## Tổng quan nghiên cứu

Trong bối cảnh đổi mới căn bản và toàn diện giáo dục Việt Nam, việc nâng cao năng lực đội ngũ giáo viên trung học phổ thông (THPT) là một trong những nhiệm vụ trọng tâm nhằm đáp ứng yêu cầu phát triển giáo dục và đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao. Tỉnh Hải Dương, với khoảng X trường THPT và hàng nghìn giáo viên, đang đối mặt với thách thức trong việc bồi dưỡng năng lực giáo viên để thực hiện chương trình giáo dục phổ thông mới. Thực trạng phối hợp giữa các trường THPT với Trung tâm Giáo dục nghề nghiệp - Giáo dục thường xuyên (GDNN-GDTX) cấp tỉnh trong công tác bồi dưỡng năng lực giáo viên còn nhiều hạn chế, như nội dung bồi dưỡng chưa phân hóa phù hợp, hình thức bồi dưỡng chưa đa dạng, chưa đáp ứng nhu cầu đa dạng của giáo viên.

Mục tiêu nghiên cứu nhằm khảo sát thực trạng phối hợp giữa các trường THPT với Trung tâm GDNN-GDTX cấp tỉnh trong bồi dưỡng năng lực giáo viên tại tỉnh Hải Dương, từ đó đề xuất các biện pháp nâng cao hiệu quả phối hợp, góp phần nâng cao chất lượng đội ngũ giáo viên THPT. Nghiên cứu được thực hiện trong giai đoạn 2018-2020, tập trung tại tỉnh Hải Dương với đối tượng là các trường THPT và Trung tâm GDNN-GDTX cấp tỉnh.

Nghiên cứu có ý nghĩa quan trọng trong việc phát triển nguồn nhân lực giáo dục, hỗ trợ thực hiện thành công chương trình giáo dục phổ thông mới, đồng thời góp phần nâng cao chất lượng giáo dục tại địa phương, thúc đẩy sự phát triển bền vững của ngành giáo dục tỉnh Hải Dương.

## Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

### Khung lý thuyết áp dụng

Nghiên cứu dựa trên các lý thuyết và mô hình sau:

- **Lý thuyết năng lực giáo viên**: Năng lực giáo viên được hiểu là tổng hợp các phẩm chất tâm lý, kiến thức, kỹ năng và thái độ phù hợp với yêu cầu nghề nghiệp nhằm tổ chức thực hiện hiệu quả hoạt động giảng dạy và giáo dục. Bảy nhóm năng lực chính bao gồm: năng lực tìm hiểu học sinh, năng lực giáo dục phát triển nhân cách, năng lực dạy học môn học, năng lực giao tiếp, năng lực đánh giá, năng lực hoạt động xã hội và năng lực phát triển nghề nghiệp.

- **Lý thuyết phối hợp tổ chức**: Phối hợp là hoạt động liên kết, hỗ trợ lẫn nhau giữa các cá nhân, tổ chức nhằm thực hiện hiệu quả mục tiêu chung. Hiệu quả phối hợp phụ thuộc vào sự thống nhất mục tiêu, phân công rõ ràng, kênh thông tin liên lạc và sự phối hợp hài hòa giữa các bên liên quan.

- **Mô hình bồi dưỡng giáo viên theo tiếp cận năng lực**: Tập trung vào việc phát triển năng lực thực hành sư phạm của giáo viên thông qua các hình thức bồi dưỡng đa dạng, phù hợp với đặc điểm người học là người lớn, có kinh nghiệm và nhu cầu học tập cụ thể.

Các khái niệm chuyên ngành quan trọng bao gồm: bồi dưỡng giáo viên, phối hợp tổ chức, năng lực sư phạm, giáo dục thường xuyên, giáo dục phổ thông, trung tâm GDNN-GDTX.

### Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sử dụng phương pháp kết hợp giữa lý luận và thực tiễn:

- **Nguồn dữ liệu**: Thu thập dữ liệu từ khảo sát thực trạng phối hợp giữa các trường THPT và Trung tâm GDNN-GDTX cấp tỉnh tại Hải Dương, thông qua bảng hỏi với hơn 300 giáo viên, cán bộ quản lý và chuyên viên; phỏng vấn sâu với 30 cán bộ quản lý và giáo viên chủ chốt; tham khảo các văn bản pháp luật, tài liệu chuyên ngành và báo cáo của ngành giáo dục.

- **Phương pháp phân tích**: Sử dụng phân tích định lượng với phần mềm SPSS để xử lý số liệu khảo sát, phân tích tần suất, trung bình, so sánh tỷ lệ phần trăm; phân tích định tính nội dung phỏng vấn để làm rõ các vấn đề thực trạng và đề xuất giải pháp.

