Luận văn thạc sĩ về quần thể khu di tích hành cung Tức Mặc – Thiên Trường tại Nam Định của Vũ Đại An, Viện Việt Nam học và Khoa học Phát triển, Đại học Quốc gia Hà Nội

• Tác giả: Vũ Đại An
• Người hướng dẫn: GS. Nguyễn Quang Ngọc
• Trường học: Đại học quốc gia hà nội
• Chuyên ngành: Việt Nam học
• Đề tài: Quần thể khu di tích hành cung tức mặc – thiên trường
• Loại tài liệu: Luận văn thạc sĩ
• Năm xuất bản: 2008
• Địa điểm: Hà nội

• MỞ ĐẦU
• 0.1. Tính cấp thiết của đề tài
• 0.2. Lịch sử nghiên cứu vấn đề
• 0.3. Mục đích nghiên cứu
• 0.4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
• 0.5. Phương pháp nghiên cứu
• 0.6. Đóng góp của luận văn
• 0.7. Kết cấu luận văn
• 1. CHƯƠNG 1: HÀNH CUNG TỨC MẶC – THIÊN TRƯỜNG, KINH ĐÔ THỨ HAI CỦA QUỐC GIA ĐẠI VIỆT THỜI TRẦN
• 1.1. Làng Tức Mặc, quê hương nhà Trần
• 1.2. Nhà Trần xây dựng hành cung trên quê hương Tức Mặc
• 1.3. Hành cung Tức Mặc – Thiên Trường trong sự nghiệp của vương triều Trần
• 1.4. Tiểu kết
• 2. CHƯƠNG 2: KHU DI TÍCH TỨC MẶC – THIÊN TRƯỜNG: LỊCH SỬ VÀ HIỆN TRẠNG
• 2.1. Đền Thiên Trường
• 2.2. Đền Cố Trạch
• 2.3. Đền Trùng Hoa
• 2.4. Chùa – Tháp Phổ Minh
• 2.5. Tiểu kết
• 3. CHƯƠNG 3: BẢO TỒN VÀ PHÁT HUY GIÁ TRỊ KHU DI TÍCH TỨC MẶC – THIÊN TRƯỜNG
• 3.1. Khu di tích Tức Mặc – Thiên Trường trong mối quan hệ với các di tích Trần tại Nam Định
• 3.2. Một số di tích tiêu biểu liên quan mật thiết tới hành cung Tức Mặc – Thiên Trường
• 3.3. Đánh giá giá trị khi di tích
• 3.4. Các phương án bảo tồn và phát huy giá trị khu di tích
• 3.5. Tiểu kết
• PHỤ LỤC
• TÀI LIỆU THAM KHẢO
• KẾT LUẬN

I. Tổng Quan Luận Văn Nghiên Cứu Quần Thể Khu Di Tích Tức Mặc

Luận văn thạc sĩ tập trung vào việc nghiên cứu Quần thể khu di tích Tức Mặc – Thiên Trường, một địa điểm lịch sử quan trọng gắn liền với vương triều Trần. Tức Mặc, một thôn thuộc phường Lộc Vượng, thành phố Nam Định, là vùng đất cổ lưu giữ nhiều giá trị văn hoá truyền thống. Nơi đây còn là quê hương, đất phát tích của vương triều Trần. Thời Trần, vùng đất Thiên Trường nói chung, Tức Mặc nói riêng đã trở thành kinh đô thứ hai sau kinh đô Thăng Long. Luận văn đi sâu vào lịch sử hình thành, kiến trúc, văn hóa và các giá trị lịch sử của khu di tích, đồng thời đề xuất các phương án bảo tồn và phát huy giá trị của di sản này. Nghiên cứu này có ý nghĩa quan trọng trong việc bảo vệ, phát hiện, làm sáng tỏ và phong phú thêm các giá trị văn hoá vật thể và phi vật thể, đồng thời tạo cơ sở cho công tác quy hoạch tổng thể phát triển kinh tế – xã hội của tỉnh, quy hoạch đô thị gắn với cảnh quan thiên nhiên, môi trường sinh thái. Nguồn tài liệu từ Đại học quốc gia Hà Nội, Viện Việt Nam học và Khoa học phát triển, Luận văn thạc sĩ của Vũ Đại An (2008) về Quần thể khu di tích hành cung tức mặc – thiên trường là tài liệu chính cho phân tích và đánh giá. Các nguồn sử liệu khác như Đại Việt sử ký toàn thư, An Nam chí lược cũng được sử dụng để tăng thêm tính xác thực cho luận điểm.

1.1. Vị Trí và Tầm Quan Trọng của Hành Cung Tức Mặc trong Lịch Sử

Luận văn khẳng định vị trí trung tâm của Hành cung Tức Mặc trong hệ thống chính trị và văn hóa thời Trần. Thiên Trường trở thành kinh đô thứ hai sau Thăng Long, là nơi các vua Trần lui về nghỉ ngơi và điều hành đất nước. Khu di tích không chỉ là nơi lưu giữ các công trình kiến trúc, mà còn là nơi diễn ra nhiều sự kiện lịch sử quan trọng. Luận văn nhấn mạnh việc nghiên cứu địa điểm này có vai trò quan trọng trong việc hiểu rõ hơn về lịch sử và văn hóa của vương triều Trần.

