Nghiên cứu về việc áp dụng chiến lược phản biện trong giảng dạy kỹ năng nói cho sinh viên năm hai tại Khoa Tiếng Anh, Đại học Hồng Đức

• Tác giả: Nguyễn Thị Hồng Hạnh
• Người hướng dẫn: Nguyễn Bàng, M.A
• Trường học: Đại học Hồng Đức
• Chuyên ngành: Khoa Tiếng Anh
• Đề tài: Nghiên cứu khả năng ứng dụng chiến lược phản biện theo nhóm vào giảng dạy kỹ năng nói cho sinh viên năm thứ hai tại Khoa Tiếng Anh, Đại học Hồng Đức
• Loại tài liệu: thesis
• Năm xuất bản: 2011
• Địa điểm: Thanh Hoá

• DECLARATION
• TABLE OF CONTENTS
• LIST OF ABBREVIATIONS
• LIST OF CHARTS AND TABLES
• 1. CHAPTER 1: LITERATURE REVIEW
• 1.1. Introduction
• 1.2. An overview of speaking skills
• 1.3. Definitions of Speaking
• 1.4. The Importance of Speaking in Language Teaching and Learning
• 1.5. The Principles for Teaching Speaking
• 1.6. The Communicative Approach to Teaching Speaking
• 1.6.1. CLT and Teaching Speaking in the Classroom Context
• 1.7. Problems with Speaking Activities
• 1.8. The Critical Strategy (CS) in Teaching Speaking
• 1.8.1. What is the Critical Strategy?
• 1.8.2. The Importance of CS to the Development of Students' Speaking Skills
• 1.8.3. Teaching Critical Strategies Used in the Speaking Lessons
• 1.8.4. Factors Affecting CS Application in Group Work
• 1.8.4.1. Language Environment and Course Book
• 1.8.4.2. Tests and Evaluations
• 2. CHAPTER 2: THE STUDY
• 2.1. The Context of the Study
• 2.2. The Research Methodology
• 2.3. The Classroom Observations
• 2.4. Data Analysis of the Survey Questionnaires
• 2.4.1. Data Analysis of the Teachers' Survey Questionnaire
• 2.4.2. Data Analysis of the Students' Survey Questionnaire
• 2.4.3. Data Analysis of the Class Observations
• 3. CHAPTER 3: MAJOR FINDINGS AND DISCUSSION
• 3.1. The Teachers' and Students' Beliefs and Attitudes towards CS Application in Group Work
• 3.2. The Teachers' Situation of Applying CS in Group Work in the Speaking Lessons
• 3.3. The Challenges when Applying CS in Teaching Speaking Skills
• 3.4. The Modifications for Applying CS in Group Work Possible
• Appendix 1: Survey Questionnaire for Teachers
• Appendix 2: Survey Questionnaire for Students
• Appendix 3: Classroom Observation Sheet

I. Giới thiệu

Nghiên cứu này nhằm điều tra khả năng áp dụng chiến lược phản biện trong giảng dạy kỹ năng nói cho sinh viên năm hai tại Khoa Tiếng Anh, Đại học Hồng Đức. Trong bối cảnh toàn cầu hóa, kỹ năng giao tiếp bằng tiếng Anh ngày càng trở nên quan trọng. Nghiên cứu chỉ ra rằng việc cải thiện kỹ năng nói không chỉ giúp sinh viên giao tiếp hiệu quả mà còn nâng cao khả năng học tập các kỹ năng ngôn ngữ khác. Chiến lược phản biện được xem là một phương pháp hiệu quả để khuyến khích sinh viên tham gia vào các hoạt động nhóm, từ đó phát triển kỹ năng giao tiếp và khả năng hợp tác trong môi trường học tập.

1.1. Tầm quan trọng của kỹ năng nói

Kỹ năng nói là một trong những kỹ năng ngôn ngữ quan trọng nhất. Theo Pattison (1992), khi học một ngôn ngữ, người học cần có khả năng nói. Kỹ năng nói không chỉ giúp sinh viên giao tiếp mà còn hỗ trợ họ trong việc đọc, nghe và viết. Nghiên cứu cho thấy rằng việc tham gia vào các hoạt động nói giúp sinh viên phát triển kỹ năng giao tiếp và tăng cường động lực học tập. Do đó, việc áp dụng chiến lược phản biện trong giảng dạy kỹ năng nói là cần thiết để nâng cao hiệu quả học tập của sinh viên.

II. Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sử dụng phương pháp khảo sát để thu thập dữ liệu từ giáo viên và sinh viên. Hai bảng hỏi đã được phát cho giáo viên và sinh viên để tìm hiểu về quan điểm và thái độ của họ đối với việc áp dụng chiến lược phản biện trong giảng dạy kỹ năng nói. Dữ liệu thu thập từ bảng hỏi sẽ được phân tích để xác định thực trạng áp dụng chiến lược phản biện trong lớp học. Ngoài ra, quan sát lớp học cũng được thực hiện để đánh giá không khí lớp học và sự tham gia của sinh viên trong các hoạt động nói.

2.1. Thực trạng áp dụng chiến lược phản biện

Kết quả khảo sát cho thấy rằng nhiều giáo viên nhận thức được tầm quan trọng của chiến lược phản biện trong việc phát triển kỹ năng nói cho sinh viên. Tuy nhiên, một số giáo viên gặp khó khăn trong việc áp dụng chiến lược phản biện do thiếu tài liệu và phương pháp giảng dạy phù hợp. Nghiên cứu cũng chỉ ra rằng sinh viên có thái độ tích cực đối với việc tham gia vào các hoạt động nhóm, nhưng một số sinh viên vẫn còn ngần ngại do thiếu tự tin hoặc kỹ năng ngôn ngữ chưa đủ mạnh.

III. Kết quả và thảo luận

Nghiên cứu đã chỉ ra rằng việc áp dụng chiến lược phản biện trong giảng dạy kỹ năng nói có thể nâng cao sự tham gia của sinh viên và cải thiện kỹ năng giao tiếp của họ. Các hoạt động nhóm giúp sinh viên học hỏi từ nhau và phát triển khả năng hợp tác. Tuy nhiên, một số thách thức vẫn tồn tại, bao gồm sự thiếu hụt tài liệu giảng dạy và sự khác biệt trong trình độ ngôn ngữ của sinh viên. Để khắc phục những vấn đề này, giáo viên cần thiết kế các hoạt động phù hợp và tạo ra môi trường học tập tích cực.

3.1. Đề xuất cải tiến

Để nâng cao hiệu quả của chiến lược phản biện, giáo viên nên được đào tạo về các phương pháp giảng dạy hiện đại và cách thiết kế hoạt động nhóm hiệu quả. Ngoài ra, việc cung cấp tài liệu học tập phong phú và đa dạng cũng rất quan trọng. Sinh viên cần được khuyến khích tham gia vào các hoạt động ngoại khóa để thực hành kỹ năng nói trong môi trường thực tế. Những cải tiến này sẽ giúp nâng cao chất lượng giảng dạy và học tập tại Khoa Tiếng Anh, Đại học Hồng Đức.

