Chất lượng dạy học môn tiếng Anh tại Đại học Sư phạm Kỹ thuật TP.HCM

• Tác giả: Nguyễn Đức Vượng
• Người hướng dẫn: PGS. Nguyễn Văn Tuấn
• Trường học: Đại học Sư phạm Kỹ thuật Thành phố Hồ Chí Minh
• Chuyên ngành: Giáo dục học
• Đề tài: Nâng cao chất lượng dạy học môn tiếng Anh tại Đại học Sư phạm Kỹ thuật TP.HCM
• Loại tài liệu: luận văn thạc sĩ
• Năm xuất bản: 2018
• Địa điểm: Hồ Chí Minh

• LÝ LỊCH
• LỜI CAM ĐOAN
• LỜI CẢM ƠN
• TÓM TẮT
• ABSTRACT
• MỤC LỤC
• DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT
• DANH SÁCH CÁC BẢNG
• DANH SÁCH CÁC BIỂU ĐỒ
• 1. PHẦN MỞ ĐẦU
• 1. CHƢƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ CHẤT LƢỢNG DẠY HỌC MÔN TIẾNG ANH CHUYÊN NGÀNH
• 1.1. Lịch sử nghiên cứu của vấn đề
• 1.1.1. Trên thế giới
• 1.1.2. Tại Việt Nam
• 1.2. Một số khái niệm cơ bản
• 1.2.1. Chất lượng trong dạy học
• 1.2.2. Tiếng Anh chuyên ngành
• 1.2.3. Chất lượng dạy học Tiếng Anh chuyên ngành
• 1.2.4. Chất lượng dạy học Tiếng Anh chuyên ngành kỹ thuật cho sinh viên
• 1.3. Các quan niệm về chất lượng
• 1.3.1. Chất lượng được đánh giá bằng đầu vào:
• 1.3.2. Chất lượng được đánh giá bằng đầu ra:
• 1.3.3. Chất lượng được đánh giá bằng “Giá trị gia tăng”
• 1.3.4. Chất lượng được đánh giá bằng “ Giá trị học thuật ”
• 1.3.5. Chất lượng được đánh giá bằng “Văn hóa tổ chức riêng”
• 1.3.6. Chất lượng được đánh giá bằng “ Kiểm toán ”
• 1.4. Các mô hình đảm bảo chất lượng
• 1.4.1. Kiểm soát chất lượng
• 1.4.2. Đảm bảo chất lượng
• 1.4.3. Thanh tra chất lượng
• 1.4.4. Kiểm định chất lượng
• 1.4.5. Đánh giá chất lượng
• 1.4.6. Chính sách chất lượng và kế hoạch chiến lược chất lượng
• 1.5. Các mô hình quản lý chất lượng
• 1.5.1. Mô hình BS 5750/ ISO 9000
• 1.5.2. Quản lý chất lượng tổng thể (Total Quality Management - TQM)
• 1.6. Đặc điểm Tiếng Anh chuyên ngành kỹ thuật
• 1.7. Đánh giá chất lượng và đảm bảo chất lượng chương trình tiếng Anh chuyên ngành:
• 1.7.1. Đánh giá về phân tích nhu cầu:
• 1.7.2. Đánh giá trình độ của học viên/ sinh viên:
• 1.7.3. Đánh giá kiến thức chuyên ngành
• 1.8. Các tiêu chí đánh giá chất lượng:
• 1.8.1. Tiêu chí 1: kết quả học tập mong đợi:
• 1.8.2. Tiêu chí 2: Mô tả chương trình đào tạo:
• 1.8.3. Tiêu chí 3: Cấu trúc và nội dung chương trình đào tạo:
• 1.8.4. Tiêu chí 4: Phương thức dạy và học:
• 1.8.5. Tiêu chí 5: Kiểm tra đánh giá sinh viên:
• 1.8.6. Tiêu chí 6: Chất lượng giảng viên:
• 1.8.7. Tiêu chí 7: Chất lượng đội ngũ cán bộ hỗ trợ:
• 1.8.8. Tiêu chí 8: Chất lượng sinh viên và các hoạt động hỗ trợ sinh viên:
• 1.8.9. Tiêu chí 9: Cơ sở hạ tầng và trang thiết bị:
• 1.8.10. Tiêu chí 10: Nâng cao chất lượng:
• 1.8.11. Tiêu chí 11: Đầu ra:
• 1.9. Các yếu tố có ảnh hưởng đến chất lượng trong việc dạy học Tiếng Anh
• 1.9.1. Các yếu tố ảnh hưởng đến chất lượng trong việc dạy học tiếng Anh nói chung
• 1.9.1.1. Yếu tố cá nhân
• 1.9.1.2. Yếu tố thương lượng/ tương tác
• 1.9.1.3. Yếu tố chiến thuật
• 1.9.1.4. Yếu tố tình cảm
• 1.9.1.5. Yếu tố kiến thức
• 1.9.1.6. Yếu tố môi trường
• 1.9.2. Các yếu tố ảnh hưởng đến chất lượng dạy học tiếng Anh chuyên ngành
• 1.9.2.1. Yếu tố Phương pháp học tập - Tự học:
• 1.9.2.2. Yếu tố về cơ hội tiếp xúc với ngữ liệu và sử dụng ngôn ngữ
• 1.9.2.3. Yếu tố về động cơ và thái độ học tập
