Luận Văn Thạc Sĩ: Phân Tích Từ Ngữ Chỉ Thời Gian Và Không Gian Trong Thơ Văn Công Hùng Dưới Góc Nhìn Ngữ Dụng Học

• Tác giả: Phạm Thị Thu Bình
• Người hướng dẫn: PGS. Võ Xuân Hào
• Trường học: Đại học Quy Nhơn
• Chuyên ngành: Ngôn ngữ học
• Đề tài: Từ ngữ chỉ thời gian và không gian trong thơ của Văn Công Hùng dưới góc nhìn ngữ dụng học
• Loại tài liệu: luận văn thạc sĩ
• Năm xuất bản: 2019
• Địa điểm: Bình Định

• LỜI CAM ĐOAN
• LỜI CẢM ƠN
• MỞ ĐẦU
• 0.1. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI
• 0.2. LỊCH SỬ VẤN ĐỀ
• 0.3. MỤC TIÊU VÀ NHIỆM VỤ NGHIÊN CỨU
• 0.4. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHẠM VI NGHIÊN CỨU
• 0.5. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
• 0.6. ĐÓNG GÓP CỦA ĐỀ TÀI
• 0.7. CẤU TRÚC CỦA LUẬN VĂN
• 1. CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÍ LUẬN
• 1.1. Thơ và đặc trưng ngôn ngữ thơ
• 1.1.1. Về khái niệm Thơ
• 1.1.2. Những đặc trưng cơ bản của ngôn ngữ thơ
• 1.1.2.1. Về ngữ âm
• 1.1.2.2. Về ngữ nghĩa
• 1.1.2.3. Về ngữ pháp
• 1.1.3. Ngữ cảnh và vai trò ngữ dụng
• 1.1.4. Vai trò của ngữ dụng
• 1.1.5. Thời gian và không gian
• 1.1.5.1. Thời gian và thời gian nghệ thuật
• 1.1.5.2. Thời gian và từ ngữ chỉ thời gian trong tiếng Việt
• 1.1.5.3. Thời gian nghệ thuật
• 1.1.5.4. Không gian và không gian nghệ thuật
• 1.1.5.5. Không gian và từ ngữ chỉ không gian trong tiếng Việt
• 1.1.5.6. Không gian nghệ thuật
• 1.1.6. Văn Công Hùng - Cuộc đời và sự nghiệp
• 1.1.7. TIỂU KẾT CHƯƠNG 1
• 2. CHƯƠNG 2: TỪ NGỮ CHỈ THỜI GIAN TRONG THƠ CỦA VĂN CÔNG HÙNG DƯỚI GÓC NHÌN NGỮ DỤNG HỌC
• 2.1. Thời gian cụ thể và thời gian khái quát
• 2.2. Từ ngữ chỉ thời gian gắn với những thời điểm cụ thể
• 2.3. Từ ngữ chỉ thời gian có ý nghĩa khái quát
• 2.4. Nghệ thuật sử dụng từ ngữ chỉ thời gian trong thơ của Văn Công Hùng
• 2.5. Từ ngữ chỉ thời gian giản dị, đậm chất đời thường
• 2.6. Giá trị biểu đạt của từ ngữ chỉ thời gian trong thơ của Văn Công Hùng dưới góc nhìn ngữ dụng học
• 2.7. Từ ngữ chỉ thời gian gắn liền với những biểu tượng
• 2.7.1. Từ ngữ chỉ thời gian gắn với biểu tượng Gió
• 2.7.2. Từ ngữ chỉ thời gian gắn với biểu tượng Lửa
• 2.7.3. Từ ngữ chỉ thời gian cụ thể gắn với Mùa
• 2.8. Thời gian cá nhân, riêng tư
• 2.9. TIỂU KẾT CHƯƠNG 2
• 3. CHƯƠNG 3: TỪ NGỮ CHỈ KHÔNG GIAN TRONG THƠ CỦA VĂN CÔNG HÙNG DƯỚI GÓC NHÌN NGỮ DỤNG HỌC
• 3.1. Từ ngữ chỉ không gian trong thơ của Văn Công Hùng
• 3.2. Từ ngữ chỉ không gian xác định
• 3.3. Từ ngữ chỉ không gian không xác định
• 3.4. Nghệ thuật sử dụng từ ngữ chỉ không gian trong thơ của Văn Công Hùng
• 3.5. Từ ngữ chỉ không gian qua phép so sánh
• 3.6. Từ ngữ chỉ không gian qua phép tương phản - đối lập
• 3.7. Giá trị biểu đạt của từ ngữ chỉ không gian trong thơ của Văn Công Hùng dưới góc nhìn ngữ dụng học
• 3.8. Từ ngữ biểu đạt không gian gắn với địa danh, vùng miền
• 3.9. Từ ngữ biểu đạt không gian tâm linh
• 3.10. Từ ngữ chỉ không gian lễ hội gắn với văn hóa cộng đồng và lễ hội
• 3.11. TIỂU KẾT CHƯƠNG 3
• TÀI LIỆU THAM KHẢO

