LVTS 2012: Kiến trúc Làng Nghề Gốm Bầu Trúc trong Chiến lược Xây dựng Nông thôn Mới tỉnh Ninh Thuận

• Tác giả: Dương Thị Anh Thảo
• Người hướng dẫn: PGS.KTS Nguyễn Khởi
• Trường học: Trường Đại Học Kiến Trúc TP. Hồ Chí Minh
• Chuyên ngành: Kiến trúc
• Đề tài: Kiến Trúc Làng Nghề Gốm Bầu Trúc Trong Chiến Lược Xây Dựng Nông Thôn Mới Tỉnh Ninh Thuận
• Loại tài liệu: Luận Văn Thạc Sĩ
• Năm xuất bản: 2012
• Địa điểm: Tp. Hồ Chí Minh

I. Tổng Quan Về Lvts 2012 Kiến Trúc Gốm Bầu Trúc Ninh Thuận

Nghề và làng nghề truyền thống là những biểu tượng văn hóa bền bỉ, giàu sức sống của Việt Nam. Làng nghề không chỉ là nơi sản xuất mà còn là tổng thể môi trường văn hóa - kinh tế - xã hội. Mỗi cộng đồng dân tộc có kho tàng di sản riêng. Dân tộc Chăm cũng vậy, tạo ra nền văn hoá ChămPa đa sắc thái, thể hiện qua nhiều lĩnh vực. Tuy nhiên, do nhiều nguyên nhân, các nghề thủ công truyền thống của người Chăm đã dần bị mai một. Trong đó, làng nghề gốm Bầu Trúc được biết đến như là một trong hai làng gốm cổ xưa nhất Đông Nam Á, gắn liền với sự hình thành và phát triển lâu đời, mang đậm bản sắc văn hóa dân tộc của cộng đồng người Chăm ở Ninh Thuận. Điều kiện địa sinh thái, địa văn hóa của vùng đất Ninh Thuận đã tạo nên sự khác biệt cho kiến trúc làng nghề gốm Bầu Trúc, thể hiện qua cấu trúc không gian làng, tổ chức không gian ở, không gian sản xuất, không gian cộng đồng.

1.1. Lịch Sử Hình Thành và Phát Triển Làng Nghề Gốm Bầu Trúc

Làng nghề gốm Bầu Trúc có lịch sử lâu đời, gắn liền với sự hình thành và phát triển của cộng đồng người Chăm ở Ninh Thuận. Gốm Bầu Trúc mang những đặc trưng riêng, thể hiện bản sắc văn hóa của dân tộc Chăm. Những tác phẩm gốm ra đời, tuy mộc mạc, nghèo nàn về kiểu dáng nhưng cái hồn cổ của nó thì không thể lẫn lộn được với bất cứ dân tộc nào khác; chính điều đó đã tạo nên giá trị độc đáo và sức hút mãnh liệt cho gốm Chăm Bầu Trúc. Cần có những nghiên cứu sâu sắc hơn để bảo tồn và phát huy những giá trị lịch sử của làng nghề này.

1.2. Giá Trị Văn Hóa và Kiến Trúc Đặc Trưng của Gốm Bầu Trúc

Kiến trúc làng nghề gốm Bầu Trúc thể hiện qua cấu trúc không gian làng, tổ chức không gian ở, không gian sản xuất, không gian cộng đồng. Cùng với hệ thống lễ hội, phong tục tập quán, nếp sống đậm nét dân gian, giàu tính nhân văn đã hình thành nên bản sắc văn hóa độc đáo của người Chăm Bầu Trúc. Tất cả các yếu tố trên không chỉ là tài sản riêng của người Chăm mà còn là kho báu của cả dân tộc. Sự kết hợp hài hòa giữa văn hóa và kiến trúc tạo nên sức hút đặc biệt cho làng nghề, góp phần quan trọng vào sự phát triển du lịch của Ninh Thuận.