• 1.9.2.4. Yếu tố về phương pháp kiểm tra đánh giá
• 1.9.2.5. Yếu tố về nền tảng kiến thức căn bản, vốn tiếng Anh 1/2/3 trước chuyên ngành
• 1.9.2.6. Yếu tố Giảng viên và kiến thức chuyên ngành
• 1.9.2.7. Yếu tố đổi mới phương pháp giảng dạy, giáo trình và phương tiện dạy học
• 1.10. Tiểu kết chương 1
• 2. CHƢƠNG 2: THỰC TRẠNG CHẤT LƢỢNG DẠY HỌC MÔN TIẾNG ANH CHUYÊN NGÀNH CÔNG NGHỆ KỸ THUẬT Ô TÔ TẠI TRƢỜNG ĐẠI HỌC SƢ PHẠM KỸ THUẬT TP. HỒ CHÍ MINH
• 2.1. Tổng quan về Trường Đại Học Sư Phạm Kỹ Thuật Tp. Hồ Chí Minh
• 2.1.1. Sơ lược về lịch sử hình thành và phát triển của Trường Đại Học Sư Phạm Kỹ Thuật Tp. Hồ Chí Minh
• 2.1.2. Khoa Cơ khí Động lực Trường Đại học Sư phạm Kỹ thuật Tp
• 2.1.3. Giới thiệu về ngành công nghệ kỹ thuật ô tô
• 2.2. Môn học Tiếng Anh chuyên ngành Công nghệ kỹ thuật ô tô
• 2.2.1. Giới thiệu về môn học tiếng anh chuyên ngành ngành Công nghệ kỹ thuật ô tô
• 2.2.2. Mục tiêu môn học
• 2.2.3. Chức năng của môn học
• 2.2.4. Đối tượng người học
• 2.3. Thực trạng chất lượng dạy học Tiếng Anh chuyên ngành tại trường Đại Học Sư Phạm Kỹ Thuật Tp. Hồ Chí Minh
• 2.3.1. Mục đích, đối tượng, nội dung và thời gian khảo sát
• 2.3.2. Thực trạng chất lượng dạy học môn Tiếng Anh chuyên ngành Công Nghệ Kỹ Thuật Ô tô từ kết quả học tập năm học 2015- 2016
• 2.3.3. Thực trạng về sử dụng phương pháp dạy và học trong môn tiếng anh chuyên ngành
• 2.3.4. Thực trạng về sử dụng phương tiện công nghệ vào dạy học môn anh văn chuyên ngành
• 2.3.5. Thực trạng về kiểm tra và đánh giá kết quả học tập môn Anh văn chuyên ngành
• 2.4. Tiểu kết chương 2
• 3. CHƢƠNG 3: ĐỀ XUẤT BIỆN PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƢỢNG DẠY HỌC MÔN TIẾNG ANH CHUYÊN NGÀNH CÔNG NGHỆ KỸ THUẬT Ô TÔ TẠI TRƢỜNG ĐẠI HỌC SƢ PHẠM KỸ THUẬT TP. HỒ CHÍ MINH
• 3.1. Cơ sở đề xuất các biện pháp nâng cao chất lượng dạy học môn tiếng anh chuyên ngành công nghệ kỹ thuật ô tô
• 3.2. Các biện pháp nâng cao chất lượng dạy học môn Tiếng Anh chuyên ngành Công nghệ Kỹ thuật Ô tô Khoa Cơ khí Động lực Trường Đại học Sư phạm Kỹ thuật Tp. Hồ Chí Minh
• 3.2.1. Biện pháp về đổi mới phương pháp dạy học
• 3.2.2. Biện pháp về đổi mới kiểm tra đánh giá
• 3.2.3. Biện pháp về tích hợp thực hành sử dụng Tiếng Anh chuyên ngành trong chương trình
• 3.2.4. Biện pháp về giảng viên giảng dạy Tiếng Anh chuyên ngành phải có kiến thức về chuyên ngành đó
• 3.2.5. Biện pháp về tăng cường sử dụng Anh văn tại các nhà máy, xí nghiệp
• 3.2.6. Biện pháp đổi mới biên soạn giáo trình, tài liệu phục vụ môn học
• 3.2.7. Biện pháp vận dụng các phương pháp trong dạy học tích cực hóa người học môn Tiếng Anh chuyên ngành tại Trường Đại học Sư phạm Kỹ thuật Tp. Hồ Chí Minh
• 3.3. Các điều kiện áp dụng giảng dạy tích cực hóa người học tiếng anh chuyên ngành
• 3.3.1. Tính nguyên tắc vận dụng trong tích cực hóa người học môn tiếng anh
• 3.4. Xây dựng bài giảng tiêu biểu theo hướng tích cực hóa người học ngành công nghệ kỹ thuật ô tô khoa cơ khí động lực tại trường đại học sư phạm kỹ thuật Tp. Hồ Chí Minh
• 3.5. Kiểm Nghiệm biện pháp
• 3.6. Tiểu kết chương 3
• 3.7. Tự đánh giá đề tài
• 3.7.1. Những đóng góp chung của đề tài
• 3.7.2. Hướng phát triển của đề tài
• TÀI LIỆU THAM KHẢO
• PHỤ LỤC

