I. Lý luận về công khai minh bạch trong hoạt động của cơ quan hành chính nhà nước
Cơ quan hành chính nhà nước (CQHCNN) đóng vai trò quan trọng trong việc thực hiện chức năng quản lý nhà nước. Công khai và minh bạch (CKMB) trong hoạt động của CQHCNN không chỉ là yêu cầu pháp lý mà còn là một yếu tố cần thiết để xây dựng niềm tin của người dân vào chính quyền. Theo Điều 94 Hiến pháp năm 2013, Chính phủ là cơ quan hành chính cao nhất, thực hiện quyền hành pháp. Việc thực hiện CKMB giúp bảo đảm rằng các hoạt động của CQHCNN được giám sát và đánh giá một cách công bằng. Hệ thống CQHCNN được tổ chức theo nguyên tắc phân công, phối hợp và kiểm soát lẫn nhau, từ đó tạo ra một môi trường làm việc hiệu quả và minh bạch. Việc nghiên cứu về CKMB trong CQHCNN không chỉ giúp nâng cao chất lượng phục vụ mà còn góp phần vào việc phòng chống tham nhũng, nâng cao trách nhiệm giải trình của các cơ quan nhà nước. Như vậy, CKMB không chỉ là một nguyên tắc mà còn là một yêu cầu thiết yếu trong quản lý hành chính nhà nước.
II. Thực tiễn quy định pháp luật và thực hiện công khai minh bạch trong hoạt động của cơ quan hành chính
Quy định pháp luật về CKMB trong hoạt động của CQHCNN ở Việt Nam đã được thiết lập qua nhiều văn bản pháp luật như Hiến pháp, Luật Phòng, chống tham nhũng, và Luật Tiếp cận thông tin. Những quy định này không chỉ tạo ra khung pháp lý cho hoạt động công khai mà còn khuyến khích sự tham gia của công dân trong quá trình giám sát hoạt động của chính quyền. Tuy nhiên, thực tiễn cho thấy việc thực hiện CKMB vẫn còn nhiều hạn chế. Một số cơ quan chưa thực sự coi trọng việc công khai thông tin, dẫn đến tình trạng thiếu minh bạch trong hoạt động. Các nghiên cứu cho thấy, mặc dù có những tiến bộ nhất định trong việc cải cách hành chính, nhưng mức độ hài lòng của người dân về dịch vụ công vẫn chưa đạt yêu cầu. Do đó, việc đánh giá thực trạng và tìm ra nguyên nhân của những hạn chế này là rất cần thiết để đề xuất các giải pháp cụ thể nhằm nâng cao hiệu quả thực hiện CKMB.
III. Các giải pháp bảo đảm công khai minh bạch hoạt động của cơ quan hành chính nhà nước trong giai đoạn hiện nay
Để bảo đảm CKMB trong hoạt động của CQHCNN, cần phải thực hiện một số giải pháp cụ thể. Trước hết, cần nâng cao nhận thức của cán bộ, công chức về tầm quan trọng của CKMB trong hoạt động của cơ quan nhà nước. Việc tổ chức các khóa đào tạo, hội thảo về CKMB sẽ giúp cán bộ nhận thức rõ hơn về trách nhiệm của mình trong việc cung cấp thông tin cho công dân. Thứ hai, cần hoàn thiện các quy định pháp luật liên quan đến CKMB, đảm bảo tính khả thi và hiệu quả trong việc thực hiện. Cuối cùng, cần tăng cường sự giám sát của người dân và các tổ chức xã hội đối với hoạt động của CQHCNN. Việc tạo điều kiện thuận lợi để công dân tiếp cận thông tin và tham gia vào quá trình giám sát sẽ góp phần nâng cao tính minh bạch và trách nhiệm giải trình của các cơ quan nhà nước.
