Khám Phá Đặc Điểm và Lợi Ích Của Thực Phẩm Đa Dạng Tại Việt Nam

• Người hướng dẫn: TS. Tгầп TҺế ЬáເҺ
• Trường học: Hà Nội
• Đề tài: Khám Phá Đặc Điểm và Lợi Ích Của Thực Phẩm Đa Dạng Tại Việt Nam
• Loại tài liệu: luận văn
• Năm xuất bản: 2012
• Địa điểm: Hà Nội

• MỞ ĐẦU
• 1. TỔNG QUAN TÀI LIỆU
• 1.1. Tình hình nghiên cứu và sử dụng cây thuốc ở một số nước trên thế giới
• 1.2. Tình hình nghiên cứu và sử dụng cây thuốc ở Việt Nam

I. Tổng Quan Về Sự Đa Dạng Ẩm Thực Việt Nam Giới Thiệu

Ẩm thực Việt Nam là một bức tranh đa sắc màu, phản ánh rõ nét lịch sử, văn hóa và địa lý của đất nước. Từ những món ăn dân dã ở ẩm thực đường phố Việt Nam đến những món ẩm thực cung đình Việt Nam cầu kỳ, mỗi món ăn đều mang một câu chuyện riêng. Sự đa dạng này không chỉ thể hiện ở cách chế biến mà còn ở nguyên liệu nấu ăn Việt Nam, gia vị Việt Nam và thảo dược Việt Nam trong ẩm thực. Văn hóa ẩm thực Việt Nam không chỉ là về việc ăn uống, mà còn là về sự gắn kết gia đình, cộng đồng và lòng hiếu khách. Do đó, việc bảo tồn văn hóa ẩm thực Việt Nam rất quan trọng.

1.1. Lịch Sử Hình Thành và Phát Triển Ẩm Thực Việt Nam

Ẩm thực Việt Nam trải qua nhiều giai đoạn phát triển, từ thời kỳ lúa nước sơ khai đến sự giao thoa văn hóa với các nước láng giềng như Trung Quốc, Ấn Độ và Pháp. Mỗi giai đoạn đều để lại dấu ấn riêng trong cách chế biến và sử dụng nguyên liệu. Theo tài liệu, “Từ xa xưa cho đến ngày nay đồng bào các dân tộc anh em trên đất nước ta đã không ngừng tìm tòi nghiên cứu, sử dụng nguồn tài nguyên cây thuốc chữa bệnh.” Sự kết hợp giữa kinh nghiệm dân gian và kiến thức khoa học hiện đại đã tạo nên một nền ẩm thực độc đáo và phong phú.

1.2. Vai Trò Của Địa Lý và Khí Hậu Trong Ẩm Thực Việt Nam

Địa lý và khí hậu Việt Nam có sự khác biệt rõ rệt giữa các vùng miền, từ đó ảnh hưởng đến nguồn nguyên liệu và cách chế biến món ăn. Miền Bắc có khí hậu lạnh, thích hợp cho các món hầm, kho. Miền Trung có khí hậu khắc nghiệt, dẫn đến các món ăn đậm đà, cay nồng. Miền Nam có khí hậu nhiệt đới, ưu ái cho các loại rau quả tươi ngon, các món ăn có vị ngọt thanh. Sự khác biệt này tạo nên sự đa dạng đặc sản vùng miền Việt Nam và đa dạng sinh học thực phẩm Việt Nam.

II. Thách Thức Đối Với Đa Dạng Ẩm Thực Việt Nam Vấn Đề

Mặc dù ẩm thực Việt Nam rất đa dạng, song cũng đang đối mặt với nhiều thách thức. Quá trình đô thị hóa, sự du nhập của ẩm thực nước ngoài, và sự thay đổi trong lối sống tiêu dùng đang dần làm mai một những giá trị truyền thống. Việc sử dụng hóa chất trong sản xuất nông nghiệp và chế biến thực phẩm cũng ảnh hưởng đến chất lượng và an toàn của món ăn. Sự suy giảm đa dạng sinh học thực phẩm Việt Nam cũng là một vấn đề đáng lo ngại. Cần có những biện pháp để phát triển ẩm thực Việt Nam bền vững.

