Tổng quan nghiên cứu

Trong bối cảnh phát triển kinh tế - xã hội, ngành y tế tỉnh Bắc Giang đã đạt được nhiều thành tựu quan trọng trong việc đầu tư và hoàn thiện hệ thống bệnh viện đa khoa, đáp ứng nhu cầu khám chữa bệnh ngày càng tăng của người dân. Tuy nhiên, công tác quản lý tài chính tại các bệnh viện, đặc biệt là Bệnh viện Đa khoa huyện Lạng Giang, vẫn còn nhiều khó khăn và bất cập. Nguồn nhân lực còn thiếu về số lượng và chất lượng, cơ sở vật chất hạn chế, cùng với việc quản lý, huy động và sử dụng nguồn tài chính chưa hiệu quả đã ảnh hưởng đến chất lượng dịch vụ y tế.

Mục tiêu nghiên cứu của luận văn là phân tích thực trạng tổ chức công tác kế toán tại Bệnh viện Đa khoa huyện Lạng Giang, từ đó đề xuất các giải pháp hoàn thiện nhằm nâng cao hiệu quả quản lý tài chính trong những năm tới. Nghiên cứu tập trung vào các nội dung như tổ chức hệ thống thông tin kế toán, bộ máy kế toán, kiểm tra kế toán và ứng dụng công nghệ thông tin trong công tác kế toán. Phạm vi nghiên cứu bao gồm dữ liệu thu thập năm 2017 tại bệnh viện, với trọng tâm là các quy trình, tổ chức bộ máy, sổ sách, chứng từ và báo cáo kế toán.

Ý nghĩa của nghiên cứu thể hiện qua việc cung cấp thông tin chính xác, kịp thời cho lãnh đạo bệnh viện và các cơ quan quản lý nhà nước, góp phần nâng cao hiệu quả sử dụng nguồn lực tài chính, đồng thời hỗ trợ việc thực hiện cơ chế tự chủ tài chính theo quy định của Nhà nước. Qua đó, nghiên cứu góp phần thúc đẩy sự phát triển bền vững của bệnh viện và nâng cao chất lượng dịch vụ y tế tại địa phương.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Luận văn dựa trên các lý thuyết và mô hình về tổ chức công tác kế toán trong đơn vị sự nghiệp công lập có thu, bao gồm:

  • Lý thuyết tổ chức công tác kế toán: Tổ chức công tác kế toán là việc xác định các công việc, nội dung kế toán cần thực hiện nhằm hình thành hệ thống kế toán đáp ứng yêu cầu quản lý tài chính của đơn vị. Các yếu tố cấu thành gồm tổ chức bộ máy kế toán, phương pháp kế toán, kỹ thuật hạch toán và chế độ kế toán.

  • Mô hình quản lý tài chính đơn vị sự nghiệp công lập có thu: Cơ chế quản lý tài chính dựa trên các văn bản pháp luật như Nghị định 16/2015/NĐ-CP, Thông tư 107/2017/TT-BTC, quy định về tự chủ tài chính, lập dự toán, thực hiện và quyết toán thu chi ngân sách.

  • Khái niệm chính:

    • Đơn vị sự nghiệp công lập có thu: Đơn vị cung cấp dịch vụ công, có nguồn thu sự nghiệp, tổ chức bộ máy kế toán theo quy định.
    • Tổ chức công tác kế toán: Hệ thống các hoạt động thu nhận, xử lý, kiểm tra và cung cấp thông tin kế toán.
    • Hệ thống thông tin kế toán: Bao gồm chứng từ kế toán, tài khoản kế toán, sổ kế toán và báo cáo kế toán.
    • Nguyên tắc tổ chức kế toán: Tuân thủ pháp luật, thống nhất, phù hợp với quy mô và tiết kiệm hiệu quả.

Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sử dụng phương pháp kết hợp định tính và định lượng, cụ thể:

  • Nguồn dữ liệu:

    • Dữ liệu sơ cấp: Thu thập qua phỏng vấn trực tiếp kế toán trưởng và các kế toán viên tại Bệnh viện Đa khoa huyện Lạng Giang.
    • Dữ liệu thứ cấp: Tài liệu, báo cáo kế toán, chứng từ, sổ sách kế toán năm 2017 của bệnh viện; các văn bản pháp luật liên quan như Nghị định 16/2015/NĐ-CP, Thông tư 107/2017/TT-BTC.

  • Phương pháp phân tích:

    • Phân tích mô tả thực trạng tổ chức công tác kế toán, đánh giá ưu điểm và tồn tại.
    • So sánh với các quy định pháp luật và các nghiên cứu tương tự trong lĩnh vực y tế.
    • Sử dụng phương pháp quan sát trực tiếp quy trình kế toán tại bệnh viện để đánh giá hiệu quả tổ chức.
    • Tổng hợp, đối chiếu số liệu kế toán để xác định các vấn đề cần cải thiện.

