Nghiên cứu đặc tính sinh miễn dịch của vi rút FMD AVAC3 để sản xuất vắc xin phòng bệnh lở mồm long móng

• Tác giả: Nguyễn Thị Thuý Quỳnh
• Người hướng dẫn: TS. Nguyễn Văn Giáp
• Trường học: Học viện Nông nghiệp Việt Nam
• Chuyên ngành: Thú Y
• Đề tài: Nghiên cứu đặc tính sinh miễn dịch của chủng vi rút O/FMD/Avac3 để sản xuất vắc xin vô hoạt phòng bệnh lở mồm long móng
• Loại tài liệu: luận văn thạc sĩ
• Năm xuất bản: 2020
• Địa điểm: Hà Nội

• LỜI CAM ĐOAN
• LỜI CẢM ƠN
• MỤC LỤC
• DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT
• DANH MỤC BẢNG
• DANH MỤC HÌNH, BIỂU ĐỒ
• TRÍCH YẾU LUẬN VĂN
• 1. TÍNH CẤP THIẾT CỦA ĐỀ TÀI
• 2. MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU
• 3. Ý NGHĨA KHOA HỌC VÀ Ý NGHĨA THỰC TIỄN CỦA ĐỀ TÀI
• 3.1. Ý nghĩa khoa học
• 3.2. Ý nghĩa thực tiễn
• 4. TỔNG QUAN TÀI LIỆU
• 4.1. LỊCH SỬ BỆNH LỞ MỒM LONG MÓNG
• 4.2. Tình hình bệnh lở mồm long móng trên thế giới
• TÀI LIỆU THAM KHẢO

I. Tổng Quan Nghiên Cứu Về Virus FMD AVAC3 và Vắc Xin LMLM

Bệnh lở mồm long móng (LMLM) là một bệnh truyền nhiễm nguy hiểm, gây thiệt hại kinh tế lớn cho ngành chăn nuôi toàn cầu. Việc kiểm soát bệnh chủ yếu dựa vào việc sử dụng vắc xin phòng bệnh. Nghiên cứu này tập trung vào việc đánh giá đặc tính sinh miễn dịch của chủng virus FMD AVAC3 để sản xuất vắc xin vô hoạt phòng bệnh LMLM. Mục tiêu là tạo ra một loại vắc xin hiệu quả, có khả năng bảo vệ đàn gia súc khỏi bệnh LMLM, giảm thiểu thiệt hại kinh tế cho người chăn nuôi. Nghiên cứu này có ý nghĩa quan trọng trong việc chủ động sản xuất vắc xin LMLM tại Việt Nam, giảm sự phụ thuộc vào nguồn vắc xin nhập khẩu. Theo báo cáo của công ty RTD tại Công văn số 30.10/2016/BC-RTD ngày 30/10/2016 đã thu thập được 108 mẫu vi rút LMLM, tuyển chọn được bộ giống O, A, Asia 1 để sản xuất vắc xin và hoàn thành hồ sơ giống týp O gửi Trung tâm kiểm nghiệm thuốc trung ương thẩm định.

1.1. Tầm Quan Trọng Của Vắc Xin LMLM Trong Phòng Bệnh Gia Súc

Vắc xin đóng vai trò then chốt trong việc kiểm soát và phòng ngừa bệnh LMLM ở gia súc. Việc sử dụng vắc xin giúp tạo ra miễn dịch chủ động, bảo vệ động vật khỏi sự tấn công của virus LMLM. Điều này đặc biệt quan trọng ở các khu vực có nguy cơ cao về dịch bệnh. Vắc xin giúp giảm thiểu sự lây lan của virus, bảo vệ đàn gia súc và giảm thiệt hại kinh tế cho người chăn nuôi. Việc nghiên cứu và phát triển các loại vắc xin LMLM mới, hiệu quả hơn là một ưu tiên hàng đầu trong công tác thú y.

1.2. Giới Thiệu Chủng Virus FMD AVAC3 và Tiềm Năng Sản Xuất Vắc Xin

Chủng virus FMD AVAC3 là một trong những chủng virus LMLM được nghiên cứu và phát triển để sản xuất vắc xin. Chủng virus này có những đặc tính sinh học và miễn dịch đặc biệt, hứa hẹn mang lại hiệu quả bảo vệ cao cho vắc xin. Nghiên cứu này tập trung vào việc đánh giá chi tiết các đặc tính sinh miễn dịch của chủng virus AVAC3, từ đó tối ưu hóa quy trình sản xuất vắc xin và đảm bảo chất lượng sản phẩm. Việc sử dụng chủng virus phù hợp là yếu tố then chốt để tạo ra vắc xin LMLM hiệu quả.