I. Tổng Quan Về Nâng Cao Chất Lượng Dạy Học Tiếng Anh SPKT

Trong bối cảnh hội nhập quốc tế sâu rộng, tiếng Anh trở thành công cụ thiết yếu. Việc nâng cao chất lượng dạy học tiếng Anh tại Đại học Sư phạm Kỹ thuật TP.HCM (SPKT) là vô cùng quan trọng. Điều này không chỉ giúp sinh viên tiếp cận kiến thức chuyên môn hiệu quả hơn mà còn mở ra nhiều cơ hội nghề nghiệp trong tương lai. Các cơ sở đào tạo tiếng Anh đang phát triển về số lượng, nhưng chất lượng cần được kiểm chứng. Theo Hoàng Văn Vân, giáo dục đại học Việt Nam chịu tác động của toàn cầu hóa, đòi hỏi nâng cao chất lượng để cạnh tranh với các nền giáo dục tiên tiến. Thế giới công nghệ số đòi hỏi lực lượng lao động tay nghề cao hơn, kéo theo yêu cầu cao hơn về trình độ ngoại ngữ.

1.1. Tầm Quan Trọng Của Tiếng Anh Trong Giáo Dục Kỹ Thuật

Sinh viên Đại học Sư phạm Kỹ thuật TP.HCM cần kỹ năng tiếng Anh để tiếp cận tài liệu chuyên ngành, tham gia hội thảo quốc tế và làm việc trong môi trường đa văn hóa. Tiếng Anh chuyên ngành kỹ thuật giúp sinh viên nắm bắt công nghệ mới và nâng cao khả năng cạnh tranh trên thị trường lao động. Việc trang bị kỹ năng mềm tiếng Anh cũng rất quan trọng để sinh viên tự tin giao tiếp và làm việc hiệu quả.

1.2. Thực Trạng Dạy Và Học Tiếng Anh Tại Trường SPKT TP.HCM

Hiện nay, Đại học Sư phạm Kỹ thuật TP.HCM đã triển khai nhiều chương trình đào tạo tiếng Anh cho sinh viên. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều thách thức trong việc nâng cao trình độ tiếng Anh cho sinh viên, đặc biệt là tiếng Anh chuyên ngành. Cần có những giải pháp đồng bộ để cải thiện chất lượng dạy học tiếng Anh và đáp ứng nhu cầu của sinh viên.

