Tổng quan nghiên cứu
Trong bối cảnh kinh tế đầy biến động, đặc biệt là tác động sâu rộng của đại dịch COVID-19 năm 2020, các doanh nghiệp Việt Nam nói chung và Công ty cổ phần vận tải và xây dựng Uông Bí nói riêng phải đối mặt với nhiều thách thức trong hoạt động sản xuất kinh doanh. Theo báo cáo tài chính giai đoạn 2016-2020, doanh thu thuần của công ty tăng từ 44,8 tỷ đồng năm 2017 lên 66,8 tỷ đồng năm 2020, tương ứng mức tăng trưởng 8,3% so với năm trước đó, mặc dù chịu ảnh hưởng của dịch bệnh. Tuy nhiên, giá vốn hàng bán cũng tăng theo, gây áp lực lên lợi nhuận gộp và hiệu quả tài chính.
Vấn đề nghiên cứu tập trung vào thực trạng năng lực quản lý tài chính tại Công ty cổ phần vận tải và xây dựng Uông Bí, nhằm đánh giá các chỉ tiêu tài chính quan trọng như khả năng thanh toán, cơ cấu vốn, hiệu quả hoạt động và khả năng sinh lời. Mục tiêu cụ thể là phân tích các chỉ số tài chính từ báo cáo tài chính giai đoạn 2016-2020, xác định những điểm mạnh, điểm yếu trong công tác quản lý tài chính và đề xuất các giải pháp nâng cao năng lực quản lý tài chính phù hợp với định hướng phát triển của công ty đến năm 2025.
Phạm vi nghiên cứu tập trung vào hoạt động tài chính của công ty tại địa bàn Quảng Ninh trong giai đoạn 2016-2020, sử dụng các số liệu kế toán, báo cáo tài chính và các tài liệu liên quan. Ý nghĩa nghiên cứu thể hiện qua việc cung cấp cơ sở khoa học cho công tác quản lý tài chính doanh nghiệp xây dựng, góp phần nâng cao hiệu quả kinh doanh, tăng lợi nhuận và đảm bảo sự phát triển bền vững trong môi trường cạnh tranh ngày càng khốc liệt.
Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu
Khung lý thuyết áp dụng
Luận văn dựa trên các lý thuyết và mô hình quản lý tài chính doanh nghiệp, trong đó có:
Lý thuyết tài chính doanh nghiệp: Tài chính doanh nghiệp được hiểu là quá trình tạo lập, phân phối và sử dụng các quỹ tiền tệ nhằm đạt mục tiêu tối đa hóa lợi nhuận và giá trị doanh nghiệp. Các chỉ tiêu đánh giá năng lực tài chính bao gồm cơ cấu vốn, khả năng thanh toán, hiệu quả hoạt động và khả năng sinh lời.
Mô hình phân tích Dupont: Phương pháp này phân tích tỷ suất lợi nhuận trên vốn chủ sở hữu (ROE) thành các thành phần cấu thành gồm tỷ suất lợi nhuận trên doanh thu (ROS), vòng quay tổng tài sản và đòn bẩy tài chính. Mô hình giúp xác định nguyên nhân ảnh hưởng đến hiệu quả tài chính và đề xuất các biện pháp cải thiện.
Khái niệm quản lý tài chính doanh nghiệp: Quản lý tài chính là việc sử dụng thông tin tài chính để phân tích, lập kế hoạch và kiểm soát các hoạt động tài chính nhằm tối đa hóa lợi nhuận và giá trị doanh nghiệp. Các nội dung cơ bản gồm hoạch định tài chính, quản lý vốn lưu động, vốn cố định và đầu tư tài chính.
Các khái niệm chính được sử dụng bao gồm: vốn chủ sở hữu, nợ phải trả, khả năng thanh toán, cơ cấu nguồn vốn, vòng quay tài sản, tỷ suất lợi nhuận, và đòn bẩy tài chính.
Phương pháp nghiên cứu
Nghiên cứu sử dụng phương pháp định tính kết hợp phân tích số liệu tài chính định lượng. Nguồn dữ liệu chính là các báo cáo tài chính của Công ty cổ phần vận tải và xây dựng Uông Bí giai đoạn 2016-2020, bao gồm bảng cân đối kế toán, báo cáo kết quả kinh doanh, báo cáo lưu chuyển tiền tệ và thuyết minh báo cáo tài chính.
Phương pháp phân tích bao gồm:
Phân tích tổng hợp và so sánh các chỉ tiêu tài chính qua các năm để đánh giá xu hướng và hiệu quả quản lý tài chính.
Phân tích Dupont để đánh giá chi tiết các nhân tố ảnh hưởng đến hiệu quả sử dụng vốn chủ sở hữu.
Phân tích khả năng thanh toán, cơ cấu vốn và hiệu quả hoạt động dựa trên các chỉ số tài chính tiêu chuẩn.