2.1. Nguy Cơ Mai Một Các Món Ăn Truyền Thống

Nhiều món ăn truyền thống đang dần biến mất do không còn được chế biến phổ biến trong gia đình hoặc nhà hàng. Thế hệ trẻ ít quan tâm đến việc học hỏi và gìn giữ những công thức cổ truyền. Theo tài liệu, “ngày nay, song song với quá trình phát triển kinh tế xã hội là những tác động gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng, ảnh hưởng tới sức khỏe con người, sự gia tăng bệnh tật ngày càng nhiều.” Điều này ảnh hưởng đến nguyên liệu chế biến món ăn.

2.2. Ảnh Hưởng Của Ẩm Thực Nước Ngoài Đến Ẩm Thực Việt

Sự du nhập của các món ăn nhanh, các chuỗi nhà hàng quốc tế và xu hướng ẩm thực mới từ nước ngoài đang tạo ra sự cạnh tranh lớn đối với ẩm thực truyền thống. Giới trẻ có xu hướng ưa chuộng các món ăn ngoại nhập hơn là các món ăn địa phương.

2.3. Vấn Đề An Toàn Vệ Sinh Thực Phẩm và Chất Lượng Nguyên Liệu

Việc sử dụng hóa chất, chất bảo quản và các nguyên liệu không rõ nguồn gốc đang gây ra nhiều lo ngại về an toàn vệ sinh thực phẩm. Người tiêu dùng ngày càng quan tâm đến thực phẩm sạch Việt Nam và thực phẩm hữu cơ Việt Nam.

III. Cách Khám Phá Đa Dạng Ẩm Thực Việt Nam Phương Pháp

Để khám phá và trải nghiệm sự đa dạng của ẩm thực Việt Nam, có nhiều phương pháp khác nhau. Du lịch du lịch ẩm thực Việt Nam là một cách tuyệt vời để khám phá các vùng miền và thưởng thức đặc sản vùng miền Việt Nam. Tham gia các lớp học công thức nấu ăn Việt Nam giúp bạn hiểu rõ hơn về các kỹ thuật và nguyên liệu. Tìm hiểu về văn hóa ẩm thực Việt Nam qua sách báo, phim ảnh và các trang web chuyên về ẩm thực. Quan trọng nhất là mở lòng và sẵn sàng thử những món ăn mới.

3.1. Du Lịch Ẩm Thực Khám Phá Vùng Miền

Mỗi vùng miền ở Việt Nam có những món ăn đặc trưng riêng. Du lịch đến các địa phương và thưởng thức những món ăn này là một cách tuyệt vời để khám phá sự đa dạng của ẩm thực Việt Nam. Ví dụ, đến Huế để thưởng thức ẩm thực cung đình Việt Nam, đến Hà Nội để thưởng thức phở và bún chả, đến Hội An để thưởng thức cao lầu và mì quảng, đến TP.HCM để thưởng thức các món ăn đường phố.

3.2. Tham Gia Các Lớp Học Nấu Ăn Truyền Thống

Các lớp học nấu ăn giúp bạn học hỏi các kỹ thuật chế biến món ăn và hiểu rõ hơn về các nguyên liệu sử dụng. Bạn có thể học cách nấu các món ăn truyền thống như phở, bún bò Huế, gỏi cuốn và nhiều món ăn khác.

3.3. Tìm Hiểu Văn Hóa Ẩm Thực Qua Sách Báo và Internet

Có rất nhiều sách báo và trang web chuyên về ẩm thực Việt Nam. Bạn có thể tìm hiểu về lịch sử, văn hóa và cách chế biến các món ăn qua các nguồn thông tin này. Các diễn đàn và cộng đồng trực tuyến cũng là nơi để chia sẻ kinh nghiệm và kiến thức về ẩm thực.

IV. Lợi Ích Sức Khỏe Từ Thực Phẩm Đa Dạng Tại Việt Nam

Thực phẩm đa dạng tại Việt Nam không chỉ ngon miệng mà còn mang lại nhiều lợi ích sức khỏe từ thực phẩm Việt Nam. Rau quả tươi ngon cung cấp vitamin và khoáng chất. Các loại gia vị Việt Nam và thảo dược Việt Nam trong ẩm thực có tính kháng viêm và chống oxy hóa. Các món ăn chế biến theo phương pháp truyền thống thường ít chất béo và giàu chất xơ. Thực phẩm theo mùa Việt Nam cũng đảm bảo độ tươi ngon và dinh dưỡng cao.