I. Giới thiệu về ngữ dụng học và từ ngữ chỉ thời gian không gian

Ngữ dụng học là một lĩnh vực nghiên cứu ngôn ngữ trong bối cảnh giao tiếp, nhấn mạnh vào cách mà ngôn ngữ được sử dụng trong các tình huống cụ thể. Trong thơ Văn Công Hùng, từ ngữ chỉ thời gian và từ ngữ chỉ không gian đóng vai trò quan trọng trong việc tạo dựng hình ảnh và cảm xúc. Những từ ngữ này không chỉ đơn thuần là công cụ diễn đạt mà còn mang trong mình những giá trị nghệ thuật sâu sắc. Chúng giúp người đọc cảm nhận được không gian và thời gian mà tác giả muốn truyền tải, từ đó tạo nên sự kết nối giữa tác giả và người đọc. Việc phân tích từ ngữ chỉ thời gian và từ ngữ chỉ không gian trong thơ Văn Công Hùng không chỉ giúp làm rõ phong cách nghệ thuật của ông mà còn mở ra những góc nhìn mới về ngôn ngữ thơ ca Việt Nam.

1.1. Ngữ dụng học và vai trò của ngữ cảnh

Ngữ dụng học nghiên cứu cách mà ngôn ngữ được sử dụng trong các tình huống cụ thể, nhấn mạnh vào vai trò của ngữ cảnh trong việc hiểu nghĩa của từ ngữ. Trong thơ Văn Công Hùng, ngữ cảnh không chỉ là bối cảnh mà còn là cảm xúc, tâm trạng của tác giả. Từ ngữ chỉ thời gian và từ ngữ chỉ không gian trong thơ ông thường được sử dụng để thể hiện những cảm xúc sâu sắc, từ nỗi nhớ quê hương đến những khoảnh khắc riêng tư. Chẳng hạn, khi tác giả sử dụng từ ngữ chỉ thời gian như 'mùa thu', nó không chỉ đơn thuần là một khoảng thời gian mà còn gợi lên những kỷ niệm, cảm xúc và hình ảnh đặc trưng của mùa thu trong tâm trí người đọc.

II. Phân tích từ ngữ chỉ thời gian trong thơ Văn Công Hùng

Trong thơ Văn Công Hùng, từ ngữ chỉ thời gian được sử dụng một cách tinh tế để tạo ra những hình ảnh sống động và cảm xúc sâu sắc. Tác giả thường sử dụng từ ngữ chỉ thời gian cụ thể để gợi nhớ về những khoảnh khắc đáng nhớ trong cuộc sống. Ví dụ, từ 'sáng' không chỉ đơn thuần chỉ thời gian mà còn mang trong mình ý nghĩa của sự khởi đầu, hy vọng. Bên cạnh đó, từ ngữ chỉ thời gian khái quát như 'mãi mãi' hay 'vĩnh cửu' thường được dùng để thể hiện những cảm xúc sâu sắc về tình yêu, nỗi nhớ. Nghệ thuật sử dụng từ ngữ chỉ thời gian trong thơ Văn Công Hùng không chỉ giúp tạo ra không gian nghệ thuật mà còn làm nổi bật tâm trạng của nhân vật trữ tình.

