Tổng quan nghiên cứu

Với dân số hơn 8 triệu người, Thành phố Hồ Chí Minh đang đối mặt với áp lực lớn về nhu cầu khám chữa bệnh, đặc biệt tại các bệnh viện công lập. Bệnh viện Y học Cổ truyền Thành phố Hồ Chí Minh, một cơ sở y tế chuyên khoa đầu ngành với 300 giường nội trú và khoảng 280 bệnh nhân nội trú mỗi ngày, đóng vai trò quan trọng trong việc cung cấp dịch vụ y tế nội trú. Tuy nhiên, cơ sở vật chất xuống cấp và sự gia tăng nhu cầu đã đặt ra thách thức trong việc nâng cao chất lượng dịch vụ và sự hài lòng của bệnh nhân.

Mục tiêu nghiên cứu là xác định các yếu tố ảnh hưởng đến sự hài lòng của bệnh nhân nội trú tại bệnh viện này, từ đó đề xuất các giải pháp nâng cao chất lượng dịch vụ khám chữa bệnh nội trú. Nghiên cứu được thực hiện trong khoảng thời gian từ tháng 6 đến tháng 12 năm 2015, tập trung vào bệnh nhân nội trú tại 6 khoa lâm sàng chính của bệnh viện. Việc đo lường sự hài lòng của bệnh nhân được kỳ vọng sẽ giúp bệnh viện cải thiện hiệu quả phục vụ, chuẩn bị tốt hơn cho công tác kiểm định chất lượng và nâng cao hình ảnh trong cộng đồng.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Nghiên cứu dựa trên mô hình KQCAH (The Key Quality Characteristics Assessment for Hospitals) phát triển bởi Victor Sower và cộng sự, kết hợp với các lý thuyết về sự hài lòng của khách hàng và mô hình SERVQUAL. Mô hình KQCAH gồm 6 nhân tố chính được điều chỉnh phù hợp với đặc thù bệnh viện Y học Cổ truyền TP. HCM:

  1. Nhân viên y tế: Sự tôn trọng, chu đáo và thái độ phục vụ của bác sĩ, điều dưỡng.
  2. Phục vụ: Hiệu quả và liên tục của dịch vụ, bao gồm quy trình khám chữa bệnh và hỗ trợ bệnh nhân.
  3. Cơ sở vật chất: Môi trường vật chất, trang thiết bị, không gian và tiện nghi bệnh viện.
  4. Thông tin: Giao tiếp, truyền đạt thông tin về tình trạng bệnh và chi phí điều trị.
  5. Thanh toán viện phí: Hiệu quả, minh bạch và thuận tiện trong quy trình thanh toán.
  6. Căn tin: Chất lượng bữa ăn và dịch vụ ăn uống phục vụ bệnh nhân nội trú.

Các khái niệm về chất lượng dịch vụ y tế, sự hài lòng của khách hàng và mối quan hệ nhân quả giữa chất lượng dịch vụ và sự hài lòng được tổng hợp từ các nghiên cứu trong và ngoài nước, làm nền tảng cho việc xây dựng mô hình nghiên cứu.

Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sử dụng phương pháp kết hợp định tính và định lượng. Giai đoạn định tính bao gồm thảo luận nhóm với các chuyên gia y tế và lãnh đạo bệnh viện nhằm điều chỉnh thang đo phù hợp với thực tế. Giai đoạn định lượng tiến hành khảo sát 260 bệnh nhân nội trú tại 6 khoa lâm sàng của bệnh viện bằng bảng câu hỏi dựa trên thang đo Likert 5 mức độ.

Mẫu được chọn theo phương pháp thuận tiện, đảm bảo đại diện cho các khoa và nhóm bệnh nhân khác nhau. Dữ liệu thu thập được xử lý bằng phần mềm SPSS, sử dụng các kỹ thuật phân tích nhân tố khám phá (EFA), kiểm định Cronbach’s Alpha để đánh giá độ tin cậy thang đo, và phân tích hồi quy đa biến để xác định mức độ ảnh hưởng của từng nhân tố đến sự hài lòng của bệnh nhân.

Thời gian nghiên cứu kéo dài từ tháng 6 đến tháng 12 năm 2015, đảm bảo thu thập đủ dữ liệu và phân tích kỹ lưỡng để đưa ra kết luận chính xác.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

  1. Ảnh hưởng của nhân viên y tế: Nhân viên y tế là nhân tố có tác động mạnh nhất đến sự hài lòng của bệnh nhân với hệ số hồi quy beta cao nhất trong mô hình. Khoảng 84% bệnh nhân đánh giá cao thái độ tận tâm, sự tôn trọng và chuyên môn của bác sĩ, điều dưỡng.