4.1. Rau Quả Tươi Ngon Nguồn Vitamin và Khoáng Chất

Việt Nam có nguồn rau quả phong phú, đa dạng về chủng loại và màu sắc. Rau quả cung cấp nhiều vitamin, khoáng chất và chất xơ, giúp tăng cường sức đề kháng và bảo vệ cơ thể khỏi bệnh tật. Thực phẩm tươi sống Việt Nam là một nguồn dinh dưỡng tuyệt vời.

4.2. Gia Vị và Thảo Dược Tăng Cường Sức Khỏe

Các loại gia vị như tỏi, ớt, gừng, sả và các loại thảo dược như rau thơm, húng quế, tía tô không chỉ làm tăng hương vị cho món ăn mà còn có nhiều tác dụng tốt cho sức khỏe. Chúng có tính kháng viêm, chống oxy hóa và hỗ trợ tiêu hóa.

4.3. Phương Pháp Chế Biến Truyền Thống Giữ Trọn Dinh Dưỡng

Các món ăn chế biến theo phương pháp truyền thống như luộc, hấp, nướng thường giữ được nhiều dinh dưỡng hơn so với các món chiên, xào. Hạn chế sử dụng dầu mỡ và đường cũng giúp giảm nguy cơ mắc các bệnh tim mạch và tiểu đường.

V. Ứng Dụng Nghiên Cứu Cây Thuốc Ngành Mộc Lan Magnoliophyta

Nghiên cứu về đa dạng sinh học thực phẩm Việt Nam, đặc biệt là cây thuốc thuộc ngành Mộc Lan (Magnoliophyta) ở Khu Bảo tồn Thiên nhiên Xuân Liên, Thanh Hóa, cung cấp dữ liệu khoa học quan trọng cho việc bảo tồn và phát triển nguồn tài nguyên này. Nghiên cứu này không chỉ đánh giá mức độ đa dạng về thành phần taxon mà còn cung cấp thông tin về kinh nghiệm sử dụng cây thuốc của đồng bào dân tộc Thái đen. Theo tài liệu, “Làm cơ sở khoa học để bảo tồn, phát triển các loài cây thuốc tại khu BTTN Xuân Liên, tỉnh Thanh Hóa.”

5.1. Đánh Giá Đa Dạng Cây Thuốc Ngành Mộc Lan

Nghiên cứu tập trung vào việc thu thập và hệ thống hóa các loài cây thuốc thuộc ngành Mộc Lan (Magnoliophyta) tại khu BTTN Xuân Liên. Đánh giá mức độ đa dạng về thành phần taxon và các bệnh chữa trị.

5.2. Kinh Nghiệm Sử Dụng Cây Thuốc Của Đồng Bào Thái Đen

Nghiên cứu cung cấp thông tin về kinh nghiệm sử dụng cây thuốc của đồng bào dân tộc Thái đen ở khu BTTN Xuân Liên. Thu thập và ghi chép các bài thuốc gia truyền và cách sử dụng cây thuốc để chữa bệnh.

5.3. Cơ Sở Khoa Học Cho Bảo Tồn và Phát Triển Cây Thuốc

Nghiên cứu cung cấp cơ sở khoa học cho việc bảo tồn và phát triển các loài cây thuốc tại khu BTTN Xuân Liên. Đề xuất các giải pháp quản lý và bảo vệ nguồn tài nguyên thực vật.

VI. Tương Lai Ẩm Thực Việt Nam Xuất Khẩu và OCOP Ẩm Thực

Tương lai của ẩm thực Việt Nam nằm ở việc xuất khẩu thực phẩm Việt Nam và phát triển các sản phẩm OCOP ẩm thực. Để đạt được điều này, cần nâng cao chất lượng sản phẩm, đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm, xây dựng thương hiệu và quảng bá ẩm thực một cách hiệu quả. Việc khám phá ẩm thực Việt Nam và giới thiệu ra thế giới sẽ góp phần thúc đẩy du lịch và phát triển kinh tế.

6.1. Nâng Cao Chất Lượng Sản Phẩm và An Toàn Thực Phẩm

Để xuất khẩu thực phẩm Việt Nam và phát triển sản phẩm OCOP ẩm thực, cần đảm bảo chất lượng sản phẩm và an toàn vệ sinh thực phẩm. Áp dụng các tiêu chuẩn chất lượng quốc tế và kiểm soát chặt chẽ quy trình sản xuất.