2.1. Từ ngữ chỉ thời gian gắn với biểu tượng

Trong thơ Văn Công Hùng, từ ngữ chỉ thời gian thường gắn liền với các biểu tượng tự nhiên như 'gió', 'lửa', hay 'mùa'. Những biểu tượng này không chỉ mang ý nghĩa thời gian mà còn thể hiện những cảm xúc, tâm trạng của tác giả. Chẳng hạn, hình ảnh 'gió' có thể gợi lên sự chuyển động, thay đổi, trong khi 'lửa' lại mang ý nghĩa của sự đam mê, nhiệt huyết. Việc sử dụng từ ngữ chỉ thời gian gắn với các biểu tượng này giúp tạo ra một không gian nghệ thuật phong phú, đồng thời làm nổi bật những cảm xúc sâu sắc trong thơ của ông.

III. Phân tích từ ngữ chỉ không gian trong thơ Văn Công Hùng

Tương tự như từ ngữ chỉ thời gian, từ ngữ chỉ không gian trong thơ Văn Công Hùng cũng đóng vai trò quan trọng trong việc tạo dựng hình ảnh và cảm xúc. Tác giả thường sử dụng từ ngữ chỉ không gian xác định và không xác định để thể hiện những không gian cụ thể trong cuộc sống. Ví dụ, từ 'đồi' hay 'sông' không chỉ đơn thuần là địa điểm mà còn mang trong mình những kỷ niệm, cảm xúc gắn liền với những nơi chốn mà tác giả đã trải qua. Việc sử dụng từ ngữ chỉ không gian không chỉ giúp tạo ra bối cảnh cho tác phẩm mà còn làm nổi bật tâm trạng của nhân vật trữ tình.

3.1. Nghệ thuật sử dụng từ ngữ chỉ không gian

Nghệ thuật sử dụng từ ngữ chỉ không gian trong thơ Văn Công Hùng rất đa dạng và phong phú. Tác giả thường sử dụng phép so sánh và tương phản để làm nổi bật không gian trong thơ của mình. Chẳng hạn, hình ảnh 'cánh đồng xanh' có thể được so sánh với 'bầu trời trong xanh' để tạo ra một bức tranh thiên nhiên sống động. Bên cạnh đó, việc sử dụng từ ngữ chỉ không gian qua phép tương phản cũng giúp làm nổi bật những cảm xúc đối lập trong thơ, từ đó tạo ra sự hấp dẫn cho người đọc.

Tổng quan nghiên cứu

Thơ ca là một hình thức nghệ thuật ngôn từ đặc sắc, phản ánh sâu sắc đời sống tinh thần và xã hội của con người. Trong đó, từ ngữ chỉ thời gian và không gian đóng vai trò quan trọng trong việc xây dựng hình tượng nghệ thuật và truyền tải cảm xúc. Luận văn thạc sĩ này tập trung nghiên cứu từ ngữ chỉ thời gian và không gian trong thơ của nhà thơ Văn Công Hùng dưới góc nhìn ngữ dụng học, nhằm làm sáng tỏ cách sử dụng ngôn ngữ tinh tế, linh hoạt và phong phú của ông. Nghiên cứu khảo sát 8 tập thơ và 1 trường ca của Văn Công Hùng, bao gồm các tác phẩm tiêu biểu như Bến đợi (1992), Hát rong (1999), Hoa tường vi trong mưa (2003), Gõ chiều vào bàn phím (2007), Đêm không màu (2009), Lục bát Văn Công Hùng (2010), Vòm trời khác (2012), Cầm nhau mà đi (2016) và trường ca Ngựa trắng bay về (2002).

Mục tiêu nghiên cứu nhằm phát hiện và khái quát đặc trưng ngôn ngữ thơ của Văn Công Hùng qua hệ thống từ ngữ chỉ thời gian và không gian gắn với từng ngữ cảnh cụ thể, từ đó làm rõ giá trị biểu đạt và phong cách nghệ thuật độc đáo của ông. Phạm vi nghiên cứu tập trung vào thơ Việt Nam hiện đại, đặc biệt là thơ ca Tây Nguyên, trong khoảng thời gian từ 1992 đến 2016. Ý nghĩa nghiên cứu không chỉ góp phần làm phong phú kho tàng ngôn ngữ thơ ca Việt Nam mà còn cung cấp cơ sở lý luận và thực tiễn cho các nhà nghiên cứu ngôn ngữ học và văn học trong việc phân tích ngôn ngữ nghệ thuật.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Luận văn dựa trên các lý thuyết ngôn ngữ học và ngữ dụng học để phân tích từ ngữ chỉ thời gian và không gian trong thơ. Trước hết, khái niệm về thơ được xem xét dưới ba khuynh hướng chính: thần thánh hóa thơ ca, hình thức chủ nghĩa và thơ như hoạt động tư tưởng xã hội. Ngôn ngữ thơ được phân tích qua ba bình diện: ngữ âm (nhạc tính, vần điệu), ngữ nghĩa (đa nghĩa, biểu tượng, ẩn dụ) và ngữ pháp (cấu trúc câu đặc thù, vắt dòng, đảo cú).

