLOGY
• 3.1. Instruments for Data Collection
• 3.2. Data Collection Procedures
• 4. CHAPTER 4: FINDINGS AND DISCUSSION
• 4.1. Findings and Discussion
• 4.2. Teachers‟ Perception of Grade 11 Students‟ Application of LLSs in Reading Comprehension
• 4.3. The 11th Grade Students‟ Perception of the Application of LLSs in Reading Comprehension
• 4.4. LLSs GESs Frequently Employ in English Reading Comprehension
• 4.5. The Difficulties GESs Meet in Applying LLSs to Reading Comprehension
• 5. CHAPTER 5: CONCLUSION AND IMPLICATIONS
• 5.1. Summary of the Findings
• 5.2. To Teachers of English
• 5.3. Suggestions for Further Studies
• APPENDICES

I. Tổng Quan Nghiên Cứu Chiến Lược Học Đọc Hiểu Tiếng Anh

Nghiên cứu này tập trung vào việc tìm hiểu và phân tích các chiến lược học tập ngôn ngữ (LLSs) mà học sinh lớp 11 tại Thừa Thiên Huế sử dụng trong quá trình đọc hiểu tiếng Anh. Việc nắm bắt và ứng dụng hiệu quả các LLSs đóng vai trò quan trọng trong việc nâng cao khả năng đọc hiểu và tự học của học sinh. Nghiên cứu này mong muốn làm sáng tỏ thực trạng sử dụng LLSs, từ đó đưa ra những gợi ý và giải pháp giúp học sinh và giáo viên cải thiện quá trình dạy và học. Theo tài liệu, tiếng Anh ngày càng trở nên quan trọng, đóng vai trò then chốt để tiếp cận thế giới. Vì vậy, việc nghiên cứu và ứng dụng các phương pháp học tập hiệu quả là vô cùng cần thiết. Nghiên cứu này được thực hiện dựa trên các phương pháp định tính và định lượng, thu thập dữ liệu từ cả học sinh và giáo viên.

1.1. Bối Cảnh Nghiên Cứu Về Đọc Hiểu Tiếng Anh Ở Huế

Thừa Thiên Huế, với truyền thống hiếu học, luôn chú trọng việc nâng cao chất lượng giáo dục, đặc biệt là môn tiếng Anh. Tuy nhiên, việc học đọc hiểu tiếng Anh vẫn còn nhiều thách thức đối với học sinh. Nghiên cứu này khảo sát học sinh lớp 11 tại một số trường THPT ở Huế để đánh giá mức độ sử dụng và hiệu quả của các LLSs. Kết quả thu được sẽ cung cấp thông tin hữu ích cho việc điều chỉnh phương pháp giảng dạy và hỗ trợ học sinh học tập hiệu quả hơn. Theo tài liệu, học sinh Việt Nam, đặc biệt là tại các tỉnh như Thừa Thiên Huế, đang phải đối mặt với nhiều khó khăn trong quá trình học tiếng Anh, đặc biệt là kỹ năng đọc hiểu. Nghiên cứu này nhằm mục đích giải quyết vấn đề này.

1.2. Tầm Quan Trọng Của Nghiên Cứu Chiến Lược Học Ngôn Ngữ

Nghiên cứu về chiến lược học ngôn ngữ (LLSs) có ý nghĩa quan trọng trong việc giúp học sinh chủ động hơn trong quá trình học tập. Khi học sinh nhận thức rõ về các LLSs và biết cách áp dụng chúng một cách hiệu quả, các em sẽ có khả năng tự học, tự nghiên cứu và giải quyết các vấn đề liên quan đến đọc hiểu tiếng Anh. Nghiên cứu này cũng góp phần cung cấp thông tin cho giáo viên để điều chỉnh phương pháp giảng dạy, tạo điều kiện cho học sinh phát triển tối đa tiềm năng của mình. Nghiên cứu cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc sử dụng các chiến lược học tập một cách chủ động và hiệu quả để đạt được thành công trong việc học tiếng Anh.