6.2. Xây Dựng Thương Hiệu và Quảng Bá Ẩm Thực

Xây dựng thương hiệu mạnh cho ẩm thực Việt Nam và quảng bá rộng rãi trên thị trường quốc tế. Sử dụng các kênh truyền thông hiệu quả như mạng xã hội, website và các sự kiện quảng bá du lịch ẩm thực Việt Nam.

6.3. Phát Triển Du Lịch Ẩm Thực và Kinh Tế Địa Phương

Phát triển du lịch ẩm thực để thu hút du khách đến Việt Nam và khám phá các món ăn đặc sắc của từng vùng miền. Thúc đẩy kinh tế địa phương thông qua việc hỗ trợ các doanh nghiệp sản xuất sản phẩm OCOP ẩm thực.

## Tổng quan nghiên cứu

Việt Nam nằm trong khu vực khí hậu nhiệt đới gió mùa nóng ẩm với hệ thực vật phong phú và đa dạng, chứa khoảng 13.373 loài thực vật có hoa, trong đó có khoảng 3.870 loài được sử dụng làm thuốc. Sự đa dạng này là nguồn tài nguyên quý giá phục vụ cho y học cổ truyền và phát triển dược liệu. Tuy nhiên, hiện nay nguồn tài nguyên thực vật thuốc đang bị suy giảm nghiêm trọng do khai thác quá mức và ô nhiễm môi trường, ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe cộng đồng và sự phát triển bền vững của ngành dược liệu.

Luận văn tập trung nghiên cứu đa dạng thực vật thuốc thuộc ngành Mộc lan (Magnoliophyta) tại Khu bảo tồn thiên nhiên Xuân Liên, tỉnh Thanh Hóa, nhằm đánh giá sự đa dạng về thành phần loài, phân bố, công dụng chữa bệnh và mức độ khai thác của cộng đồng dân cư địa phương. Thời gian nghiên cứu từ tháng 12/2011 đến tháng 11/2012, phạm vi nghiên cứu bao gồm các xã thuộc khu bảo tồn và vùng đệm với tổng diện tích hơn 27.000 ha rừng tự nhiên và rừng sản xuất.

Nghiên cứu có ý nghĩa khoa học và thực tiễn quan trọng, cung cấp dữ liệu cơ sở cho công tác bảo tồn, phát triển nguồn dược liệu quý hiếm, đồng thời góp phần nâng cao nhận thức cộng đồng về bảo vệ tài nguyên thiên nhiên và phát triển y học cổ truyền bền vững.

## Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

### Khung lý thuyết áp dụng

- **Lý thuyết đa dạng sinh học**: Đánh giá sự phong phú và phân bố của các loài thực vật thuốc trong hệ sinh thái rừng nhiệt đới.
- **Mô hình quản lý tài nguyên thiên nhiên bền vững**: Áp dụng các nguyên tắc khai thác hợp lý, bảo vệ và phục hồi nguồn tài nguyên thực vật.
- **Khái niệm về thực vật thuốc và dược liệu truyền thống**: Bao gồm các khái niệm về thành phần hóa học, công dụng chữa bệnh và vai trò trong y học cổ truyền.
- **Phân loại thực vật theo hệ thống Takhtajan**: Phân chia thực vật thành các lớp, họ, chi để thuận tiện cho việc đánh giá đa dạng loài.
- **Khái niệm về khai thác và sử dụng bền vững**: Đánh giá mức độ khai thác và tác động đến nguồn tài nguyên.

### Phương pháp nghiên cứu

- **Nguồn dữ liệu**: Thu thập mẫu thực vật thuốc tại hiện trường trong khu bảo tồn Xuân Liên và vùng đệm, kết hợp với dữ liệu thứ cấp từ các tài liệu khoa học, sách đỏ Việt Nam, nghị định về bảo vệ thực vật quý hiếm.
- **Cỡ mẫu và chọn mẫu**: Lấy mẫu tại 10 điểm khảo sát, mỗi điểm lấy 5-6 tiêu bản, đảm bảo đại diện cho đa dạng sinh học trong khu vực.
- **Phương pháp phân tích**: Sử dụng phương pháp phân loại thực vật theo hệ thống Takhtajan, phân tích thống kê đa dạng loài, đánh giá mức độ sử dụng và khai thác qua phỏng vấn cộng đồng dân cư (PRA).
- **Timeline nghiên cứu**: Thực hiện trong vòng 12 tháng (12/2011 - 11/2012), bao gồm các giai đoạn thu thập mẫu, xử lý mẫu, phân tích dữ liệu và tổng hợp kết quả.