II. Thách Thức Trong Dạy Và Học Tiếng Anh Chuyên Ngành Tại SPKT

Việc nâng cao chất lượng dạy học tiếng Anh tại Đại học Sư phạm Kỹ thuật TP.HCM đối mặt với nhiều thách thức. Một trong số đó là sự khác biệt về trình độ tiếng Anh đầu vào của sinh viên. Bên cạnh đó, phương pháp giảng dạy truyền thống chưa phát huy được tính chủ động của người học. Giáo trình tiếng Anh chuyên ngành cần được cập nhật thường xuyên để đáp ứng sự thay đổi của công nghệ. Theo luận văn thạc sĩ của Nguyễn Đức Vượng, cần có đánh giá khách quan về thực trạng dạy và học tiếng Anh chuyên ngành để đưa ra giải pháp phù hợp.

2.1. Sự Khác Biệt Về Trình Độ Tiếng Anh Đầu Vào Của Sinh Viên

Trình độ tiếng Anh đầu vào không đồng đều gây khó khăn cho việc thiết kế chương trình giảng dạy phù hợp. Cần có các bài kiểm tra đánh giá trình độ để phân loại sinh viên và có phương pháp hỗ trợ phù hợp. Việc bồi dưỡng giáo viên tiếng Anh cũng rất quan trọng để đáp ứng nhu cầu của sinh viên có trình độ khác nhau.

2.2. Phương Pháp Giảng Dạy Truyền Thống Và Tính Chủ Động Của Sinh Viên

Phương pháp giảng dạy truyền thống chưa khuyến khích sinh viên chủ động tham gia vào quá trình học tập. Cần đổi mới phương pháp dạy học tiếng Anh hiệu quả theo hướng lấy người học làm trung tâm. Việc ứng dụng công nghệ trong dạy học tiếng Anh cũng giúp tăng tính tương tác và hứng thú cho sinh viên.

2.3. Cập Nhật Giáo Trình Tiếng Anh Chuyên Ngành Kỹ Thuật

Giáo trình tiếng Anh chuyên ngành cần được cập nhật thường xuyên để phản ánh sự thay đổi của công nghệ và đáp ứng nhu cầu thực tế của thị trường lao động. Cần có sự phối hợp giữa giảng viên tiếng Anh và giảng viên chuyên ngành để xây dựng giáo trình tiếng Anh chuyên ngành phù hợp.

III. Giải Pháp Đổi Mới Phương Pháp Dạy Học Tiếng Anh Hiệu Quả

Để nâng cao chất lượng dạy học tiếng Anh tại Đại học Sư phạm Kỹ thuật TP.HCM, cần có những giải pháp đổi mới phương pháp dạy học tiếng Anh hiệu quả. Một trong số đó là áp dụng các phương pháp dạy học tích cực, lấy người học làm trung tâm. Bên cạnh đó, cần tăng cường ứng dụng công nghệ trong dạy học tiếng Anh để tạo môi trường học tập sinh động và hấp dẫn. Theo kinh nghiệm dạy học tiếng Anh, việc tạo động lực học tập cho sinh viên là yếu tố then chốt.

3.1. Áp Dụng Phương Pháp Dạy Học Tích Cực Lấy Người Học Làm Trung Tâm

Các phương pháp dạy học tích cực như học theo dự án, học theo nhóm, đóng vai giúp sinh viên chủ động tham gia vào quá trình học tập. Giảng viên đóng vai trò là người hướng dẫn, hỗ trợ sinh viên khám phá kiến thức. Việc tạo môi trường học tiếng Anh thân thiện và cởi mở cũng rất quan trọng.

3.2. Tăng Cường Ứng Dụng Công Nghệ Trong Dạy Học Tiếng Anh

Sử dụng các phần mềm, ứng dụng học tiếng Anh trực tuyến, video, hình ảnh giúp bài giảng trở nên sinh động và hấp dẫn hơn. Giảng viên có thể sử dụng các công cụ trực tuyến để giao bài tập, kiểm tra đánh giá và tương tác với sinh viên. Việc tự học tiếng Anh hiệu quả cũng được hỗ trợ bởi các công cụ công nghệ.

3.3. Tạo Động Lực Học Tập Tiếng Anh Cho Sinh Viên

Động viên, khích lệ sinh viên tham gia các hoạt động ngoại khóa, câu lạc bộ tiếng Anh. Tổ chức các cuộc thi tiếng Anh để tạo sân chơi và khuyến khích sinh viên học tập. Giảng viên cần tạo mối quan hệ tốt với sinh viên để hiểu rõ nhu cầu và khó khăn của họ.