II. Thách Thức Trong Đọc Hiểu Tiếng Anh Của Học Sinh Lớp 11

Học sinh lớp 11 thường gặp nhiều khó khăn trong quá trình đọc hiểu tiếng Anh, bao gồm vốn từ vựng hạn chế, ngữ pháp chưa vững, thiếu kiến thức về văn hóa và xã hội của các nước nói tiếng Anh, cũng như chưa biết cách áp dụng các chiến lược học tập hiệu quả. Những khó khăn này ảnh hưởng đến khả năng hiểu và phân tích văn bản, dẫn đến kết quả học tập chưa cao. Một yếu tố khác là phương pháp dạy học truyền thống, khiến học sinh thụ động và ít có cơ hội thực hành các kỹ năng đọc hiểu một cách chủ động. Theo nghiên cứu, học sinh thường gặp khó khăn với từ vựng, ngữ pháp và thiếu kiến thức văn hóa, ảnh hưởng đến khả năng đọc hiểu.

2.1. Vấn Đề Từ Vựng và Ngữ Pháp Ảnh Hưởng Đọc Hiểu

Vốn từ vựng hạn chế là một trong những rào cản lớn nhất đối với học sinh khi đọc hiểu tiếng Anh. Khi gặp quá nhiều từ mới, học sinh dễ cảm thấy nản và mất hứng thú đọc. Bên cạnh đó, ngữ pháp chưa vững cũng gây khó khăn trong việc hiểu cấu trúc câu và ý nghĩa của văn bản. Việc thiếu hụt kiến thức về từ vựng và ngữ pháp khiến học sinh gặp khó khăn trong việc suy luận và đoán nghĩa của từ trong ngữ cảnh. Theo tài liệu, đây là những khó khăn cơ bản mà học sinh thường gặp phải.

2.2. Thiếu Kiến Thức Văn Hóa Cản Trở Hiểu Nội Dung Tiếng Anh

Việc thiếu kiến thức về văn hóa và xã hội của các nước nói tiếng Anh cũng ảnh hưởng đến khả năng đọc hiểu tiếng Anh của học sinh. Nhiều văn bản tiếng Anh đề cập đến các phong tục, tập quán, lịch sử và các giá trị văn hóa khác nhau. Nếu học sinh không có kiến thức nền tảng về những vấn đề này, các em sẽ gặp khó khăn trong việc hiểu ý nghĩa sâu xa của văn bản. Theo tài liệu gốc, điều này là một yếu tố quan trọng cần được xem xét.

2.3. Ứng Dụng Chiến Lược Học Tập Còn Hạn Chế

Học sinh thường chưa được trang bị đầy đủ các chiến lược học tập (LLSs) hiệu quả để đối phó với những khó khăn trong quá trình đọc hiểu tiếng Anh. Các em có thể chưa biết cách sử dụng các kỹ năng như skimming, scanning, đoán nghĩa của từ trong ngữ cảnh, hoặc tóm tắt nội dung chính của văn bản. Vì vậy, việc hướng dẫn học sinh sử dụng các LLSs là vô cùng quan trọng.

III. Phương Pháp Sử Dụng Chiến Lược Nhận Thức Nâng Cao Đọc Hiểu

Các chiến lược nhận thức (Cognitive Strategies) đóng vai trò quan trọng trong việc giúp học sinh xử lý thông tin và hiểu văn bản tiếng Anh một cách hiệu quả. Những chiến lược này bao gồm việc lặp lại, ghi nhớ, tóm tắt, phân tích và giải thích thông tin. Khi học sinh chủ động sử dụng các chiến lược nhận thức, các em sẽ có khả năng hiểu sâu hơn về nội dung văn bản và ghi nhớ thông tin lâu hơn. Nghiên cứu cho thấy, đây là một trong những chiến lược quan trọng mà học sinh nên chú trọng.