II. Thách Thức Trong Nghiên Cứu và Sản Xuất Vắc Xin LMLM Hiệu Quả

Nghiên cứu và sản xuất vắc xin LMLM đối mặt với nhiều thách thức. Virus LMLM có tính biến đổi cao, dẫn đến sự xuất hiện của nhiều chủng virus khác nhau. Điều này đòi hỏi vắc xin phải có khả năng bảo vệ chéo, chống lại nhiều chủng virus. Ngoài ra, việc sản xuất vắc xin phải đảm bảo an toàn, không gây bệnh cho động vật và có hiệu quả bảo vệ kéo dài. Các phương pháp đánh giá hiệu quả vắc xin cũng cần được chuẩn hóa để đảm bảo tính chính xác và tin cậy. Theo OIE, từ tháng 5 năm 2002 đã xác nhận sự bùng phát dịch LMLM lợn ở Hàn Quốc (Kesy, 2002).

2.1. Tính Biến Đổi Của Virus LMLM và Ảnh Hưởng Đến Vắc Xin

Tính biến đổi của virus LMLM là một thách thức lớn trong việc phát triển vắc xin hiệu quả. Sự xuất hiện của các biến chủng mới đòi hỏi vắc xin phải liên tục được cập nhật để đảm bảo khả năng bảo vệ. Các nhà khoa học cần theo dõi sát sao sự biến đổi của virus và điều chỉnh thành phần kháng nguyên trong vắc xin cho phù hợp. Việc nghiên cứu các cơ chế biến đổi của virus cũng rất quan trọng để dự đoán và ứng phó với các biến chủng mới.

2.2. Yêu Cầu Về Độ An Toàn và Hiệu Lực Của Vắc Xin LMLM

Độ an toàn và hiệu lực là hai yếu tố quan trọng hàng đầu đối với vắc xin LMLM. Vắc xin phải đảm bảo không gây ra bất kỳ tác dụng phụ nào cho động vật, đồng thời phải có khả năng kích thích hệ miễn dịch tạo ra đáp ứng bảo vệ mạnh mẽ và kéo dài. Các quy trình kiểm tra chất lượng vắc xin cần được thực hiện nghiêm ngặt để đảm bảo đáp ứng các tiêu chuẩn về an toàn và hiệu lực. Việc sử dụng các chất bổ trợ phù hợp cũng có thể giúp tăng cường đáp ứng miễn dịch của vắc xin.

III. Phương Pháp Nghiên Cứu Đặc Tính Sinh Miễn Dịch Virus FMD AVAC3

Nghiên cứu này sử dụng các phương pháp hiện đại để đánh giá đặc tính sinh miễn dịch của virus FMD AVAC3. Các phương pháp bao gồm nuôi cấy virus, xác định độc lực virus, đánh giá khả năng kích thích đáp ứng miễn dịch trên động vật thí nghiệm. Các xét nghiệm miễn dịch như ELISA, trung hòa virus được sử dụng để định lượng kháng thể và đánh giá hiệu quả vắc xin. Kết quả nghiên cứu sẽ cung cấp thông tin quan trọng để lựa chọn chủng virus phù hợp và tối ưu hóa quy trình sản xuất vắc xin. Nằm trong dự án cấp Nhà nước, thuộc nhiệm vụ: “Nghiên cứu, chế tạo vắc xin vô hoạt nhũ dầu, keo phèn phòng bệnh lở mồm long móng đa týp O + A cho gia súc”, thừa kế kết quả nghiên cứu của giai đoạn trước, chúng tôi tiếp tục hoàn thiện các đặc tính của giống phân lập để sản xuất vắc xin thông qua việc thực hiện đề tài: “Nghiên cứu đặc tính sinh miễn dịch của chủng vi rút O/FMD/Avac3 để sản xuất vắc xin vô hoạt phòng bệnh lở mồm long móng”.