- **Timeline nghiên cứu**: Nghiên cứu được tiến hành trong 24 tháng (2018-2020), gồm các giai đoạn: tổng quan tài liệu và xây dựng khung lý thuyết (6 tháng), khảo sát thực trạng và thu thập dữ liệu (8 tháng), phân tích dữ liệu và thảo luận kết quả (6 tháng), đề xuất biện pháp và hoàn thiện luận văn (4 tháng).

## Kết quả nghiên cứu và thảo luận

### Những phát hiện chính

1. **Thực trạng phối hợp còn hạn chế**: Khoảng 65% giáo viên đánh giá hoạt động phối hợp giữa trường THPT và Trung tâm GDNN-GDTX cấp tỉnh chưa hiệu quả, do thiếu sự thống nhất về mục tiêu và kế hoạch bồi dưỡng.

2. **Nội dung bồi dưỡng chưa phân hóa**: 70% giáo viên cho rằng nội dung bồi dưỡng chưa đáp ứng nhu cầu chuyên môn và năng lực cá nhân, chưa phù hợp với yêu cầu đổi mới chương trình giáo dục phổ thông 2018.

3. **Hình thức bồi dưỡng đơn điệu**: Hơn 60% giáo viên phản ánh hình thức bồi dưỡng chủ yếu là tập trung truyền đạt, thiếu các phương pháp tương tác, thực hành và ứng dụng công nghệ thông tin.

4. **Thiếu kiểm tra, đánh giá hiệu quả phối hợp**: Chỉ khoảng 40% các trường THPT và Trung tâm GDNN-GDTX thực hiện kiểm tra, đánh giá định kỳ hoạt động phối hợp, dẫn đến khó khăn trong việc điều chỉnh và nâng cao chất lượng bồi dưỡng.

### Thảo luận kết quả

Nguyên nhân chính của những hạn chế trên là do thiếu cơ chế phối hợp chặt chẽ, chưa có kế hoạch bồi dưỡng đồng bộ và chưa phát huy vai trò chủ động của các bên liên quan. So với các nghiên cứu trong nước và quốc tế, việc phối hợp bồi dưỡng giáo viên cần được xây dựng trên nền tảng mục tiêu chung, phân công rõ ràng và sử dụng đa dạng phương pháp bồi dưỡng phù hợp với đặc điểm người học là người lớn.

Kết quả nghiên cứu cho thấy việc tăng cường phối hợp giữa trường THPT và Trung tâm GDNN-GDTX cấp tỉnh không chỉ nâng cao chất lượng bồi dưỡng mà còn góp phần phát triển nguồn nhân lực giáo dục tại địa phương, đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục phổ thông và hội nhập quốc tế.

Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ cột thể hiện tỷ lệ đánh giá hiệu quả phối hợp, bảng so sánh nội dung và hình thức bồi dưỡng theo đánh giá của giáo viên, và biểu đồ tròn về mức độ kiểm tra, đánh giá hoạt động phối hợp.

## Đề xuất và khuyến nghị

1. **Tăng cường giáo dục nhận thức về vai trò phối hợp**: Tổ chức các hội nghị, tập huấn nâng cao nhận thức cho cán bộ quản lý, giáo viên về tầm quan trọng của phối hợp trong bồi dưỡng năng lực giáo viên. Mục tiêu đạt 90% cán bộ quản lý và giáo viên tham gia trong vòng 12 tháng.

2. **Xây dựng cơ chế phối hợp thống nhất**: Thiết lập quy chế phối hợp rõ ràng giữa trường THPT và Trung tâm GDNN-GDTX cấp tỉnh, thống nhất mục tiêu, kế hoạch và phân công nhiệm vụ cụ thể. Hoàn thành trong 6 tháng, do Sở GD&ĐT chủ trì.

3. **Đa dạng hóa nội dung và hình thức bồi dưỡng**: Phát triển chương trình bồi dưỡng phân hóa theo nhóm năng lực, ứng dụng công nghệ thông tin, tăng cường phương pháp thực hành, thảo luận nhóm, dạy học tình huống. Triển khai trong 18 tháng, do Trung tâm GDNN-GDTX phối hợp với các trường THPT thực hiện.

4. **Tăng cường kiểm tra, đánh giá và phản hồi**: Xây dựng bộ công cụ đánh giá hiệu quả phối hợp và kết quả bồi dưỡng, tổ chức đánh giá định kỳ hàng năm, sử dụng kết quả để điều chỉnh kế hoạch bồi dưỡng. Thực hiện liên tục, do Sở GD&ĐT và Trung tâm GDNN-GDTX phối hợp giám sát.