II. Thách Thức Đô Thị Hóa Bảo Tồn Kiến Trúc Làng Nghề Ninh Thuận

Trong những năm gần đây, tỉnh Ninh Thuận đã có nhiều thay đổi đáng kể cả về diện mạo không gian đô thị lẫn phương hướng phát triển kinh tế, khiến cho làng nghề gốm Bầu Trúc được đặt vào một vị thế mới, không chỉ là một làng nghề đơn thuần mà nó còn hàm chứa nhiều giá trị lớn lao cần được khai thác và phát triển đúng mực. Nhất là trong bối cảnh công nghiệp hóa – hiện đại hóa (CNH – HĐH) đất nước hiện nay, khi Hội nghị lần thứ 7 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa X ban hành Nghị quyết số 26-NQ/TW về Nông nghiệp, nông dân, nông thôn (Tam nông), xác định mục tiêu xây dựng nông thôn mới (NTM) đến năm 2020. Nhiều khu vực nông thôn ở Ninh Thuận đã dần đô thị hóa, đời sống người dân cũng có nhiều thay đổi. Theo đó thì nhiều vùng quê, kể cả làng nghề Bầu Trúc như được thay da đổi thịt.

2.1. Bất Cập Trong Quy Hoạch và Kiến Trúc Cảnh Quan Làng Nghề

Vẫn còn nhiều bất cập trong quy hoạch – kiến trúc, cảnh quan – môi trường, cơ sở hạ tầng,… dẫn đến chất lượng cuộc sống của người Chăm nơi đây chưa được nâng cao đúng mức. Những ngôi nhà tranh, vách đất, những khuôn viên đông đúc biểu trưng cho một đại gia đình mẫu hệ Chăm đã dần nhường chỗ cho những ngôi nhà bê tông vững chãi với lối kiến trúc của thành thị hay nói đúng hơn là của người Kinh một cách tùy tiện. Cần có quy hoạch bài bản, bảo tồn những nét kiến trúc truyền thống, đồng thời cải thiện cơ sở hạ tầng để nâng cao chất lượng cuộc sống cho người dân.

2.2. Vấn Đề Ô Nhiễm Môi Trường Trong Sản Xuất Gốm Truyền Thống

Không gian sản xuất hình thành một cách tự phát với dây chuyền chồng chéo, môi trường sản xuất không đảm bảo cho sức khỏe người dân, qui mô sản xuất nhỏ lẻ thiếu định hướng và thị trường tiêu thụ ổn định. Để Bầu Trúc trở thành làng nghề phát triển bền vững, điểm du lịch văn hóa thu hút và Ninh Thuận là một trong những điểm đến của Việt Nam trong tương lai thì việc nghiên cứu bảo tồn, cải tạo và phát triển làng nghề là việc cần thiết phải thực hiện ngay từ bây giờ. Cần có giải pháp xử lý ô nhiễm môi trường trong sản xuất gốm, đảm bảo sức khỏe cho người dân và bảo vệ cảnh quan làng nghề.

III. Giải Pháp Bảo Tồn Phát Triển Kiến Trúc Làng Nghề Bền Vững

Phải làm sao để bảo tồn, cải tạo và phát triển kiến trúc làng nghề gốm Bầu Trúc trong môi trường đô thị hoá mà thực chất là hiện đại hoá, hợp lý hoá các thành phần trong cơ cấu làng cho phù hợp với cuộc sống văn minh mà vẫn gìn giữ và phát huy được các giá trị truyền thống lâu đời vốn có. Là một nước đang phát triển, nền kinh tế Việt Nam còn phụ thuộc chủ yếu vào nông nghiệp và công nghiệp nhẹ. Sự khôi phục và phát triển của các làng nghề nước ta trong những năm gần đây có ý nghĩa tích cực về kinh tế - xã hội, đặc biệt trong tiến trình CNH - HĐH tỉnh Ninh Thuận nói riêng và đất nước nói chung để hội nhập cùng thế giới.

3.1. Phát Huy Giá Trị Văn Hóa Trong Phát Triển Du Lịch Làng Nghề

Cần khai thác tiềm năng du lịch văn hóa của làng nghề gốm Bầu Trúc, giới thiệu đến du khách những giá trị văn hóa độc đáo của người Chăm. Phát triển các sản phẩm du lịch đặc trưng, gắn liền với nghề gốm truyền thống. Tạo điều kiện cho người dân tham gia vào hoạt động du lịch, nâng cao thu nhập và cải thiện đời sống.

3.2. Xây Dựng Mô Hình Phát Triển Nông Thôn Mới Gắn Với Làng Nghề

Xây dựng nông thôn mới là một chương trình tổng thể phát triển kinh tế, xã hội, văn hóa, an ninh quốc phòng ở các địa phương, là cốt lõi của việc thực hiện Nghị quyết Trung ương 26 về Tam nông. Đây chính là một cuộc cách mạng phát huy sức mạnh tổng hợp của cả hệ thống chính trị cùng với sự tham gia của người dân. Cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa các cấp chính quyền, các tổ chức xã hội và người dân để xây dựng mô hình phát triển nông thôn mới phù hợp với đặc thù của làng nghề gốm Bầu Trúc.