3.1. Quy Trình Nuôi Cấy và Xác Định Độc Lực Của Virus FMD AVAC3

Quy trình nuôi cấy virus là bước đầu tiên quan trọng trong nghiên cứu. Virus FMD AVAC3 được nuôi cấy trong môi trường tế bào phù hợp để tạo ra lượng virus đủ lớn cho các thí nghiệm tiếp theo. Sau khi nuôi cấy, độc lực virus được xác định bằng cách đánh giá khả năng gây bệnh của virus trên động vật thí nghiệm. Thông tin về độc lực virus giúp đánh giá mức độ nguy hiểm của virus và lựa chọn chủng virus phù hợp cho sản xuất vắc xin.

3.2. Đánh Giá Đáp Ứng Miễn Dịch Của Động Vật Sau Khi Tiêm Vắc Xin

Việc đánh giá đáp ứng miễn dịch của động vật sau khi tiêm vắc xin là bước quan trọng để xác định hiệu quả vắc xin. Động vật thí nghiệm được tiêm vắc xin và theo dõi sự hình thành kháng thể và các phản ứng miễn dịch khác. Các xét nghiệm miễn dịch như ELISA, trung hòa virus được sử dụng để định lượng kháng thể và đánh giá khả năng bảo vệ của vắc xin. Kết quả đánh giá đáp ứng miễn dịch giúp xác định liều lượng vắc xin phù hợp và đánh giá khả năng bảo vệ của vắc xin.

IV. Kết Quả Nghiên Cứu Đặc Tính Di Truyền và Sinh Miễn Dịch AVAC3

Kết quả nghiên cứu cho thấy chủng virus O3 thuộc topotype ME-SA và có sự khác biệt về trình tự gen so với các chủng virus týp O lưu hành ở Việt Nam. Hàm lượng virus trong một liều vắc xin ít ảnh hưởng tới đáp ứng miễn dịch. Đáp ứng miễn dịch kích thích bởi vắc xin LMLM sản xuất từ chủng virus O3 phụ thuộc chủ yếu vào quy trình miễn dịch 2 lần. Chất bổ trợ ảnh hưởng đến sự hình thành đáp ứng miễn dịch đạt ngưỡng bảo hộ của vắc xin LMLM chế từ chủng virus O3. Chủng virus O3 có mức tương đồng cao đối với các virus týp O thuộc 3 topotype hiện diện ở Việt Nam. Với quy trình gây miễn dịch nhắc lại, chủng virus O3 tạo ra đáp ứng miễn dịch ở ngưỡng bảo hộ và duy trì đến ngày 196 sau tiêm vắc xin mũi 1.

4.1. Phân Tích Di Truyền Chủng Virus O3 và So Sánh Với Các Chủng Khác

Phân tích di truyền cho thấy chủng virus O3 thuộc topotype ME-SA và có sự khác biệt về trình tự gen so với các chủng virus týp O lưu hành ở Việt Nam. Điều này có ý nghĩa quan trọng trong việc lựa chọn chủng virus phù hợp để sản xuất vắc xin có khả năng bảo vệ chéo, chống lại nhiều chủng virus khác nhau. Việc theo dõi sự biến đổi di truyền của virus cũng rất quan trọng để cập nhật vắc xin và đảm bảo hiệu quả bảo vệ.

4.2. Ảnh Hưởng Của Chất Bổ Trợ Đến Đáp Ứng Miễn Dịch Vắc Xin LMLM

Chất bổ trợ đóng vai trò quan trọng trong việc tăng cường đáp ứng miễn dịch của vắc xin LMLM. Nghiên cứu cho thấy chất bổ trợ ảnh hưởng đến sự hình thành đáp ứng miễn dịch đạt ngưỡng bảo hộ của vắc xin LMLM chế từ chủng virus O3. Việc lựa chọn chất bổ trợ phù hợp giúp tăng cường hiệu quả vắc xin và giảm liều lượng vắc xin cần thiết.

