Tổng quan nghiên cứu

Thị trường bán lẻ Việt Nam, đặc biệt tại Hà Nội, đang chứng kiến sự phát triển mạnh mẽ với doanh thu bán lẻ năm 2017 đạt khoảng 2,9 triệu tỉ đồng, tương đương 130 tỉ đô la Mỹ, tăng 10,6% so với năm 2016. Trong bối cảnh cạnh tranh gay gắt giữa các chuỗi bán lẻ, việc nâng cao năng lực cạnh tranh của các hệ thống bán lẻ trở thành yêu cầu cấp thiết. Luận văn tập trung nghiên cứu năng lực cạnh tranh của chuỗi hệ thống bán lẻ Hapro Mart thuộc Công ty Siêu thị Hà Nội trên địa bàn Hà Nội trong giai đoạn 2014-2017, nhằm đánh giá thực trạng và đề xuất giải pháp nâng cao năng lực cạnh tranh trong giai đoạn 2018-2022.

Mục tiêu nghiên cứu cụ thể bao gồm: hệ thống hóa các khái niệm về bán lẻ và năng lực cạnh tranh; phân tích, đánh giá năng lực cạnh tranh của chuỗi Hapro Mart; đề xuất các giải pháp nâng cao năng lực cạnh tranh phù hợp với thị trường Hà Nội. Phạm vi nghiên cứu tập trung vào chuỗi siêu thị Hapro Mart tại Hà Nội, khảo sát ý kiến khách hàng cá nhân và hộ gia đình về ngành hàng thực phẩm. Nghiên cứu sử dụng dữ liệu thứ cấp từ năm 2014 đến 2016 và dữ liệu sơ cấp thu thập từ các phòng ban của công ty.

Ý nghĩa nghiên cứu thể hiện qua việc cung cấp cơ sở khoa học cho việc xây dựng chiến lược phát triển bền vững của chuỗi Hapro Mart, góp phần nâng cao thị phần và khả năng cạnh tranh trong thị trường bán lẻ đang ngày càng cạnh tranh khốc liệt tại Hà Nội.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Luận văn dựa trên các lý thuyết và mô hình quản trị kinh doanh, marketing và chiến lược cạnh tranh. Hai khung lý thuyết chính được áp dụng gồm:

  1. Lý thuyết năng lực cạnh tranh của Michael Porter: Năng lực cạnh tranh được hiểu là khả năng chiếm lĩnh thị trường tiêu thụ sản phẩm cùng loại hoặc sản phẩm thay thế, dựa trên lợi thế cạnh tranh bền vững. Mô hình phân tích các yếu tố cấu thành năng lực cạnh tranh bao gồm nguồn lực tài chính, nguồn lực con người, thương hiệu, tổ chức quản lý, marketing và cơ sở vật chất.

  2. Mô hình Marketing Mix (4P): Bao gồm sản phẩm, giá cả, phân phối và xúc tiến bán hàng. Mô hình này giúp đánh giá năng lực tổ chức và triển khai các chương trình marketing của chuỗi siêu thị nhằm đáp ứng nhu cầu khách hàng mục tiêu.

Các khái niệm chính được làm rõ gồm: bán lẻ và chuỗi hệ thống bán lẻ, năng lực cạnh tranh doanh nghiệp và chuỗi siêu thị, các yếu tố cấu thành năng lực cạnh tranh (nguồn lực nội bộ và yếu tố thị trường), phân đoạn thị trường và định vị thương hiệu.

Phương pháp nghiên cứu

Luận văn sử dụng phương pháp nghiên cứu kết hợp định tính và định lượng:

  • Nguồn dữ liệu: Dữ liệu thứ cấp gồm báo cáo tài chính, tài liệu nội bộ Công ty Siêu thị Hà Nội, các tài liệu pháp luật, giáo trình, bài báo chuyên ngành. Dữ liệu sơ cấp được thu thập qua khảo sát 100 phiếu ý kiến khách hàng tại các điểm bán của Hapro Mart, cùng với phỏng vấn các cán bộ quản lý.

  • Phương pháp chọn mẫu: Mẫu khảo sát được chọn ngẫu nhiên tại các siêu thị Hapro Mart trên địa bàn Hà Nội, đảm bảo đại diện cho khách hàng cá nhân và hộ gia đình.

  • Phân tích dữ liệu: Sử dụng phương pháp thống kê mô tả, so sánh tỷ lệ phần trăm, phân tích SWOT để đánh giá điểm mạnh, điểm yếu, cơ hội và thách thức của chuỗi Hapro Mart. Các số liệu được tổng hợp và phân tích nhằm minh họa thực trạng năng lực cạnh tranh và dự báo xu hướng phát triển.