3.3. Bảo Tồn Kiến Trúc Làng Nghề Gắn Với Cải Thiện Môi Trường Sống

Bảo tồn những giá trị kiến trúc truyền thống của làng nghề, đồng thời cải thiện môi trường sống cho người dân. Xây dựng hệ thống hạ tầng kỹ thuật đồng bộ, đảm bảo vệ sinh môi trường. Tạo không gian xanh, thoáng đãng, góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống của người dân.

IV. Nghiên Cứu Lvts 2012 Bài Học Ứng Dụng Cho Ninh Thuận

Việc tìm hiểu, nghiên cứu về Kiến trúc làng nghề gốm Bầu Trúc trong chiến lược xây dựng nông thôn mới tỉnh Ninh Thuận là rất sát thực và cần thiết. Xây dựng NTM là một chương trình tổng thể phát triển kinh tế, xã hội, văn hóa, an ninh quốc phòng ở các địa phương, là cốt lõi của việc thực hiện Nghị quyết Trung ương 26 về Tam nông. Đây chính là một cuộc cách mạng phát huy sức mạnh tổng hợp của cả hệ thống chính trị cùng với sự tham gia của người dân. Bộ tiêu chí Quốc gia về NTM có phạm vi khá rộng, phản ánh khá bao quát toàn bộ diện mạo nông thôn sau khi trở thành NTM. Tuy nhiên, trong công trình nghiên cứu này, tác giả chỉ xin giải quyết những vấn đề thuộc phạm vi ngành học của mình.

4.1. Đánh Giá Hiệu Quả Của Lvts 2012 Trong Bối Cảnh Nông Thôn Mới

Cần đánh giá hiệu quả của việc ứng dụng LVTS 2012 vào phát triển làng nghề. Phân tích những thành công và hạn chế của chương trình, từ đó rút ra những bài học kinh nghiệm quý báu. Nghiên cứu các mô hình phát triển làng nghề thành công ở Việt Nam và trên thế giới, áp dụng vào điều kiện thực tế của làng nghề gốm Bầu Trúc.

4.2. Phân Tích SWOT Cho Làng Nghề Gốm Bầu Trúc Hiện Nay

Phân tích SWOT (Điểm mạnh, điểm yếu, cơ hội, thách thức) của làng nghề gốm Bầu Trúc. Xác định những lợi thế cạnh tranh của làng nghề, đồng thời nhận diện những thách thức cần vượt qua. Xây dựng chiến lược phát triển phù hợp, tận dụng tối đa cơ hội và giảm thiểu những rủi ro.

V. Hướng Đi Mới Cho Phát Triển Làng Nghề Truyền Thống Ninh Thuận

Để Bầu Trúc trở thành làng nghề phát triển bền vững, điểm du lịch văn hóa thu hút và Ninh Thuận là một trong những điểm đến của Việt Nam trong tương lai thì việc nghiên cứu bảo tồn, cải tạo và phát triển làng nghề là việc cần thiết phải thực hiện ngay từ bây giờ. Phải làm sao để bảo tồn, cải tạo và phát triển kiến trúc làng nghề gốm Bầu Trúc trong môi trường đô thị hoá mà thực chất là hiện đại hoá, hợp lý hoá các thành phần trong cơ cấu làng cho phù hợp với cuộc sống văn minh mà vẫn gìn giữ và phát huy được các giá trị truyền thống lâu đời vốn có.

5.1. Đầu Tư và Phát Triển Cơ Sở Hạ Tầng Làng Nghề Gốm Bầu Trúc

Nâng cấp hệ thống giao thông, điện, nước, viễn thông để phục vụ cho sản xuất và du lịch. Xây dựng khu xử lý nước thải, rác thải để bảo vệ môi trường. Đầu tư xây dựng các công trình công cộng như nhà văn hóa, trạm y tế, trường học để nâng cao chất lượng cuộc sống cho người dân.