Cỡ mẫu nghiên cứu là toàn bộ số liệu tài chính của công ty trong 5 năm, được chọn vì tính đại diện và đầy đủ. Timeline nghiên cứu tập trung vào giai đoạn 2016-2020, với dự báo và đề xuất giải pháp cho giai đoạn tiếp theo đến năm 2025.
Kết quả nghiên cứu và thảo luận
Những phát hiện chính
Tăng trưởng doanh thu và lợi nhuận ổn định: Doanh thu thuần tăng từ 44,8 tỷ đồng năm 2017 lên 66,8 tỷ đồng năm 2020, tương ứng mức tăng trung bình khoảng 10% mỗi năm. Lợi nhuận sau thuế cũng tăng đều, đạt mức tăng 11,3% năm 2020 so với năm trước. Tuy nhiên, năm 2017 có sự giảm nhẹ lợi nhuận do công trình chậm tiến độ.
Cơ cấu vốn và khả năng tự tài trợ: Tỷ suất tự tài trợ tài sản dài hạn duy trì trên 1, cho thấy công ty có khả năng sử dụng vốn chủ sở hữu để trang bị tài sản dài hạn, giảm rủi ro tài chính. Tuy nhiên, tỷ số nợ trên vốn chủ sở hữu có xu hướng tăng nhẹ, phản ánh việc sử dụng đòn bẩy tài chính để mở rộng sản xuất kinh doanh.
Khả năng thanh toán và quản lý vốn lưu động: Khả năng thanh toán hiện hành và khả năng thanh toán nhanh đều duy trì trên mức 1, cho thấy công ty có đủ tài sản ngắn hạn để thanh toán các khoản nợ ngắn hạn. Hệ số thanh toán lãi vay trên 1, chứng tỏ công ty đủ khả năng chi trả lãi vay, giảm thiểu rủi ro tài chính.
Hiệu quả sử dụng tài sản và sinh lời: Vòng quay tổng tài sản và vòng quay tài sản cố định có xu hướng tăng nhẹ, cho thấy tài sản được sử dụng hiệu quả hơn qua các năm. Tỷ suất lợi nhuận trên doanh thu (ROS) và tỷ suất lợi nhuận trên vốn chủ sở hữu (ROE) đều tăng, phản ánh hiệu quả kinh doanh được cải thiện.
Thảo luận kết quả
Sự tăng trưởng ổn định về doanh thu và lợi nhuận trong bối cảnh khó khăn do dịch COVID-19 cho thấy công ty có chiến lược quản lý tài chính tương đối hiệu quả. Việc duy trì tỷ suất tự tài trợ tài sản dài hạn trên 1 giúp giảm thiểu rủi ro tài chính, đồng thời sử dụng đòn bẩy tài chính hợp lý để mở rộng quy mô sản xuất.
Khả năng thanh toán tốt phản ánh công tác quản lý vốn lưu động hiệu quả, giúp công ty duy trì thanh khoản và đáp ứng các nghĩa vụ tài chính kịp thời. Vòng quay tài sản tăng cho thấy công ty đã cải thiện hiệu quả sử dụng tài sản cố định và tài sản ngắn hạn, góp phần nâng cao năng suất và lợi nhuận.
Phân tích Dupont cho thấy ROE tăng chủ yếu nhờ cải thiện ROS và vòng quay tổng tài sản, đồng thời duy trì tỷ lệ nợ hợp lý. So sánh với các doanh nghiệp cùng ngành, công ty có hiệu quả tài chính tương đối tốt, tuy nhiên cần chú ý đến việc kiểm soát chi phí và nâng cao năng lực quản lý tài chính để ứng phó với biến động thị trường.
Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ tăng trưởng doanh thu, lợi nhuận, biểu đồ cơ cấu vốn và các chỉ số tài chính qua các năm để minh họa rõ nét xu hướng và hiệu quả quản lý tài chính.
Đề xuất và khuyến nghị
Tăng cường quản lý công nợ và thu hồi nợ: Áp dụng các biện pháp kiểm soát chặt chẽ công nợ, rút ngắn kỳ thu tiền để cải thiện dòng tiền và giảm rủi ro tài chính. Chủ thể thực hiện: Phòng kế toán và phòng kinh doanh, thời gian: 2022-2023.
Nâng cao trình độ chuyên môn nguồn nhân lực tài chính: Tổ chức đào tạo, bồi dưỡng kỹ năng quản lý tài chính cho cán bộ nhân viên nhằm nâng cao hiệu quả công tác tài chính. Chủ thể: Ban lãnh đạo công ty phối hợp phòng nhân sự, thời gian: 2022-2024.
Tối ưu hóa cơ cấu vốn và sử dụng vốn hiệu quả: Xây dựng cơ cấu vốn hợp lý, tăng tỷ lệ vốn chủ sở hữu, đồng thời sử dụng vốn vay có hiệu quả để giảm chi phí tài chính. Chủ thể: Ban giám đốc và phòng tài chính, thời gian: 2022-2025.
Cải tiến bộ máy quản lý tài chính: Xây dựng hệ thống quản lý tài chính hiện đại, áp dụng công nghệ thông tin trong quản lý và báo cáo tài chính để nâng cao tính chính xác và kịp thời. Chủ thể: Ban giám đốc và phòng kế toán, thời gian: 2022-2023.