3.1. Áp Dụng Kỹ Thuật Ghi Chú và Tóm Tắt Nội Dung

Ghi chú và tóm tắt là những kỹ năng quan trọng giúp học sinh đọc hiểu tiếng Anh hiệu quả hơn. Khi đọc một văn bản, học sinh nên ghi lại những ý chính, từ khóa quan trọng và các chi tiết cần thiết. Sau đó, các em có thể tóm tắt nội dung văn bản bằng ngôn ngữ của mình. Việc ghi chú và tóm tắt giúp học sinh hiểu sâu hơn về nội dung văn bản và ghi nhớ thông tin lâu hơn.

3.2. Phân Tích và Giải Thích Thông Tin Trong Văn Bản Tiếng Anh

Phân tích và giải thích thông tin là những kỹ năng quan trọng giúp học sinh hiểu rõ ý nghĩa của văn bản tiếng Anh. Khi đọc một văn bản, học sinh nên đặt ra những câu hỏi như: Tác giả muốn truyền tải thông điệp gì? Mục đích của văn bản là gì? Các luận điểm chính của tác giả là gì? Việc phân tích và giải thích thông tin giúp học sinh hiểu sâu hơn về nội dung văn bản và đánh giá được tính logic của các luận điểm.

3.3. Sử Dụng Từ Điển và Công Cụ Hỗ Trợ Dịch Thuật

Việc sử dụng từ điển và các công cụ hỗ trợ dịch thuật là một cách hiệu quả để giúp học sinh hiểu nghĩa của các từ mới và các cụm từ khó trong văn bản tiếng Anh. Tuy nhiên, học sinh cần sử dụng các công cụ này một cách cẩn thận và không nên lạm dụng chúng. Thay vì dịch toàn bộ văn bản, học sinh nên cố gắng đoán nghĩa của từ trong ngữ cảnh trước khi tra từ điển.

IV. Phát Triển Chiến Lược Siêu Nhận Thức Tự Kiểm Soát Đọc Hiểu

Chiến lược siêu nhận thức (Metacognitive Strategies) cho phép học sinh kiểm soát và điều chỉnh quá trình đọc hiểu tiếng Anh của mình. Nó bao gồm lập kế hoạch trước khi đọc, theo dõi quá trình đọc, đánh giá kết quả và điều chỉnh chiến lược học tập. Khi học sinh biết cách sử dụng các chiến lược siêu nhận thức, các em sẽ trở nên tự tin và chủ động hơn trong quá trình học tập. Điều này giúp học sinh trở thành những người học độc lập và có trách nhiệm.

4.1. Lập Kế Hoạch Đọc Hiểu Trước Khi Bắt Đầu

Trước khi bắt đầu đọc một văn bản tiếng Anh, học sinh nên lập kế hoạch đọc hiểu. Điều này bao gồm việc xác định mục tiêu đọc, lựa chọn chiến lược học tập phù hợp, và dự đoán nội dung của văn bản. Việc lập kế hoạch giúp học sinh tập trung vào mục tiêu đọc và sử dụng các chiến lược học tập một cách hiệu quả.

4.2. Theo Dõi Quá Trình Đọc và Điều Chỉnh Khi Cần Thiết

Trong quá trình đọc, học sinh nên theo dõi sát sao quá trình đọc hiểu tiếng Anh của mình. Nếu gặp khó khăn trong việc hiểu một đoạn văn, các em nên dừng lại và tìm cách giải quyết vấn đề. Học sinh có thể sử dụng các kỹ năng như đọc lại, tra từ điển, hoặc hỏi ý kiến của giáo viên hoặc bạn bè. Điều quan trọng là phải điều chỉnh chiến lược học tập khi cần thiết.

4.3. Đánh Giá Kết Quả Đọc Hiểu và Rút Kinh Nghiệm

Sau khi đọc xong một văn bản, học sinh nên đánh giá kết quả đọc hiểu của mình. Các em có thể tự hỏi: Mình đã hiểu được bao nhiêu phần trăm nội dung của văn bản? Những điểm nào mình còn chưa hiểu rõ? Bài học kinh nghiệm rút ra là gì? Việc đánh giá kết quả giúp học sinh nhận biết điểm mạnh, điểm yếu của mình và cải thiện kỹ năng đọc hiểu trong tương lai.