IV. Ứng Dụng Thực Tiễn Và Đánh Giá Chất Lượng Giảng Dạy Tiếng Anh

Việc đánh giá chất lượng giảng dạy tiếng Anh là vô cùng quan trọng để đảm bảo hiệu quả của chương trình đào tạo. Cần có các tiêu chí đánh giá khách quan, dựa trên kết quả học tập của sinh viên, phản hồi từ sinh viên và đánh giá từ đồng nghiệp. Kết quả đánh giá sẽ là cơ sở để điều chỉnh chương trình đào tạo tiếng Anh và bồi dưỡng giáo viên tiếng Anh. Theo các chuyên gia, cần có sự phối hợp giữa nhà trường, giảng viên và sinh viên để nâng cao chất lượng dạy học tiếng Anh.

4.1. Xây Dựng Tiêu Chí Đánh Giá Chất Lượng Giảng Dạy Tiếng Anh

Các tiêu chí đánh giá cần bao gồm: kiến thức chuyên môn của giảng viên, phương pháp giảng dạy, khả năng tương tác với sinh viên, khả năng sử dụng công nghệ, khả năng tạo động lực học tập cho sinh viên. Cần có sự tham gia của sinh viên trong quá trình xây dựng tiêu chí đánh giá.

4.2. Thu Thập Phản Hồi Từ Sinh Viên Về Chất Lượng Giảng Dạy

Sử dụng các phiếu khảo sát, phỏng vấn trực tiếp, diễn đàn trực tuyến để thu thập phản hồi từ sinh viên. Phản hồi từ sinh viên là nguồn thông tin quan trọng để cải thiện chất lượng giảng dạy tiếng Anh. Cần đảm bảo tính bảo mật và khách quan của quá trình thu thập phản hồi.

4.3. Điều Chỉnh Chương Trình Đào Tạo Tiếng Anh Dựa Trên Kết Quả Đánh Giá

Dựa trên kết quả đánh giá, cần điều chỉnh chương trình đào tạo tiếng Anh để đáp ứng nhu cầu của sinh viên và yêu cầu của thị trường lao động. Cần có sự tham gia của giảng viên, sinh viên và các chuyên gia trong quá trình điều chỉnh chương trình đào tạo.

V. Kết Luận Và Định Hướng Phát Triển Dạy Học Tiếng Anh Tại SPKT

Việc nâng cao chất lượng dạy học tiếng Anh tại Đại học Sư phạm Kỹ thuật TP.HCM là một quá trình liên tục và đòi hỏi sự nỗ lực của tất cả các bên liên quan. Cần có sự đầu tư về cơ sở vật chất, trang thiết bị, giáo trình tiếng Anh chuyên ngành. Bên cạnh đó, cần có chính sách khuyến khích giảng viên bồi dưỡng giáo viên tiếng Anh và đổi mới phương pháp dạy học tiếng Anh hiệu quả. Trong tương lai, tiếng Anh sẽ tiếp tục đóng vai trò quan trọng trong sự phát triển của Đại học Sư phạm Kỹ thuật TP.HCM.

5.1. Đầu Tư Cơ Sở Vật Chất Và Trang Thiết Bị Dạy Học Tiếng Anh

Xây dựng các phòng học tiếng Anh hiện đại, trang bị đầy đủ thiết bị nghe nhìn, máy tính, internet. Cung cấp cho sinh viên các tài liệu học tập tiếng Anh phong phú và đa dạng. Tạo điều kiện cho sinh viên tiếp cận các nguồn tài liệu tiếng Anh trực tuyến.

5.2. Chính Sách Khuyến Khích Giảng Viên Bồi Dưỡng Nâng Cao Trình Độ

Tạo điều kiện cho giảng viên tham gia các khóa đào tạo, hội thảo về phương pháp dạy học tiếng Anh hiệu quả. Khuyến khích giảng viên học tập nâng cao trình độ tiếng Anh và kiến thức chuyên môn. Có chính sách khen thưởng cho giảng viên có thành tích tốt trong công tác giảng dạy.

5.3. Định Hướng Phát Triển Chương Trình Đào Tạo Tiếng Anh Chuyên Ngành

Xây dựng các chương trình đào tạo tiếng Anh chuyên ngành phù hợp với từng ngành nghề đào tạo của trường. Tăng cường sự phối hợp giữa giảng viên tiếng Anh và giảng viên chuyên ngành trong việc xây dựng chương trình đào tạo. Đảm bảo chương trình đào tạo đáp ứng nhu cầu của thị trường lao động.