  • Timeline nghiên cứu: Nghiên cứu tập trung vào dữ liệu và thực trạng năm 2017, với quá trình thu thập và phân tích dữ liệu diễn ra trong năm 2018.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

  1. Thực trạng tổ chức hệ thống thông tin kế toán: Bệnh viện đã xây dựng hệ thống chứng từ kế toán đầy đủ, bao gồm các loại chứng từ mệnh lệnh, thực hiện và thủ tục kế toán. Tuy nhiên, việc luân chuyển và kiểm tra chứng từ còn chậm, gây ảnh hưởng đến tiến độ ghi sổ kế toán. Tỷ lệ chứng từ được kiểm tra và ký duyệt đúng quy định đạt khoảng 85%.

  2. Tổ chức bộ máy kế toán: Bộ máy kế toán tại bệnh viện được tổ chức theo hình thức hỗn hợp, với phòng kế toán trung tâm và các kế toán viên phụ trách các phần hành. Cơ cấu bộ máy gọn nhẹ nhưng còn thiếu nhân lực chuyên môn cao, dẫn đến khối lượng công việc lớn và áp lực cao. Tỷ lệ nhân viên kế toán có trình độ đại học trở lên chiếm khoảng 70%.

  3. Công tác kiểm tra kế toán: Việc kiểm tra kế toán được thực hiện định kỳ, tập trung vào việc tuân thủ dự toán ngân sách và các quy định pháp luật. Tuy nhiên, công tác kiểm tra chưa phát hiện kịp thời một số sai sót nhỏ trong xử lý chứng từ, ảnh hưởng đến độ chính xác của báo cáo tài chính. Tỷ lệ sai sót phát hiện trong kiểm tra chiếm khoảng 5% tổng số nghiệp vụ.

  4. Ứng dụng công nghệ thông tin trong kế toán: Bệnh viện đã áp dụng phần mềm kế toán để xử lý nghiệp vụ, giúp giảm thiểu sai sót và tăng tốc độ xử lý số liệu. Tuy nhiên, việc ứng dụng CNTT còn hạn chế do thiếu trang thiết bị hiện đại và nhân viên chưa được đào tạo đầy đủ. Khoảng 60% công việc kế toán được thực hiện qua phần mềm, phần còn lại vẫn xử lý thủ công.

Thảo luận kết quả

Nguyên nhân của các tồn tại trên chủ yếu do hạn chế về nguồn nhân lực và cơ sở vật chất, cũng như quy trình kiểm tra chưa chặt chẽ. So với các nghiên cứu tại các bệnh viện khác, Bệnh viện Đa khoa huyện Lạng Giang có mức độ ứng dụng CNTT thấp hơn khoảng 15%, ảnh hưởng đến hiệu quả công tác kế toán. Việc tổ chức bộ máy kế toán theo hình thức hỗn hợp phù hợp với quy mô bệnh viện, nhưng cần tăng cường đào tạo và bổ sung nhân lực để đáp ứng yêu cầu ngày càng cao.

Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ tỷ lệ nhân viên kế toán theo trình độ học vấn, bảng thống kê số lượng chứng từ được kiểm tra đúng quy trình, và biểu đồ phần trăm ứng dụng CNTT trong công tác kế toán qua các năm. Những kết quả này cho thấy cần có giải pháp đồng bộ nhằm nâng cao chất lượng tổ chức công tác kế toán, góp phần quản lý tài chính hiệu quả hơn, phù hợp với cơ chế tự chủ tài chính hiện hành.

Đề xuất và khuyến nghị

  1. Hoàn thiện hệ thống thông tin kế toán: Xây dựng quy trình luân chuyển và kiểm tra chứng từ kế toán chặt chẽ, đảm bảo 100% chứng từ được kiểm tra và ký duyệt đúng quy định. Thời gian thực hiện trong 12 tháng, do phòng Tài chính - Kế toán phối hợp với Ban lãnh đạo bệnh viện chịu trách nhiệm.

  2. Tăng cường đào tạo và bổ sung nhân lực kế toán: Tuyển dụng thêm kế toán viên có trình độ chuyên môn cao, đồng thời tổ chức các khóa đào tạo nâng cao nghiệp vụ và ứng dụng CNTT cho nhân viên hiện tại. Mục tiêu nâng tỷ lệ nhân viên kế toán trình độ đại học lên 90% trong vòng 18 tháng.

  3. Nâng cao hiệu quả công tác kiểm tra kế toán: Thiết lập bộ phận kiểm tra kế toán chuyên trách, thực hiện kiểm tra định kỳ và đột xuất nhằm phát hiện và xử lý kịp thời sai sót. Thời gian triển khai trong 6 tháng, do Ban Kiểm soát nội bộ phối hợp với phòng Kế toán thực hiện.

  4. Đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin: Đầu tư trang thiết bị hiện đại, nâng cấp phần mềm kế toán và xây dựng hệ thống quản lý dữ liệu kế toán tập trung. Đào tạo nhân viên sử dụng thành thạo các công cụ CNTT. Mục tiêu đạt 90% nghiệp vụ kế toán được xử lý qua phần mềm trong 24 tháng.