Khung lý thuyết ngữ dụng học được sử dụng để làm rõ vai trò của ngữ cảnh trong việc tạo lập và lĩnh hội nghĩa của từ ngữ chỉ thời gian và không gian. Ngữ cảnh bao gồm nhân vật giao tiếp, hoàn cảnh giao tiếp, hiện thực được nói tới, ngữ huống và văn cảnh. Lý thuyết về thời gian nghệ thuật và không gian nghệ thuật cũng được vận dụng để phân tích cách thức thời gian và không gian được biểu hiện chủ quan, mang tính cảm xúc và biểu tượng trong thơ Văn Công Hùng.

Ba khái niệm chính được tập trung nghiên cứu gồm: (1) từ ngữ chỉ thời gian (cụ thể và khái quát), (2) từ ngữ chỉ không gian (xác định và không xác định), và (3) giá trị biểu đạt của các từ ngữ này dưới góc nhìn ngữ dụng học.

Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sử dụng phương pháp phân tích và tổng hợp để khái quát các vấn đề lý luận liên quan đến thơ và ngôn ngữ thơ, đồng thời phân tích nghĩa và nghệ thuật sử dụng từ ngữ trong thơ Văn Công Hùng. Phương pháp thống kê được áp dụng để thu thập, phân loại và tính tỷ lệ phần trăm các từ ngữ biểu thị thời gian và không gian trong 8 tập thơ và 1 trường ca, với tổng số 126 từ ngữ chỉ thời gian và 203 lượt từ ngữ chỉ thời gian cụ thể được thống kê.

Nguồn dữ liệu chính là toàn bộ các tác phẩm thơ của Văn Công Hùng được xuất bản từ năm 1992 đến 2016. Cỡ mẫu nghiên cứu gồm 8 tập thơ và 1 trường ca tiêu biểu, được chọn theo tiêu chí có nhiều từ ngữ biểu thị thời gian và không gian. Phương pháp chọn mẫu là chọn lọc theo tiêu chí nội dung và tính đại diện. Phân tích dữ liệu được thực hiện theo quy trình: thu thập ngữ liệu → phân loại → thống kê → phân tích ngữ nghĩa và ngữ dụng → rút ra kết luận.

Timeline nghiên cứu kéo dài trong khoảng thời gian học tập và nghiên cứu tại Trường Đại học Quy Nhơn, với các giai đoạn: khảo sát tài liệu, thu thập ngữ liệu, phân tích và tổng hợp, viết luận văn và hoàn thiện.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

1. Phân loại từ ngữ chỉ thời gian: Trong tổng số 126 từ ngữ chỉ thời gian được khảo sát, có 48 từ ngữ chỉ thời điểm cụ thể (chiếm 30,85%) và 78 từ ngữ chỉ thời gian khái quát (chiếm 69,91%). Về lượt từ, từ ngữ chỉ thời gian cụ thể xuất hiện 203 lần (26,85%), trong khi từ ngữ chỉ thời gian khái quát xuất hiện 553 lần (73,15%). Điều này cho thấy Văn Công Hùng ưu tiên sử dụng các từ ngữ chỉ thời gian mang tính khái quát, tạo nên chiều sâu và tính phổ quát trong thơ.

2. Giá trị biểu đạt của từ ngữ chỉ thời gian cụ thể: Các từ như "đêm", "chiều", "mai", "sáng" không chỉ biểu thị thời gian vật lý mà còn mang ý nghĩa tâm trạng, biểu tượng. Ví dụ, từ "đêm" trong bài Đêm không màu được sử dụng như không gian nội tâm, nơi tác giả giãi bày tâm sự và suy ngẫm, tạo nên cảm giác cô đơn và bất tận. Từ "chiều" trong bài Tháng ba gợi lên tâm trạng thương tiếc, trân trọng quá khứ và sự hi sinh.