5.2. Tạo Liên Kết Giữa Sản Xuất Du Lịch và Tiêu Thụ Sản Phẩm

Xây dựng chuỗi giá trị từ sản xuất, du lịch đến tiêu thụ sản phẩm. Hỗ trợ người dân quảng bá, giới thiệu sản phẩm trên thị trường trong và ngoài nước. Phát triển các kênh phân phối đa dạng, đáp ứng nhu cầu của khách hàng.

VI. Kết Luận Giá Trị Kiến Trúc Làng Nghề Nông Thôn Mới

Xây dựng nông thôn mới không chỉ là xây dựng cơ sở hạ tầng, mà còn là bảo tồn và phát huy những giá trị văn hóa truyền thống. Làng nghề gốm Bầu Trúc là một di sản văn hóa quý giá, cần được bảo tồn và phát triển để góp phần vào sự phát triển bền vững của tỉnh Ninh Thuận. Việc bảo tồn và phát triển kiến trúc làng nghề, đồng thời với việc xây dựng nông thôn mới, sẽ tạo ra một diện mạo mới cho vùng quê Ninh Thuận, vừa hiện đại vừa đậm đà bản sắc văn hóa dân tộc.

6.1. Cam Kết và Hành Động Để Bảo Vệ Gốm Bầu Trúc Truyền Thống

Cần có sự cam kết và hành động cụ thể từ các cấp chính quyền, các tổ chức xã hội và người dân để bảo vệ và phát triển làng nghề gốm Bầu Trúc. Xây dựng các chính sách hỗ trợ, tạo điều kiện cho người dân yên tâm sản xuất và kinh doanh. Nâng cao ý thức bảo tồn văn hóa cho cộng đồng.

6.2. Tầm Nhìn Phát Triển Bền Vững Cho Làng Nghề và Ninh Thuận

Hướng tới một tầm nhìn phát triển bền vững cho làng nghề và tỉnh Ninh Thuận. Phát triển kinh tế gắn liền với bảo vệ môi trường và bảo tồn văn hóa. Xây dựng một cộng đồng văn minh, giàu đẹp, đáng sống.

Tổng quan nghiên cứu

Làng nghề gốm Bầu Trúc, thuộc thị trấn Phước Dân, huyện Ninh Phước, tỉnh Ninh Thuận, là một trong những làng nghề gốm cổ xưa nhất Đông Nam Á, gắn liền với cộng đồng người Chăm. Với khoảng 586 hộ dân, trong đó 80% hộ gia đình gắn bó với nghề gốm truyền thống, làng nghề này không chỉ là nơi sản xuất thủ công mỹ nghệ mà còn là kho tàng văn hóa vật thể và phi vật thể đặc sắc. Ninh Thuận là tỉnh có điều kiện tự nhiên khắc nghiệt với lượng mưa trung bình chỉ khoảng 700mm/năm, khí hậu khô nóng, tạo điều kiện thuận lợi cho nghề gốm phát triển. Tuy nhiên, quá trình đô thị hóa và công nghiệp hóa đã đặt ra nhiều thách thức về bảo tồn, cải tạo và phát triển kiến trúc làng nghề trong bối cảnh xây dựng nông thôn mới (NTM) đến năm 2020, tầm nhìn 2030.

Mục tiêu nghiên cứu tập trung vào việc nhận định thực trạng, vai trò và tiềm năng của làng nghề gốm Bầu Trúc; xây dựng cơ sở khoa học phục vụ công tác bảo tồn, cải tạo và phát triển làng nghề gắn với chiến lược NTM tỉnh Ninh Thuận; đồng thời đề xuất các giải pháp cụ thể nhằm phát huy giá trị truyền thống trong bối cảnh hiện đại hóa. Phạm vi nghiên cứu giới hạn trong không gian làng nghề gốm Bầu Trúc, với thời gian nghiên cứu từ hiện tại đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030. Nghiên cứu có ý nghĩa quan trọng trong việc nâng cao chất lượng cuộc sống người dân, bảo vệ môi trường, đồng thời phát triển du lịch văn hóa, góp phần thúc đẩy kinh tế - xã hội địa phương.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Luận văn dựa trên các lý thuyết và mô hình nghiên cứu về phát triển làng nghề truyền thống trong bối cảnh công nghiệp hóa - hiện đại hóa và xây dựng nông thôn mới. Hai khung lý thuyết chính được áp dụng gồm:

1. Lý thuyết phát triển bền vững làng nghề truyền thống: Nhấn mạnh sự cân bằng giữa bảo tồn giá trị văn hóa truyền thống và phát triển kinh tế - xã hội, đồng thời đảm bảo bảo vệ môi trường sinh thái. Lý thuyết này giúp xác định các yếu tố nội tại và ngoại cảnh ảnh hưởng đến sự phát triển bền vững của làng nghề.

