Nghiên cứu các yếu tố ảnh hưởng đến việc tham gia VietGap của hộ trồng thanh long tại huyện Hàm Thuận Bắc, tỉnh Bình Thuận

Sản xuất thanh long theo VietGAP mang lại nhiều lợi ích thiết thực cho hộ trồng thanh long tại Bình Thuận. Thanh long đạt chuẩn VietGAP dễ dàng tiếp cận thị trường khó tính, nâng cao giá trị sản phẩm và tăng thu nhập cho người nông dân. Ngoài ra, chứng nhận VietGAP thanh long còn là cơ sở để xây dựng thương hiệu, nâng cao uy tín của thanh long Bình Thuận trên thị trường quốc tế. Việc áp dụng quy trình VietGAP còn góp phần bảo vệ môi trường, giảm thiểu sử dụng hóa chất và tạo ra sản phẩm an toàn cho người tiêu dùng. Tuy nhiên, chi phí đầu tư ban đầu cho VietGAP có thể là một rào cản đối với nhiều hộ nông dân.

Mặc dù có nhiều tiềm năng và lợi ích, việc áp dụng VietGAP thanh long Bình Thuận vẫn còn gặp nhiều khó khăn. Tỷ lệ diện tích sản xuất thanh long theo VietGAP còn thấp so với tổng diện tích trồng thanh long. Nguyên nhân có thể kể đến như: thiếu vốn đầu tư, kiến thức kỹ thuật hạn chế, thông tin về VietGAP chưa đầy đủ và chính sách hỗ trợ chưa thực sự hiệu quả. Tuy nhiên, với sự quan tâm của chính quyền địa phương, sự hỗ trợ của các tổ chức và doanh nghiệp, cùng với ý thức ngày càng cao của người nông dân, việc phát triển sản xuất thanh long theo VietGAP tại Bình Thuận vẫn còn rất nhiều cơ hội.

Một trong những rào cản lớn nhất đối với việc áp dụng VietGAP thanh long Bình Thuận là chi phí đầu tư ban đầu và chi phí chứng nhận. Việc xây dựng hệ thống tưới tiêu, nhà lưới, mua sắm trang thiết bị và thuê chuyên gia tư vấn đòi hỏi một khoản vốn không nhỏ. Ngoài ra, chi phí kiểm tra, đánh giá và cấp chứng nhận VietGAP thanh long cũng là một gánh nặng đối với nhiều hộ trồng thanh long, đặc biệt là những hộ có quy mô sản xuất nhỏ. Để giải quyết vấn đề này, cần có chính sách hỗ trợ tài chính từ phía nhà nước và các tổ chức tín dụng.

Ngoài vấn đề về vốn, việc thiếu hụt kiến thức kỹ thuật về tiêu chuẩn VietGAP thanh long cũng là một trở ngại lớn. Nhiều hộ trồng thanh long chưa nắm vững các quy trình canh tác, quản lý dịch hại và sử dụng phân bón theo tiêu chuẩn VietGAP. Việc tiếp cận thông tin về VietGAP còn hạn chế, đặc biệt là đối với những hộ ở vùng sâu, vùng xa. Do đó, cần tăng cường công tác tập huấn, chuyển giao kỹ thuật và cung cấp tài liệu hướng dẫn chi tiết về tiêu chuẩn VietGAP thanh long cho người nông dân.

Việc thay đổi tập quán canh tác truyền thống và chấp nhận những phương pháp mới theo tiêu chuẩn VietGAP thanh long đôi khi gặp phải sự e ngại từ một số nông dân. Họ có thể lo lắng về hiệu quả của phương pháp mới, hoặc không muốn thay đổi những gì đã quen thuộc. Để vượt qua rào cản tâm lý này, cần có sự kiên trì, thuyết phục và chứng minh bằng thực tế những lợi ích mà VietGAP mang lại.