Tổng quan nghiên cứu

Trong bối cảnh toàn cầu hóa và hội nhập quốc tế, tiếng Anh ngày càng trở thành công cụ thiết yếu trong nhiều lĩnh vực, đặc biệt tại Việt Nam. Theo ước tính, việc dạy và học tiếng Anh tại các cơ sở giáo dục đại học đang phát triển mạnh mẽ, tuy nhiên chất lượng thực tế vẫn còn nhiều thách thức. Luận văn tập trung nghiên cứu chất lượng dạy học môn tiếng Anh chuyên ngành Công nghệ Kỹ thuật Ô tô tại Trường Đại học Sư phạm Kỹ thuật Thành phố Hồ Chí Minh, nhằm đánh giá thực trạng và đề xuất các giải pháp nâng cao hiệu quả giảng dạy. Nghiên cứu được thực hiện trong năm học 2015-2016, với phạm vi tập trung vào sinh viên khoa Cơ khí Động lực, chuyên ngành Công nghệ Kỹ thuật Ô tô. Mục tiêu chính là đánh giá chất lượng dạy học tiếng Anh chuyên ngành và đề xuất biện pháp phù hợp nhằm nâng cao năng lực ngoại ngữ cho sinh viên, đáp ứng nhu cầu xã hội và thị trường lao động. Kết quả nghiên cứu có ý nghĩa quan trọng trong việc cải tiến chương trình đào tạo, phương pháp giảng dạy và kiểm tra đánh giá, góp phần nâng cao chất lượng nguồn nhân lực kỹ thuật có trình độ ngoại ngữ tốt, phục vụ phát triển kinh tế - xã hội trong thời đại công nghệ số.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Luận văn dựa trên các lý thuyết và mô hình về chất lượng giáo dục, đặc biệt là trong lĩnh vực dạy học tiếng Anh chuyên ngành (ESP - English for Specific Purposes). Các khái niệm chính bao gồm:

• Chất lượng giáo dục: Được hiểu là sự thống nhất hữu cơ giữa đầu vào, quá trình và đầu ra, trong đó chất lượng được đánh giá qua mức độ đáp ứng chuẩn đầu ra và nhu cầu xã hội.
• Tiếng Anh chuyên ngành (ESP): Là loại tiếng Anh phục vụ mục đích học tập và làm việc trong một lĩnh vực chuyên môn cụ thể, đòi hỏi người học có kiến thức nền tảng tiếng Anh cơ bản và kỹ năng chuyên sâu về từ vựng, ngữ pháp, kỹ năng giao tiếp phù hợp với ngành nghề.
• Mô hình đảm bảo chất lượng: Bao gồm kiểm soát chất lượng, đảm bảo chất lượng, kiểm định và đánh giá chất lượng, nhằm nâng cao hiệu quả đào tạo.
• Phương pháp dạy học tích cực hóa người học: Nhấn mạnh vai trò trung tâm của người học, khuyến khích sự chủ động, sáng tạo và tương tác trong quá trình học tập, như phương pháp dự án (Project-based learning), dạy học theo nhiệm vụ (Task-Based Language Teaching).

Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sử dụng phương pháp kết hợp định tính và định lượng, với các bước cụ thể:

• Nguồn dữ liệu: Bao gồm tài liệu lý luận, chương trình đào tạo, kết quả học tập năm học 2015-2016, bảng câu hỏi khảo sát sinh viên khoa Cơ khí Động lực, phỏng vấn giáo viên dạy tiếng Anh chuyên ngành.
• Phương pháp chọn mẫu: Mẫu nghiên cứu gồm sinh viên chuyên ngành Công nghệ Kỹ thuật Ô tô và giảng viên tiếng Anh chuyên ngành tại Trường Đại học Sư phạm Kỹ thuật TP. Hồ Chí Minh, được chọn theo phương pháp thuận tiện và ngẫu nhiên có chủ đích nhằm đảm bảo tính đại diện.
• Phương pháp phân tích: Sử dụng thống kê mô tả để phân tích kết quả học tập, khảo sát ý kiến và đánh giá thực trạng; phân tích nội dung phỏng vấn để làm rõ các yếu tố ảnh hưởng và đề xuất giải pháp.
• Timeline nghiên cứu: Nghiên cứu được thực hiện trong năm học 2015-2016, với các giai đoạn thu thập dữ liệu, phân tích và đề xuất giải pháp được tiến hành liên tục trong khoảng thời gian 12 tháng.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

1. Chất lượng học tập tiếng Anh chuyên ngành còn hạn chế: Kết quả học tập năm học 2015-2016 cho thấy khoảng 63,7% sinh viên đạt điểm trung bình trở lên, tuy nhiên kỹ năng nghe và nói vẫn là điểm yếu nổi bật, với tỷ lệ sinh viên chưa đạt yêu cầu chiếm khoảng 36,3%.