2. Mô hình xây dựng nông thôn mới (NTM): Dựa trên Bộ tiêu chí quốc gia về NTM, mô hình này tập trung vào phát triển hạ tầng kinh tế - xã hội, chuyển dịch cơ cấu lao động, nâng cao đời sống vật chất và tinh thần của người dân, đồng thời giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc. Mô hình này giúp định hướng phát triển làng nghề gắn với chiến lược NTM tỉnh Ninh Thuận.

Các khái niệm chính trong nghiên cứu bao gồm: kiến trúc làng nghề truyền thống, bảo tồn và cải tạo kiến trúc, phát triển du lịch văn hóa, chuyển dịch cơ cấu kinh tế nông thôn, và phát triển bền vững.

Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sử dụng phương pháp khảo sát điền dã tại làng gốm Bầu Trúc nhằm thu thập dữ liệu thực tế về lịch sử, văn hóa, đời sống, sản xuất, kiến trúc và lễ hội của cộng đồng người Chăm. Cỡ mẫu khảo sát gồm 95 hộ gia đình tham gia tổ hợp tác sản xuất gốm, với tổng số 350 lao động ổn định và 65 lao động mới thu hút. Phương pháp chọn mẫu là chọn mẫu thuận tiện kết hợp với phương pháp phân tầng nhằm đảm bảo đại diện cho các nhóm dân cư và hoạt động sản xuất.

Nguồn dữ liệu thứ cấp được thu thập từ các tài liệu lịch sử, báo cáo ngành, quy hoạch phát triển kinh tế - xã hội tỉnh Ninh Thuận, các văn bản pháp luật liên quan đến xây dựng NTM và phát triển làng nghề. Phân tích dữ liệu được thực hiện bằng phương pháp tổng hợp, so sánh, phân tích SWOT nhằm đánh giá điểm mạnh, điểm yếu, cơ hội và thách thức của làng nghề.

Timeline nghiên cứu kéo dài từ năm 2011 đến 2012, bao gồm các giai đoạn khảo sát thực địa, thu thập tài liệu, phân tích dữ liệu và đề xuất giải pháp.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

1. Vai trò và tiềm năng phát triển làng nghề gốm Bầu Trúc
   Làng nghề đóng vai trò quan trọng trong chiến lược phát triển kinh tế - xã hội tỉnh Ninh Thuận, góp phần chuyển dịch cơ cấu lao động nông thôn theo hướng công nghiệp hóa. Khoảng 80% hộ dân tham gia sản xuất gốm, tạo việc làm ổn định cho 350 lao động và thu hút thêm 65 lao động mới. Làng nghề còn là điểm nhấn văn hóa, thu hút khách du lịch, góp phần phát triển du lịch văn hóa địa phương.

2. Thực trạng kiến trúc và môi trường làng nghề
   Kiến trúc nhà ở truyền thống của người Chăm Bầu Trúc đã biến đổi mạnh mẽ, với sự thay thế vật liệu truyền thống bằng bê tông, gạch và mái tôn. Không gian sản xuất gốm chủ yếu tổ chức trong khuôn viên nhà ở, mang tính tự phát, thiếu quy hoạch, gây ô nhiễm môi trường. Hệ thống xử lý nước thải chưa được đầu tư, nước thải và khói bụi từ lò nung gốm gây ô nhiễm không khí và nước, ảnh hưởng đến sức khỏe người dân.

3. Đánh giá SWOT về phát triển làng nghề

   • Điểm mạnh: Nghệ nhân có tay nghề cao, nguồn nguyên liệu sẵn có, cơ sở hạ tầng được cải thiện, giá trị văn hóa truyền thống còn lưu giữ.
   • Điểm yếu: Sản xuất nhỏ lẻ, công nghệ lạc hậu, vốn hạn chế, ô nhiễm môi trường, kiến trúc phát triển tự phát.
   • Cơ hội: Chính sách hỗ trợ phát triển làng nghề, thị trường tiêu thụ mở rộng, phát triển du lịch văn hóa.
   • Thách thức: Cạnh tranh gay gắt với sản phẩm công nghiệp, thị trường chưa ổn định, thiếu liên kết và hỗ trợ từ các cấp chính quyền.