  • Timeline nghiên cứu: Thu thập dữ liệu từ năm 2014 đến 2016, khảo sát sơ cấp thực hiện trong năm 2017, phân tích và đề xuất giải pháp cho giai đoạn 2018-2022.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

  1. Năng lực tài chính và hệ thống chuỗi cửa hàng: Hapro Mart có nguồn vốn ổn định, đảm bảo duy trì và mở rộng chuỗi siêu thị với số lượng cửa hàng tăng từ khoảng 10 siêu thị năm 2014 lên khoảng 15 siêu thị năm 2016. Tuy nhiên, so với đối thủ Vinmart với hơn 50 cửa hàng tại Hà Nội, quy mô còn hạn chế.

  2. Nguồn lực con người: Đội ngũ nhân viên của Hapro Mart có trình độ chuyên môn tương đối tốt, với tỷ lệ nhân viên được đào tạo bài bản đạt khoảng 75%. Tuy nhiên, chất lượng dịch vụ khách hàng còn chưa đồng đều, ảnh hưởng đến trải nghiệm mua sắm.

  3. Định vị thị trường và phân đoạn khách hàng: Hapro Mart tập trung vào phân khúc khách hàng trung lưu tại các quận nội thành Hà Nội, với danh mục sản phẩm đa dạng, chiếm khoảng 80-90% các mặt hàng thiết yếu. Khảo sát cho thấy 68% khách hàng đánh giá sản phẩm tại Hapro Mart đa dạng và phù hợp nhu cầu, nhưng chỉ 55% hài lòng về giá cả so với các đối thủ.

  4. Chương trình xúc tiến và quảng bá: Các chương trình khuyến mãi và quảng bá của Hapro Mart được đánh giá tích cực với 60% khách hàng cho rằng các chương trình này hấp dẫn và thường xuyên. Tuy nhiên, so với Vinmart, mức độ nhận diện thương hiệu và quảng bá còn hạn chế.

Thảo luận kết quả

Kết quả cho thấy Hapro Mart có lợi thế về nguồn lực tài chính ổn định và hệ thống chuỗi cửa hàng phát triển đều đặn, tuy nhiên quy mô và mức độ phủ sóng còn thấp so với các đối thủ lớn như Vinmart. Điều này ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng tiếp cận khách hàng và chiếm lĩnh thị phần.

Nguồn lực con người là điểm mạnh nhưng cần nâng cao chất lượng dịch vụ để tăng sự hài lòng và giữ chân khách hàng. Việc định vị thị trường tập trung vào khách hàng trung lưu là phù hợp với năng lực hiện tại, nhưng cần mở rộng phân khúc để tăng trưởng.

Chương trình xúc tiến bán hàng và quảng bá cần được đầu tư bài bản hơn để nâng cao nhận diện thương hiệu và cạnh tranh hiệu quả hơn trên thị trường. So sánh với các nghiên cứu trong ngành, các yếu tố như đa dạng sản phẩm, giá cả cạnh tranh và dịch vụ khách hàng là nhân tố quyết định năng lực cạnh tranh của chuỗi bán lẻ.

Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ so sánh số lượng cửa hàng, tỷ lệ hài lòng khách hàng về sản phẩm và dịch vụ, cũng như bảng SWOT tổng hợp điểm mạnh, điểm yếu, cơ hội và thách thức của Hapro Mart.

Đề xuất và khuyến nghị

  1. Mở rộng quy mô chuỗi cửa hàng: Tăng số lượng siêu thị Hapro Mart tại các quận ngoại thành và các tỉnh lân cận Hà Nội trong giai đoạn 2018-2022 nhằm nâng cao độ phủ sóng và tiếp cận khách hàng mới. Chủ thể thực hiện là Ban lãnh đạo Công ty Siêu thị Hà Nội phối hợp với các phòng ban đầu tư phát triển.

  2. Nâng cao chất lượng dịch vụ khách hàng: Tổ chức các khóa đào tạo chuyên sâu về kỹ năng phục vụ, chăm sóc khách hàng cho nhân viên, đồng thời xây dựng hệ thống đánh giá và phản hồi khách hàng định kỳ. Mục tiêu tăng tỷ lệ hài lòng khách hàng lên trên 80% trong vòng 2 năm.

  3. Đa dạng hóa danh mục sản phẩm: Tăng cường nhập khẩu và phát triển các mặt hàng mới, đặc biệt là các sản phẩm hữu cơ, thực phẩm sạch nhằm đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của khách hàng trẻ và trung lưu. Thời gian thực hiện trong 3 năm tới.

  4. Tăng cường hoạt động marketing và xúc tiến bán hàng: Đẩy mạnh các chương trình khuyến mãi, quảng bá thương hiệu qua các kênh truyền thông hiện đại như mạng xã hội, quảng cáo trực tuyến, đồng thời hợp tác với các nhà cung cấp để tổ chức các sự kiện kích cầu. Mục tiêu nâng cao nhận diện thương hiệu và tăng doanh thu 15% mỗi năm.

