I. Giới thiệu và cơ sở lý luận
Luận văn thạc sĩ này tập trung vào việc dạy học giải toán số và phép tính nhằm phát triển tư duy thuật toán cho học sinh lớp 2. Nghiên cứu dựa trên các văn bản của Đảng, Nhà nước, và Bộ Giáo dục và Đào tạo, đồng thời kế thừa các công bố khoa học trong và ngoài nước. Mục tiêu chính là nâng cao chất lượng giáo dục tiểu học, đặc biệt là trong môn Toán, thông qua việc phát triển tư duy logic và kỹ năng giải quyết vấn đề.
1.1. Cơ sở pháp lý và khoa học
Nghiên cứu dựa trên Nghị quyết 88/2014/QH13 và Nghị quyết số 29-NQ/TW, nhấn mạnh tầm quan trọng của việc chuyển đổi từ giáo dục truyền thụ kiến thức sang phát triển năng lực toàn diện. Các nhà khoa học như TS. Ngô Gia Lộc và Albert Einstein cũng khẳng định vai trò của tư duy thuật toán trong việc giải quyết vấn đề và phát triển sáng tạo.
1.2. Thực trạng giáo dục tiểu học
Chương trình giáo dục phổ thông 2018 đã được triển khai, với mục tiêu phát triển năng lực học sinh. Tuy nhiên, việc dạy học số và phép tính ở lớp 2 vẫn còn nhiều hạn chế, đặc biệt là trong việc phát triển tư duy thuật toán. Nghiên cứu này nhằm khắc phục những hạn chế đó thông qua các biện pháp dạy học hiệu quả.
II. Phương pháp và biện pháp dạy học
Nghiên cứu đề xuất các phương pháp dạy học tích cực nhằm phát triển tư duy thuật toán cho học sinh lớp 2. Các biện pháp này bao gồm việc hướng dẫn học sinh xây dựng quy trình giải toán, phát hiện và sửa chữa sai sót trong quá trình giải toán. Mục tiêu là giúp học sinh không chỉ nắm vững kiến thức mà còn phát triển kỹ năng tư duy logic và sáng tạo.
2.1. Xây dựng quy trình giải toán
Giáo viên hướng dẫn học sinh xây dựng các bước giải toán một cách hệ thống, từ đó giúp các em hiểu rõ quy trình và áp dụng vào các bài toán tương tự. Phương pháp này không chỉ giúp học sinh giải toán chính xác mà còn phát triển kỹ năng tư duy thuật toán.
2.2. Phát hiện và sửa chữa sai sót
Một trong những biện pháp quan trọng là hướng dẫn học sinh phát hiện và sửa chữa sai sót trong quá trình giải toán. Điều này giúp các em nhận ra lỗi sai và tự điều chỉnh, từ đó nâng cao khả năng tự học và tư duy phản biện.
III. Thực nghiệm và đánh giá
Nghiên cứu tiến hành thực nghiệm sư phạm tại các trường tiểu học ở Hải Phòng để đánh giá hiệu quả của các biện pháp dạy học đề xuất. Kết quả thực nghiệm cho thấy sự cải thiện đáng kể trong khả năng giải toán và phát triển tư duy thuật toán của học sinh lớp 2.
3.1. Thiết kế thực nghiệm
Thực nghiệm được thiết kế với hai nhóm: nhóm thực nghiệm và nhóm đối chứng. Nhóm thực nghiệm được áp dụng các biện pháp dạy học mới, trong khi nhóm đối chứng tiếp tục phương pháp truyền thống. Kết quả được đánh giá thông qua các bài kiểm tra và quan sát quá trình học tập.
3.2. Kết quả và đánh giá
Kết quả thực nghiệm cho thấy nhóm thực nghiệm có sự tiến bộ rõ rệt trong việc giải toán và phát triển tư duy thuật toán. Điều này khẳng định tính hiệu quả của các biện pháp dạy học đề xuất trong nghiên cứu.