I. Tổng quan tình hình nghiên cứu liên quan đến luận án
Luận án tập trung phân tích tổng quan các công trình nghiên cứu về thực hiện pháp luật, viên chức trường đại học, và giáo dục đại học. Các nghiên cứu về thực hiện pháp luật thường tập trung vào các hình thức tuân thủ, thi hành, sử dụng và áp dụng pháp luật. Đối với viên chức trường đại học, các nghiên cứu nhấn mạnh vai trò của họ trong việc nâng cao chất lượng giáo dục. Giáo dục đại học được xem là quốc sách hàng đầu, đòi hỏi sự điều chỉnh pháp luật phù hợp. Luận án cũng chỉ ra những khoảng trống trong nghiên cứu hiện tại, khẳng định tính cấp thiết của việc nghiên cứu sâu hơn về thực hiện pháp luật đối với viên chức trường đại học tại Việt Nam.
1.1. Các nghiên cứu về thực hiện pháp luật
Các công trình nghiên cứu về thực hiện pháp luật thường tập trung vào các hình thức cơ bản như tuân thủ, thi hành, sử dụng và áp dụng pháp luật. Các nghiên cứu này nhấn mạnh rằng áp dụng pháp luật là hình thức phổ biến nhất, đặc trưng nhất. Tuy nhiên, trong bối cảnh viên chức trường đại học, các hình thức thực hiện pháp luật có sự khác biệt, đòi hỏi cách tiếp cận mới, phù hợp với đặc thù của môi trường giáo dục đại học.
1.2. Các nghiên cứu về viên chức trường đại học
Các nghiên cứu về viên chức trường đại học tập trung vào vai trò của họ trong việc nâng cao chất lượng giáo dục. Viên chức được xem là lực lượng lao động chính, quyết định sự phát triển của các trường đại học. Tuy nhiên, các nghiên cứu cũng chỉ ra những bất cập trong việc thực hiện pháp luật đối với viên chức, đặc biệt là từ khi Luật Viên chức được ban hành năm 2010.
1.3. Các nghiên cứu về giáo dục đại học
Giáo dục đại học được coi là quốc sách hàng đầu, đòi hỏi sự điều chỉnh pháp luật phù hợp để nâng cao chất lượng đào tạo. Các nghiên cứu nhấn mạnh tầm quan trọng của việc bảo đảm quyền lợi và nghĩa vụ của viên chức trong các trường đại học, đồng thời đề cao tính tự chủ, tự chịu trách nhiệm của các trường đại học trong việc thực hiện pháp luật.
II. Những vấn đề lý luận về thực hiện pháp luật về viên chức trong trường đại học
Luận án đưa ra khái niệm thực hiện pháp luật về viên chức trong trường đại học, phân tích các hình thức thực hiện pháp luật và nhấn mạnh sự khác biệt so với các lĩnh vực khác. Thực hiện pháp luật trong trường đại học bao gồm các bước như xây dựng kế hoạch, phân công trách nhiệm, kiến nghị ban hành văn bản pháp luật, và tổ chức thực hiện. Luận án cũng chỉ ra tầm quan trọng của việc thực hiện pháp luật đối với viên chức, đặc biệt trong bối cảnh đổi mới giáo dục đại học.
2.1. Khái niệm và đặc điểm của thực hiện pháp luật về viên chức
Luận án định nghĩa thực hiện pháp luật về viên chức trong trường đại học là quá trình các chủ thể pháp luật đưa các quy định pháp luật vào thực tiễn, nhằm đạt được các mục tiêu cụ thể. Đặc điểm của thực hiện pháp luật trong trường đại học là sự đa dạng về chủ thể và hình thức thực hiện, đòi hỏi sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan, tổ chức.
2.2. Hình thức và vai trò của thực hiện pháp luật
Các hình thức thực hiện pháp luật bao gồm tuân thủ, thi hành, sử dụng và áp dụng pháp luật. Trong trường đại học, hình thức áp dụng pháp luật không phải là phổ biến nhất, thay vào đó là sự kết hợp linh hoạt giữa các hình thức. Vai trò của thực hiện pháp luật là bảo đảm tính tối cao của pháp luật, đồng thời nâng cao chất lượng viên chức và giáo dục đại học.
III. Thực trạng thực hiện pháp luật về viên chức trong trường đại học ở Việt Nam
Luận án phân tích thực trạng thực hiện pháp luật đối với viên chức trong các trường đại học tại Việt Nam, chỉ ra những thành tựu và bất cập. Từ khi Luật Viên chức được ban hành năm 2010, việc thực hiện pháp luật đã có những tiến bộ đáng kể, nhưng vẫn còn nhiều vướng mắc, đặc biệt là trong công tác tuyển dụng, sử dụng và quản lý viên chức. Luận án cũng đề xuất các giải pháp nhằm hoàn thiện pháp luật và nâng cao hiệu quả thực hiện pháp luật.
3.1. Thành tựu và bất cập trong thực hiện pháp luật
Luận án chỉ ra những thành tựu trong việc thực hiện Luật Viên chức, như việc tách biệt viên chức khỏi cán bộ, công chức, tạo điều kiện cho các trường đại học tự chủ hơn. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều bất cập, như sự chồng chéo trong các văn bản pháp luật, thiếu sự đồng bộ trong việc thực hiện pháp luật giữa các trường đại học công lập và tư thục.
3.2. Giải pháp hoàn thiện pháp luật
Luận án đề xuất các giải pháp như hoàn thiện pháp luật về viên chức, xây dựng Bộ quy tắc đạo đức nghề nghiệp nhà giáo, và điều chỉnh thống nhất pháp luật giữa các trường đại học công lập và tư thục. Các giải pháp này nhằm bảo đảm tính minh bạch, bình đẳng và quyền lợi chính đáng của viên chức, đồng thời nâng cao chất lượng giáo dục đại học.
IV. Quan điểm và giải pháp bảo đảm thực hiện pháp luật về viên chức trong trường đại học ở Việt Nam hiện nay
Luận án đề xuất các quan điểm và giải pháp nhằm bảo đảm hiệu quả thực hiện pháp luật đối với viên chức trong các trường đại học. Các quan điểm bao gồm bảo đảm quyền tự chủ của các trường đại học, tính thống nhất trong việc thực hiện pháp luật, và sự minh bạch, bình đẳng trong quyền lợi của viên chức. Các giải pháp cụ thể bao gồm hoàn thiện pháp luật, xây dựng Bộ quy tắc đạo đức nghề nghiệp, và tăng cường sự tự chủ của các trường đại học.
4.1. Quan điểm thực hiện pháp luật
Luận án nhấn mạnh các quan điểm như bảo đảm quyền tự chủ, tự chịu trách nhiệm của các trường đại học, tính thống nhất trong việc thực hiện pháp luật, và sự minh bạch, bình đẳng trong quyền lợi của viên chức. Các quan điểm này nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho việc thực hiện pháp luật, đồng thời nâng cao chất lượng giáo dục đại học.
4.2. Giải pháp bảo đảm thực hiện pháp luật
Các giải pháp được đề xuất bao gồm hoàn thiện pháp luật về viên chức, xây dựng Bộ quy tắc đạo đức nghề nghiệp nhà giáo, và điều chỉnh thống nhất pháp luật giữa các trường đại học công lập và tư thục. Các giải pháp này nhằm bảo đảm tính minh bạch, bình đẳng và quyền lợi chính đáng của viên chức, đồng thời nâng cao chất lượng giáo dục đại học.