Tổng quan nghiên cứu

Trong bối cảnh toàn cầu hóa và hội nhập quốc tế, tiếng Anh ngày càng trở thành công cụ thiết yếu trong nhiều lĩnh vực như hàng không, thương mại, công nghệ và ngoại giao. Tại Việt Nam, đặc biệt là tại Khoa Tiếng Anh, Trường Đại học Hồng Đức, nhu cầu nâng cao kỹ năng giao tiếp tiếng Anh, nhất là kỹ năng nói, đang trở nên cấp thiết. Tuy nhiên, thực tế giảng dạy cho thấy sinh viên chưa đạt được sự lưu loát và tự tin trong giao tiếp do thiếu cơ hội thực hành và phương pháp giảng dạy chưa tối ưu. Nghiên cứu này nhằm điều tra khả năng ứng dụng chiến lược phản biện (Critical Strategy - CS) trong hoạt động nhóm để nâng cao kỹ năng nói cho sinh viên năm thứ hai tại Khoa Tiếng Anh, Trường Đại học Hồng Đức. Phạm vi nghiên cứu tập trung vào sinh viên năm thứ hai trong năm học với 45 tiết học mỗi học kỳ, sử dụng giáo trình "Let's Talk 2" và các hoạt động nhóm theo phương pháp tiếp cận giao tiếp (Communicative Approach - CA). Mục tiêu chính là khảo sát thái độ, niềm tin của giáo viên và sinh viên về CS, thực trạng áp dụng, những khó khăn gặp phải và đề xuất giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả giảng dạy kỹ năng nói. Nghiên cứu có ý nghĩa quan trọng trong việc cải tiến phương pháp giảng dạy, góp phần phát triển năng lực giao tiếp tiếng Anh cho sinh viên, đáp ứng yêu cầu hội nhập và phát triển nghề nghiệp trong tương lai.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Nghiên cứu dựa trên hai khung lý thuyết chính: (1) Lý thuyết về kỹ năng nói trong giảng dạy ngôn ngữ thứ hai và (2) Lý thuyết về chiến lược phản biện (Critical Strategy - CS) trong giảng dạy. Kỹ năng nói được định nghĩa là quá trình tương tác hai chiều giữa người nói và người nghe, bao gồm sản xuất và tiếp nhận thông tin nhằm đạt mục đích giao tiếp (Brown, 1994; Byrne, 1991). Phương pháp tiếp cận giao tiếp (Communicative Language Teaching - CLT) nhấn mạnh vai trò trung tâm của người học, khuyến khích sự tương tác và phát triển năng lực giao tiếp toàn diện (Canale & Swain, 1980). CS được hiểu là chiến lược giảng dạy nhằm phát triển tư duy phản biện, giúp sinh viên phân tích vấn đề một cách rõ ràng, logic và độc lập, từ đó nâng cao kỹ năng nói và khả năng trình bày ý kiến trong nhóm. Các khái niệm chính bao gồm: tư duy phản biện, kỹ năng trình bày, thảo luận nhóm, và môi trường học tập tương tác.

Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sử dụng phương pháp khảo sát kết hợp phân tích định lượng và định tính. Dữ liệu được thu thập từ 40 sinh viên năm thứ hai và 8 giảng viên thuộc Bộ môn Phát triển Kỹ năng Ngôn ngữ, Khoa Ngoại ngữ, Trường Đại học Hồng Đức. Phương pháp chọn mẫu là lấy mẫu ngẫu nhiên theo cụm (cluster random sampling) nhằm đảm bảo tính đại diện. Công cụ thu thập dữ liệu gồm: bảng câu hỏi khảo sát dành cho giảng viên và sinh viên, cùng với quan sát lớp học tại lớp K12 trong học kỳ thứ tư. Bảng câu hỏi được thiết kế nhằm khảo sát niềm tin, thái độ, thực trạng áp dụng CS, khó khăn và đề xuất giải pháp. Quan sát lớp học tập trung vào kỹ thuật giảng dạy, hoạt động nhóm, tương tác giữa giáo viên và sinh viên, cũng như không khí lớp học. Dữ liệu được phân tích bằng phương pháp thống kê mô tả, biểu đồ và bảng số liệu để minh họa các phát hiện chính.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

1. Niềm tin và thái độ tích cực về CS: 100% giảng viên và sinh viên nhận thức rõ vai trò quan trọng của CS trong việc phát triển kỹ năng nói. 75% giảng viên cho rằng CS vừa giúp phát triển tư duy phản biện vừa cân bằng giữa lưu loát và chính xác trong giao tiếp. 62% giảng viên đánh giá CS rất quan trọng, 38% cho là quan trọng. Sinh viên hoàn toàn đồng thuận về lợi ích của CS trong nhóm (100%).

2. Thực trạng áp dụng CS: 62.5% giảng viên thường xuyên sử dụng CS trong nhóm, 25% sử dụng rất thường xuyên. Các kỹ thuật phổ biến gồm thuyết trình (75%), thảo luận nhóm (50%), đóng vai (25%). Các hoạt động như trao đổi ý kiến, trò chơi, kịch, giải quyết vấn đề được áp dụng rộng rãi (từ 50% đến 100%).