## Kết quả nghiên cứu và thảo luận

### Những phát hiện chính

- **Đa dạng loài thực vật thuốc**: Tổng cộng ghi nhận 310 loài thực vật thuốc thuộc ngành Mộc lan, trong đó có 248 loài thuộc lớp Magnoliopsida và 91 họ thực vật. Lớp Magnoliopsida chiếm 92% tổng số loài, cho thấy sự phong phú vượt trội của nhóm này trong khu bảo tồn.
- **Phân bố loài**: Các loài thực vật thuốc phân bố chủ yếu trong rừng kín thường xanh và rừng mưa nhiệt đới, với các họ phổ biến như Euphorbiaceae (30 loài), Fabaceae (13 loài), Caesalpiniaceae (12 loài).
- **Công dụng chữa bệnh**: Nhiều loài có giá trị dược liệu cao, được sử dụng để điều trị các bệnh ngoài da, tiêu hóa, tiết niệu, gan thận và bệnh phụ nữ. Ví dụ, cây Hồi dầu (Tacca plantaginea) và Dứa bắc bộ (Pandanus tonkinensis) được sử dụng phổ biến trong điều trị các bệnh về tiêu hóa và tim mạch.
- **Mức độ khai thác và bảo tồn**: Khoảng 80% dân số địa phương sử dụng thực vật thuốc theo kinh nghiệm dân gian, tuy nhiên nhiều loài quý hiếm đang bị khai thác quá mức, dẫn đến suy giảm nguồn gen và nguy cơ tuyệt chủng. Số liệu cho thấy diện tích rừng tự nhiên đã giảm 44% trong vòng 40 năm qua, ảnh hưởng nghiêm trọng đến đa dạng sinh học.

### Thảo luận kết quả

Nguyên nhân chính của sự suy giảm đa dạng thực vật thuốc là do khai thác không bền vững, chuyển đổi mục đích sử dụng đất và ô nhiễm môi trường. So sánh với các nghiên cứu tại các khu bảo tồn khác trong nước và quốc tế, mức độ đa dạng tại Xuân Liên tương đối cao nhưng cũng đối mặt với nhiều thách thức tương tự. Kết quả nghiên cứu được trình bày qua các biểu đồ phân bố loài theo họ, bảng thống kê số lượng loài theo lớp và bản đồ phân bố các loài quý hiếm được đánh dấu GPS.

Ý nghĩa của nghiên cứu là cung cấp cơ sở khoa học cho việc xây dựng chiến lược bảo tồn và phát triển bền vững nguồn dược liệu, đồng thời nâng cao nhận thức cộng đồng về vai trò của thực vật thuốc trong chăm sóc sức khỏe và bảo vệ môi trường.

## Đề xuất và khuyến nghị

- **Xây dựng kế hoạch bảo tồn và phục hồi nguồn thực vật thuốc**: Thiết lập các khu vực bảo vệ nghiêm ngặt, phục hồi rừng tự nhiên trong vòng 5 năm, do Ban quản lý khu bảo tồn phối hợp với chính quyền địa phương thực hiện.
- **Phát triển mô hình khai thác bền vững**: Áp dụng kỹ thuật thu hái không làm tổn hại đến quần thể thực vật, đào tạo cộng đồng dân cư về phương pháp khai thác hợp lý, mục tiêu giảm thiểu suy giảm nguồn gen trong 3 năm tới.
- **Tăng cường nghiên cứu và phát triển dược liệu**: Hỗ trợ các đề tài nghiên cứu về thành phần hóa học và công dụng chữa bệnh của các loài thực vật thuốc, thúc đẩy sản xuất dược liệu sạch, nâng cao giá trị kinh tế trong 5 năm.
- **Nâng cao nhận thức cộng đồng và chính sách hỗ trợ**: Tổ chức các chương trình tuyên truyền, giáo dục về bảo vệ tài nguyên thiên nhiên và sử dụng thực vật thuốc an toàn, đồng thời đề xuất chính sách hỗ trợ người dân phát triển kinh tế dựa trên bảo tồn đa dạng sinh học.