## Đối tượng nên tham khảo luận văn

1. **Cán bộ quản lý giáo dục**: Giúp hiểu rõ cơ chế phối hợp và các biện pháp nâng cao hiệu quả bồi dưỡng giáo viên, hỗ trợ hoạch định chính sách và quản lý giáo dục địa phương.

2. **Hiệu trưởng và Ban giám hiệu các trường THPT**: Cung cấp cơ sở để xây dựng kế hoạch bồi dưỡng phù hợp, tăng cường phối hợp với Trung tâm GDNN-GDTX nhằm nâng cao năng lực đội ngũ giáo viên.

3. **Giáo viên THPT**: Nắm bắt các yêu cầu năng lực mới, phương pháp bồi dưỡng hiệu quả, từ đó chủ động tham gia các hoạt động bồi dưỡng nâng cao trình độ chuyên môn và nghiệp vụ.

4. **Trung tâm GDNN-GDTX cấp tỉnh và các cơ sở đào tạo giáo viên**: Tham khảo để cải tiến chương trình, phương pháp bồi dưỡng, tăng cường phối hợp với các trường phổ thông nhằm nâng cao chất lượng đào tạo và bồi dưỡng giáo viên.

## Câu hỏi thường gặp

1. **Tại sao cần phối hợp giữa trường THPT và Trung tâm GDNN-GDTX trong bồi dưỡng giáo viên?**  
Phối hợp giúp tận dụng nguồn lực, thống nhất mục tiêu và nội dung bồi dưỡng, nâng cao hiệu quả đào tạo, đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục phổ thông.

2. **Những khó khăn chính trong phối hợp hiện nay là gì?**  
Bao gồm thiếu cơ chế phối hợp rõ ràng, nội dung bồi dưỡng chưa phân hóa, hình thức bồi dưỡng đơn điệu và thiếu kiểm tra, đánh giá hiệu quả.

3. **Phương pháp bồi dưỡng nào phù hợp với giáo viên THPT?**  
Phương pháp dạy học cho người lớn như thuyết trình kết hợp thảo luận nhóm, dạy học tình huống, thực hành và tư vấn được đánh giá cao về hiệu quả.

4. **Làm thế nào để đánh giá hiệu quả phối hợp trong bồi dưỡng giáo viên?**  
Thông qua xây dựng bộ tiêu chí, thu thập ý kiến phản hồi, đánh giá kết quả học tập và áp dụng kiến thức của giáo viên sau bồi dưỡng.

5. **Ai là người chịu trách nhiệm chính trong công tác phối hợp?**  
Sở GD&ĐT, Ban giám hiệu các trường THPT và Ban giám đốc Trung tâm GDNN-GDTX cấp tỉnh cùng phối hợp thực hiện, phân công nhiệm vụ rõ ràng.

## Kết luận

- Nghiên cứu đã làm rõ thực trạng phối hợp giữa các trường THPT và Trung tâm GDNN-GDTX cấp tỉnh trong bồi dưỡng năng lực giáo viên tại tỉnh Hải Dương còn nhiều hạn chế cần khắc phục.  
- Đã xác định được các nguyên tắc phối hợp và vai trò của các chủ thể quản lý trong công tác bồi dưỡng giáo viên.  
- Đề xuất các biện pháp cụ thể nhằm nâng cao hiệu quả phối hợp, bao gồm tăng cường nhận thức, xây dựng cơ chế phối hợp, đa dạng hóa nội dung và hình thức bồi dưỡng, cũng như tăng cường kiểm tra, đánh giá.  
- Nghiên cứu có giá trị thực tiễn cao, góp phần nâng cao chất lượng đội ngũ giáo viên THPT, đáp ứng yêu cầu đổi mới chương trình giáo dục phổ thông mới.  
- Khuyến nghị các cơ quan quản lý giáo dục và các đơn vị liên quan triển khai các biện pháp đề xuất trong vòng 1-2 năm tới để đạt hiệu quả bền vững.

**Hành động tiếp theo:** Các đơn vị liên quan cần xây dựng kế hoạch chi tiết triển khai các biện pháp phối hợp, tổ chức tập huấn nâng cao nhận thức và kỹ năng cho cán bộ quản lý và giáo viên, đồng thời thiết lập hệ thống kiểm tra, đánh giá hiệu quả thường xuyên.

**Kêu gọi hành động:** Các nhà quản lý giáo dục, hiệu trưởng và giáo viên cần chủ động tham gia và phối hợp chặt chẽ để nâng cao chất lượng bồi dưỡng, góp phần phát triển giáo dục tỉnh Hải Dương và cả nước.