3. Khó khăn khi áp dụng CS: Giảng viên gặp khó khăn lớn nhất là thời gian giảng dạy hạn chế (100%). Sinh viên gặp khó khăn trong việc chuẩn bị nội dung (87.5% khó tìm tài liệu phù hợp, 80% khó chọn lọc thông tin), lo lắng khi trình bày (100%), sử dụng tiếng Việt trong nhóm (75%), và thiếu tự tin (90%). 65% sinh viên thiếu tự tin, 87.5% gặp vấn đề phát âm, 75% sợ nói trước đám đông.

4. Đề xuất giải pháp: 100% giảng viên đề xuất phân bổ thời gian hợp lý cho từng nhóm và hoạt động; cung cấp tài liệu tham khảo và chiến lược thuyết trình cho sinh viên; xây dựng môi trường hợp tác thân thiện; áp dụng đánh giá liên tục và hình phạt nhẹ nhàng để khuyến khích tham gia; khuyến khích tự học. Sinh viên đề nghị giảng viên cung cấp chiến lược trình bày, phản hồi, thương lượng và ngắt lời hiệu quả.

Thảo luận kết quả

Kết quả cho thấy CS là chiến lược phù hợp và được đánh giá cao trong việc nâng cao kỹ năng nói cho sinh viên năm thứ hai tại Trường Đại học Hồng Đức. Việc áp dụng CS giúp tăng cường sự tham gia, phát triển tư duy phản biện và kỹ năng trình bày, phù hợp với nguyên tắc của phương pháp tiếp cận giao tiếp. Tuy nhiên, khó khăn về thời gian và sự tự tin của sinh viên là những thách thức cần được giải quyết. So sánh với các nghiên cứu trong ngành, kết quả tương đồng với báo cáo của ngành về vai trò của CS trong phát triển kỹ năng nói và sự cần thiết của môi trường học tập tích cực. Biểu đồ thể hiện tỷ lệ giảng viên sử dụng CS và mức độ khó khăn của sinh viên sẽ minh họa rõ nét hơn các phát hiện này. Việc cung cấp tài liệu và chiến lược cụ thể được xem là yếu tố then chốt để khắc phục khó khăn, đồng thời tăng hiệu quả giảng dạy.

Đề xuất và khuyến nghị

1. Phân bổ thời gian hợp lý: Giáo viên cần thiết lập thời gian cụ thể cho từng nhóm và từng hoạt động trong tiết học, đảm bảo mọi sinh viên đều có cơ hội phát biểu. Mục tiêu tăng tỷ lệ tham gia lên ít nhất 80% trong vòng 1 học kỳ.

2. Cung cấp tài liệu và chiến lược thuyết trình: Cung cấp tài liệu tham khảo phù hợp và hướng dẫn kỹ năng thuyết trình, phản hồi, thương lượng, ngắt lời cho sinh viên. Thực hiện trong 2 học kỳ tiếp theo, do giảng viên chủ nhiệm và bộ môn đảm nhận.

3. Xây dựng môi trường hợp tác tích cực: Tạo không khí lớp học thân thiện, khuyến khích sinh viên hỗ trợ lẫn nhau, giảm bớt lo lắng khi phát biểu. Thực hiện liên tục, giảng viên và sinh viên cùng phối hợp.

4. Đánh giá liên tục và hình phạt nhẹ nhàng: Áp dụng đánh giá thường xuyên dựa trên sự tham gia và chất lượng giao tiếp, kết hợp hình phạt nhẹ nhàng như yêu cầu hát hoặc kể chuyện bằng tiếng Anh để tăng động lực. Triển khai ngay trong học kỳ hiện tại, do giảng viên thực hiện.

5. Khuyến khích tự học và phát triển kỹ năng: Hướng dẫn sinh viên tự học qua đọc sách, báo, luyện tập thuyết trình tại nhà, tăng cường tự tin và kỹ năng cá nhân. Thực hiện liên tục, sinh viên tự chủ với sự hỗ trợ của giảng viên.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

1. Giảng viên tiếng Anh đại học: Nghiên cứu cung cấp cơ sở lý thuyết và thực tiễn về chiến lược phản biện trong giảng dạy kỹ năng nói, giúp cải tiến phương pháp giảng dạy và tăng hiệu quả tương tác trong lớp.

2. Sinh viên chuyên ngành sư phạm tiếng Anh: Tài liệu giúp hiểu rõ về áp dụng chiến lược phản biện trong nhóm, từ đó nâng cao năng lực giảng dạy và phát triển kỹ năng giao tiếp.