V. Ứng Dụng Các Chiến Lược Bù Trừ Hỗ Trợ Đọc Hiểu Tiếng Anh

Các chiến lược bù trừ (Compensation Strategies) giúp học sinh vượt qua những khó khăn khi thiếu kiến thức về từ vựng hoặc ngữ pháp. Điều này bao gồm đoán nghĩa của từ trong ngữ cảnh, sử dụng các dấu hiệu ngôn ngữ và phi ngôn ngữ để hiểu ý nghĩa của văn bản. Khi học sinh biết cách sử dụng các chiến lược bù trừ, các em sẽ tự tin hơn khi đối mặt với những văn bản khó và có thể hiểu được nội dung chính của văn bản ngay cả khi không hiểu hết tất cả các từ.

5.1. Đoán Nghĩa Của Từ Trong Ngữ Cảnh Hiệu Quả

Đoán nghĩa của từ trong ngữ cảnh là một kỹ năng quan trọng giúp học sinh đọc hiểu tiếng Anh hiệu quả hơn. Thay vì tra từ điển ngay lập tức, học sinh nên cố gắng đoán nghĩa của từ dựa trên những từ xung quanh, cấu trúc câu và thông tin đã biết. Việc đoán nghĩa giúp học sinh phát triển tư duy phản biện và nâng cao khả năng ngôn ngữ.

5.2. Sử Dụng Dấu Hiệu Ngôn Ngữ và Phi Ngôn Ngữ

Văn bản tiếng Anh thường chứa nhiều dấu hiệu ngôn ngữ và phi ngôn ngữ giúp người đọc hiểu ý nghĩa của văn bản. Các dấu hiệu ngôn ngữ bao gồm các từ nối, các cụm từ chỉ quan hệ, và các cấu trúc ngữ pháp đặc biệt. Các dấu hiệu phi ngôn ngữ bao gồm hình ảnh, biểu đồ, và các yếu tố trình bày văn bản. Học sinh nên chú ý đến các dấu hiệu này để hiểu rõ hơn về nội dung văn bản.

VI. Kết Luận và Hướng Phát Triển Chiến Lược Đọc Hiểu

Nghiên cứu về chiến lược học đọc hiểu tiếng Anh của học sinh lớp 11 tại Thừa Thiên Huế cho thấy tầm quan trọng của việc trang bị cho học sinh những kiến thức và kỹ năng cần thiết để học tập hiệu quả. Việc sử dụng các LLSs một cách chủ động và linh hoạt giúp học sinh vượt qua những khó khăn và nâng cao khả năng đọc hiểu. Trong tương lai, cần có những nghiên cứu sâu hơn về các yếu tố ảnh hưởng đến việc sử dụng LLSs và phát triển những phương pháp giảng dạy phù hợp để giúp học sinh phát huy tối đa tiềm năng của mình. Nghiên cứu nhấn mạnh cần tiếp tục phát triển và hoàn thiện các phương pháp dạy và học.

6.1. Đề Xuất Giải Pháp Cải Thiện Dạy và Học Đọc Hiểu

Để cải thiện quá trình dạy và học đọc hiểu tiếng Anh, cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa giáo viên và học sinh. Giáo viên cần trang bị cho học sinh những kiến thức và kỹ năng cần thiết để sử dụng các LLSs một cách hiệu quả. Học sinh cần chủ động học tập và rèn luyện các kỹ năng đọc hiểu, đồng thời chia sẻ kinh nghiệm và hỗ trợ lẫn nhau. Cần tạo môi trường học tập tích cực và khuyến khích học sinh tự học, tự nghiên cứu.