  2. Phục vụ và quy trình dịch vụ: Yếu tố phục vụ, bao gồm sự hiệu quả và liên tục trong quá trình khám chữa bệnh, cũng có ảnh hưởng tích cực với mức độ hài lòng trung bình đạt khoảng 78%. Bệnh nhân đánh giá cao sự nhanh chóng và thuận tiện trong các thủ tục nội trú.

  3. Cơ sở vật chất: Mặc dù bệnh viện có cơ sở vật chất xuống cấp, nhưng vẫn có khoảng 65% bệnh nhân hài lòng với môi trường và trang thiết bị hiện có. Tuy nhiên, đây là yếu tố cần cải thiện để nâng cao trải nghiệm bệnh nhân.

  4. Thanh toán viện phí: Quy trình thanh toán viện phí được đánh giá là minh bạch và thuận tiện, với tỷ lệ hài lòng khoảng 70%. Việc hóa đơn rõ ràng và nhân viên hỗ trợ nhiệt tình góp phần giảm bớt áp lực tài chính cho bệnh nhân.

  5. Căn tin: Chất lượng bữa ăn và dịch vụ căn tin có ảnh hưởng thấp nhất nhưng vẫn đóng vai trò quan trọng, với khoảng 60% bệnh nhân hài lòng về khẩu vị và đa dạng món ăn.

Thảo luận kết quả

Kết quả nghiên cứu phù hợp với các nghiên cứu trước đây trong nước và quốc tế, khẳng định vai trò then chốt của nhân viên y tế trong việc tạo dựng sự hài lòng của bệnh nhân. Sự tận tâm và chuyên môn cao của đội ngũ y bác sĩ là yếu tố quyết định, đồng thời quy trình phục vụ hiệu quả giúp giảm thiểu thời gian chờ đợi và tăng trải nghiệm tích cực.

Cơ sở vật chất xuống cấp là điểm hạn chế, ảnh hưởng đến sự hài lòng tổng thể, phản ánh qua các biểu đồ phân phối mức độ hài lòng về môi trường bệnh viện. So sánh với các bệnh viện đa khoa khác, bệnh viện Y học Cổ truyền cần đầu tư nâng cấp trang thiết bị và cải tạo không gian để đáp ứng nhu cầu ngày càng cao.

Thanh toán viện phí và dịch vụ căn tin tuy không phải là yếu tố chính nhưng góp phần tạo nên sự hài lòng toàn diện, đặc biệt trong bối cảnh bệnh nhân nội trú phải lưu trú dài ngày. Việc cải thiện các yếu tố này sẽ giúp bệnh viện nâng cao chất lượng dịch vụ một cách toàn diện.

Đề xuất và khuyến nghị

  1. Nâng cao chất lượng nhân viên y tế: Tổ chức các khóa đào tạo nâng cao kỹ năng giao tiếp, thái độ phục vụ và chuyên môn cho bác sĩ, điều dưỡng. Mục tiêu tăng tỷ lệ hài lòng về nhân viên y tế lên trên 90% trong vòng 12 tháng. Chủ thể thực hiện: Ban giám đốc bệnh viện phối hợp với phòng đào tạo.

  2. Cải tiến quy trình phục vụ: Rà soát và tối ưu hóa các thủ tục khám chữa bệnh, giảm thời gian chờ đợi và tăng tính liên tục trong chăm sóc. Mục tiêu giảm thời gian chờ trung bình xuống dưới 15 phút trong 6 tháng. Chủ thể thực hiện: Phòng quản lý chất lượng và các khoa lâm sàng.

  3. Đầu tư nâng cấp cơ sở vật chất: Cải tạo phòng bệnh, trang thiết bị y tế và không gian chung nhằm tạo môi trường sạch sẽ, hiện đại và thoáng mát. Mục tiêu hoàn thành cải tạo 50% phòng bệnh trong 18 tháng. Chủ thể thực hiện: Ban quản lý dự án và phòng kỹ thuật.

  4. Minh bạch và thuận tiện trong thanh toán viện phí: Áp dụng hệ thống thanh toán điện tử, đào tạo nhân viên giải thích rõ ràng chi phí cho bệnh nhân. Mục tiêu tăng tỷ lệ hài lòng về thanh toán lên 85% trong 12 tháng. Chủ thể thực hiện: Phòng tài chính kế toán và công nghệ thông tin.