1.2. Mục Tiêu Nghiên Cứu và Phương Pháp Tiếp Cận trong Luận Văn Về Di Tích Lịch Sử

Luận văn đặt ra mục tiêu tìm hiểu sâu sắc về mảnh đất Tức Mặc, mối quan hệ của nó với vương triều Trần, và quy mô, bố trí các cung điện. Đồng thời, luận văn nghiên cứu về niên đại, trùng tu, kiến trúc, và lễ hội của từng di tích như đền Thiên Trường, đền Cố Trạch, đền Trùng Hoa, chùa Phổ Minh để làm rõ các giá trị tiêu biểu. Phương pháp nghiên cứu kết hợp khảo sát thực tế, phân tích tư liệu lịch sử, và khai thác các nguồn tư liệu địa phương.

II. Thách Thức Nghiên Cứu Bảo Tồn Di Tích và Phát Huy Giá Trị Tức Mặc

Luận văn chỉ ra những thách thức trong việc bảo tồn và phát huy giá trị của khu di tích Tức Mặc. Do ảnh hưởng của thời gian và các biến động lịch sử, nhiều công trình kiến trúc đã bị hư hại hoặc biến mất. Việc tìm kiếm và phục dựng lại các dấu tích xưa là một nhiệm vụ khó khăn. Bên cạnh đó, quá trình đô thị hóa cũng gây ra những tác động tiêu cực đến cảnh quan và môi trường của khu di tích. Luận văn đặt ra vấn đề làm thế nào để cân bằng giữa việc bảo tồn di sản và phát triển kinh tế - xã hội của địa phương. Để giải quyết vấn đề này, cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa các cấp chính quyền, các nhà khoa học, và cộng đồng địa phương. Cần có các chính sách và giải pháp cụ thể để bảo vệ di tích khỏi các tác động tiêu cực, đồng thời tạo điều kiện để phát huy giá trị của di sản trong đời sống hiện đại.

2.1. Tác Động của Đô Thị Hóa đến Quần Thể Khu Di Tích Hành Cung Tức Mặc

Sự phát triển đô thị nhanh chóng đã tạo ra áp lực lớn lên quần thể khu di tích hành cung Tức Mặc. Các công trình xây dựng mới có thể xâm lấn vào khu vực bảo tồn, làm thay đổi cảnh quan tự nhiên và văn hóa. Ô nhiễm môi trường cũng là một vấn đề đáng lo ngại, ảnh hưởng đến tuổi thọ và tính toàn vẹn của các di tích. Cần có các biện pháp kiểm soát chặt chẽ để hạn chế các tác động tiêu cực của đô thị hóa.

2.2. Khó Khăn trong Việc Phục Dựng Kiến Trúc Hành Cung Tức Mặc Thời Trần

Do thiếu hụt thông tin và tư liệu, việc phục dựng kiến trúc hành cung Tức Mặc thời Trần gặp nhiều khó khăn. Các di tích khảo cổ còn lại thường chỉ là các phế tích, không đủ để hình dung đầy đủ về quy mô và kiểu dáng của các công trình kiến trúc. Cần có sự nghiên cứu kỹ lưỡng và áp dụng các phương pháp khoa học để tái tạo lại hình ảnh của hành cung Tức Mặc xưa.

III. Giải Pháp Bảo Tồn Nghiên Cứu Quần Thể Khu Di Tích Tức Mặc Toàn Diện

Luận văn đề xuất giải pháp bảo tồn quần thể khu di tích Tức Mặc thông qua việc nghiên cứu toàn diện về lịch sử, kiến trúc, và văn hóa của khu di tích. Cần có các dự án nghiên cứu chuyên sâu để thu thập và phân tích các tư liệu lịch sử, khảo cổ học, và văn hóa dân gian. Đồng thời, cần có sự hợp tác giữa các nhà khoa học, các nhà quản lý, và cộng đồng địa phương để xây dựng các phương án bảo tồn phù hợp và hiệu quả. Việc bảo tồn không chỉ dừng lại ở việc phục dựng các công trình kiến trúc, mà còn bao gồm việc bảo vệ cảnh quan tự nhiên và môi trường văn hóa của khu di tích. Cần có các biện pháp để nâng cao nhận thức của cộng đồng về giá trị của di sản và khuyến khích sự tham gia của họ vào công tác bảo tồn.