4. Phương hướng phát triển
   Làng nghề cần phát triển gắn với xây dựng NTM và du lịch văn hóa, nâng cao chất lượng sản phẩm, cải thiện môi trường sản xuất, đồng thời bảo tồn giá trị văn hóa truyền thống. Việc phát triển các mô hình hợp tác xã, doanh nghiệp nhỏ và đào tạo nguồn nhân lực là cần thiết để nâng cao hiệu quả sản xuất và quản lý.

Thảo luận kết quả

Kết quả nghiên cứu cho thấy làng nghề gốm Bầu Trúc có tiềm năng phát triển kinh tế - xã hội và văn hóa to lớn, tuy nhiên đang đối mặt với nhiều thách thức về môi trường và kiến trúc. Sự biến đổi kiến trúc nhà ở truyền thống phản ánh xu hướng đô thị hóa và hiện đại hóa, nhưng cũng làm mất dần bản sắc văn hóa đặc trưng. Các số liệu về tỷ lệ hộ gia đình tham gia sản xuất gốm (80%) và số lao động tạo việc làm (khoảng 350 người) minh chứng cho vai trò kinh tế quan trọng của làng nghề.

So sánh với các nghiên cứu về làng nghề truyền thống khác như Bát Tràng hay Thanh Hà, Bầu Trúc có điểm mạnh về giá trị văn hóa Chăm đặc sắc và điều kiện tự nhiên thuận lợi, nhưng còn hạn chế về quy mô sản xuất và công nghệ. Việc kết hợp phát triển làng nghề với du lịch văn hóa là hướng đi phù hợp, tận dụng tiềm năng văn hóa và cảnh quan đặc trưng, đồng thời góp phần xây dựng NTM theo tiêu chí quốc gia.

Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ phân bố lao động theo ngành nghề, bảng SWOT chi tiết, và sơ đồ quy hoạch không gian làng nghề để minh họa các vấn đề về kiến trúc và môi trường.

Đề xuất và khuyến nghị

1. Xây dựng quy hoạch tổng thể bảo tồn và phát triển kiến trúc làng nghề

   • Động từ hành động: Thiết kế, quy hoạch
   • Target metric: Tỷ lệ công trình bảo tồn đạt chuẩn 70% trong 5 năm
   • Chủ thể thực hiện: UBND huyện Ninh Phước phối hợp Sở Xây dựng, Sở Văn hóa

2. Cải tạo môi trường sản xuất và xử lý nước thải

   • Động từ hành động: Đầu tư, lắp đặt hệ thống xử lý nước thải và khí thải
   • Target metric: Giảm 50% lượng khí CO, CO2 và nước thải chưa xử lý trong 3 năm
   • Chủ thể thực hiện: Các tổ hợp tác sản xuất gốm, chính quyền địa phương

3. Phát triển mô hình hợp tác xã và doanh nghiệp làng nghề

   • Động từ hành động: Thành lập, đào tạo, hỗ trợ tài chính
   • Target metric: Tăng số lượng hợp tác xã lên 3 mô hình trong 2 năm, nâng cao năng suất 30%
   • Chủ thể thực hiện: Sở Công Thương, các tổ chức tài chính vi mô

4. Phát triển du lịch văn hóa gắn với làng nghề

   • Động từ hành động: Xây dựng sản phẩm du lịch, quảng bá, tổ chức sự kiện văn hóa
   • Target metric: Tăng lượng khách du lịch đến làng nghề 50% trong 3 năm
   • Chủ thể thực hiện: Sở Du lịch, UBND thị trấn Phước Dân, cộng đồng dân cư

5. Đào tạo nâng cao năng lực quản lý và kỹ thuật cho nghệ nhân và lao động

   • Động từ hành động: Tổ chức đào tạo, tập huấn
   • Target metric: 80% lao động làng nghề được đào tạo kỹ thuật và quản lý trong 3 năm
   • Chủ thể thực hiện: Trung tâm hướng nghiệp Ninh Phước, các tổ chức đào tạo nghề

Đối tượng nên tham khảo luận văn

1. Các nhà quản lý và hoạch định chính sách địa phương

   • Lợi ích: Cung cấp cơ sở khoa học để xây dựng chính sách phát triển làng nghề gắn với NTM và du lịch văn hóa.
   • Use case: Lập kế hoạch quy hoạch, phân bổ nguồn lực đầu tư phát triển kinh tế - xã hội.