2. Phương pháp dạy học chưa đa dạng và chưa thực sự tích cực: Khoảng 70% sinh viên phản ánh phương pháp giảng dạy chủ yếu là truyền thống, thầy giảng trò nghe, thiếu các hoạt động tương tác và thực hành. Chỉ khoảng 30% sinh viên đánh giá cao việc áp dụng phương pháp dạy học tích cực như dự án hay thảo luận nhóm.

3. Ứng dụng công nghệ trong giảng dạy còn hạn chế: Chỉ khoảng 40% giảng viên sử dụng công nghệ hỗ trợ như máy chiếu, phần mềm học tập, trong khi sinh viên mong muốn tăng cường sử dụng các công cụ đa phương tiện để nâng cao hiệu quả học tập.

4. Kiểm tra đánh giá chưa phản ánh đúng năng lực thực tế: Hình thức kiểm tra chủ yếu là thi viết và trắc nghiệm, chưa chú trọng đánh giá kỹ năng giao tiếp và ứng dụng thực tế, dẫn đến sự chênh lệch giữa điểm số và khả năng sử dụng tiếng Anh chuyên ngành của sinh viên.

Thảo luận kết quả

Nguyên nhân của những hạn chế trên xuất phát từ việc chưa đồng bộ giữa chương trình đào tạo, phương pháp giảng dạy và kiểm tra đánh giá. So với các nghiên cứu tại các trường đại học khác trong nước và quốc tế, kết quả này tương đồng với thực trạng chung về việc dạy học tiếng Anh chuyên ngành còn nhiều khó khăn do thiếu sự đổi mới phương pháp và ứng dụng công nghệ. Việc áp dụng các phương pháp dạy học tích cực như dự án, dạy học theo nhiệm vụ đã được chứng minh giúp tăng cường kỹ năng tự học, tư duy độc lập và khả năng giao tiếp của sinh viên. Ngoài ra, việc tăng cường sử dụng công nghệ và đổi mới kiểm tra đánh giá sẽ góp phần nâng cao chất lượng đào tạo. Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ phân bố điểm số, tỷ lệ sinh viên đánh giá phương pháp giảng dạy và sử dụng công nghệ, giúp minh họa rõ nét các vấn đề cần cải thiện.

Đề xuất và khuyến nghị

1. Đổi mới phương pháp giảng dạy theo hướng tích cực hóa người học: Áp dụng các phương pháp như dạy học theo dự án, thảo luận nhóm, và nhiệm vụ thực tế nhằm tăng cường sự chủ động và tương tác của sinh viên. Mục tiêu nâng tỷ lệ sinh viên hài lòng về phương pháp giảng dạy lên trên 70% trong vòng 2 năm. Chủ thể thực hiện: giảng viên và khoa Cơ khí Động lực.

2. Tăng cường ứng dụng công nghệ trong giảng dạy: Đầu tư trang thiết bị đa phương tiện, phần mềm học tập và tài liệu điện tử hỗ trợ giảng dạy tiếng Anh chuyên ngành. Mục tiêu đạt 80% giảng viên sử dụng công nghệ hỗ trợ trong giảng dạy trong 1 năm tới. Chủ thể thực hiện: Ban giám hiệu và phòng Công nghệ thông tin.

3. Đổi mới hình thức kiểm tra đánh giá: Kết hợp kiểm tra kỹ năng nghe, nói, đọc, viết và đánh giá qua dự án, bài tập thực hành để phản ánh đúng năng lực thực tế của sinh viên. Mục tiêu cải thiện điểm trung bình kỹ năng giao tiếp lên 20% trong 2 năm. Chủ thể thực hiện: bộ môn tiếng Anh chuyên ngành và khoa.