Quy mô sản xuất có ảnh hưởng đáng kể đến quyết định tham gia VietGAP của hộ trồng thanh long. Các hộ có quy mô sản xuất lớn thường có điều kiện tài chính tốt hơn, dễ dàng tiếp cận các nguồn vốn vay ưu đãi và đầu tư vào cơ sở vật chất, kỹ thuật. Ngoài ra, họ cũng có lợi thế hơn trong việc đàm phán giá cả và tìm kiếm thị trường tiêu thụ ổn định. Do đó, cần khuyến khích các hộ nhỏ lẻ liên kết lại thành tổ hợp tác, hợp tác xã để tăng quy mô sản xuất và nâng cao khả năng cạnh tranh.

Thị trường tiêu thụ đóng vai trò quan trọng trong việc quyết định thu nhập của hộ trồng thanh long VietGAP. Nếu sản phẩm VietGAP không có đầu ra ổn định hoặc giá bán thấp hơn so với sản phẩm thông thường, người nông dân sẽ mất động lực để tiếp tục sản xuất theo tiêu chuẩn. Do đó, cần phát triển hệ thống phân phối, kết nối giữa người sản xuất và người tiêu dùng, đồng thời mở rộng thị trường xuất khẩu cho thanh long VietGAP Bình Thuận.

Chính sách hỗ trợ của nhà nước đóng vai trò then chốt trong việc thúc đẩy sản xuất thanh long theo VietGAP. Các chính sách hỗ trợ về vốn, kỹ thuật, thông tin và thị trường sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho người nông dân tham gia VietGAP. Cần rà soát, điều chỉnh và bổ sung các chính sách hiện hành để phù hợp với thực tế sản xuất, đồng thời tăng cường công tác kiểm tra, giám sát việc thực hiện chính sách.

Thông tin truyền thông đóng vai trò quan trọng trong việc nâng cao nhận thức của hộ trồng thanh long về VietGAP. Cần tăng cường công tác tuyên truyền, quảng bá về lợi ích của VietGAP trên các phương tiện thông tin đại chúng, đồng thời tổ chức các hội thảo, diễn đàn để trao đổi kinh nghiệm và giải đáp thắc mắc cho người nông dân. Thông tin phải được truyền tải một cách dễ hiểu, thiết thực và phù hợp với trình độ của người nông dân.

Mô hình sản xuất thanh long theo VietGAP sở hữu nhiều điểm mạnh đáng chú ý. Chất lượng thanh long Bình Thuận vốn đã được khẳng định, kết hợp với quy trình VietGAP, tạo ra sản phẩm an toàn, chất lượng cao, đáp ứng yêu cầu của thị trường khó tính. Kinh nghiệm canh tác lâu năm của người dân cũng là một lợi thế. Tuy nhiên, mô hình vẫn còn tồn tại một số điểm yếu như chi phí đầu tư ban đầu lớn, đòi hỏi người nông dân phải có nguồn vốn ổn định.

Thị trường tiêu thụ thanh long VietGAP đang mở ra nhiều cơ hội lớn. Nhu cầu về thực phẩm an toàn, truy xuất nguồn gốc ngày càng tăng, đặc biệt tại các thị trường phát triển. Tuy nhiên, cũng phải đối mặt với không ít thách thức. Cạnh tranh từ các sản phẩm tương tự từ các quốc gia khác, yêu cầu khắt khe về chất lượng và quy trình sản xuất, cũng như biến động về giá cả thị trường là những yếu tố cần được quan tâm.

Để giúp hộ trồng thanh long vượt qua khó khăn về vốn, cần có chính sách tín dụng ưu đãi, tạo điều kiện cho người nông dân tiếp cận các nguồn vốn vay với lãi suất thấp. Đồng thời, cần tăng cường công tác tập huấn, chuyển giao kỹ thuật, giúp người nông dân nắm vững quy trình canh tác VietGAP và áp dụng vào thực tế sản xuất.

Để đảm bảo đầu ra ổn định cho thanh long VietGAP, cần phát triển thị trường tiêu thụ đa dạng, từ thị trường nội địa đến thị trường xuất khẩu. Cần xây dựng hệ thống phân phối hiệu quả, kết nối giữa người sản xuất và người tiêu dùng. Đồng thời, cần tập trung xây dựng thương hiệu thanh long VietGAP Bình Thuận, nâng cao uy tín và giá trị sản phẩm trên thị trường.