3. Nhà quản lý giáo dục và xây dựng chương trình: Thông tin về hiệu quả và khó khăn khi áp dụng CS giúp điều chỉnh nội dung, thời lượng và phương pháp đào tạo phù hợp với nhu cầu thực tế.

4. Nghiên cứu sinh và học giả trong lĩnh vực giảng dạy ngôn ngữ: Cung cấp dữ liệu thực nghiệm và phân tích sâu sắc về CS, làm nền tảng cho các nghiên cứu tiếp theo về phương pháp giảng dạy kỹ năng nói.

Câu hỏi thường gặp

1. Chiến lược phản biện (CS) là gì và tại sao quan trọng trong giảng dạy kỹ năng nói?
   CS là phương pháp giúp sinh viên phát triển tư duy phản biện, phân tích vấn đề một cách logic và trình bày ý kiến rõ ràng. Nó tạo môi trường tương tác nhóm, tăng cơ hội thực hành nói và nâng cao sự tự tin, từ đó cải thiện kỹ năng giao tiếp hiệu quả.

2. Làm thế nào để áp dụng CS hiệu quả trong lớp học có số lượng sinh viên lớn?
   Phân nhóm nhỏ 3-4 sinh viên, phân bổ thời gian hợp lý cho từng nhóm, sử dụng các hoạt động như thuyết trình, thảo luận nhóm, đóng vai. Giáo viên đóng vai trò điều phối, hỗ trợ và đánh giá liên tục để đảm bảo sự tham gia đồng đều.

3. Những khó khăn phổ biến khi áp dụng CS là gì và cách khắc phục?
   Khó khăn gồm thời gian hạn chế, sinh viên thiếu tự tin, sử dụng tiếng mẹ đẻ trong nhóm. Giải pháp là phân bổ thời gian hợp lý, xây dựng môi trường lớp học thân thiện, cung cấp tài liệu và chiến lược thuyết trình, áp dụng đánh giá liên tục và hình phạt nhẹ nhàng.

4. Sinh viên có thể làm gì để nâng cao hiệu quả học tập theo CS?
   Sinh viên nên chủ động tự học qua đọc tài liệu, luyện tập thuyết trình tại nhà, tham gia tích cực trong nhóm, học hỏi từ phản hồi của giáo viên và bạn bè để cải thiện kỹ năng và tự tin hơn khi giao tiếp.

5. CS có phù hợp với tất cả trình độ sinh viên không?
   CS phù hợp với sinh viên có trình độ trung cấp trở lên, có nền tảng ngữ pháp và từ vựng cơ bản. Đối với sinh viên trình độ thấp hơn, cần có sự chuẩn bị kỹ lưỡng về tài liệu và hướng dẫn cụ thể để đảm bảo hiệu quả.

Kết luận

• Chiến lược phản biện (CS) trong hoạt động nhóm là phương pháp hiệu quả để nâng cao kỹ năng nói cho sinh viên năm thứ hai tại Khoa Tiếng Anh, Trường Đại học Hồng Đức.
• Giảng viên và sinh viên đều có thái độ tích cực, nhận thức rõ vai trò quan trọng của CS trong phát triển kỹ năng giao tiếp.
• Khó khăn chính gồm thời gian giảng dạy hạn chế, sinh viên thiếu tự tin và kỹ năng trình bày còn yếu.
• Các giải pháp thiết thực bao gồm phân bổ thời gian hợp lý, cung cấp tài liệu và chiến lược thuyết trình, xây dựng môi trường hợp tác tích cực, đánh giá liên tục và khuyến khích tự học.
• Nghiên cứu mở ra hướng đi mới cho việc cải tiến phương pháp giảng dạy kỹ năng nói, góp phần nâng cao chất lượng đào tạo tiếng Anh tại các trường đại học Việt Nam.

Tiếp theo, các giảng viên và nhà quản lý giáo dục nên triển khai các đề xuất trên trong thực tế giảng dạy và tiếp tục nghiên cứu mở rộng để hoàn thiện phương pháp. Hãy áp dụng chiến lược phản biện trong nhóm ngay hôm nay để nâng cao hiệu quả giảng dạy kỹ năng nói!