Hợp tác Việt Nam - Lào trong lĩnh vực đào tạo cán bộ (2001-2015)

Từ khi Đảng Cộng sản Đông Dương ra đời, lịch sử hợp tác Việt Lào đã gắn liền với sự nghiệp cách mạng của cả hai dân tộc. Sự đoàn kết chiến đấu và quan hệ hữu nghị đặc biệt được xây đắp qua các giai đoạn lịch sử quan trọng, từ kháng chiến chống Pháp đến kháng chiến chống Mỹ và xây dựng đất nước sau này. Sự hợp tác về đào tạo, bồi dưỡng cán bộ giữa Cộng hòa Dân chủ Nhân dân (CHDCND) Lào với Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa (CHXHCN) Việt Nam có ý nghĩa chiến lược quan trọng đối với thắng lợi trong từng thời kỳ lịch sử cách mạng hai dân tộc, từ cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp đến cuộc đấu tranh chống đế quốc Mỹ, đặc biệt là giai đoạn giành chính quyền toàn quốc năm 1975 và thời kỳ xây dung, bảo vệ tổ quốc hiện nay.

Việc đào tạo cán bộ Lào không chỉ đơn thuần là cung cấp kiến thức, kỹ năng mà còn là một hoạt động chính trị, ngoại giao quan trọng. Thông qua hợp tác đào tạo cán bộ, hai Đảng, hai Nha nước và nhân dân hai nước có trách nhiệm cùng nhau gin giữ, không ngừng củng cố, vun đắp, làm sâu sắc hơn mối quan hệ hữu nghị, đoàn kết đặc biệt và hợp tác toàn diện Việt Nam - Lào. Đội ngũ cán bộ Lào được dao tạo tại Việt Nam qua các thời kỳ, đã và đang giữ nhiều chức vụ quan trọng trong hệ thống chính trị và các cơ sở kinh tế Lào. Đó là các nhà lãnh đạo trước đây như: Chủ tịch Cayxỏn Phémvihan, Xuphanuvong, Đại tướng Khamtay Siphandon, Đại tướng Sisavat Keobunphan, nguyên Chủ tịch nước Choummaly Sayason.và đương kim Tổng Bí thư - Chủ tịch nước Bunnhang Volachit, Chủ tịch Quốc hội Lào Pany Yathotu, Ủy viên Bộ Chính trị - thường trực Ban Bí thư Phankhăm Vipha Vanh.

Trước đây, phần lớn các nhà lãnh đạo chủ chốt của hai Đảng, hai Nhà nước, đặc biệt là phía Lào, thuộc các thế hệ sinh ra, trưởng thành trong chiến tranh, đều thấm thía được tình đoàn kết Việt Nam - Lào có tầm quan trọng sống còn như thế nào đối với sự nghiệp cách mạng hai nước trong quá trình xây dựng và bảo vệ tổ quốc. Thực tế đang đặt ra là: Thế hệ các nhà lãnh đạo này của hai nước trong tương lai sẽ không còn nắm giữ các cương vị lãnh đạo chủ chốt nữa. Thay thế họ là các nhà lãnh đạo trẻ hơn, sinh ra trong thời bình, được đào tạo, bồi dưỡng ở nhiều nước như: Mỹ, Trung Quốc, Tây Âu, Nhật Bản, Hàn Quốc, Australia. với tư duy chính trị cởi mở, cách nhìn thông thoáng về các vấn đề kinh tế và Quan hệ quốc tế (QHQT). quan hệ Việt Nam - Lào lúc đó sẽ ra sao?

Các nước Tiểu vùng sông Mê Công mở rộng GMS nói chung, CHDCND Lào nói riêng đang là địa bàn mà nhiều nước lớn như Mỹ, Trung Quốc, Nhật Bản gây ảnh hưởng và can dự ở nhiều lĩnh vực, trong đó có đào tạo nguồn nhân lực. Đặc biệt, Trung Quốc, nước láng giềng của Lào và Việt Nam đã và đang đang dùng mọi cách lôi kéo, chi phối Lào, hỗ trợ kinh tế. đưa cán bộ Lao sang Trung Quốc dao tạo. Điều này tạo nên khó khăn, thách thức đối với Việt Nam, tác động không nhỏ đến quan hệ Việt Nam - Lào trong lĩnh vực hợp tác đào tạo cán bộ.

