Quyền lợi của người lao động khi bị tai nạn lao động và bệnh nghề nghiệp ở Việt Nam

Luận văn thạc sĩ này tập trung vào quyền lợi của người lao động (NLĐ) khi gặp tai nạn lao động (TNLĐ) hoặc mắc bệnh nghề nghiệp (BNN). TNLĐ được định nghĩa là tai nạn gây tổn thương hoặc tử vong cho NLĐ, xảy ra trong quá trình lao động và gắn liền với công việc được giao. BNN là bệnh phát sinh do tác động của điều kiện lao động có hại. NLĐ khi gặp TNLĐ, BNN có quyền được hưởng các lợi ích đảm bảo cuộc sống và phục hồi sức khỏe. Các quyền lợi này được phân thành nhiều loại, bao gồm quyền được sơ cứu, cấp cứu; quyền được hưởng chế độ bảo hiểm; quyền được bồi thường thiệt hại; quyền được bố trí công việc phù hợp sau khi điều trị, v.v. Luận văn nhấn mạnh tầm quan trọng của việc đảm bảo quyền lợi cho NLĐ, góp phần ổn định đời sống và an sinh xã hội.

Pháp luật Việt Nam quy định rõ các nguyên tắc cơ bản trong việc bảo vệ quyền lợi của NLĐ khi bị TNLĐ, BNN. Các nguyên tắc này bao gồm nguyên tắc bảo đảm an toàn, vệ sinh lao động; nguyên tắc trách nhiệm của người sử dụng lao động; nguyên tắc bồi thường thiệt hại; và nguyên tắc bảo hiểm xã hội bắt buộc. Nội dung pháp luật về quyền lợi của NLĐ khi bị TNLĐ, BNN được thể hiện qua các quy định của Bộ luật Lao động, Luật An toàn, Vệ sinh lao động và các văn bản hướng dẫn thi hành. Luận văn phân tích chi tiết các quy định này, từ đó đánh giá tính khả thi và hiệu quả trong thực tiễn áp dụng. Ví dụ, luật quy định người sử dụng lao động phải có trách nhiệm chi trả chi phí khám chữa bệnh, bồi thường thiệt hại cho NLĐ bị TNLĐ. Đồng thời, NLĐ cũng được hưởng các chế độ bảo hiểm xã hội như trợ cấp TNLĐ, BNN. Tuy nhiên, vẫn còn tồn tại những bất cập trong việc thực thi pháp luật, gây khó khăn cho NLĐ trong việc tiếp cận và hưởng đầy đủ các quyền lợi.

Luận văn đánh giá thực trạng thực hiện pháp luật về quyền lợi của NLĐ khi bị TNLĐ, BNN. Mặc dù đã có nhiều chính sách và quy định pháp luật nhằm bảo vệ quyền lợi của NLĐ, thực tế cho thấy vẫn còn nhiều khó khăn và hạn chế. Một số vấn đề được nêu ra bao gồm việc xác định TNLĐ, BNN còn phức tạp; thủ tục hành chính rườm rà; chế độ bồi thường chưa thỏa đáng; nhận thức của người sử dụng lao động và NLĐ về pháp luật còn hạn chế. Những khó khăn này dẫn đến việc NLĐ không được hưởng đầy đủ các quyền lợi mà pháp luật quy định. Luận văn cũng phân tích nguyên nhân của những hạn chế này, bao gồm cả nguyên nhân khách quan và chủ quan, từ đó đề xuất các giải pháp khắc phục.

Dựa trên những phân tích về thực trạng, luận văn đưa ra một số kiến nghị nhằm hoàn thiện pháp luật và nâng cao hiệu quả thực hiện các quy định về quyền lợi của NLĐ khi bị TNLĐ, BNN. Cụ thể, luận văn đề xuất cần đơn giản hóa thủ tục hành chính, tăng cường công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật, nâng cao nhận thức cho cả người sử dụng lao động và NLĐ. Bên cạnh đó, cần xem xét điều chỉnh mức bồi thường cho phù hợp với thực tế, đảm bảo tính công bằng và khả năng phục hồi của NLĐ. Ngoài ra, cần tăng cường thanh tra, kiểm tra việc thực hiện pháp luật, xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm. Luận văn khẳng định việc hoàn thiện pháp luật và nâng cao hiệu quả thực hiện là cần thiết để đảm bảo quyền lợi chính đáng của NLĐ, góp phần xây dựng quan hệ lao động hài hòa, ổn định và phát triển.