4. Đào tạo và bồi dưỡng nâng cao năng lực giảng viên: Tổ chức các khóa tập huấn về phương pháp dạy học tích cực và ứng dụng công nghệ cho giảng viên tiếng Anh chuyên ngành. Mục tiêu 100% giảng viên tham gia đào tạo trong vòng 1 năm. Chủ thể thực hiện: phòng Đào tạo và khoa Cơ khí Động lực.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

1. Giảng viên tiếng Anh chuyên ngành: Nhận diện các yếu tố ảnh hưởng đến chất lượng giảng dạy và áp dụng các phương pháp tích cực nhằm nâng cao hiệu quả giảng dạy.

2. Nhà quản lý giáo dục đại học: Tham khảo các giải pháp đổi mới chương trình, phương pháp và kiểm tra đánh giá để nâng cao chất lượng đào tạo ngoại ngữ chuyên ngành.

3. Sinh viên ngành Công nghệ Kỹ thuật Ô tô và các ngành kỹ thuật khác: Hiểu rõ về yêu cầu và phương pháp học tiếng Anh chuyên ngành, từ đó chủ động nâng cao năng lực ngoại ngữ phục vụ công việc tương lai.

4. Nhà nghiên cứu giáo dục và ngôn ngữ: Tài liệu tham khảo về thực trạng và giải pháp nâng cao chất lượng dạy học tiếng Anh chuyên ngành trong bối cảnh giáo dục kỹ thuật tại Việt Nam.

Câu hỏi thường gặp

1. Tại sao cần dạy tiếng Anh chuyên ngành cho sinh viên kỹ thuật?
   Tiếng Anh chuyên ngành giúp sinh viên tiếp cận tài liệu chuyên môn, giao tiếp hiệu quả trong môi trường làm việc quốc tế và nâng cao cơ hội nghề nghiệp. Ví dụ, sinh viên ngành Công nghệ Kỹ thuật Ô tô cần hiểu thuật ngữ kỹ thuật và giao tiếp với đối tác nước ngoài.

2. Phương pháp dạy học tích cực hóa người học là gì?
   Là phương pháp tập trung vào người học, khuyến khích họ tham gia chủ động qua các hoạt động như dự án, thảo luận nhóm, và nhiệm vụ thực tế, giúp phát triển kỹ năng tư duy và giao tiếp.

3. Làm thế nào để đánh giá hiệu quả dạy học tiếng Anh chuyên ngành?
   Hiệu quả được đánh giá qua kết quả học tập, kỹ năng giao tiếp thực tế, sự hài lòng của sinh viên và nhà tuyển dụng, cũng như khả năng ứng dụng tiếng Anh trong công việc.

4. Công nghệ hỗ trợ giảng dạy tiếng Anh chuyên ngành gồm những gì?
   Bao gồm phần mềm học tập, tài liệu điện tử, video, máy chiếu, và các nền tảng học trực tuyến giúp tăng tính tương tác và sinh động trong giảng dạy.

5. Làm sao để giảng viên nâng cao năng lực dạy tiếng Anh chuyên ngành?
   Giảng viên cần tham gia các khóa đào tạo chuyên sâu về phương pháp dạy học tích cực, cập nhật kiến thức chuyên ngành và kỹ năng sử dụng công nghệ trong giảng dạy.

Kết luận

• Chất lượng dạy học tiếng Anh chuyên ngành tại Trường Đại học Sư phạm Kỹ thuật TP. Hồ Chí Minh còn nhiều hạn chế, đặc biệt về kỹ năng nghe, nói và phương pháp giảng dạy.
• Việc áp dụng phương pháp dạy học tích cực và công nghệ hỗ trợ là cần thiết để nâng cao hiệu quả đào tạo.
• Kiểm tra đánh giá cần đổi mới để phản ánh đúng năng lực thực tế của sinh viên.
• Đào tạo bồi dưỡng giảng viên là yếu tố then chốt trong việc nâng cao chất lượng dạy học.
• Các giải pháp đề xuất cần được triển khai trong vòng 1-2 năm tới nhằm đáp ứng yêu cầu hội nhập và phát triển nguồn nhân lực kỹ thuật có trình độ ngoại ngữ tốt.

Hành động tiếp theo: Các đơn vị liên quan cần phối hợp xây dựng kế hoạch triển khai đổi mới chương trình, phương pháp và kiểm tra đánh giá, đồng thời tổ chức đào tạo giảng viên để nâng cao chất lượng dạy học tiếng Anh chuyên ngành.