Việc xây dựng chương trình đào tạo cần bám sát nhu cầu phát triển kinh tế - xã hội của Lào, đồng thời phải phù hợp với trình độ và năng lực của học viên Lào. Chương trình cần chú trọng cả kiến thức chuyên môn và kỹ năng thực hành, giúp học viên có thể áp dụng vào công việc thực tế sau khi tốt nghiệp. Cần tiếp tục nghiên cứu, định hướng và đề xuất các giải pháp khả thi trong hợp tác đào tạo cán bộ Việt Nam - Lào, đặc biệt là công tác đào tạo cán bộ Lào tại Việt Nam.

Đội ngũ giảng viên đóng vai trò then chốt trong việc nâng cao chất lượng đào tạo. Cần có chính sách thu hút và bồi dưỡng giảng viên giỏi, có kinh nghiệm thực tế, có khả năng truyền đạt kiến thức một cách hiệu quả.Việc tiếp cận chuẩn quốc tế trong đào tạo là hết sức cần thiết, dù không thể “đốt cháy giai đoạn”. Dé giúp Lào bé sung đội ngũ cán bộ ngoài bản lĩnh chính trị vững vàng, còn có trình độ chuyên môn cao.

Các tiêu chí đánh giá cần được xây dựng một cách khoa học, dựa trên nhu cầu thực tế của Lào. Cần chú trọng cả đánh giá định lượng và định tính, đảm bảo tính toàn diện và khách quan. Cần tiếp tục nghiên cứu, định hướng và đề xuất các giải pháp khả thi trong hợp tác đào tạo cán bộ Việt Nam - Lào, đặc biệt là công tác đào tạo cán bộ Lào tại Việt Nam.

Việc thu thập thông tin phản hồi từ học viên là rất quan trọng để đánh giá hiệu quả của chương trình đào tạo. Cần sử dụng nhiều phương pháp khác nhau, như phỏng vấn, khảo sát, thảo luận nhóm, để thu thập thông tin một cách đầy đủ và chính xác. Chính vì thế, hợp tác tốt trong giáo dục, đào tạo, đặc biệt là đào tạo, bôi dưỡng cán bộ cho Lào sẽ mang lại lợi ích thiết thực đối với cả hai nước.

Việc lựa chọn các ngành nghề ưu tiên đào tạo cần dựa trên quy hoạch phát triển kinh tế - xã hội của Lào, đồng thời phải phù hợp với thế mạnh của Việt Nam. Cần chú trọng đào tạo các ngành công nghệ cao, kỹ thuật, quản lý kinh tế, du lịch, dịch vụ. Cần tiếp tục nghiên cứu, định hướng và đề xuất các giải pháp khả thi trong hợp tác đào tạo cán bộ Việt Nam - Lào, đặc biệt là công tác đào tạo cán bộ Lào tại Việt Nam.

Việc tăng cường hợp tác nghiên cứu khoa học, chuyển giao công nghệ sẽ giúp nâng cao chất lượng đào tạo, đồng thời thúc đẩy sự phát triển của khoa học công nghệ ở Lào. Cần khuyến khích các trường đại học, viện nghiên cứu của hai nước hợp tác thực hiện các dự án nghiên cứu chung, trao đổi giảng viên, sinh viên. Chính vì thế, hợp tác tốt trong giáo dục, đào tạo, đặc biệt là đào tạo, bôi dưỡng cán bộ cho Lào sẽ mang lại lợi ích thiết thực đối với cả hai nước.

Mối quan hệ hữu nghị đặc biệt giữa Việt Nam và Lào là tài sản vô giá của cả hai dân tộc. Việc duy trì và phát triển mối quan hệ này có ý nghĩa chiến lược đối với sự ổn định và phát triển của khu vực. Việt Nam luôn sẵn sảng đáp ứng yêu cầu đào tạo cán bộ cho CHDCND Lào, coi đây là một nhiệm vụ quốc tế đặc biệt, đồng thời là nhiệm vụ quốc gia cao cả của mình.

Việc tiếp tục đẩy mạnh hợp tác đào tạo cán bộ sẽ góp phần củng cố nền tảng vững chắc cho mối quan hệ hữu nghị giữa Việt Nam và Lào trong tương lai. Điều này đòi hỏi sự nỗ lực chung của cả hai bên, với những định hướng và giải pháp phù hợp với tình hình thực tế. Đó là các nhà lãnh đạo trước đây như: Chủ tịch Cayxỏn Phémvihan, Xuphanuvong, Đại tướng Khamtay Siphandon, Đại tướng Sisavat Keobunphan, nguyên Chủ tịch nước Choummaly Sayason.và đương kim Tổng Bí thư - Chủ tịch nước Bunnhang Volachit, Chủ tịch Quốc hội Lào Pany Yathotu, Ủy viên Bộ Chính trị - thường trực Ban Bí thư Phankhăm Vipha Vanh.