Luận án tiến sĩ sinh học: Methyl hóa vùng promoter gen GSTP1 trong quá sản lành tính và ung thư tuyến tiền liệt

• Tác giả: Vương Diệu Linh
• Người hướng dẫn: PGS. Võ Thị Thương Lan
• Trường học: Đại học Khoa học Tự nhiên, Đại học Quốc gia Hà Nội
• Chuyên ngành: Di truyền học
• Đề tài: Nghiên cứu hiện tượng methyl hóa vùng promoter gen GSTP1 trong quá sản lành tính và ung thư tuyến tiền liệt
• Loại tài liệu: luận án tiến sĩ
• Năm xuất bản: 2018
• Địa điểm: Hà Nội

Mục lục chi tiết

• LỜI CAM ĐOAN
• LỜI CẢM ƠN
• 1. MỤC LỤC
• 1.1. DANH MỤC KÝ HIỆU VÀ CHỮ VIẾT TẮT
• 1.2. DANH MỤC CÁC HÌNH
• 1.3. DANH MỤC CÁC BẢNG
• 1.4. DANH MỤC CÁC CÔNG TRÌNH KHOA HỌC CỦA TÁC GIẢ LIÊN QUAN ĐẾN LUẬN ÁN
• 1.5. TÀI LIỆU THAM KHẢO
• 2. MỞ ĐẦU

Tóm tắt

I. Giới thiệu về methyl hóa và gen GSTP1

Methyl hóa là một quá trình sinh học quan trọng, ảnh hưởng đến hoạt động của gen. Vùng promoter của gen đóng vai trò quyết định trong việc điều hòa biểu hiện gen. Gen GSTP1 (Glutathione S-transferase Pi 1) là một trong những gen được nghiên cứu nhiều nhất liên quan đến ung thư tuyến tiền liệt. Methyl hóa của gen này có thể dẫn đến sự bất hoạt của nó, từ đó làm tăng nguy cơ phát triển ung thư. Nghiên cứu cho thấy, tỷ lệ methyl hóa GSTP1 ở bệnh nhân ung thư tuyến tiền liệt lên đến 90%, trong khi tỷ lệ này ở các loại ung thư khác rất thấp. Điều này cho thấy methyl hóa GSTP1 có thể trở thành một biomarker quan trọng trong chẩn đoán và tiên lượng bệnh.

1.1. Tầm quan trọng của methyl hóa trong ung thư

Methyl hóa DNA là một trong những cơ chế chính điều chỉnh hoạt động của gen. Sự thay đổi mức độ methyl hóa có thể dẫn đến việc kích hoạt hoặc ức chế các gen liên quan đến sự phát triển của khối u. Nghiên cứu đã chỉ ra rằng, sự methyl hóa bất thường ở các gen ức chế khối u có thể dẫn đến sự hình thành và phát triển của ung thư. Đặc biệt, trong ung thư tuyến tiền liệt, methyl hóa của gen GSTP1 đã được xác định là một yếu tố tiên đoán quan trọng cho sự tiến triển của bệnh.

II. Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu được thực hiện thông qua việc thu thập mẫu từ bệnh nhân mắc bệnh ung thư tuyến tiền liệt và quá sản lành tính. Các mẫu này được xử lý để tách chiết DNA, sau đó áp dụng phương pháp MS-PCR (Methylation Specific PCR) để phát hiện tình trạng methyl hóa của gen GSTP1. Phương pháp này cho phép xác định chính xác mức độ methyl hóa của promoter gen GSTP1 trong các mẫu bệnh phẩm. Kết quả thu được sẽ được phân tích để xác định mối liên quan giữa tình trạng methyl hóa và các đặc điểm lâm sàng của bệnh nhân.

2.1. Quy trình tách chiết DNA

Quy trình tách chiết DNA được thực hiện từ các mẫu máu và mẫu bệnh phẩm ung thư tuyến tiền liệt. DNA được xử lý bằng bisulfite để chuyển đổi cytosine không methyl hóa thành uracil, trong khi cytosine methyl hóa vẫn giữ nguyên. Điều này cho phép phân biệt giữa DNA methyl hóa và không methyl hóa trong các phản ứng PCR. Kết quả của quá trình này sẽ cung cấp thông tin quan trọng về tình trạng methyl hóa của gen GSTP1 trong các mẫu bệnh phẩm.

III. Kết quả và thảo luận

Kết quả nghiên cứu cho thấy tỷ lệ methyl hóa của promoter gen GSTP1 ở các mẫu ung thư tuyến tiền liệt cao hơn so với các mẫu quá sản lành tính. Phân tích cho thấy có mối liên quan giữa mức độ methyl hóa và các đặc điểm lâm sàng như độ tuổi và phân độ Gleason của bệnh nhân. Điều này cho thấy methyl hóa GSTP1 không chỉ là một dấu hiệu sinh học mà còn có thể được sử dụng để tiên đoán sự tiến triển của bệnh. Nghiên cứu cũng chỉ ra rằng việc phát triển các bộ kit chẩn đoán dựa trên methyl hóa GSTP1 có thể mang lại lợi ích lớn trong việc phát hiện sớm ung thư tuyến tiền liệt.

3.1. Đánh giá mối liên quan giữa methyl hóa và đặc điểm lâm sàng

Phân tích dữ liệu cho thấy có sự tương quan rõ rệt giữa mức độ methyl hóa của gen GSTP1 và các đặc điểm lâm sàng của bệnh nhân. Cụ thể, bệnh nhân có mức độ methyl hóa cao thường có độ tuổi lớn hơn và phân độ Gleason cao hơn. Điều này cho thấy methyl hóa GSTP1 có thể là một chỉ số quan trọng trong việc đánh giá nguy cơ và tiên lượng bệnh ung thư tuyến tiền liệt.