Lựa chọn phương án kinh doanh và sản phẩm phù hợp: Đánh giá và lựa chọn các dự án, sản phẩm có hiệu quả cao, phù hợp với năng lực tài chính và thị trường để đảm bảo tăng trưởng bền vững. Chủ thể: Ban giám đốc và phòng kinh doanh, thời gian: liên tục.
Đối tượng nên tham khảo luận văn
Ban lãnh đạo doanh nghiệp xây dựng và vận tải: Giúp hiểu rõ thực trạng quản lý tài chính, từ đó đưa ra các quyết định chiến lược phù hợp nhằm nâng cao hiệu quả tài chính và phát triển bền vững.
Phòng tài chính - kế toán các doanh nghiệp vừa và nhỏ: Cung cấp các chỉ tiêu tài chính và phương pháp phân tích thực tiễn để cải thiện công tác quản lý tài chính, đặc biệt trong bối cảnh thị trường biến động.
Sinh viên và nghiên cứu sinh ngành quản lý kinh tế, tài chính doanh nghiệp: Là tài liệu tham khảo bổ ích về lý thuyết quản lý tài chính kết hợp với phân tích thực tiễn tại doanh nghiệp xây dựng.
Cơ quan quản lý nhà nước và các tổ chức tư vấn tài chính: Hỗ trợ đánh giá năng lực tài chính doanh nghiệp trong ngành xây dựng, từ đó đề xuất chính sách hỗ trợ và giải pháp phát triển phù hợp.
Câu hỏi thường gặp
Quản lý tài chính doanh nghiệp có vai trò gì trong phát triển bền vững?
Quản lý tài chính giúp doanh nghiệp huy động và sử dụng vốn hiệu quả, kiểm soát chi phí, đảm bảo thanh khoản và tối đa hóa lợi nhuận, từ đó tạo nền tảng phát triển bền vững trong môi trường cạnh tranh.Phương pháp phân tích Dupont giúp gì cho doanh nghiệp?
Phân tích Dupont phân tách ROE thành các yếu tố cấu thành, giúp doanh nghiệp xác định nguyên nhân ảnh hưởng đến lợi nhuận vốn chủ sở hữu và từ đó đề ra các biện pháp cải thiện hiệu quả tài chính.Làm thế nào để cải thiện khả năng thanh toán ngắn hạn?
Doanh nghiệp cần quản lý tốt vốn lưu động, tăng tốc thu hồi công nợ, kiểm soát tồn kho và duy trì tỷ lệ tài sản ngắn hạn đủ để thanh toán các khoản nợ ngắn hạn đúng hạn.Tại sao cơ cấu vốn lại quan trọng đối với doanh nghiệp?
Cơ cấu vốn ảnh hưởng đến chi phí sử dụng vốn, mức độ rủi ro tài chính và khả năng sinh lời. Cơ cấu vốn hợp lý giúp doanh nghiệp cân bằng giữa vốn chủ sở hữu và nợ vay, tối ưu hóa hiệu quả tài chính.Giải pháp nào giúp nâng cao năng lực quản lý tài chính tại doanh nghiệp xây dựng?
Các giải pháp bao gồm nâng cao trình độ nhân lực tài chính, tối ưu hóa cơ cấu vốn, cải tiến bộ máy quản lý tài chính, tăng cường kiểm soát công nợ và lựa chọn phương án kinh doanh phù hợp.
Kết luận
- Công ty cổ phần vận tải và xây dựng Uông Bí đã duy trì tăng trưởng doanh thu và lợi nhuận ổn định trong giai đoạn 2016-2020, bất chấp ảnh hưởng của đại dịch COVID-19.
- Năng lực quản lý tài chính được đánh giá qua các chỉ tiêu khả năng thanh toán, cơ cấu vốn và hiệu quả sử dụng tài sản cho thấy công ty có nền tảng tài chính tương đối vững chắc.
- Phân tích Dupont cho thấy hiệu quả sinh lời của vốn chủ sở hữu được cải thiện nhờ tăng ROS và vòng quay tài sản, đồng thời duy trì đòn bẩy tài chính hợp lý.
- Các giải pháp nâng cao năng lực quản lý tài chính tập trung vào quản lý công nợ, đào tạo nhân lực, tối ưu hóa cơ cấu vốn và cải tiến bộ máy quản lý tài chính.
- Đề xuất triển khai các giải pháp trong giai đoạn 2022-2025 nhằm đảm bảo sự phát triển bền vững và nâng cao năng lực cạnh tranh của công ty trên thị trường.
Để tiếp tục phát triển, công ty cần chủ động cập nhật và áp dụng các phương pháp quản lý tài chính hiện đại, đồng thời tăng cường đào tạo nhân lực và kiểm soát rủi ro tài chính. Hành động ngay hôm nay sẽ giúp công ty vững bước trên con đường phát triển bền vững trong tương lai.