3. Từ ngữ chỉ thời gian khái quát và tính chủ quan: Các từ như "hôm", "thuở", "khi", "lúc", "hồi", "dạo" được sử dụng để biểu thị thời gian phi định vị, gắn với ký ức, hoài niệm và suy ngẫm về cuộc đời. Ví dụ, trong câu thơ “Con thuyền lầm lũi sang sông/ chở tuổi thơ về quá khứ/ mang thời gian đi vô tận/ còn ta ở lại bên này”, từ ngữ chỉ thời gian khái quát tạo nên dòng chảy tâm trạng liên tục giữa quá khứ và hiện tại.

4. Nghệ thuật sử dụng phép điệp: Văn Công Hùng sử dụng điệp ngữ với từ ngữ chỉ thời gian để tạo nhịp điệu, nhấn mạnh và mở rộng nghĩa. Ví dụ, điệp từ “bất chợt” trong bài Bất chợt em nhấn mạnh sự bất ngờ của tình yêu; điệp từ “ngày mùa đông” trong bài cùng tên tạo nên hình ảnh mùa đông cô đơn, lạnh lẽo nhưng đầy cảm xúc. Phép điệp cú pháp liệt kê cũng được sử dụng để khẳng định tính bất biến và sâu sắc của thời gian, như trong đoạn thơ Cao nguyên tháng ba với điệp từ “mãi mãi”.

Thảo luận kết quả

Kết quả nghiên cứu cho thấy từ ngữ chỉ thời gian trong thơ Văn Công Hùng không chỉ đơn thuần là các chỉ tố vật lý mà còn mang đậm tính biểu tượng và cảm xúc, phản ánh tâm trạng và triết lý sống của nhà thơ. Việc ưu tiên sử dụng từ ngữ chỉ thời gian khái quát cho thấy nhà thơ hướng đến sự phổ quát, liên kết giữa cá nhân và cộng đồng, giữa quá khứ, hiện tại và tương lai.

Phép điệp được vận dụng linh hoạt góp phần tạo nên nhạc tính đặc trưng và sức biểu cảm sâu sắc cho thơ. So với các nghiên cứu trước đây chủ yếu tập trung vào khía cạnh văn học, luận văn này bổ sung góc nhìn ngữ dụng học, làm rõ vai trò của ngữ cảnh và ý nghĩa hàm ẩn trong việc sử dụng từ ngữ chỉ thời gian.

Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ thể hiện tỷ lệ phần trăm từ ngữ chỉ thời gian cụ thể và khái quát, bảng thống kê số lượng từ và lượt từ xuất hiện trong từng tập thơ, giúp minh họa rõ nét xu hướng sử dụng ngôn ngữ của nhà thơ.

Đề xuất và khuyến nghị

1. Tăng cường nghiên cứu ngữ dụng học trong phân tích thơ ca: Khuyến khích các nhà nghiên cứu mở rộng áp dụng lý thuyết ngữ dụng học để phân tích các tác phẩm thơ hiện đại nhằm làm rõ hơn các giá trị biểu đạt và phong cách nghệ thuật.

2. Phát triển tài liệu tham khảo về từ ngữ chỉ thời gian và không gian trong thơ Việt Nam: Xây dựng các cơ sở dữ liệu từ ngữ chuyên sâu, có phân loại rõ ràng để hỗ trợ nghiên cứu và giảng dạy ngôn ngữ thơ.

3. Ứng dụng kết quả nghiên cứu trong giảng dạy văn học và ngôn ngữ học: Đưa các phân tích về từ ngữ chỉ thời gian và không gian vào chương trình đào tạo nhằm nâng cao khả năng cảm thụ và phân tích thơ của sinh viên.

4. Khuyến khích sáng tác thơ với sự chú trọng đến yếu tố ngữ dụng: Nhà thơ và người sáng tác nên chú ý đến việc sử dụng từ ngữ trong từng ngữ cảnh cụ thể để tăng tính biểu cảm và chiều sâu cho tác phẩm.

Các giải pháp trên nên được thực hiện trong vòng 3-5 năm tới, với sự phối hợp của các trường đại học, viện nghiên cứu và các tổ chức văn học nghệ thuật.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

1. Sinh viên và nghiên cứu sinh ngành Ngôn ngữ học và Văn học: Luận văn cung cấp cơ sở lý luận và phương pháp phân tích ngữ dụng học trong thơ, giúp nâng cao kỹ năng nghiên cứu và viết luận văn.