Các giải pháp trên cần sự phối hợp chặt chẽ giữa Ban lãnh đạo bệnh viện, phòng Tài chính - Kế toán, Sở Y tế tỉnh Bắc Giang và các cơ quan quản lý nhà nước để đảm bảo tính khả thi và hiệu quả.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

  1. Lãnh đạo các bệnh viện công lập: Giúp hiểu rõ về tổ chức công tác kế toán, từ đó nâng cao hiệu quả quản lý tài chính và thực hiện cơ chế tự chủ tài chính.

  2. Nhân viên kế toán và tài chính trong ngành y tế: Cung cấp kiến thức thực tiễn về quy trình, phương pháp tổ chức kế toán, ứng dụng CNTT và kiểm tra kế toán tại bệnh viện.

  3. Cơ quan quản lý nhà nước về y tế và tài chính: Hỗ trợ xây dựng chính sách, hướng dẫn và giám sát công tác kế toán tại các đơn vị sự nghiệp công lập có thu.

  4. Các nhà nghiên cứu và sinh viên chuyên ngành kế toán, quản trị kinh doanh: Là tài liệu tham khảo quý giá về tổ chức công tác kế toán trong lĩnh vực y tế, đặc biệt trong bối cảnh đổi mới cơ chế tài chính công.

Câu hỏi thường gặp

  1. Tại sao tổ chức công tác kế toán lại quan trọng đối với bệnh viện công lập?
    Tổ chức công tác kế toán giúp cung cấp thông tin chính xác, kịp thời về tài chính, hỗ trợ lãnh đạo bệnh viện quản lý nguồn lực hiệu quả, đảm bảo minh bạch và tuân thủ pháp luật. Ví dụ, việc kiểm soát chi tiêu giúp tránh lãng phí và nâng cao chất lượng dịch vụ y tế.

  2. Những khó khăn chính trong tổ chức công tác kế toán tại Bệnh viện Đa khoa huyện Lạng Giang là gì?
    Khó khăn gồm thiếu nhân lực kế toán có trình độ cao, quy trình kiểm tra chứng từ chưa chặt chẽ, ứng dụng CNTT còn hạn chế và cơ sở vật chất chưa đồng bộ. Điều này làm giảm hiệu quả xử lý và cung cấp thông tin kế toán.

  3. Làm thế nào để nâng cao hiệu quả ứng dụng công nghệ thông tin trong kế toán bệnh viện?
    Cần đầu tư phần mềm hiện đại, trang thiết bị phù hợp, đào tạo nhân viên sử dụng thành thạo công nghệ và xây dựng quy trình quản lý dữ liệu tập trung. Việc này giúp giảm sai sót, tăng tốc độ xử lý và nâng cao chất lượng báo cáo.

  4. Nguyên tắc tổ chức công tác kế toán trong đơn vị sự nghiệp công lập có thu là gì?
    Bao gồm tuân thủ pháp luật, đảm bảo thống nhất trong toàn đơn vị, phù hợp với quy mô và đặc điểm hoạt động, đồng thời tiết kiệm chi phí và đạt hiệu quả cao nhất trong cung cấp thông tin kế toán.

  5. Các giải pháp đề xuất có thể áp dụng trong thời gian bao lâu để thấy hiệu quả?
    Các giải pháp như hoàn thiện quy trình, đào tạo nhân lực, nâng cấp CNTT thường cần từ 12 đến 24 tháng để triển khai và phát huy hiệu quả rõ rệt, tùy thuộc vào sự phối hợp và nguồn lực của bệnh viện.

Kết luận

  • Luận văn đã phân tích toàn diện thực trạng tổ chức công tác kế toán tại Bệnh viện Đa khoa huyện Lạng Giang, chỉ ra những ưu điểm và tồn tại chính trong hệ thống thông tin kế toán, bộ máy kế toán, kiểm tra và ứng dụng CNTT.
  • Đề xuất các giải pháp cụ thể nhằm hoàn thiện tổ chức công tác kế toán, góp phần nâng cao hiệu quả quản lý tài chính và thực hiện cơ chế tự chủ tài chính tại bệnh viện.
  • Nghiên cứu có ý nghĩa thực tiễn quan trọng, hỗ trợ lãnh đạo bệnh viện và các cơ quan quản lý trong việc cải tiến công tác kế toán.
  • Các bước tiếp theo bao gồm triển khai các giải pháp đề xuất, theo dõi đánh giá hiệu quả và điều chỉnh phù hợp trong quá trình thực hiện.
  • Khuyến khích các đơn vị sự nghiệp công lập khác tham khảo và áp dụng mô hình tổ chức công tác kế toán khoa học, hiệu quả để nâng cao năng lực quản lý tài chính.

Hành động ngay hôm nay để cải thiện công tác kế toán sẽ góp phần nâng cao chất lượng dịch vụ y tế và phát triển bền vững bệnh viện trong tương lai.