6.2. Hướng Nghiên Cứu Tiếp Theo Về Chiến Lược Học Tiếng Anh

Trong tương lai, cần có những nghiên cứu sâu hơn về các yếu tố ảnh hưởng đến việc sử dụng LLSs, chẳng hạn như trình độ tiếng Anh, phong cách học tập, và môi trường học tập. Cần phát triển những phương pháp giảng dạy phù hợp với từng đối tượng học sinh và tạo điều kiện cho học sinh phát huy tối đa tiềm năng của mình. Cần có những nghiên cứu về tác động của công nghệ thông tin đến việc học tiếng Anh và phát triển những ứng dụng hỗ trợ học tập hiệu quả.

Tổng quan nghiên cứu

Trong bối cảnh toàn cầu hóa và hội nhập quốc tế, tiếng Anh ngày càng trở thành ngôn ngữ quan trọng trong giáo dục và giao tiếp. Tại Việt Nam, tiếng Anh được đưa vào chương trình giáo dục phổ thông như một môn học bắt buộc, đặc biệt ở bậc trung học phổ thông. Theo ước tính, việc nâng cao kỹ năng đọc hiểu tiếng Anh đóng vai trò then chốt trong việc giúp học sinh đạt kết quả tốt trong kỳ thi tốt nghiệp trung học phổ thông và phát triển năng lực ngoại ngữ toàn diện. Tuy nhiên, nhiều học sinh lớp 11 tại một số trường trung học phổ thông ở tỉnh Thừa Thiên Huế vẫn gặp khó khăn trong việc áp dụng các chiến lược học tập ngôn ngữ (Language Learning Strategies - LLSs) để nâng cao khả năng đọc hiểu tiếng Anh.

Mục tiêu nghiên cứu nhằm điều tra nhận thức của giáo viên và học sinh về việc áp dụng LLSs trong đọc hiểu tiếng Anh, xác định các chiến lược học tập mà học sinh thường sử dụng, đồng thời nhận diện những khó khăn mà học sinh gặp phải trong quá trình áp dụng các chiến lược này. Nghiên cứu được thực hiện tại hai trường trung học phổ thông Quốc Học và Thuận An, tỉnh Thừa Thiên Huế, trong năm học 2010-2011 với sự tham gia của 10 giáo viên và 160 học sinh lớp 11.

Nghiên cứu có ý nghĩa quan trọng trong việc nâng cao nhận thức của giáo viên và học sinh về vai trò của LLSs trong việc cải thiện kỹ năng đọc hiểu tiếng Anh, từ đó góp phần nâng cao hiệu quả giảng dạy và học tập ngoại ngữ tại các trường phổ thông. Các chỉ số đánh giá hiệu quả như tỉ lệ học sinh sử dụng các chiến lược học tập, mức độ tự tin và chủ động trong học tập được kỳ vọng sẽ cải thiện rõ rệt sau khi áp dụng các giải pháp đề xuất.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Nghiên cứu dựa trên hai mô hình lý thuyết chính về chiến lược học tập ngôn ngữ. Thứ nhất, mô hình của O’Malley và Chamot (1990) phân loại LLSs thành ba nhóm: chiến lược siêu nhận thức (metacognitive), chiến lược nhận thức (cognitive) và chiến lược xã hội/cảm xúc (socio-affective). Chiến lược siêu nhận thức bao gồm các hoạt động như lập kế hoạch, giám sát và đánh giá quá trình học tập; chiến lược nhận thức tập trung vào việc xử lý thông tin trực tiếp như phân tích, tổng hợp, ghi chú; chiến lược xã hội/cảm xúc liên quan đến tương tác với người khác và kiểm soát cảm xúc trong học tập.

Thứ hai, mô hình của Oxford (1990) chia LLSs thành hai nhóm chính: chiến lược trực tiếp (memory, cognitive, compensation) và chiến lược gián tiếp (metacognitive, affective, social). Mỗi nhóm bao gồm các chiến lược cụ thể như tạo liên kết trí nhớ, suy luận, đoán nghĩa, tự động viên, hợp tác với bạn học. Các khái niệm chính trong nghiên cứu bao gồm: đọc hiểu (reading comprehension), chiến lược học tập ngôn ngữ (LLSs), chiến lược nhận thức, chiến lược siêu nhận thức, chiến lược xã hội và cảm xúc.

Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sử dụng phương pháp hỗn hợp kết hợp cả tiếp cận định lượng và định tính nhằm đảm bảo tính toàn diện và độ tin cậy của kết quả. Cỡ mẫu gồm 10 giáo viên và 160 học sinh lớp 11 được chọn ngẫu nhiên từ hai trường trung học phổ thông Quốchọc và Thuận An tại Thừa Thiên Huế.

Dữ liệu được thu thập thông qua bốn bộ bảng hỏi: một dành cho giáo viên, ba dành cho học sinh, bao gồm các câu hỏi về nhận thức, tần suất sử dụng các chiến lược học tập và những khó khăn gặp phải khi áp dụng LLSs trong đọc hiểu tiếng Anh. Ngoài ra, phỏng vấn bán cấu trúc được thực hiện với 6 giáo viên và 6 học sinh nhằm làm rõ và bổ sung thông tin từ bảng hỏi.

Quá trình phân tích dữ liệu sử dụng các phương pháp thống kê mô tả như tỉ lệ phần trăm, biểu đồ và bảng số liệu để minh họa các phát hiện. Phân tích định tính được thực hiện trên các nội dung phỏng vấn nhằm giải thích sâu sắc hơn về nhận thức và thực tiễn áp dụng LLSs của giáo viên và học sinh. Thời gian thu thập dữ liệu diễn ra trong tháng 4 năm 2011.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

1. Nhận thức của giáo viên về LLSs: 100% giáo viên tham gia khảo sát khẳng định LLSs rất quan trọng trong việc dạy và học kỹ năng đọc hiểu tiếng Anh. 80% cho rằng LLSs giúp học sinh trở nên chủ động và tự giác hơn trong học tập. 70% đồng ý rằng học sinh sử dụng nhiều chiến lược học tập hơn thường có kết quả đọc hiểu tốt hơn. Tuy nhiên, 20% giáo viên vẫn chưa chắc chắn về hiệu quả của việc áp dụng LLSs trong giảng dạy.

2. Nhận thức của học sinh về LLSs: Phần lớn học sinh nhận thức được tầm quan trọng của việc sử dụng các chiến lược học tập trong đọc hiểu. Học sinh có xu hướng sử dụng các chiến lược nhận thức và xã hội với tần suất cao nhất, trong khi các chiến lược cảm xúc và ghi nhớ được sử dụng ít hơn. Cụ thể, khoảng 65% học sinh thường xuyên áp dụng chiến lược nhận thức như tóm tắt, phân tích câu, và 60% sử dụng chiến lược xã hội như hỏi bạn bè hoặc thảo luận nhóm.

3. Các chiến lược học tập thường được sử dụng: Học sinh ưu tiên sử dụng các chiến lược nhận thức (cognitive) và bù đắp (compensation) trong đọc hiểu, như đoán nghĩa từ ngữ dựa trên ngữ cảnh, sử dụng từ điển, và phân tích cấu trúc câu. Chiến lược siêu nhận thức và cảm xúc được sử dụng ít hơn, với tỉ lệ lần lượt khoảng 45% và 35%. Điều này cho thấy học sinh còn hạn chế trong việc tự quản lý quá trình học và kiểm soát cảm xúc khi đọc.

4. Khó khăn trong áp dụng LLSs: Học sinh gặp nhiều khó khăn trong việc áp dụng các chiến lược ghi nhớ và siêu nhận thức, như khó khăn trong việc tổ chức thông tin, lập kế hoạch đọc và tự đánh giá kết quả học tập. Khoảng 50% học sinh cho biết họ chưa được hướng dẫn đầy đủ về cách sử dụng các chiến lược này. Ngoài ra, áp lực chương trình học và thời gian học tập hạn chế cũng là nguyên nhân khiến học sinh khó áp dụng hiệu quả các LLSs.