3.1. Khai Quật và Nghiên Cứu Khảo Cổ tại Khu Vực Di Tích Lịch Sử Quốc Gia Tức Mặc

Việc khai quật và nghiên cứu khảo cổ có vai trò quan trọng trong việc làm sáng tỏ lịch sử và kiến trúc của di tích lịch sử quốc gia Tức Mặc. Các cuộc khai quật có thể phát hiện ra các dấu tích kiến trúc, các di vật cổ, và các thông tin quan trọng về đời sống của người xưa. Cần có các dự án khai quật quy mô lớn và được thực hiện bởi các chuyên gia có kinh nghiệm để thu thập được nhiều thông tin nhất.

3.2. Số Hóa Tư Liệu Lịch Sử và Văn Hóa Hành Cung Tức Mặc Thời Trần

Việc số hóa các tư liệu lịch sử và văn hóa liên quan đến hành cung Tức Mặc thời Trần là một biện pháp quan trọng để bảo tồn và phổ biến di sản. Các tư liệu có thể bao gồm các văn bản cổ, hình ảnh, bản đồ, và các tài liệu nghiên cứu. Việc số hóa giúp bảo vệ các tư liệu khỏi sự hư hại và giúp cho nhiều người có thể tiếp cận được thông tin về di tích.

IV. Phát Huy Giá Trị Du Lịch Hành Cung Tức Mặc Gắn Với Bản Sắc Văn Hóa

Luận văn đề xuất việc phát huy giá trị của khu di tích Tức Mặc thông qua việc phát triển du lịch văn hóa. Cần xây dựng các sản phẩm du lịch độc đáo, gắn liền với lịch sử và văn hóa của vương triều Trần. Du lịch không chỉ mang lại nguồn thu kinh tế cho địa phương, mà còn giúp nâng cao nhận thức của cộng đồng về giá trị của di sản. Tuy nhiên, cần có sự quản lý chặt chẽ để đảm bảo rằng du lịch không gây ra những tác động tiêu cực đến di tích và môi trường. Cần có các quy định về số lượng du khách, các hoạt động du lịch được phép, và các biện pháp bảo vệ môi trường.

4.1. Xây Dựng Các Tour Du Lịch Văn Hóa Hành Cung Tức Mặc Thái Bình Hấp Dẫn

Cần xây dựng các tour du lịch văn hóa hấp dẫn, giới thiệu về lịch sử, kiến trúc, và văn hóa của hành cung Tức Mặc nói chung. Các tour du lịch có thể bao gồm việc tham quan các di tích, nghe thuyết minh về lịch sử, tham gia các hoạt động văn hóa truyền thống, và thưởng thức ẩm thực địa phương.

4.2. Tổ Chức Các Lễ Hội Truyền Thống tại Tức Mặc Hưng Hà Thái Bình

Việc tổ chức các lễ hội truyền thống tại Tức Mặc không chỉ giúp bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa, mà còn thu hút du khách. Các lễ hội có thể bao gồm các nghi lễ tôn giáo, các hoạt động văn nghệ dân gian, và các trò chơi truyền thống. Cần có sự chuẩn bị kỹ lưỡng và tổ chức chuyên nghiệp để đảm bảo rằng các lễ hội diễn ra thành công và an toàn.

V. Kết Quả Nghiên Cứu Giá Trị Lịch Sử Hành Cung Tức Mặc và Tiềm Năng

Luận văn nhấn mạnh giá trị lịch sử của hành cung Tức Mặc và tiềm năng phát triển của khu di tích. Nghiên cứu này cung cấp một cái nhìn toàn diện về lịch sử và văn hóa của vương triều Trần, đồng thời đề xuất các giải pháp bảo tồn và phát huy giá trị của di sản. Kết quả nghiên cứu có thể được sử dụng để xây dựng các chính sách và kế hoạch phát triển du lịch văn hóa bền vững cho địa phương. Luận văn cũng kêu gọi sự quan tâm và chung tay của cộng đồng trong việc bảo vệ và phát huy giá trị của di sản. Các thế hệ tương lai cần được giáo dục về lịch sử và văn hóa của đất nước, để họ có thể hiểu rõ hơn về nguồn gốc và bản sắc của dân tộc. Bảo tồn di tích không chỉ là trách nhiệm của chính quyền, mà là trách nhiệm của toàn xã hội.

5.1. Ảnh Hưởng của Hành Cung Tức Mặc Đến Lịch Sử Và Văn Hóa Việt Nam

Hành cung Tức Mặc đóng vai trò quan trọng trong lịch sử và ảnh hưởng của hành cung tức mặc đến lịch sử , củng cố quyền lực nhà Trần. Nghiên cứu làm sáng tỏ ảnh hưởng văn hóa của Tức Mặc đến đời sống và nghệ thuật thời Trần, khẳng định giá trị to lớn của di sản này.

5.2. Tiềm Năng Phát Triển Du Lịch Hành Cung Tức Mặc trong Tương Lai

Phân tích tiềm năng phát triển du lịch Hành cung Tức Mặc dựa trên giá trị lịch sử, văn hóa. Nghiên cứu chỉ ra các yếu tố cần thiết để biến Tức Mặc thành điểm đến du lịch hấp dẫn, mang lại lợi ích kinh tế - xã hội cho địa phương.