## Đối tượng nên tham khảo luận văn

- **Nhà nghiên cứu và sinh viên ngành sinh thái học, dược học**: Cung cấp dữ liệu đa dạng sinh học và phương pháp nghiên cứu thực vật thuốc tại Việt Nam.
- **Cơ quan quản lý tài nguyên thiên nhiên và môi trường**: Là cơ sở khoa học để xây dựng chính sách bảo tồn và phát triển bền vững nguồn dược liệu.
- **Doanh nghiệp dược liệu và y học cổ truyền**: Tham khảo thông tin về các loài thực vật thuốc quý, tiềm năng phát triển sản phẩm dược liệu sạch.
- **Cộng đồng dân cư địa phương và các tổ chức phi chính phủ**: Nâng cao nhận thức về bảo vệ môi trường, sử dụng hợp lý nguồn tài nguyên thiên nhiên phục vụ sức khỏe và phát triển kinh tế.

## Câu hỏi thường gặp

1. **Tại sao nghiên cứu đa dạng thực vật thuốc lại quan trọng?**  
   Đa dạng thực vật thuốc là nguồn tài nguyên quý giá cho y học cổ truyền và phát triển dược liệu hiện đại, giúp bảo vệ sức khỏe cộng đồng và duy trì cân bằng sinh thái.

2. **Phương pháp thu thập mẫu thực vật thuốc được thực hiện như thế nào?**  
   Mẫu được thu thập tại 10 điểm khảo sát trong khu bảo tồn, mỗi điểm lấy 5-6 tiêu bản, xử lý và phân loại theo hệ thống Takhtajan để đảm bảo tính đại diện và chính xác.

3. **Các loài thực vật thuốc phổ biến nhất tại khu bảo tồn Xuân Liên là gì?**  
   Các họ phổ biến gồm Euphorbiaceae, Fabaceae, Caesalpiniaceae với nhiều loài có giá trị dược liệu cao như Hồi dầu, Dứa bắc bộ, Thầu dầu.

4. **Tình trạng khai thác thực vật thuốc hiện nay ra sao?**  
   Nguồn tài nguyên đang bị khai thác quá mức, nhiều loài quý hiếm có nguy cơ tuyệt chủng, đòi hỏi các biện pháp bảo tồn và khai thác bền vững.

5. **Làm thế nào để cộng đồng dân cư tham gia bảo vệ nguồn thực vật thuốc?**  
   Thông qua đào tạo, tuyên truyền nâng cao nhận thức, áp dụng kỹ thuật khai thác hợp lý và tham gia các chương trình bảo tồn do chính quyền và tổ chức môi trường triển khai.

## Kết luận

- Đã xác định được 310 loài thực vật thuốc thuộc ngành Mộc lan tại khu bảo tồn Xuân Liên, với đa dạng phong phú và giá trị dược liệu cao.  
- Nguồn tài nguyên thực vật thuốc đang bị suy giảm do khai thác không bền vững và tác động môi trường.  
- Nghiên cứu cung cấp cơ sở khoa học cho công tác bảo tồn, phát triển dược liệu và quản lý tài nguyên thiên nhiên.  
- Đề xuất các giải pháp bảo tồn, khai thác bền vững và nâng cao nhận thức cộng đồng nhằm bảo vệ nguồn tài nguyên quý giá này.  
- Khuyến khích các nghiên cứu tiếp theo mở rộng phạm vi và ứng dụng công nghệ hiện đại trong bảo tồn và phát triển dược liệu.

**Hành động tiếp theo**: Triển khai các dự án bảo tồn và phát triển dược liệu tại khu bảo tồn, phối hợp với các bên liên quan để thực hiện các khuyến nghị, đồng thời tiếp tục nghiên cứu chuyên sâu về công dụng và thành phần hóa học của các loài thực vật thuốc.

**Kêu gọi**: Các nhà khoa học, quản lý và cộng đồng cùng chung tay bảo vệ và phát huy giá trị nguồn tài nguyên thực vật thuốc vì sức khỏe và sự phát triển bền vững của xã hội.