  5. Ứng dụng công nghệ quản lý hiện đại: Đầu tư hệ thống quản lý bán hàng, kho vận và chăm sóc khách hàng (CRM) nhằm tối ưu hóa hoạt động vận hành và nâng cao hiệu quả kinh doanh. Thời gian triển khai trong vòng 2 năm.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

  1. Ban lãnh đạo và quản lý Công ty Siêu thị Hà Nội: Sử dụng kết quả nghiên cứu để xây dựng chiến lược phát triển chuỗi Hapro Mart, nâng cao năng lực cạnh tranh và mở rộng thị trường.

  2. Các nhà quản trị chuỗi bán lẻ tại Việt Nam: Tham khảo các phân tích và giải pháp để áp dụng vào quản lý và phát triển chuỗi bán lẻ trong bối cảnh cạnh tranh ngày càng khốc liệt.

  3. Các nhà nghiên cứu và sinh viên chuyên ngành Quản trị Kinh doanh, Marketing: Tài liệu tham khảo hữu ích về lý thuyết và thực tiễn nâng cao năng lực cạnh tranh trong ngành bán lẻ hiện đại.

  4. Cơ quan quản lý nhà nước và các tổ chức hỗ trợ doanh nghiệp: Tham khảo để xây dựng chính sách hỗ trợ phát triển hệ thống phân phối bán lẻ trong nước, góp phần nâng cao sức cạnh tranh của doanh nghiệp Việt Nam.

Câu hỏi thường gặp

  1. Năng lực cạnh tranh của chuỗi siêu thị là gì?
    Năng lực cạnh tranh là khả năng của chuỗi siêu thị trong việc chiếm lĩnh thị trường tiêu thụ sản phẩm cùng loại, duy trì và phát triển vị thế trên thị trường trong dài hạn. Ví dụ, Hapro Mart cần có lợi thế về giá cả, chất lượng sản phẩm và dịch vụ để cạnh tranh với Vinmart.

  2. Tại sao cần phân đoạn thị trường trong bán lẻ?
    Phân đoạn thị trường giúp chuỗi siêu thị xác định nhóm khách hàng mục tiêu với nhu cầu và đặc điểm riêng biệt, từ đó xây dựng chiến lược marketing phù hợp. Ví dụ, Hapro Mart tập trung vào khách hàng trung lưu tại Hà Nội để tối ưu hóa danh mục sản phẩm và dịch vụ.

  3. Các yếu tố nào ảnh hưởng đến năng lực cạnh tranh của chuỗi bán lẻ?
    Bao gồm nguồn lực tài chính, nguồn lực con người, thương hiệu, tổ chức quản lý, marketing và cơ sở vật chất. Ví dụ, nguồn vốn mạnh giúp mở rộng chuỗi cửa hàng, đội ngũ nhân viên chuyên nghiệp nâng cao chất lượng dịch vụ.

  4. Làm thế nào để nâng cao chất lượng dịch vụ khách hàng?
    Thông qua đào tạo nhân viên, xây dựng hệ thống phản hồi khách hàng và cải tiến quy trình phục vụ. Ví dụ, Hapro Mart có thể tổ chức các khóa đào tạo kỹ năng giao tiếp và xử lý tình huống cho nhân viên.

  5. Vai trò của chương trình xúc tiến bán hàng trong cạnh tranh?
    Xúc tiến bán hàng giúp thu hút khách hàng, tăng doanh số và nâng cao nhận diện thương hiệu. Ví dụ, các chương trình khuyến mãi định kỳ của Hapro Mart giúp giữ chân khách hàng và cạnh tranh với các chuỗi khác.

Kết luận

  • Năng lực cạnh tranh của chuỗi hệ thống bán lẻ Hapro Mart tại Hà Nội còn nhiều tiềm năng phát triển nhưng đang chịu áp lực cạnh tranh lớn từ các đối thủ như Vinmart.
  • Các yếu tố nguồn lực tài chính, con người, thương hiệu và marketing là nền tảng quan trọng để nâng cao năng lực cạnh tranh.
  • Cần mở rộng quy mô chuỗi cửa hàng, nâng cao chất lượng dịch vụ và đa dạng hóa sản phẩm để đáp ứng nhu cầu khách hàng.
  • Đẩy mạnh hoạt động marketing, xúc tiến bán hàng và ứng dụng công nghệ quản lý hiện đại là giải pháp thiết thực.
  • Tiếp tục nghiên cứu và cập nhật dữ liệu thị trường để điều chỉnh chiến lược phù hợp trong giai đoạn 2018-2022.

Hành động tiếp theo là triển khai các giải pháp đề xuất, đồng thời theo dõi và đánh giá hiệu quả để điều chỉnh kịp thời, đảm bảo chuỗi Hapro Mart phát triển bền vững và nâng cao vị thế trên thị trường bán lẻ Hà Nội.