I. Luận án tiến sĩ
Luận án tiến sĩ này tập trung vào việc so sánh mối quan hệ logic-ngữ nghĩa trong tổ hợp câu tiếng Anh và tổ hợp câu tiếng Việt. Nghiên cứu sử dụng lý thuyết ngữ pháp chức năng hệ thống (SFL) để phân tích và so sánh cách thức các mối quan hệ logic-ngữ nghĩa được thể hiện và vận hành trong hai ngôn ngữ. Mục tiêu chính là tìm ra sự tương đồng và khác biệt trong cách thức tổ chức và vận hành của các mối quan hệ này, từ đó đóng góp vào việc xây dựng mô hình ngữ pháp chức năng hệ thống cho tiếng Việt.
1.1. So sánh mối quan hệ logic ngữ nghĩa
Nghiên cứu này so sánh mối quan hệ logic-ngữ nghĩa trong tổ hợp câu tiếng Anh và tổ hợp câu tiếng Việt dựa trên lý thuyết ngữ pháp chức năng hệ thống (SFL). Các mối quan hệ này bao gồm projection (chiếu xạ) và expansion (mở rộng), được phân tích chi tiết thông qua các ví dụ cụ thể từ ngữ liệu. Kết quả cho thấy sự khác biệt đáng kể trong cách thức thể hiện và vận hành của các mối quan hệ này giữa hai ngôn ngữ, đặc biệt là trong việc sử dụng các từ nối và cấu trúc câu.
1.2. Tổ hợp câu tiếng Anh và tiếng Việt
Tổ hợp câu tiếng Anh và tổ hợp câu tiếng Việt được phân tích dựa trên các tiêu chí về ngữ nghĩa học và logic học. Nghiên cứu chỉ ra rằng, trong khi tiếng Anh thường sử dụng các cấu trúc câu phức tạp với nhiều mệnh đề phụ, tiếng Việt lại có xu hướng sử dụng các câu đơn giản hơn với ít mệnh đề phụ hơn. Điều này phản ánh sự khác biệt trong cách thức tổ chức thông tin và biểu đạt ý nghĩa giữa hai ngôn ngữ.
II. Ngữ nghĩa học và logic học
Nghiên cứu này áp dụng các khái niệm từ ngữ nghĩa học và logic học để phân tích các mối quan hệ logic-ngữ nghĩa trong tổ hợp câu tiếng Anh và tổ hợp câu tiếng Việt. Các khái niệm như projection và expansion được sử dụng để mô tả cách thức các mệnh đề trong câu tương tác với nhau về mặt ngữ nghĩa và logic. Kết quả cho thấy sự khác biệt trong cách thức thể hiện các mối quan hệ này giữa hai ngôn ngữ, đặc biệt là trong việc sử dụng các từ nối và cấu trúc câu.
2.1. Ngữ nghĩa học trong tổ hợp câu
Ngữ nghĩa học đóng vai trò quan trọng trong việc phân tích các mối quan hệ logic-ngữ nghĩa trong tổ hợp câu tiếng Anh và tổ hợp câu tiếng Việt. Nghiên cứu chỉ ra rằng, trong khi tiếng Anh thường sử dụng các cấu trúc câu phức tạp với nhiều mệnh đề phụ, tiếng Việt lại có xu hướng sử dụng các câu đơn giản hơn với ít mệnh đề phụ hơn. Điều này phản ánh sự khác biệt trong cách thức tổ chức thông tin và biểu đạt ý nghĩa giữa hai ngôn ngữ.
2.2. Logic học trong tổ hợp câu
Logic học được áp dụng để phân tích cách thức các mệnh đề trong câu tương tác với nhau về mặt logic. Nghiên cứu chỉ ra rằng, trong khi tiếng Anh thường sử dụng các từ nối phức tạp để thể hiện mối quan hệ logic giữa các mệnh đề, tiếng Việt lại có xu hướng sử dụng các từ nối đơn giản hơn. Điều này phản ánh sự khác biệt trong cách thức tổ chức thông tin và biểu đạt ý nghĩa giữa hai ngôn ngữ.