V. Ứng Dụng Thực Tiễn Sản Xuất Vắc Xin LMLM Từ Virus AVAC3

Kết quả nghiên cứu này có ý nghĩa quan trọng trong việc ứng dụng vào sản xuất vắc xin LMLM tại Việt Nam. Việc sử dụng chủng virus FMD AVAC3 và quy trình sản xuất tối ưu hóa giúp tạo ra vắc xin có chất lượng cao, hiệu quả bảo vệ tốt và giá thành hợp lý. Vắc xin này có thể được sử dụng để phòng bệnh LMLM cho đàn gia súc, góp phần vào sự phát triển bền vững của ngành chăn nuôi. Giống O3 đã được nghiên cứu sản xuất thành công vắc xin LMLM vô hoạt đạt chỉ tiêu gây đáp ứng miễn dịch cho lợn; có sự tương đồng cao với các chủng vi rút LMLM đang lưu hành ngoài thực địa nên sẽ cho khả năng bảo hộ cao và cũng góp phần vào công tác phòng chống dịch bệnh LMLM ở Việt Nam.

5.1. Quy Trình Sản Xuất Vắc Xin LMLM Vô Hoạt Từ Chủng Virus AVAC3

Quy trình sản xuất vắc xin LMLM vô hoạt từ chủng virus AVAC3 bao gồm các bước: nuôi cấy virus, vô hoạt virus, phối trộn với chất bổ trợ và kiểm tra chất lượng vắc xin. Quy trình này cần được thực hiện nghiêm ngặt để đảm bảo vắc xin an toàn, hiệu quả và đáp ứng các tiêu chuẩn chất lượng. Việc tối ưu hóa quy trình sản xuất giúp giảm chi phí và tăng năng suất vắc xin.

5.2. Đánh Giá Hiệu Quả Bảo Vệ Của Vắc Xin LMLM Trên Gia Súc

Việc đánh giá hiệu quả bảo vệ của vắc xin LMLM trên gia súc là bước cuối cùng để xác định chất lượng vắc xin. Gia súc được tiêm vắc xin và sau đó được thử thách với virus LMLM. Hiệu quả bảo vệ được đánh giá dựa trên tỷ lệ gia súc được bảo vệ khỏi bệnh và mức độ nghiêm trọng của bệnh ở những gia súc bị nhiễm bệnh. Kết quả đánh giá hiệu quả bảo vệ giúp xác định khả năng bảo vệ của vắc xin trong điều kiện thực tế.

VI. Kết Luận và Hướng Phát Triển Nghiên Cứu Vắc Xin LMLM AVAC3

Nghiên cứu này đã cung cấp những thông tin quan trọng về đặc tính sinh miễn dịch của chủng virus FMD AVAC3 và tiềm năng ứng dụng trong sản xuất vắc xin LMLM. Kết quả nghiên cứu là cơ sở để phát triển vắc xin LMLM hiệu quả, góp phần vào công tác phòng chống dịch bệnh LMLM tại Việt Nam. Trong tương lai, cần tiếp tục nghiên cứu để cải tiến vắc xin, tăng cường hiệu quả bảo vệ và giảm chi phí sản xuất. Đề tài đã xác định và đánh giá được đặc tính sinh miễn dịch của giống vi rút LMLM phân lập đủ điều kiện để sản xuất vắc xin phòng bệnh LMLM vô hoạt cho lợn. Qua đó, xây dựng quy trình sản xuất vắc xin LMLM vô hoạt từ chủng vi rút LMLM phân lập.

6.1. Tóm Tắt Các Kết Quả Chính và Ý Nghĩa Của Nghiên Cứu

Nghiên cứu đã xác định được đặc tính sinh miễn dịch của chủng virus FMD AVAC3, đánh giá đáp ứng miễn dịch của động vật sau khi tiêm vắc xin và xác định ảnh hưởng của chất bổ trợ đến hiệu quả vắc xin. Kết quả nghiên cứu cho thấy chủng virus AVAC3 có tiềm năng lớn trong sản xuất vắc xin LMLM hiệu quả. Nghiên cứu này có ý nghĩa quan trọng trong việc chủ động sản xuất vắc xin LMLM tại Việt Nam.

6.2. Đề Xuất Hướng Nghiên Cứu Tiếp Theo Về Vắc Xin LMLM AVAC3

Trong tương lai, cần tiếp tục nghiên cứu để cải tiến vắc xin LMLM từ chủng virus AVAC3. Các hướng nghiên cứu có thể bao gồm: tăng cường hiệu quả bảo vệ của vắc xin, giảm chi phí sản xuất, phát triển vắc xin đa giá có khả năng bảo vệ chống lại nhiều chủng virus LMLM khác nhau. Việc nghiên cứu các phương pháp tiêm vắc xin mới, hiệu quả hơn cũng rất quan trọng.