Thảo luận kết quả

Kết quả nghiên cứu cho thấy sự đồng thuận cao giữa giáo viên và học sinh về vai trò quan trọng của LLSs trong việc nâng cao kỹ năng đọc hiểu tiếng Anh. Việc học sinh ưu tiên sử dụng các chiến lược nhận thức và bù đắp phù hợp với đặc điểm của kỹ năng đọc, đòi hỏi sự xử lý thông tin và giải quyết các khoảng trống kiến thức. Tuy nhiên, sự hạn chế trong việc áp dụng các chiến lược siêu nhận thức và cảm xúc phản ánh thực trạng thiếu hướng dẫn và đào tạo bài bản về LLSs trong nhà trường.

So sánh với các nghiên cứu trước đây, kết quả này tương đồng với nhận định của Oxford (1990) và Cubukcu (2008) về tầm quan trọng của việc phát triển chiến lược siêu nhận thức để giúp người học trở thành những người học tự chủ và hiệu quả hơn. Việc giáo viên chưa hoàn toàn chắc chắn về hiệu quả của LLSs cũng cho thấy cần có các chương trình bồi dưỡng chuyên môn nhằm nâng cao nhận thức và kỹ năng giảng dạy chiến lược học tập.

Dữ liệu có thể được trình bày qua các biểu đồ cột thể hiện tỉ lệ sử dụng các nhóm chiến lược khác nhau của học sinh, bảng số liệu so sánh nhận thức của giáo viên và học sinh, cũng như biểu đồ tròn minh họa các khó khăn phổ biến trong áp dụng LLSs. Những minh chứng này giúp làm rõ mối liên hệ giữa nhận thức, thực hành và kết quả học tập.

Đề xuất và khuyến nghị

1. Tăng cường đào tạo giáo viên về LLSs: Tổ chức các khóa bồi dưỡng chuyên sâu nhằm nâng cao nhận thức và kỹ năng hướng dẫn học sinh sử dụng các chiến lược học tập, đặc biệt là chiến lược siêu nhận thức và cảm xúc. Mục tiêu đạt được trong vòng 1 năm, do Sở Giáo dục và Đào tạo phối hợp với các trường đại học sư phạm thực hiện.

2. Xây dựng chương trình giảng dạy tích hợp LLSs: Thiết kế và áp dụng các bài học, hoạt động cụ thể giúp học sinh làm quen và thực hành các chiến lược học tập trong quá trình học tiếng Anh, đặc biệt là kỹ năng đọc hiểu. Thời gian triển khai trong 1-2 học kỳ, do giáo viên bộ môn chủ trì.

3. Tăng cường hướng dẫn và hỗ trợ học sinh: Giáo viên cần thường xuyên hướng dẫn, khuyến khích học sinh áp dụng các chiến lược học tập phù hợp, đồng thời tổ chức các buổi thảo luận nhóm, chia sẻ kinh nghiệm học tập để nâng cao hiệu quả. Thực hiện liên tục trong năm học.

4. Giảm tải chương trình và tạo điều kiện học tập linh hoạt: Điều chỉnh khối lượng kiến thức và thời gian học tập để học sinh có thêm thời gian thực hành và tự học các chiến lược học tập. Nhà trường và các cơ quan quản lý giáo dục cần phối hợp thực hiện trong kế hoạch năm học tiếp theo.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

1. Giáo viên tiếng Anh trung học phổ thông: Nghiên cứu cung cấp cơ sở lý thuyết và thực tiễn về LLSs, giúp giáo viên hiểu rõ hơn về các chiến lược học tập và cách hướng dẫn học sinh áp dụng hiệu quả trong giảng dạy đọc hiểu.