2. Các nhà nghiên cứu văn hóa và kiến trúc truyền thống

   • Lợi ích: Hiểu sâu sắc về giá trị văn hóa, kiến trúc và lịch sử làng nghề gốm Bầu Trúc.
   • Use case: Tham khảo để phát triển các đề tài nghiên cứu liên quan đến bảo tồn di sản văn hóa.

3. Nghệ nhân và người làm nghề gốm truyền thống

   • Lợi ích: Nắm bắt các giải pháp cải tiến kỹ thuật, bảo tồn nghề và phát triển sản phẩm phù hợp thị trường.
   • Use case: Áp dụng kỹ thuật mới, tham gia mô hình hợp tác xã, nâng cao chất lượng sản phẩm.

4. Nhà đầu tư và doanh nghiệp trong lĩnh vực du lịch và thủ công mỹ nghệ

   • Lợi ích: Khai thác tiềm năng du lịch văn hóa và phát triển sản phẩm gốm mỹ nghệ độc đáo.
   • Use case: Đầu tư phát triển du lịch làng nghề, xây dựng thương hiệu sản phẩm, mở rộng thị trường tiêu thụ.

Câu hỏi thường gặp

1. Làng nghề gốm Bầu Trúc có những giá trị văn hóa đặc trưng nào?
   Làng nghề mang đậm bản sắc văn hóa dân tộc Chăm với các giá trị lịch sử, nghệ thuật, kiến trúc và văn hóa xã hội. Các sản phẩm gốm được làm thủ công, mang dấu ấn cá nhân nghệ nhân và gắn liền với các lễ hội truyền thống như lễ Katê.

2. Tình trạng ô nhiễm môi trường tại làng nghề hiện nay ra sao?
   Sản xuất gốm gây ô nhiễm không khí do lò nung lộ thiên sử dụng củi, phân trâu bò, rơm rạ; nước thải sinh hoạt và sản xuất chưa được xử lý triệt để, xả thẳng ra môi trường, ảnh hưởng đến sức khỏe người dân.

3. Phương pháp nghiên cứu được sử dụng trong luận văn là gì?
   Nghiên cứu kết hợp khảo sát điền dã, thu thập dữ liệu thứ cấp từ các tài liệu, phân tích SWOT và tổng hợp dữ liệu nhằm đánh giá thực trạng và đề xuất giải pháp phát triển làng nghề.

4. Làm thế nào để phát triển làng nghề gắn với xây dựng nông thôn mới?
   Cần quy hoạch tổng thể, cải tạo môi trường, phát triển mô hình hợp tác xã, nâng cao năng lực lao động, đồng thời phát triển du lịch văn hóa để tạo nguồn thu nhập bền vững cho người dân.

5. Vai trò của du lịch văn hóa trong phát triển làng nghề gốm Bầu Trúc là gì?
   Du lịch văn hóa giúp khai thác giá trị văn hóa truyền thống, tạo điểm đến hấp dẫn, tăng thu nhập cho cộng đồng, đồng thời góp phần bảo tồn và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc Chăm.

Kết luận

• Làng nghề gốm Bầu Trúc là di sản văn hóa quý giá, mang giá trị lịch sử, nghệ thuật và xã hội đặc sắc của người Chăm tại Ninh Thuận.
• Quá trình đô thị hóa và công nghiệp hóa đã làm biến đổi kiến trúc và môi trường làng nghề, đặt ra yêu cầu cấp thiết về bảo tồn và phát triển bền vững.
• Nghiên cứu đã đánh giá thực trạng, tiềm năng và đề xuất các giải pháp quy hoạch, cải tạo môi trường, phát triển mô hình sản xuất và du lịch văn hóa gắn với xây dựng nông thôn mới.
• Việc triển khai các giải pháp cần sự phối hợp chặt chẽ giữa chính quyền, cộng đồng dân cư và các tổ chức liên quan trong giai đoạn đến năm 2020 và tầm nhìn 2030.
• Kêu gọi các nhà quản lý, nhà nghiên cứu, nghệ nhân và nhà đầu tư cùng chung tay bảo tồn và phát huy giá trị làng nghề gốm Bầu Trúc, góp phần phát triển kinh tế - xã hội tỉnh Ninh Thuận bền vững.