  5. Nâng cao chất lượng dịch vụ căn tin: Đa dạng thực đơn, cải thiện khẩu vị và thời gian phục vụ bữa ăn. Mục tiêu tăng mức độ hài lòng về căn tin lên 75% trong 6 tháng. Chủ thể thực hiện: Ban quản lý bệnh viện và nhà cung cấp dịch vụ ăn uống.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

  1. Ban giám đốc và quản lý bệnh viện: Sử dụng kết quả nghiên cứu để xây dựng chiến lược nâng cao chất lượng dịch vụ, cải thiện sự hài lòng của bệnh nhân và chuẩn bị cho các đợt kiểm định chất lượng.

  2. Nhân viên y tế và điều dưỡng: Hiểu rõ các yếu tố ảnh hưởng đến sự hài lòng của bệnh nhân để điều chỉnh thái độ, nâng cao kỹ năng giao tiếp và phục vụ chuyên nghiệp hơn.

  3. Nhà nghiên cứu và sinh viên ngành quản trị y tế, kinh doanh: Tham khảo mô hình nghiên cứu, phương pháp phân tích và kết quả để phát triển các đề tài nghiên cứu liên quan đến chất lượng dịch vụ y tế.

  4. Cơ quan quản lý y tế và chính sách: Dựa trên các phát hiện để xây dựng chính sách hỗ trợ nâng cao chất lượng dịch vụ y tế công lập, đặc biệt trong lĩnh vực y học cổ truyền.

Câu hỏi thường gặp

  1. Yếu tố nào ảnh hưởng mạnh nhất đến sự hài lòng của bệnh nhân nội trú?
    Nhân viên y tế với thái độ tận tâm và chuyên môn cao là yếu tố quan trọng nhất, chiếm tỷ lệ ảnh hưởng lớn nhất trong mô hình nghiên cứu.

  2. Phương pháp nghiên cứu được sử dụng là gì?
    Nghiên cứu kết hợp định tính và định lượng, khảo sát 260 bệnh nhân nội trú bằng bảng câu hỏi Likert, phân tích dữ liệu bằng SPSS với các kỹ thuật như Cronbach’s Alpha, EFA và hồi quy đa biến.

  3. Cơ sở vật chất hiện tại của bệnh viện có ảnh hưởng thế nào đến sự hài lòng?
    Mặc dù cơ sở vật chất xuống cấp, khoảng 65% bệnh nhân vẫn hài lòng nhưng đây là yếu tố cần cải thiện để nâng cao trải nghiệm bệnh nhân.

  4. Làm thế nào để cải thiện quy trình thanh toán viện phí?
    Áp dụng hệ thống thanh toán điện tử, đào tạo nhân viên giải thích rõ ràng chi phí và tạo sự minh bạch giúp tăng sự hài lòng của bệnh nhân.

  5. Tại sao dịch vụ căn tin lại quan trọng trong sự hài lòng của bệnh nhân?
    Dịch vụ căn tin ảnh hưởng đến trải nghiệm lưu trú dài ngày của bệnh nhân, góp phần tạo sự thoải mái và hài lòng tổng thể với dịch vụ bệnh viện.

Kết luận

  • Nghiên cứu xác định 5 nhân tố chính ảnh hưởng đến sự hài lòng của bệnh nhân nội trú tại Bệnh viện Y học Cổ truyền TP. HCM: nhân viên y tế, phục vụ, cơ sở vật chất, thanh toán viện phí và căn tin.
  • Nhân viên y tế là yếu tố có tác động mạnh nhất, khẳng định vai trò then chốt của đội ngũ y bác sĩ trong nâng cao chất lượng dịch vụ.
  • Cơ sở vật chất xuống cấp là điểm hạn chế cần được cải thiện để đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của bệnh nhân.
  • Các giải pháp đề xuất tập trung vào nâng cao chất lượng nhân viên, cải tiến quy trình, đầu tư cơ sở vật chất và minh bạch thanh toán.
  • Tiếp theo, bệnh viện cần triển khai các đề xuất trong vòng 6-18 tháng, đồng thời theo dõi và đánh giá định kỳ để đảm bảo hiệu quả cải thiện sự hài lòng của bệnh nhân.

Hành động ngay hôm nay để nâng cao chất lượng dịch vụ khám chữa bệnh nội trú, góp phần xây dựng hình ảnh bệnh viện uy tín và bền vững trong cộng đồng.