2. Học sinh trung học phổ thông: Tài liệu giúp học sinh nhận thức được tầm quan trọng của việc sử dụng các chiến lược học tập, từ đó chủ động phát triển kỹ năng đọc hiểu và nâng cao kết quả học tập.

3. Nhà quản lý giáo dục và chuyên viên đào tạo: Cung cấp thông tin để xây dựng các chương trình bồi dưỡng giáo viên và chính sách giáo dục phù hợp nhằm nâng cao chất lượng dạy và học ngoại ngữ.

4. Nghiên cứu sinh và học viên cao học ngành sư phạm tiếng Anh: Là tài liệu tham khảo quý giá cho các nghiên cứu tiếp theo về chiến lược học tập ngôn ngữ, đặc biệt trong bối cảnh giáo dục phổ thông Việt Nam.

Câu hỏi thường gặp

1. Chiến lược học tập ngôn ngữ là gì?
   Chiến lược học tập ngôn ngữ là các hành động hoặc suy nghĩ có chủ đích mà người học sử dụng để hỗ trợ việc tiếp thu, xử lý và ghi nhớ thông tin ngôn ngữ, nhằm nâng cao hiệu quả học tập (Oxford, 1990).

2. Tại sao chiến lược siêu nhận thức quan trọng trong đọc hiểu?
   Chiến lược siêu nhận thức giúp người học lập kế hoạch, giám sát và đánh giá quá trình đọc, từ đó điều chỉnh cách tiếp cận phù hợp để hiểu sâu và nhớ lâu hơn nội dung văn bản.

3. Học sinh thường gặp khó khăn gì khi áp dụng LLSs?
   Khó khăn phổ biến gồm thiếu hướng dẫn cụ thể, áp lực chương trình học, thiếu thời gian thực hành và chưa phát triển kỹ năng tự quản lý học tập, đặc biệt trong việc sử dụng chiến lược ghi nhớ và siêu nhận thức.

4. Làm thế nào giáo viên có thể hỗ trợ học sinh sử dụng LLSs hiệu quả?
   Giáo viên cần giới thiệu, hướng dẫn và tạo cơ hội thực hành các chiến lược học tập trong lớp, đồng thời khuyến khích học sinh tự đánh giá và điều chỉnh phương pháp học của mình.

5. Chiến lược bù đắp (compensation) có vai trò gì trong đọc hiểu?
   Chiến lược bù đắp giúp người học vượt qua những hạn chế về vốn từ vựng hoặc ngữ pháp bằng cách đoán nghĩa, sử dụng từ đồng nghĩa hoặc dựa vào ngữ cảnh để hiểu nội dung, từ đó duy trì sự thông suốt khi đọc.

Kết luận

• Nghiên cứu khẳng định vai trò quan trọng của các chiến lược học tập ngôn ngữ trong việc nâng cao kỹ năng đọc hiểu tiếng Anh của học sinh lớp 11 tại Thừa Thiên Huế.
• Giáo viên và học sinh đều nhận thức tích cực về LLSs, tuy nhiên việc áp dụng các chiến lược siêu nhận thức và cảm xúc còn hạn chế.
• Học sinh ưu tiên sử dụng các chiến lược nhận thức và bù đắp, trong khi gặp khó khăn trong việc tổ chức, lập kế hoạch và tự đánh giá quá trình học.
• Cần có các giải pháp đào tạo giáo viên, xây dựng chương trình giảng dạy tích hợp LLSs và hỗ trợ học sinh phát triển kỹ năng tự học.
• Các bước tiếp theo bao gồm triển khai các khóa bồi dưỡng, điều chỉnh chương trình học và nghiên cứu sâu hơn về hiệu quả của các chiến lược học tập trong thực tiễn giảng dạy.

Hành động ngay: Giáo viên và nhà quản lý giáo dục nên áp dụng các khuyến nghị từ nghiên cứu để nâng cao chất lượng dạy và học tiếng Anh, đồng thời khuyến khích học sinh phát triển kỹ năng đọc hiểu thông qua việc sử dụng hiệu quả các chiến lược học tập.