2. Giảng viên và nhà nghiên cứu văn học hiện đại: Tài liệu tham khảo hữu ích để mở rộng góc nhìn phân tích thơ ca, đặc biệt là thơ Việt Nam đương đại và thơ ca Tây Nguyên.

3. Nhà thơ và người sáng tác văn học: Hiểu rõ hơn về cách sử dụng từ ngữ chỉ thời gian và không gian để tăng cường hiệu quả biểu đạt và sáng tạo phong cách cá nhân.

4. Độc giả yêu thích thơ ca Việt Nam: Giúp người đọc cảm nhận sâu sắc hơn về giá trị nghệ thuật và tâm hồn của nhà thơ Văn Công Hùng qua phân tích ngôn ngữ.

Câu hỏi thường gặp

1. Tại sao nghiên cứu từ ngữ chỉ thời gian và không gian trong thơ lại quan trọng?
   Từ ngữ chỉ thời gian và không gian là yếu tố cơ bản tạo nên bối cảnh và chiều sâu cho tác phẩm thơ, giúp thể hiện tâm trạng, ý nghĩa biểu tượng và phong cách nghệ thuật của nhà thơ.

2. Phương pháp ngữ dụng học được áp dụng như thế nào trong nghiên cứu này?
   Ngữ dụng học giúp phân tích cách sử dụng từ ngữ trong từng ngữ cảnh cụ thể, làm rõ ý nghĩa hàm ẩn và tác động biểu đạt của từ ngữ trong thơ, qua đó hiểu sâu sắc hơn về phong cách và thông điệp của tác giả.

3. Từ ngữ chỉ thời gian cụ thể và khái quát khác nhau ra sao trong thơ Văn Công Hùng?
   Từ ngữ chỉ thời gian cụ thể như "đêm", "chiều" thường gắn với thời điểm xác định và tâm trạng cá nhân, trong khi từ ngữ khái quát như "thuở", "hồi" mang tính phi định vị, liên quan đến ký ức, hoài niệm và triết lý sống.

4. Phép điệp có vai trò gì trong việc sử dụng từ ngữ chỉ thời gian?
   Phép điệp tạo nhịp điệu, nhấn mạnh ý nghĩa và mở rộng cảm xúc, giúp từ ngữ chỉ thời gian trở nên sống động, giàu sức gợi và tăng tính nhạc cho bài thơ.

5. Luận văn có thể áp dụng cho các tác phẩm thơ khác không?
   Có, phương pháp và khung lý thuyết ngữ dụng học trong luận văn có thể áp dụng để phân tích từ ngữ chỉ thời gian và không gian trong các tác phẩm thơ khác, góp phần làm sáng tỏ giá trị biểu đạt và phong cách nghệ thuật.

Kết luận

• Luận văn đã phân tích và thống kê chi tiết hệ thống từ ngữ chỉ thời gian và không gian trong thơ Văn Công Hùng, làm rõ đặc trưng ngôn ngữ và giá trị biểu đạt dưới góc nhìn ngữ dụng học.
• Từ ngữ chỉ thời gian khái quát chiếm ưu thế, thể hiện chiều sâu triết lý và tính phổ quát trong thơ.
• Nghệ thuật sử dụng phép điệp góp phần tạo nhạc tính và sức biểu cảm đặc sắc cho thơ.
• Nghiên cứu góp phần bổ sung lý luận về ngôn ngữ thơ và mở rộng góc nhìn phân tích thơ ca hiện đại.
• Đề xuất các giải pháp phát triển nghiên cứu ngữ dụng học trong thơ và ứng dụng trong giảng dạy, sáng tác.

Tiếp theo, cần triển khai nghiên cứu sâu hơn về từ ngữ chỉ không gian trong thơ các nhà thơ đương đại khác, đồng thời xây dựng cơ sở dữ liệu ngôn ngữ thơ để hỗ trợ nghiên cứu và giảng dạy. Độc giả và nhà nghiên cứu được khuyến khích tiếp cận và vận dụng kết quả nghiên cứu nhằm nâng cao hiểu biết và cảm thụ thơ ca Việt Nam.