III. Ngôn ngữ học đối chiếu
Nghiên cứu này áp dụng phương pháp ngôn ngữ học đối chiếu để so sánh các mối quan hệ logic-ngữ nghĩa trong tổ hợp câu tiếng Anh và tổ hợp câu tiếng Việt. Kết quả cho thấy sự khác biệt đáng kể trong cách thức thể hiện và vận hành của các mối quan hệ này giữa hai ngôn ngữ, đặc biệt là trong việc sử dụng các từ nối và cấu trúc câu. Nghiên cứu cũng chỉ ra rằng, việc hiểu rõ các mối quan hệ logic-ngữ nghĩa trong hai ngôn ngữ có thể giúp cải thiện việc dạy và học ngôn ngữ, cũng như hỗ trợ trong việc dịch thuật và biên tập văn bản.
3.1. Phân tích cú pháp
Phân tích cú pháp được sử dụng để phân tích cấu trúc của tổ hợp câu tiếng Anh và tổ hợp câu tiếng Việt. Nghiên cứu chỉ ra rằng, trong khi tiếng Anh thường sử dụng các cấu trúc câu phức tạp với nhiều mệnh đề phụ, tiếng Việt lại có xu hướng sử dụng các câu đơn giản hơn với ít mệnh đề phụ hơn. Điều này phản ánh sự khác biệt trong cách thức tổ chức thông tin và biểu đạt ý nghĩa giữa hai ngôn ngữ.
3.2. Ngữ pháp tiếng Anh và tiếng Việt
Ngữ pháp tiếng Anh và ngữ pháp tiếng Việt được so sánh dựa trên các tiêu chí về ngữ nghĩa học và logic học. Nghiên cứu chỉ ra rằng, trong khi tiếng Anh thường sử dụng các từ nối phức tạp để thể hiện mối quan hệ logic giữa các mệnh đề, tiếng Việt lại có xu hướng sử dụng các từ nối đơn giản hơn. Điều này phản ánh sự khác biệt trong cách thức tổ chức thông tin và biểu đạt ý nghĩa giữa hai ngôn ngữ.
IV. Nghiên cứu ngôn ngữ và lý thuyết ngôn ngữ
Nghiên cứu này đóng góp vào lĩnh vực nghiên cứu ngôn ngữ bằng cách áp dụng lý thuyết ngôn ngữ để phân tích các mối quan hệ logic-ngữ nghĩa trong tổ hợp câu tiếng Anh và tổ hợp câu tiếng Việt. Kết quả cho thấy sự khác biệt đáng kể trong cách thức thể hiện và vận hành của các mối quan hệ này giữa hai ngôn ngữ, đặc biệt là trong việc sử dụng các từ nối và cấu trúc câu. Nghiên cứu cũng chỉ ra rằng, việc hiểu rõ các mối quan hệ logic-ngữ nghĩa trong hai ngôn ngữ có thể giúp cải thiện việc dạy và học ngôn ngữ, cũng như hỗ trợ trong việc dịch thuật và biên tập văn bản.
4.1. Phân tích ngữ nghĩa
Phân tích ngữ nghĩa được sử dụng để phân tích cách thức các mệnh đề trong câu tương tác với nhau về mặt ngữ nghĩa. Nghiên cứu chỉ ra rằng, trong khi tiếng Anh thường sử dụng các cấu trúc câu phức tạp với nhiều mệnh đề phụ, tiếng Việt lại có xu hướng sử dụng các câu đơn giản hơn với ít mệnh đề phụ hơn. Điều này phản ánh sự khác biệt trong cách thức tổ chức thông tin và biểu đạt ý nghĩa giữa hai ngôn ngữ.
4.2. Lý thuyết ngôn ngữ
Lý thuyết ngôn ngữ được áp dụng để phân tích các mối quan hệ logic-ngữ nghĩa trong tổ hợp câu tiếng Anh và tổ hợp câu tiếng Việt. Nghiên cứu chỉ ra rằng, trong khi tiếng Anh thường sử dụng các từ nối phức tạp để thể hiện mối quan hệ logic giữa các mệnh đề, tiếng Việt lại có xu hướng sử dụng các từ nối đơn giản hơn. Điều này phản ánh sự khác biệt trong cách thức tổ chức thông tin và biểu đạt ý nghĩa giữa hai ngôn ngữ.